Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 16, 11 August 1943 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]
NA MEAHOU O KE AO NEI
I.ILOPIO o OREL 1 NA 'KUKINI Mahope iho o ka hooili Haua ana a na Kolrmanla me na Rukini 'ma kahi e kokoke ana i"\e kulanakauhale o Orel 'no kekahi ' manaw-a loihi, ua loaa maila ka lono no ka lilopio ana o ua kulanakauhale la i na Eukini. ■ J ka lilopio ana maila ō ua kulanakauhale la, ua lil'o ia i mea, na na Rtikini e ha'uoli loa ai, a ua lilo kekahi la o kela pule aku la i la no v.a Rukini e hoomanao ai no k-a haulepio ana o Ikela wahi a lanakila nohoi lakotT maluna o ko Jakou enemi. ' Ma na lono i hoea 'mua mai ma kela pule aku nei e hoike ana no ka hooili ia ana 0 kekahi l.kaua hahana loa mawaena o n& Ipualikaua Kelemania' ame Ruki- | ni, a ua lukui-a he heluna nui o na koa Kelemania a pela nohoi me na mokulele, ame na kaa kaua ame ka hookuemiia ana o ka enemi i hope, mamu.li nohoi o ka makau ana e hoopuni 'ia ana lakou , e na Hukini. E like nohoi me ka nee ana o , ka manawa e lohelohe mau 'ia
mai ana no ka emi ana o na Kelemania i hope, me ka hiki"ole ana ke ku mai imua o na pualikaua Rukini.
| O keia haulepio ana maila o ! kela k'ulanakauhale, o kekahi puu- ! puu ikaika loa i hahau ia aku l ai m-aluna o na Kelemania. O ka hua iho la no nae hoi o ka hooikaika ana a na Kukini, no ke ake ana e lanaikila maluna o ka enemi. O kekahi Jcumu makau o na Kelemania no ko lakou ike ana eiā na aoao huiia ke nee aku nei mai ItaH« }i lakou i makemake e 'p-aa pio mai kekahi aoao ak'u. XLI NA MOKULEUE AXIS I POINO NA KEENA POO O NA AOAO
ĪIUIIA MA . Apelik'a Akau. A hiki iho la i ka la 4 o Aukake nei, ua hiki aku ma kahi o ka 800. mau mokulele o na Axis i hoopoino ia a i ole hā&iele ia e ka enemi i heluia i iilopio mai ma na kahua mokulele o Sicily.
O keia na lono i hoike ia maila mai ke kahua kaua mai o na aoao nuiia ma kela mokupuni. HAKAKA NA PALANI ME NA NAZIS E noike ana kekahi lono mai Algiers mai no kukala ana ae o na komite lahui Palani no Ka hakaka lima ana o na kanaka me na koa Kelemania •ma na alanui o Paris. Mamuli o keia uluaoa ana mawaena o na kanaka Palani ame na koa Nazis, ua hoopau ae ke aliikoa Nazi i ka ae anā i na koa e haalele i ko lakou mau kahua hoomoana, ame ke kauoha ana i na koa e kukulu i na pu mikini ma na huina aīanui ano nui. i Ua pahola ae na haunaele a ina poe kupaa a lele aku la mal hma o na koa i ka wa ao. IjADANA. Ua noi Ia aku la na poe Helene ame na Yugoslavia no ka "hoonwnawanui ana no kekahi manawa loihi iki aku" nia o kekahi lono i hoolele ia aku e na aowo huila.
Va hoiko ia aku lakou "aole e ae i *<a oiK-im no kM hooka\WNvo ana i na hana hoohaunaele."
UOAI-A I KEKAHI JiAl PUAU KOA Aole no i noho wale na kanaka Palani i k*ia manawa o ke kaua. I ka wa, i Uauiepo aku ai o Pajla,nt «īalalo o anie I* UUia. aia « v > j>oe kup«a i makomak? «i* * i looma | u ! a na Kolaila, ua I hoak la kekahi ma\i kAnaka ' P»laai i kek&hi maxi pnalikoa o! »a Pahmi oiaī lakou e aj-,a ma!' leek&hi n»au wahi malu, a ua! Oiakaukau lakou i keia n\anaaka nae hoi e kakaii m& o! ka loaa ana o kokwhi luauiawa; kupono no iakxHi e huli ku'e nwā ' a paio i na poe k&nohew*, Aok wialv\ aka. t> kakali pu ana a! na Xxko kaua , i&keu e Ic»c kaua uuu al im]ua&| o na Kekmas;ia, ]
Ho manawa ana no hoi ko iakou kakali ana xnai> no k-a mea ke ike la nel na Kelemania - auhee ana mal na kp.hua kaua mai, , a kikou i paa al no kekahi manawa loihi. " » i KI POKA NA MOKUKAUA AMELIKA tA KIBKA ! Ua ki -poka aku la na moku- l kaua mama Amelika i na kahua i kupale u na Kepani ma Kiska, mahope iho o ka hoolei ana iho a kekahi mokulele i na poka pahu maiuna o ke kahua hoomoana o na Kepani. KE HOLO NEI NA POE KIWILA MAI SMOLENSK MAI Ma o kekahi lono i hoouna ia mai e kekahi kanaka kakau mea kaua mai Moscow, Rusia mai no ka hoike ana ae p-na poe kupaa Rukmi e kaua