Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 42, 10 Pepeluali 1943 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

Holke I Kona Manao Ma kelfi mau la aim la ua hele aku la kekahi Kepani oplo no ke keena o oihana ohi koa, no kona makemake ana e komo aku (iloko o ka olhana koa ame kona { makaukau -ana e komo aku i ka koa na ke kaua ana no Amelika e ku-e ana i ko Amelika enemi, me ka nana ole ae i ke aupuni aIna e huli kaua aku ai, me ka paa o kpna manao e kaua pu aku ia lapana. ,

I Ma kana hoike pu ana ae, ua komo aku no oi-a iloko d kekahi kula kiekie o lapana, eia nae hoi, aote oia i nana ia mai ma ke ano he Kepani ua noho kaokoa oia mawaho, nolaila, ua lilo ia i mea nana e hoowahawaha ai i na hana a lapana a ua paa kona manao e kaUa aku ia lapana, me ka nana ole e i ke ano o kona llahui. | Oiai n? nae hoi he mau maikua Kepani kona, aole oia i nana aku ia mea> o kona iini nui ma kona aoao oia no ka lanakila o kona aupuni oia no o Amelika Huipuia. I na pela iho la ke ano o keia kanaka opio, alaila ua lilo o laipana i enemi makawelawela loa no lakou.

|Kauoha 1 Kana Keiki lE Komo I Ke Koa [ Mamuii o keia nfau 'mea i kukala ia ai no ka makemake i-a j ana o na kupa Amelika o na :hanauna Kepani e komo aku iloko o ka oihana koa, a i makemaike ia' ai hoi he 1,500 mau e komo i ke koa.

Ua kauoha ae la kekahi Kepani i hanau ia ma lapana i kana keiki c komo aku iloko o ka oihana koa a_e hooko aku hoi i keia mea e kahea ia mai nei. Ua hoike ae kei-a Kepa'ni, ua nui ka pomaikai i loaa iaia ma Hawaii nei, a ua aloha pu nohoi oia i keia aina.

O k-ekahi kumu o kona makemake ana i kana keiki e komo i ke koa, mamuli no jyia kela makahiki aku nei, ua komo aku kekahi o kana mau keikikane iloko o ka oihana koa, a ia lakou maluna o ka moku Kenelala Royal T. Franks, ua kopiko ia ua walii moku ala e ka mokuluu Kepani a piholo ma ka moana, a poino pu ke ola o keia Kepani opio. No ia kumu, ua makemake oia' c komo keia keiki iloko o ka oihaua koa no ka paio ku-e ana |aku ia lapana. | O keia kanaka opio i makemake jai kona makuakane e komo aku iloko o ka oihana koa, ua hanau xa oia rrta Hāwaii nei.

Hoea Xa Koa Amelika JLADANA — Ua kukala ae la ka aupepa Belegiana t no ka hoea ana aku o na koa Amelika ma Thysville, Oongo Belgiana 4 & ua hookipa ia aku e ke Komisina nui o Congo. Ua piha pu na alanui i na kamaaina o ua kauhale ala, me. hooho pu ana ae nw na leo kupinai ' E ola ioihi n& Amelika.

iKe Aliikoa K<?pani Mua Loa I Faa ME NA PUALI KAUA MA jGUAD4LANAL — Ua lako wale jno mo hookahi pu panapana, he |Pahi ame kekalii pu \ia hoohikilolo ia hc ekolu ntau Ivejpani 0 oha mau koa |kekahi wahi e kokoke ana i ke.kahi luawai ame k& hopu pu ia 0 kokahi aUlkoa rn.ua,. ( loa ma Guadakanal mai ko konvo. ; nwia ana a na koa- Anielika ma ,u% |wah! v\la iloko aku nei 0 Aukake. I t*a koi maila "ua aliikoa Ke|>3u\i ( nei in% koa An>eiika eki aku |iaia me ka pu, eia u& unuht ae la kekahl o wa koa AiueUka i k:\i\a l v i\hi v aku 1& i u& Kopanl i\k;V, u& lioole iv,aiU i Vi\vc a:i4 i. ka W j 0 na moa 0 pltt ana 1 keia o v.a mau Kepaiu &!a. peaei jī\o : *F! hele arta ka s keia mau 'kcva Amolika no ka hoopiha t ko lakou kuil wai i ka wai, a .ko lako\i ike akii la 110 īa i ua nei me elua mau koa ■ pAni, a ua holo aku la l«kou i|o"ko o ka \ilunahek, a he hvvkalū i . aku l*Si ano Hioololohe ke aliikoa i !ks hek- pu ait& n\e na koa

lika, aka i ka wa i hahau ia āi kona poo me ke kuau o ka pu, "ua hoololi ae la oia I kona noonoo. O kekahi koa iho i paa ai aole oia i hoololohe, aka, ua puka maila oia i waho me ke kau ana i kona mau lima iluna", me ka uwa aroa mai, "E lokomaikai mai E lokomaikai mai."

Aia nae hoi kela manao iloko o ke aliikoa' Kepani, me he mea ala oia ka oi, me ke koi ana mai i rta kanaka Amelika e ki aku iaia a make. "I na he loko maikai ko oukou ia'u, e pepehi la"u a make," wahi ana.

