Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 29, 10 November 1943 — Ka Manao Hiakaau I Ka Hoku O Hawaii [ARTICLE]

Ka Manao Hiakaau I Ka Hoku O Hawaii

Ua kāu ae la makou i kela poo manao maluna ae, 1 ike iho ai ria makamaka helnhelu o Kis Hoku 0 Hawaii i ke ano ahonui a hooinanawanu! o keia wahaolelo, i ka puka mau ana ame keia manawa. Mamua ilio o ke kimopo ana mai a ka mea pakaha ia Paulna i ka makahiki 1941, aole ī kaupalenaia ke kakalina o na kaa, a ua hiki loa ia makou ke hoouna aku i kekahi agcna no ka hele ana aku ma na wahi like ole, no ka ohi ana i na auhau pepa a kela ame keia mea lawe pepa, aka, i keia manawa, ua hiki ole ia makou ke hana pela, a ua waiho aku makou na keia ame keia makamaka heluhelu e noonoo mai i ke ola o keia wahaolelo. Eia no nae hoi kekahi poe ke nōho mai nei me ka hoomanao mau ana i ko lakou mahele, a hoouna maila no i ke ola o ka lakou mau nupepa, He oiaio no nae hoi, aole e hiki aku ana na nupepa e like me ke au mamua aku o ke kaua, no ka mea ua maopopo no ia kakou, aole i maopopo ka wa ku mai o na moku a lawe aku i na nupepa. ; Ua loaa maila no na leka mai kekahi mau makamaka Keluhelu mai o Ka Hoku e haawi mai ana i na manao mahalo, no ko lakou hi I i loa ina rnea i hoopuka ia maloko o keia w'ahaolelo a ka lahui. L|a hoike māi kekahi poe, ua ai a ua ana 1 na mea i hoopuka ia ē hiki ole ai ke hoohalahala. r Ke hoouna mai nei kekahi poe i na mea e hiki ai ke hoomau ia aku keia nupepa, a o ka nupepa Hawāii wa'e nohoi e puka nei a puni ke ao holookea, a o aku nohoi ua hoopoina loa i ka noonoo ana. Ke kaa nei ka heluhelu ano o ka kakou olelo i na Ilipuakea, a o lakou no ia e hoomanao mai nei. Ua hiki ia makou ke kukala ae, eia kekahi kope o Ka Hoku O Hawaii ke hoouna ia nei i ka Hale Helu'helu Buke o Wakinekona. I na e haule ana kekahi helu, e hoike koke ia mai ana nohoi ka lohe ia makou i kā helu i haule. Eia no kekahi wahine haole i noho kumukula ma Kohala a huli hoi aku no Amelika, ke lawe nei i Ka Hoku O Hawaii. Ma kekahi mau mahina i hala ae nei, ua kakau māila i kahi leka e ninau mai ana i ka wa la e pau ai ka manawa o kana pepa, a ua noi maila e hoouna aku i ka piia i hiki ai iaia ke hoomau i ka lawe ana i ka Hoku O Hawaii.

I na kekahi o ko makou mau makāniaka heluhelu ole i ka moolelo o Opukahaia e hoopuka ia nei, alaila aole lakou e ike a e hoomaopopo ana i kē ano maoli o ka lahui Hawaii i ka wa o Kamehameha ka Moi. Malia palia e olele ihf ana kekahi poe, ua maopopo ia makou na mea apau e pili ana i ke Alii Kamehameha. Ke hoole nei makou, aole i pau na meā apau i ka heluheluia. Malia paha o na poe e heluhelu nei, wale no ma ka heluhelu ana a nia kahi o ka hoomanao mai i kona wahi ola, ua pcfma loa iho la. E hoomanao kakou he 37 makahiki o ka puka ana aku a keia wahaolelo nia na ipuka o kona mau makamaka heluhelu, aole he mana%va i haule ai, a koe wale no na keia kaua i hookaulua no elua mahina wale no. . Nolaila, ke paipai a ke hoomanao aku nei makou k° nakou mau makamaka heluhelu i poina i ka pahola āna mai i kahi O o keia wahaolelo, e pono hoi e noonoo no oukou iho. Mai hookuu hoi na ha'i e noonoo mai, a; 0 kakou hoi e heopanee ana hoi a i kekahi wa aku. Aole no e hiki ia makou ke puka mau aku i na aole e loaa mai! kahi kokua ana .mai ko makou mau makamaka heluhelu mai. Ano, ka mēnawa, e ala e hoomohala mai l ko oukou mau iima kokua a e paepae mai hoi i Ka Hoku O Hawaii 1 mau ai, kon;. puka an<\ aku imua o oukou i kela ame keia manawa e halihali ta aku ai. Aole ka makou e helu aku imua o oukou e na makamaka heluhelu, aka, he hoomanao wale aku uo ia ou

kou, a e hoomamaka aku hoi i na waihona noonoo o oukou. Noiaila, o ko oukou hooniianao ana mal 1 ke ola o kahi Hoku, o ke oukou hoolihi ana mai nolioi ia i kona puka aiia aku imua o oukou. Aole no he nui oko nuikou loaa mai keia wahaolelo mai, aka, no ko aloha i na l iawaii hiki plelo ke heluhelu i ka olelo £k:ietania, oia ko makou mea e hooikaika nei e aku i ike ai 1 lakou i na mea ht>u o na wahi like ole. I I E hoomanao i keia la, no ka hoomauL\na aku i ka. kakou olelo puuahele. T ]