ana mahope <aku o na laina kaua Kelemania no ka haalele ana iho o na poe kiwila mai ke kahua aku o Smolensk. Aia keia kulanakauhale o Smolensk xna kahi o ka 220 mile mai Mqscow aku a malia hoi o ke I kahua ano nui loa o na Kelemania ma Rusia, a ua ku hoi i ke poino mamuli o ka haulepio ana iho la o ke kulanak?iuhale o Orel. Ma ke komohanahikina ak'u ua lilo mua ae kekajii mau kahua ma kahi e aneane ana he 50 mile ma ka hikinaakau, mawaena 0 Yartssv ame Vyazma. Ua hoike ia ae eia na Kelemania ke hoonee nei i na maka-ai-nana no ke komohana me ka lawe pu ana i na metala apau ame kekahi mau mefcaria kaua e ae. apau,. e like me na piula hale. Oiai , Rukini i nee aku ai me ka pua,hia nui a hala Kharkov m-ai ka akau mai a hala loa o Belgorod ua hookau aku„ ia 1 ka weliweli i na kulana kaua 0 hope g na KeLen^ania, ' E hoike pu ana 'kekahi lono no ka lilo hou ana m-aiia i na Rukini ma kahi o ka 150 mau kp.nhale. Ma ka akau h<ii e hoike ana ka radio Kelemania no ka hlilūiia ; ana o na Kelemania ma Bryansk. ' E hoike pu ana nohoi no ka lele kaua ana 'aku o.na R"ukini me ka ikaik'a loa me na pualikoa ame ' na mahele kaua kaa ma ke komo- : hana hikina o no ke alahele e hoea aku! ai i Kharkov, ieia nae hoi ua hookuemiia ka ua t mau mahele kaua la. 1 Ke ike ia nei nohoi ka emi ana ! i mai o ka ikaika hoonee kaua a na 1 i Kelemania, ua pili pu lakou i keia I | manawa, a he hoailona paha e j i aneeuie aku, e hialo a' j haawipio mai. I n4 e haalele aku ' Italīa iaia, aohe <ana hope e tii "mai ai. 1 * ' • j JEIA NO NA YUOOSLAVIA KE KAUA MAI NEI. j E <hoike ana kekahi lono mai >] Stockholm mai e hoike ana no ke ala ana maila -o na "kanaka o Alahaniana a kipi; a ua lanakila hou m&luna o kekahi hapa o Alahania, a ua haalele iho la na pualikoa Italia a nee aku la no na kap&kai. He uuku loa ke ala kue ana a «a p'u&likoa i koia n«u hana a keia lahxii. K hoike pu ana nohoi kekahi lono no ka lukuia ana o na pualikoa ītalia e na Kelemania ma kekahi mau kahua ma Alabania, eia nae hoi aole he mau hooiaio ia ana no keia lono. -! -
E like nohoi me kekahi imu lono i loaa aku, eia no o Mussolini ke paa ia mai nei maloko o ka Papu Braacai. O kana wahine 0 Rahele, kana kgikikane <ame kana wahine ame na keiki, eia ke paa ia nei maloko o ke kahi hale mawaho aku o Eoma, kahi o lakou e kiai paa ia maila e na lsoa. NUI KA POINO MAMULI O KA WAI KAHE E hoike ana kekahi lono mai Inia mai no ka make ana ma kahi o ka 6,000 poe ma ka mokuaina o Rajputana, mamuli o ka haiva a ka wahi kahe a halana pu ia ka aina. O keia ka haule ua ikaiKa loa a oi loa o ka ino ma keia wahi 1 ike ia ma ka. moolelo o kela mokuaina o Inia. Ua hiki aku ma kahi o ke 30 . iniha ua i haule j iho ma kekahi mau wahi ma ka la hookahi. HOEA AKU LA I BERETANIA Ua loaa mai kekahi lono mai Ladana mai e hoike ana no, ka hoea ana aku he mau tausani o na koa . Amelika i Beretanja Niii me ka maalahi me ka ioaa ole ana 0 kekahi kuia ma ko lakou ala r hele holo moana. E HOOPAU ANA I KA HANA ANA I KA LOLE E hoike ana kekahi lono 1 Ladana mai no ka loaa aku !o. kekahi lohe ilaila no ke kauoha ia ana o na hale hana lole o Kelemania e hoopau i ka hana •ana i na lole ma ka la 30 o Sepatemaba ae nei, a koe na aahu like o na poe pailaka mokulele ame na lgle kanikau. Aole nohoi i hoikeia ae ke kumu o keia papa ia ana malia o • ka hana ia ana o ka lole.
LANAKILA NA MOKU ameuka Oiai na moku kaua Amelika e hoomakakiu ana i na raoku :Kepani, ua ike ra aku la na moiku. k«ua Kepani, e hoao © a &icu i ka hoopae ana i na ■ pualikaua Kepani ma kekahi o na i kahua a iakou i makemake ai. e. |hoonui aku i na koa. Ua alualu |«ku la rwi pioku kaua i jua mau moku kaua Kepani nei a lUa hooiU ia kekahi kaua, & o ka ; hopena ua hoopiholo ia he eha tn?au moku Kepani, a me he mea 4 ia ua piholo pu ka Uma ona (moku. Aole nohoi i hoikeia mai ka nui i o na moku Amelika i poino ma ikeia hooili kaua ana.