Ka Hoku o Hawaii, Volume XLI, Number 11, 6 ʻAukake 1947 — Kaumaha Kona Noonoo [ARTICLE]

Kaumaha Kona Noonoo

Ma kela mahina ,aku nei ua hoea maila kekahi opio Hawaii i Hilo «ci no ka ike hppe ana i ke kinowailua o koiia Anale o Mra. Mary K. Koomoa. Ua paa nohoi ua opio Hawaii la i ke kulana Kakauolelo o ke Teritori. Ua hui a kukaiolelo pu me, ka lunahoohana nui o keia *E. M. Desha, a liuliu iki ua hoopuka aku la o Mr. Desha, "i kou wa e paa ana i ke kulana kakauolelo no ka Teritori nei, ua loaa ia makou ka hana ma ka luauhi ana i na kanawai o ke kau ahaolelo maloko t> ka nupepa Hawaii no ka pono o na Hawaii. Mai ia manawa mai a hiki i keia kau iho la aole he hoopuka ia ke kanawai ma ka olelo Hawaii." Ua pane mai ka opio, "ke kaumaha loa nei au, jka hīki ole ana ke pa'i ia na kanawai o jia kau i hana ma ka olelo makualūne. I na wau i maopopo mua i na lp. ua hooikaika au e hoopuka ia ma k« olelo Hawaii." Nolaila, e ike mai oukou e na Hawaii i hiki ele ke namu a maopopo ole i ka olelo Beretania, ua noho pouliuli kakou i keia mau makahiki mai ka makahiki 1943 mai. I na no i hana ia i kanawai e poino' ai ka lahui Hawaii, aole nō e maopopo ana ia kakou. Ia wai kakou e ahewa aku ai ? He mea keia e hookaakaa af i ko kakou mau maka ma keia mua aku. E hiki mai ana i ka manawa e hoea hou mai na na mohoahaolelo imua o kākou a olelo mai ma ke ano pelo paha e koho aku ia lakou, a no ka mea ua hookomo aku lakou i kekahi mau pila lehulehu. Poina nae i ka hoike aku i ka nui o na pila i lilo i mau kanawai. E imi ana lakou i mau kumupale i wahi e punihei aku ai na mana koho. Aole he mea e hiki ia kakou lee hooiaio aku ua hana lakou i ka hana a no ka mea 1 ke noho poulluli nei kakou aohe he kukui | nana e hoom'alamalama mai ia kakou. I na no kakou e olelo a I ole ninau aku paha ia lakou, heaha hoi ka mea 1 hoopuka ole ia ai ma ka olelo Hawaii aole no e nele ana ko lakou hookau aku i na ahewa ana maluna o ke kiaaina. He oiaio no ia, aka, i na i noonoo ua mau solona nei no ka pono o ria Hawaii, i na la ua ! hooikaika lakou e hookomo i olello hooholo e paiia ke kanawai ma ka olelo Hawali, 1 ! ■ . .; ,j j Malia paha e olelo iho ana kekahi o lakou, he ake wale no Ka Hoku O Hawaii e loaa ke dala no ko iakou pomaikai iho. Aole no he kanaka e hana wale ana me ka uku ole ia, aka, e loaa ana ia makou ka hana a o ka makou o ka hoouwiuwiki aku i ka maiamalama imua o kona mau mana koho. . O kekahi a makou e hoike aku nēi imua o oukou, o na nupepa eiamu o Hilo nei, ua pii ae kona auhau mai ke 75 keneta o ka mahina a pii ae i ka 90 keneta a i keia manawa he $1 o ka mahina. O kahi Hoku he $2.00 ko ka makahiki. He mea pono paha i na e hele aku na solona ma keia mua aku imua o oukou, e waiho mai i na noi e pono e paiia na kanawai ma ka olelo Hawaii.