Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 1, 26 Kepakemapa 1861 — Mokuahana o ka Ahahui Hoopuka Nupepa ku i ka wa o Honolulu. [ARTICLE]

Mokuahana o ka Ahahui Hoopuka Nupepa ku i ka wa o Honolulu.

E na mukamaka, na hoalauna a me ka poe a pau e nana mai ana i keia. 0 Ua pa-o aku paha ia oukou ka 100 kaulaoa o ko makou kukulu ana i Ahahui lloopuka Nupe'pa iwaena o na kanaka Hawaii ma Hoaolalu nei, e like mo ko oukou ike «na ma na pepa hoolaha liilii i kakau inoa ia ka poe Hui malalo; aua ike maka oukou ina olelo paipai ame na kanikau i hoopuka ia ma "Ka Hoku o ka Pakipika," oka pepa ku ikawa o Sepatemaba'o ka ia 7, e hai ana ua Ahahui nei i ko lakou manao paa, kulanalana ole. Aole pela, aole i hooko. Ua hoomaka keia Ahahux e kukulu ma kala 26 o īulai, a hiki i ka la 10 o SepatertiHba nei. Ua mokUahana ka Ahahui, ua mahele ia ka Ahahui ēlua ooao, oka aoaokupaa mau a me ka aoao kue mai i keia pepa. Ua paipai ia ka Ahahu. eH. M. Wini, ka bauto Ualop ft no n a fea Hale Paipalapala ma ka aoao Hikina Hema b Ka Hale Leta ; ua waiho mai oia i kana palapala hoike imua o ku Ahahui,'pen«t ke ano nui oia paiapaia hoike, E hoomaopopo ana i ke kaumaha o keia Ahahui Hōopuka Nupepa, ame ka nui onalilo no ka Oihana Hoopuka Nupepa. Eia ka lua. E npi mai ana e hookuu aku ka Ahahui, ia ia na lilo a pau a fae ke poho a me ka puka, a nana ponoi ka Nupepa, a e lilo lto Ahahur i īnea ole, a e lawe lakou i na pepa, oia na ano nui oia palapala hoik* a H. Mv W^ni. Ma keia palapala, aole i huli ka Ahahui no ka like ole me ka aoao mokuahana o ka Ahahui. Amakala 9 o Sepn(emaba, waiho hou mai o H. M. Wini, i ka lua o kana palapala hoike imua oka Ahahui, mn HalekHuiU. Eia na ano nui oia p?!«pala; " £ hookua loa nku ka Ahahui i na poho a pau, a e pai oia i Nupepa iike ka nui me ko ka Poluneiia. Ma keia palaalaila kuli kekahi poo o ka Ahahui i a o ka mokuahana iho ln no ia, a ke Lalawai |noi ka aoao hina wale aku ma ka aoao o Wini, he Ah»hui okoa. Ao ka poe ikoe ;ke kupaa mau nei lakou me ka luliluli ole a hiki i ke ko ana. O ka mea nana ke Mele i haiia ma ka aoao mua o Ka Holeu o A*a Pakipikā, he lala no ia no ka Ahahui. Ua w^nanaoia i kekahi olelo no Ka Hoku o ka Pakipika, ma kekahi man lalani mele ana, pen«i " Eia mai ka Pepa kiī i jui wa, > Ka paula wawāhi o kā naaupo, Ke kila nana e hoie a manaka, Ka ala paa o Kauweie au e wali ai, Ka hao koni o ka naauao e ku ai, Ke kaula kaa-kolu e ka manao e paa ai, Ka uwepa hemo ole ika hawawa ke wehe." Ma keia Mele a Uekahl. laJa mau o ka Ahahoi, ua ko kana wao&na; aka, oke mea nana i feana&a, ua pulelehua a.opeapea aka a kau ma ke keokoo haki .«ale f me he hoahua wai-hi I no ka manawa pokolea nalo aku, aole nae oia wale, o kekahi poe ea« no i like me ua mea la nana ke kanikau, pau loa lakoa i ka makaa i ke aka e maalo ana, me ka manao oie, be mea nui ko kukulu Oihana Hoopuka Napepe, ka mea i kukula ole ia e iia kaoaka Hawaii, no ita makahiki he 40 i kiAhopeae oei.. mHeaha ke kumu o Mr. Wioi i hoopuka ole ai i pepa nana ma ka oielo Hawaii, 1 mamiUi o ka hookumu apa a keia Ahihui i ke» iaOihana nui T HinOiala ? Aole i akaka i i kuu manao, ua hoopoka keakea oia i Napepa kuokoa nana, aole no ka manao i ka pono o ka [ehuiahu ame ka hiwoaeuao i fea lahuh Ua no na dali:|Mik« aineoa dak kaa no ka O]e!o Hooiabs, nolaila wale no. - . J. W. Kalaiouile. "e Hoooialo, 9epi> 17, 1861. .

