Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 1, 26 September 1861 — No ko kakou Aupuni. [ARTICLE]

No ko kakou Aupuni.

O Honolulu keia o ka nunu aku no nunu mai, a iloko o keia pule i hala ae nei, ua nunu aku no nunu mai i ka hana a ka Manuwa Farani i i ku iho nei ma keia awa. Hokahi mea nui i ka waha o na kanaka, o ka Manuwa Hoohaunaele, o ke Kanikele imi hala i hewa no ke Aupuni, a no keia mea, ua nunu aku, a nunu mai me ka maopopo ole o na kumu o keia nunu ; i manao ia ai e wehewehe aku i kona ano i pau ke kuhihewa nunu wale iho. Ke manao wale nei ka hapanui o kanaka, he imi hala wale no ke Kanikele Farani i mea e loaa ai i keia Aupuni i ka piiikia ; aka, aole pela. Ua hoonoho ia mai ke Kanikele Farani i waha kamailio, a hooponopono ia Aupuni, a o kana hana ka hoopololei i na hana i loaa i keia Aupuni ka hemahema a me kona kiai mai i na hana pono mawaena o keia Aupuni a me kona. (Oia ke Aupuni o Farani.) i keia mau mahina i hala ae nei, ua maopopo i ka lehulehu o Honolulu nei, ka hihia i hana ia ai i ka Aha Kiekie, no Hose, ka mea i make; a maloko oia hihia ua ane kulike ole ka manao o ka hapanui o na Lunakanawai. Elua mau Lunakanawai i hoike akea ae i kō laua manao a me ka laua olelo oh'lo hooholo no ia hihia la. Oke kolu o na Lunakanawai, aole e hiki ke hilinai ia ; ke ano o kana oleio hooholo, (mau kumu alakai kupono ole,) a mamuli oia mau kumu, ua manao ke Kanikele Farani, he mau kumu no ia e hooiaio ai i ka hemahema o ko kakou Mana Hooko Kanawai, a pela io no. He hemahema nui keia e loaa mau ai i keia Aupuni ka pilikia mau ke ole e hoopololei koke ia. O ke kaulike ka mea i manao nui ia ai na Aha Kiekie o keia Aupuni; aka, ma keia mau kumu hoohalahala a ke kanaka o Farani, me he mea la, aole io no he pono o ko kakou Mana Hooko Kanawai, a ua kina ko kakou mau Aha Kiekie i ke kaulike ole. O keia hihia i hana ia mawaena o keia Aupuni a me ke Kaninela Farani, he hihia nui no ; a ina e loaa iki kauwahi hewa hookahi o ka poe nana e hooponopono nei i keia Aupunl maloko o keia hana ana, ua maopopo loa, ua komo kakou i ke puhi. No ka hemahema o ka hana ana a ko kakou mau luna i ka wa kahiko, ke kumu i loohia pinepine ai i keia wahi Aupuni uuku ka pilikia. Aka, i keia manawa, he okoa loa ka hana a ka poe nana e malama nei i ke Aupuni, a no laila mai no hoi ka nui o ka kakou pomaikai, i loaa ai ia kakou keia noho maluhia ana. E nana i ka hana a keia Aupuni a me kona mau luna i ka makahiki 1843 a me 1845, 1846, 1847, 1848 ame 1849. He mea maopopo loa, ina i loaa ka poe ike, akamai, ma na hana a pau, aole e loaa i keia Aupuni kela mau poino; i ka wa e lilo ai keia Aupuni malalo o ka poe no hea la, aoie i ike ia ko lakou noho Aupuni ana, ua loaa pinepine ka pilikia. E hoalauna, e pau ka nunu ana a me ka nunu mai; no ka mea, ua holo aku nei ka ManuWa Farani, pomaikai kakou no ka pau koke ana o keia hana,a ina paha i holo ole, o kauwahi poepoe ka kākou e ike, a o ka hohono o ka puala ka kakou e honi. Ka Hoku oka Pakipika. Aloha kaua : He wahi. mānao ko'u e hooiii aku ia oe, a nau ia e hoikeike aku ina maka o ka poe e iawe ana i kou kino, i ike mni ai ko kaua poe laakamaka puni ike> puni hai pololei, puni hai paēWaewa ole, a niē ka epa t)le iho, a i pau ai ko lakou ēia ua Virlhi nkana la, o ke mele o ka Haku o Hawaii, i hoopuka ia māka jj)ēpa ku i ka wa o ka la 7 o Sept. neij a āia iinaiāiiā ko'u hoohalahaia nui, no kekahi kanaka oG K. f kona inoa, i ka mea a'u i haku ai 1 mele no ka Haku Hawaii, ua hoopio oia i ko'u inoa, ua kapa iho oia.ia meiie nana. Nōlaila, ke hai aku uei au ia oukou me ka oiaio, owau no o Ami mākapo; ka mea nana i haku iho a kanaenae aloha no ko kakou Haku HaWaii, uā hoopuka iā ma kekahi pepa liilil i hoōlaha ia.ma ke kaona nei a tae na wahi e ae, ma keia pepa i hoolahai », i hoolilo ai 00. K., nāna kel t mele. Noiaila, e o'u mau makamakai e pau ko oukou manao ana nana ; mai hana nae kakou me keia, e hana no kakou me ko kakou noonoo iho, mai hooiilo i ka hainau,o kapaia mai i ka mahaōi ame ka ike oie. Nolaila. aole nae keia he hana ino aku, e hana no kakou e līkē me na mla oka poe naauao, ua pau. Owau no ko oukou mokamaka. T. K. Aiii. Sept 17, 1861.