Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIV, Number 33, 13 December 1939 — KA HOOMANAWANUI [ARTICLE]
KA HOOMANAWANUI
E like ma ka makou hana maa 'mau i kela ame keia pule, e* hoao ana hoi ma na ano apau e hana i ka hana e hiki ai ke hoomau ir, aku keia Wahaōlelo o ka lahui Hawaii, me kahi, uku haahaa, a i kekahi manawa me ka puikaika ka loaa ana o kahi lanahu e hiki ai ke hoonee aku i ka hana imua, eia nae ua kapae ia ae ia mau nir.au, a ua kikoo aku makou imua, no ka pono o na makamaka heluhelu o ka Hoku, a o ka oi loa aku paha o na Hawaii kahiko, no ka mea aole he kukui malamalama eaee hiki ana ke hoomalanaalama aku i ko lakou mau home i keia manawa aka, o Ka Hoku o Hawaii wale no Ma kekahi mahele he hookahi no puka ana o keia wahaolelo o ka pule hookahi, a no ia kumu i ka wa e puka aku ai oia me na meahou, o kekahi mau wāhi okoa ae, ua pau e no i kekahi poe i ka heiuhelu ia maloko o na nupepa namu. Ua lōhe aku no ika olelo ana o kekahi poe, ona meahou. ua kahiko, oia na meahou e hoopuka mai ai, e aho ka heluhelu ana i na nane a me kekahi mau mea e aku. He pololei io no paha ia, ano ka mea he poe kekahi 0 lakou e lawe ana i na nupepa namu, a e puka mau ana ia mau nupepa i kela ame keia la, a nawai nohoi e ole ko lakou ike ina mea hou loa. Pehea hoi oe oka Hawaii e noho ana ma kahi mamao aku, e loaa ana anei ia oe ka lohe no ia mau mea. O kekahi poe ua lawe ae lakou Ika Hoku o Hawaii i mea e hoomaamaa ai a e hoomakauka\i iaia iho ma ka heluhelu ana, Nolaila, eia no makou ke hoomau nei i keia hana, me ka hiki ia makou, meka nana ole ae i na mea e kamailio iaana. Hoomanao ae !a makou, i kekahi mea e pili ana i kekahi makamaka maikai o Hilo nei, i ka wa e halawai aku ai komakou lunahoononopono hoopuka me ua kanaka nei, a ua onou aku la nohoi i kekahi kope o ka Hoku. ua lalau maila ua kanaka maikai nei. a pane maila, i na nohoi e hoopuka ia na haawina, ma ka olelo Hawaii, i mea a'o aku 1 na kanaka opio, a me ka emo ole ua hoikeike aku la ka lunahooponopono hoopuka I kahi I knu ru o ka haawinn. I ka ike ana keia o ua makamaka ne 1. ua 01010 niaila, 'T hoouna ae i nupepa na'u. a eia mai ka i.kvi I*e hoike ana mai keia, aole no i nana nui loa ia ma na meahou, aka, ma ka mea e hiki ana ke a'o aku a e hoomakaukau ana ia mea i ka olelo makuahine Nolaila, o ka hoomanawanui, ka mea e pono ai. No na makahiki he 34 ka hoomnnawanui ia ana o keia wahaolelo oka lahui Hawaīi, a eia noke hoomau ia al?u nei. Pelano paha i hoopukaia ai kela olelo kaulana, "Aole he kuahiwi i kau ole ia e ka ohu " Heaha hoi ka manao oia mau olelo? Fja no paha ka manao nui "Aole hc mea pono ma keia honua, a aole nohoi he mea i nele i na ki na." Malia paha hoi, he nema maoli no ka kekahi ix>e, a i na no hai aku ke ki na, e hke me na n\ijvpa n. imi, aole e nema ia ana. e upoi ana ka maka Hlikia no paha ka kou e na Hawaii, namu aku no kekahi i kekahi, a lilo ilaila e hakaka ai, a oka hopena. o ka helelei no ia a kani ka aka m m lahui e aku Nolaila, e opu a!ii iho nohoi s i na nohoi ua heluhelu oe i na meahou i hoopukaīa ai maloko o ka I !oku maleko q kekahi mau nuj>ej>ae aku, aka, \,..„Vu\ o kou mau ohana e noho ana m& kekahi wahi ok< a aku aole i heluhelu, a heaha hoi kau e haiMi aku lak F hookuu aku anei OC ia lakou e noho pouliuli, aia». e ka malamaUma"* Kei nohoi oka hovMnanawanvsi iho, e haawi akvs ? manawa no kou h«.xalauna e hehiheh-. ai I o.a mao n>ea hou U. O ka hoonnanawanui oia no k< alahele o ka holōiuua. No!wb. e ti!o kako\j ona I lawaii < ĪHvm.n\aNvanui.