Mtl « lta Pmipiku,—JtteKn &e : ; p MaoiuH ok« fei ana »« oka tnak«o«k« ihii, k* BMt hiki de I k« kioo oko» k« p«l« m ow koa« ikāikioi» ooUiU, kt k«noha ia «ko «ei oaah€l«l«ma oakaiewa?a, mai flta#aix a Mithatf*tatiokil4oipolam t aoho lua c ka 10, i ka la ra«ldni, i ka w«he hookahi a t»a *h«o. Aloha rm E oa hoa o ka i piha i ka ooi«u, i ke akamai, ka a om ka iko hohoou, eia ka mea a ka e koi nei, oia hot ka Hopopa nui, > likeW ko ka Poltmt*ut. o keia pepa i kipaia io<M[ t o Ā"« o ka Pa&ipi&o, na oa kailka Hawaii oo i h»o--kumy $ keia Kupepa> nlmuli o ka iko i loaa ia lakoo, a h« niea no hu ia e maopopo ai ka naaMO o tia kaoaka H«raii; <n« h« raea In he poe ua maa ike patbalip«la ka hoto o ka hana, aole mea nana raa? a i kuhikuhi tiaai hoi i na kanaka Harait i ke ano o aeia tnea t he Hooloha NupAa. Oka Nupepa i hoopukak he Nupepa kanaka Hawaii holo okoa ooi, mai hma a t«to, mai waho a loko, noiaila, tl kapeia ka Ahahui Hoopuka Nupepi o n)fiolulu, ma ka 000000 o na kaoaka Hainii, ina e kapaia keia Nupep% he kanaka holo okoa, mai luna a lalo, a pehea ho\kakou e nan* maka «rale iho ai, oi«i hoi koiakou ano Hawaii, eia hoi, o na nupepa i bomakaia ma keia pae aina, na na fCumo waie no, ua keakea anei kakou ia wa t aoīa no ke aha ? No ka makemake nui ole o na «anaka i neia moa, o ano poeleele ana no ; aia, t keia wa, ke kau nei iluna, a ke ke hana oei, a ua ike ia kona kino, heahlka hewa o keia hoopuka ana ? Aole hewa, \ka wa nae 0 hoomaka ana na kanaka Hswrai, ua henehetie kekahi poe, aole puka, a i kl la i puka ai, kaumaha iho la ua poe la, ia |Wa komo maoli kekahi poe me ka olelo hoWeliweli, me ka rk»ohuli i kekahi poe e ae, liepepa ino, he komo na olelo Pope piha i puahiohio, aole wahi e paa ai, \ Nolaila, o kekahi poe, eia lakou o Wioi, ke olelo nei kekahi o na tCuriu, o kn pepa maikai loa ia, he pono oukou 1« lawe |wē nui, oia ko oukpu pepa o naauao ii, po- | hea, ua loaa anei ka hewa o keia Nujkepa a itle kona ino a ano pelapela hoi ? Aofe kakou 1 ike i kona howa ; aka, "no ka manao no. Ua hiki ma Hauula, kekahi mau Haole | kalepa, ua lohe ia ka laua olelo, me kathoohuli nui i na kanaka ma ka pepa o Wioi ka poeo, keakea maoli ka ! Heaha no 1a hoi ka mea i hoopuka ole ai o Wini i pe{>a nona «amua o like me keia ka nui ? A heaha hoi k« : mea i hoopuka ole ai o un mau Haole kalepa nei i hele ai i Hauula, i nupepa no laua ? (Jg maopopo no ia'u ke kumu o keia keakea ana. Ke i aku nei au ia oukou e na kanaka kupa Hawaii, eia ka pepa i puka ao iwaeaa o ko kakou akamai a me ka naauao i loaa ia kakou, aole no e ae ia na'olelōlmT(f|rai*ng > ia pepa, na olelo pelapela, hoopaapaa, o olelo inaikai wale no, ku i ka hanohano a ka malu. J. T. WaIOIIINU. Honolulu, Sept. 18, 1861.