Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 31, 22 November 1944 — He Kumu A'o Mai [ARTICLE]

He Kumu A'o Mai

Ua heluhelu a ua ike iho la makou i kekahi mau mea ■ i hoopuka ia mai nei malokō o kekahi rnau nupepa ri<,mu o Honolulu i na mea e pili ana i na keiki maau.hele: i na hoira o ka pq, No ia la, ua manao-makou he mea pono na makou e hoopuka aku i na manao ano nui oia mea i kakau ia j ai a e lilo tioi i mea a'o mai ia kakou na Hawaii a pela no i na poe apau o Hawaii nei. E pono nohoi kakou apau . e hoomaopopo loa i keia mau mea, no ko kakou peno ame ka pono pu o ka kakou inau pua o keia wei e nee nei a pela nohoi rne ka nee ana aku o keia mua aku. E like me na moolelo i hoopukaia āe, eia na keiki ke maau he'ie nei i na hora o ka po ? me ka hoomaopopo ole ia aku. Ia lakou e maau hele ana, ua haule iho ka anoano o na hana hewa Mo o lakou a hoomaka ae la e ulu, a i ka nui loa ana, ua hiki ole i ua mau keiki la ke uhuki ae a i ole hoopau paha i ka lakou mau hana i hana ai, a o ka hope ua lilo aku ia ilokō o na umii ana a na hana kalaima. Ua ike ia keia ma o kekahi wahi kaikamahine uuku 0 14 makahiki waie no i keia manawa, a e paa ia mai nei maloko o kekahi o na home hoomalu ma Honolulu, I kona wa he 12 wale no makahiki ua hoomaka aku Ia oia | e hele ma na alanui i na hora o ka po, a halawai me na j opio kane. O ka hoomaka ana ia o ke kawowo ana o na hana hewa. Mahope mai, ua Iu waiele aku oia i kona wahi kino opio no ka hoohaumia ia e na kanaka opio. Ua hoike aku !a nae hoi oia he I 7 ona makahiki ia manawa. Aole wale no i na poe kuloko oia i haawi aku ai i kona wahi kino opiopio aka pau pu me na poe iloko o ka oihana kaua. O kahi wale no o ka laki aoīe i hoike ia ae kona lahui. Me ka nana ole ae nae hoi i ke ano o ka lahui, aka, he mea maopopo loa o na koikoi apau ua ili aku rio ia maluna o na makile. Malia paha e olelo iho ana kekahi | maa makua aole no lakōu ka hewa, aka, he mea maopopo j loa i na i malama maikai a makaala mau na makua, he mea maopopo loa aole e auwana waie ana na keikj ma na alanui i na hora o ka po. O kekahi o na kumu ano nui nana e kaualako aku 1 na k,eiki iloko o ka poino, o ka hookipa wale ana mai i na poe malihini ma na home. I ke komo ana mai o na malihini, a hoomaka ka pa kiaha ana, a i ke kupouli ana 0 ka noonoo maikai o na makua, ua hoomaopopo o!e a'e 1 ka lakou mau keiki. O ka hopena oia hoomaopopo ole ana, ua lalau aku la na keiki i o a ianei. Aole nohoi makou i hoopuka ae la i keia, no ka hoa

hewa wale ana aku i na makua o keia wahi kaikamahine uuku, aka, ua hoomaopopo iho no makou, he mau keiki no ka makou. Aole na'e hoi i makemake e lilo ka makou mau keiki e like ae Ia me keia wahi kaikamahine. Maiia paha, i kekahi manawa ua hele aku na inakua no ka huli ana i na mea e pono ai ko lakou nohonu ohana ana. Ia lakou ma kahi hana ua noho iho la na keiki ma ka home a komo maila na mea hoowalewale, a hauiehia aku la iloko o na umii o ka hana hewa. > Aole nae hoi i pili keia mau olelo a'o a makou no na kaikamahine wale no, aka, pau pu a na keikikane, Aia na hana haihai kanawai ma na wahi apau. I ka ike ana o na keikikane i na hana a na poe haihai kanawai, ua ulu maila na manao iloko o īakou e hoao. I ka maneo ana o na lima, ua komo ku hohonu aku !a iloko o na hana haihai kanawai, a o ka hope, ua noho iloko o na kula hoo pololei. Nolaila. i ke konio ana o na keiki iloko o keia mau nmii o ka poino, aohe he mea hiki ia kakou ke hana aku.

Pehc,\ ka nui o kau a'o aku a i ole hoopai puha nia o ka hili ana. Aole aua 110 ia he mea e pau al. oka hana pono wale no e hoomaku aku i ke a'o aiui i Ui* keiki i ka wa aole i hookumu ia mau liana. E pau ana,auanei ia mc,u hana. Aule e hiki ia kakou ke hoopoloki i ka lauu i ki\ wa 00. Pela no na keiki. t . Nolaila, e Hlo keia i kumu a'o mai ia kakou, a.6 hooikaika hoi ma na auo apau e hoopakele i na keikl J ka!wvu mai ke komo ana aku iloko o ka nenelu o ka poin«f. I f