Ka Hoku o Hawaii, Volume XLI, Number 8, 30 April 1947 — Ahea La Pau Ia Mea [ARTICLE]

Ahea La Pau Ia Mea

' I kau ae la makou i kela poomanao maluna no kekahi kumu ano nui e hiki ai ke pau nā hana haihai kanawai a ohumuhumu, mamuli o kekahi hana i lawelawe ia iho nei ma ke kahua hoopaahao o na poe haihai kanawai o ka oihana kaua ma Honōlulu. E like rne na nrtea i hoolaha ia ai, ua lawelawe ia kekahi hana ohumuhumu e kekahi mau paahao o ka oihana kaua oiai lakou e noho ana maloko o ka halepaahao o ka oihana kaua, a o ka hopena o ia mau hana ohumuhumu, oia no ka lawelawe ia ana o kekahi hana rna o na hana hoowalewale a o ka hppena ua poino ke o!a o kekahi mau mea, a ua hoihoi ia hoi kekahi poe maloko o ka iialemai no ka lapaau ia ana. Mahope īho o ka hoolala ana a kela poe e hana i kekahi hana i hiki ai ia 'akou ke mahuka mai loko aku o ka halep&ahao kahi o lakou e hoopaa ia ana. Ma ka po Poakahi, Malaki 31, ua hele aku la ke aliikoa o ka !a no ka nana ana i na lumi hoopaahao o nu paahao, a oia ka manawa i holke mai ai kekahi paahao ua loohia oia i ka nawaliwali. I ka wa a ua aliikoa nei i komo aku ai iloko o ka wa iho la no ia i lele ia mai a noke ia i ka pepehi a me ka hoopaa ia ana o kona waha i wahi e hiki ele ai ke kahea a uwa ae, Ua hana ia nohoi ia hana hookahi maluna o kekahi o na koa kiai he kakiana. O ke kolu o na kanaka kiai, he kakiana no. I kona hele ana aku a nana ua paa ia oia a ua kauoha ia maila oia e kahea i ke kiai puka o waho e ae i ka puka. laia i kahea aku ai aia no kekahi o ke paa la i kekahi pahi umiumi i makaukau.e lumai aku iloko o ua koa la. Aohe' mea hiki iaia ke hana ae o ka hooko wale no i ka makemake o na poe ohumuhumu. 'Ua haawi aku la oia ike kauoha. I ka lohe ana o ke kiai puka i kela kauoha, ua hōokahaha ia oia no kela kauoha a ua komo aku ka hoohuoi iloko ona, a aole oia i hooko i ke kauoha. Ia wa pu nohoi ua iohe aku la na paahao e ae a uā komo aku maleko o ko lakou mau lumi a laka i, ka puka o ko lakou lumi. Ia wa pu nohoi ua lohe aku la kekahi paahao o ka lumi kuke i ka haluku a ia wa oia i lalau aku ai i na *pahi like ole o kā lumi kuke a hookomo aku la iloko o kekahi pahu'a laka a paa, ālaila hemo maila oia i waho a uwa aku lā me ka leo nui i ke kiai e ku ana maluna o ke tōwera me ka i ana aku, aia kekahi hana i hoolala ia no ka mahuka mai loko aku o ka pa paahao. la manawa ua haawi aku la kela kiai i ka hoailona i ke kiai puka a nana i haawi aku i ka hoailona. Ia matiawa ua holo aku la kekahi kakiana ma kahi o ka puka e hamama mai ana. Mahope koke iho ua komo maila na koa kiai e ae me na poka hookahe waimaka a kiola ia āku la iloko o kahi a na paahoa e puuulu ana, me ko lakou kauoha ia ana aku e hemo mai i waho me ke kau pu ana i ko lakōu imau lima iluna. O ka mea i make he kanaka i hanau ia ma Honolulu, a i hoopaiia hoi no ka hewa wawahi hale. 0 kekahi o Ernest Matias, i hoopaahoa ia no 25 niakahiki no ka hewa powa ame kekahi mau hana karaima e ae. O Frank Gonsalves, no ka hewa aihue kaa otomobile. Iwaena o kela poe i hoalaala ai i kela hana he hookahi keiki Hawaii a i hoopaiia no na hewa like.

Ma ka noii ia ana o ko lakou mau moolelo, ua loao aku ka ike he poe lakou i noho mua maloko o ke kula Hoopololei o Waialee. O keia ihe la na hana i lawelawe ia e kela poe. Ku iho la ka nirau "ahea no la hoi pau na hana haihai kanawai?" E like me ka nee ana oke au oka manawa pela nohoi e pii mahuahua ai na hana haihai kanawai. E like me ka neemua aha o ka naauao pela no ka neemua ana o na hana haihai kanawai,- Me he mea ala e hele pu ana no ka pono ame ka hewa, a me he mea la eia ka hewa ke hoao nei e oi ae mamua o ka pono. "Pehea hoi e pau ai neia mau hana hoopilikia)" "E leha aku i na maka iiuna 1 na mauna £ e noi aku laia i na wa apau. e hoawi mai 1 lanakila ai ka pōho nii ka honua nei, a noho alii hoi maluna o ka hewa.

Ke nana aku i ke kulana o ka aina i keia mau la* Uv\ loli loa ae i$ mai ko ka wa kahiko niai. I ka wa kaliiku i hoea mua ai na misionari i Hawaii nei, he kapu loa ke sabati aole he iawelawe hana ana, aole hoi he kuke a hoo jmoa ana i na meaai. E hoomakaukau e ia ia mau mea nia ka Poaono, a ma ke sabati he aoho no ai, I keia mau la. ke lawelawe ia nei na hana like ule» a aole no paha kakou i malihini ia mau e lawelawe ia nei. Maiia paha e olelo iho ana poe heaha ka waiwai e hoomanao ai ina mea i hala, a\\ hou keia, ja hiki i kekahi poe ke hoohana ia mau mea hoi e hiki ole ai ia makou ke lawelawe pu ia m,au.|viea. Aole makou e olelo aku ana, mai no e ia mau niea, aka, he hoakaka wale no. , 5