Ua aa aku la nae hoi na Amelika.

Mahope iho ua hoike maila ke l aliikoa aole oia i ai wahi meaai ino. 10 la. Ua hele keia mau Kepani a wiwi, a koe na iwi. Ua haawiia aku na kini meaai na laua a pela nohoi me 'nā kikalika mua loa a laua i puhi ai iloko o na pule lehulehu. Aole O Na Poe Apau He Ohila Ana Ma : kela pule aku nei ua ku-kal-a ia maila ka lohe e pa'ipai ana i na kupa Amelika o na hanauna Kepani e komo i ke koa, a he nui a lehulehu na hanauna Kepani i hoopaa aku i ko īakou mau inoa, me ka nana ole ia nae hoi o ko lakou ma'u makahiki. Ma kela mau""la aku ■ nei, ua hoolaha ia ae la maloko o na nupepa namu o kakou nei, e 3ioike ana hoi, no ke kaup&lena ia' o na makahiki o na poe e makemake ana e i ka oihana koa, e holo ana no ia aole e emi iho malalo o ka 18 a aole hoi e 01 aku maluna o ke 38 makahiki. Eia No Kc Kaua Mai Nei E hoike anā kekahi lono i hoo"lele ia mai ai, eia no ha Pilipino kakaikahi ame na koa Amelika e noho maila ma na āina Pilipino, ke kaua mai nei i na Kepani. Ua hoike ae nāe hoi na Kepan?, ua kaa aku kela aupuni malalo o lakou, a na maluhia n'a mea apau. Eia nae hoi keia poe ma na kuahiwi e noho nei, a i ka wa e loaa ai ia lakou he wa e lelo kaua mai ai i na Kepani e hooko ana lakou e like me ia. Hoolele Kaua Mai Ka Po E hoike an'a kēkahi lono mai ka hema aku nei o kako'u, kahi a na pualikoa o na aoao huiia « kaua mai nei i na Kepani, penei:

Eia na Kepani ke lele kaua mai nei i na aoao huiia i na hora o ka po, a i ke ao ana, e hoomalolo ana lakou, a he wa ia no lakou e pee ai ma ko lakou kahua hoomoana. ■ * ■•■"*

Ua hoike ae kekahi mea i komo ma ke kaua, oiai ka lakou e ku kmi ana i ka po ua ike ia aku la kekahi puali o na Kepani i e nee mai ana, a o ka hoomaka iho la no ka ia o ke kaua ana mawaena o na aoao a i elua. I ka i wehewehe ana ae keia o "kai ao, I ua emi hope aku !a ua mau Kepaini nei, a aole i nee hou mai i ka iwa ao.

E hoike pu ana nohoi fea lono ma kela pule aku nei. no ka lele ana mai o na mokulele Kepani i aa hora o ka po a hoolei iho la i na poka pa-hu maluna o ke ioaiiua hoomoana o na aoao huiia ma Quadalcanal, iloko nae hoi o ka nanea o na aoao huiia. O kahi ho» o ka iaki, aole he mea li poino mai keia hoop«a-hu ana »iK> o na mokuieie Kepani.

$4,500 Ka Hoolilo Ua hoike ae la o Henry Paoa, ke poo nui o ke keena kakauolelo o Hawaii ma kela pule aku nei, o ke koho balota kuikawa no ke kulana senatoa e malama ia ana ma ka la 27 o keia mahina nei e

hiki aku ana ia ma kahi o ka $4,500.

Eia ke neemua nei na liana n<j na papa hana o ua koho kuikawa ana ala, ame ke pa'i pu ia ana o na paloka.

j Liloplo Na Kaa Kaua | Ame Lako Kaua | Ma fta hema aku o Rostov, ka[hi a Stockholm i hoike ae ai no ka llilopio ana o ke kulanakauhale o {Bataisk, he 10 mile ka mamao ajku, ua lele kaua ak*u la na puailileoa Ulaula maluna o kekāhi mau i'kahua kupale a na Kelemania, a Ikomo aku la ma rfa kahoa hooilulu kaaahi, a lawepio aku la I ikekahi ma'u kaaahi o ka oihana Ikaua i kaumaha me na kaa kaua [ame na lako kaua", a i pakui no ia ua lawepio ae» la he elua mau i noho ia e na kanāka. Ua hiki aku ma kahi o 600 mau Kelemania i hopupio.

I Ma ka hikina aku o Kursk waihi a ka lono, "ua lawepio ae la |ka puali kaua Ulaula i kekahi ►mau wahi i noho ia e kanaka a | hopupio ih» la he 300 mau Kellemania.

i HiUui Ia lle Ekolu Mau Pa-pu> | Ma kel?ahi kahua e aku, ua jkorno maila zia Rukini ma ke kua iaku o na Kelemania me ka luku j a hoohiolo ia ana o na pa-pu j ekolu o jkekahi mau wahi i noho iia e na kanaka, me ka paapio ana o ke kolamu kaua Jtaa holooikoa.