Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 44, 21 February 1945 — Mau Haina Nane [ARTICLE]
Mau Haina Nane
Ia oe e Mr. Limahooponepono o £» Hoku O HawsU; Anoai Kaua:B oluolu mai oe iiia he wahi lumi kaawalo kekahi o ka kaua [hiipoi a no'u ia kowa no neia |m«a hooni Noonoo, a keia kupu«u !« i ana: Heaha ka i'a kaulana o ke ao nel, he lawaia ia e na mea -apau, mai na, makua a na kamalii, a e iawaia ia aoa nohoi i ke ao ame ka po? E oluolu mai i ka'u wehewehe ana i na i ku pono i ko piko x>ia iho la no. O ko i'a kaulana apuni ke ao nei, he paakai ia i'a, hiki I na makua ame na kamalii ke lawaia. Ma kekahi olelo ana a k-akou ~moe a ao ae ka po nui ka paakai o ko kakou mau maka, a oia ka'u i'a e hookuku ae me ko i'a o ke kai. O ka holoi wale no i ka wai ka mea e pau ai. Ua lawa kaua me ke aloha, Owau no, me ka haahaa, Mr. Piukeona. Auhea mai oe e Piukeona, ke ike nei makou aole ae he lav/aia kaulana a no ka mea, aia kou wahi noho i Malama, i kel-a aina kaulana "Ka Ala Paa o Kaueleau. Hahau ae la oe i ko O kaulana «• nolō pahi'a ae la a pa ole ka piko o ke kaeaea, nolaila hoomanao ae la makou i kela wahi, meie kaulana o ka aina. "Hoi nele ia, hoi nele la, hoi nele i ke kula 0 Maiapna la." Ke kaumaha loa nei makoū i ka loaa ole ana maila o i'a a Hooni Noonoo ia oe. Eia aku no la ua wahi i'a nei ke holoholo maiia i ka lae kahakai. I na e loaa ana ua wahi i'a nei, e pono no e hoakaka mai i kona kumu 1 kaulana ai.
HOONI THE Ml>D Mr. L. H. Aloha. nui;I wahi keena ke "yes" ia mai. U» ike iho la no, o ka (brother) Pohakuopele wale aela no kahi makau i ai ia ae la e kahi halalu; a pau ae la no malaila, a keep ia ae la o None ma m-awaho, no ka: mea ua piha mua aela no ia Luzon ma, a ia wa i kulou iho ai ke poo o ka Naita i k>a honua, e kulou ana me ka noonoo no ka ninau "Hooni Noonoo." Aia a ku ka paila a hana ka haawe ma ko ' kua e ka I, H. a nau aku ka hide. Ninau—Heaha ka i'a kaulana loa o keia ao nei ? Haina—Ua pane'lihi aku nei ka Naita Ilihune i kela pule aku ne! a oia keia au e ike iho la, i ke kulou o ke poo. Wehewehe — "Hee, kuu haina mua aku nei; e penei i i hee ai, "Wahahee," oia ka olelo piha, "hoopunipuni, wahawai, o na mahele ia keia ma ka 91310 Hawai 5 , o ka inoa pololei o ka ī'a kaulana loa a olua e hoopue mai iiei. Pookela no ke kaulana, ua lilo keia wahi i'a no a ke i hana'i i kanawai Nona a oi ka i'a nei; a eia iho o Hooni Noonoo ī'a kaulana, he "Lie" ma ka olelo a ka haole keia mau huaolelo, a hoopuka ia ae la e like ana no me ka kaua hopuna olelo ana. aka, ma ke pela ana, ka like ole ana |Lai) he wahi i'a palahalaha keokeo keia he ono i ke koala, a pulehu paha. Nolaila, ua puni kalani ame na wahi apau o ka honua a hala loaaku i Kona home moana. Me ke aloha, Ka Naita Ilihune.
Auhea mai oe e ka N<aita Poor a hoomanawanui, o kau wahi i'a aole he lawaia ia i ka po ame ke ao, a aole no i pau loa na poe i ka wahahee. O keia wahi pihi i na no oe e holo ana i ka Hi aku; a nui ke aku a hoi mai e lawaia ia ana no ua wahi i'a nei e na poe lawaia, I na kakou e lawe i ka iiy>a o ua waiiī pihi nei ma ka olelo (English) a ae ma ka < 1 1 e .«naalāhi ana ka ioaaL 4uia o ua fish nei. Aole maila ia o ka inoa pololei. £1 iike me kau hoakaka ma ka hoomaka ana mai i kau haina nane. aole makou c huna aiu\ a i oi» imi kumu pale paha no Kaa mau n*u« i heie a ku ka paila
hana ka haawe. Eia 110 ke paa ii nei, a i lioopuka. wale ia aku no keia w-ihi mea hooni noonoo, 1 wahi mea hooni noonoo, i wahi nd lakou ma e ala ae ai mai ko lakou' hiolani ana me Niolopua. Ua loihi ka puka ana o ka olua mau nane me Pohakuopele, a ua piha no paha ka makahiki, aole* lo&a iki o ka hainā. Aole he waiwai o ka hoopuka ana aku 1 kekahi mau nane au a i ole a olua paha ke loaa ole mai ka haina. . 1 Nolaila, e na olohe huli mea pohihihi eia ke ku nei na nane a Naita Ilihune ame Pohakuopele, aole he loaa iki o na haina. E ala a e hooikaika i loeia ai na haina.