Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 28, 13 December 1932 — KE KULA O KAMEHAMEHA MAI KA MAKAHIKI 1887. A HIKI MAI LA I KA MAKAHIKI 1932 [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KE KULA O KAMEHAMEHA MAI KA MAKAHIKI 1887. A HIKI MAI LA I KA MAKAHIKI 1932

Mat wa€o» tnai o na fcii hooniā»ao niaikai a aloha nohoi. « pi'i ana ia Hawai , kona 'nan'i, knna tn*ui naaiina «linli. ti« kahawai e ka'he ana m wai haooumu, aa e leli hui« ana i na pili, na naln e popoi aii« i ke one, ame na a!e h lii i kunmpali, ao ka eiin hoi -i Ka OiehaHeha i »olis ;ii 1 keua o!a no ke kuikah» o fia a)ii 0 pie^ina.

Ke kula o Kameh'-iueha, e ku nei oia ma ke an>, he kia hooiiianao 01% a he kumuhooaalike «•&] - k«i ka ikaika ame ki haiioUa.no o ke aiii o keia p.emoku, a k'e hopai ia nei ia mau ano e na hatirnata. 0 keia kula i keia mau la.

Ua hala 11* Kameh meha, p ,ua halā pn «oboi k» «tea i 1iook«u iV a>u ai i»a waiwai o Kameh&ineliji. aka, uiaiuua o kon. ha-lele ani iho i Mooa aina hinau & aku me fcaoa t«iie i ka »««kaifeal ho ua mabope i.h* #.keni ma'e ana i kane, ka me» hanoīiann C.R Bi - hopa u4 nootjoo nui oia i ka')S me4 e haua ai uo kona mHi keiki *rae kona aiau oualeaaiii^np. Mak.pe o kona hoi aisa ojai, ua b*na ihe 1.1 oia i ke'Kahi n<ta a •li»awi aua i ni dala e loaa m- i f-,na iaa k<ia to*U aua Kaineh? uieha i waih» iho ai i#ia, uo ka pooi»ikii o ua opio o ka !ihti 11« \vtii , Ua hanau ia o Princess Rernic« Pnuahi Bihop« nia i--1831, a make oia i Okakopā ir> 1884. Ma ka oielo ana nie «a bh &« Alii Paua*i!ani i Hien nsaa

k':-; -'n -■ k u fC4tPtb * 1 ike īa ti€i i keia 1«. 1 keu n»āu >a e hele «ei, he mii «a h#in,ina iu lun liVc uie o teīa Ku'.i, e n"ho ne', he ipau haujilua « hf>ohh»aß< i Jt©r.a 'a haoau U al» he la ani ii a keh a lakon e hoo — mamo m ni nei i īi# mfl!»,ahiki Bp^u

ma ke K-nU Mt i* la e uele fcn» ni hatunati; raā ko".a h« Ki.papau, e hoomanao ena iaia. «nole u > ke «loha o!e ' iaia 4 aka, uunuli o ke aloha o keia *au f ht»u«ar.9 iāit> uie oa Kutr.f» ua m«- ! '' :i n 1118■i!a l'.o !i liooma - [•aono 1-,a »m*nn, no ka me» i Kukui'.i i k:d ki.onj*t»*ō «o*a wao' kytri tn#u opiu al» o ka <nB*. Ke o'«.' f k"liihe»a i* o Veia makahiki hoa ia ai koi.a la I %a»au ♦ ftu» paha ia o *-a loiākahiki b<: haueli o koi)4 lißiif« | īu ai! 3, O ui fra!ui u*iw»i a:.na o keia Ku.a cīj uo v CR. Bibopa ke kaoe pjn ī u-« a ke «!ii, Pauahi. * ia ma'nwā lakou < hoopooopono t.i j t ua -oura e s>lli au<" no k* aieia e |kukuiu ia at ke kula e o lui i ka [inoa o *C.;;nchameba. Ma ka !a 25 o Dckem*ba iBSo i booboio ia ai keia ia:r* kukulu ba!e, . . O ke kahua e ke k»li i «anao ia ai, *'ū lin ia ua K»pt!ama, nons iis pilena e ho!u ana imJ ke kai a liiki ika mi'll3.l ntahop« aku wkt kaoua, bc L-lnā mi!e ka uiama», mai k- k-'-::j aku ikei* mar..tvi ! U« ii» ae !• ko!a a |ma kn 'in«hMi'* o Xovt*«ba ika ♦ tttak«hil t 18*7 ua hno aa ia ue !a i keia kula, Oki p»oo Ku «n o kei« J |ti;a i'v;je ia ae oWm B. o!ekana no ia, £. eia i o ke pooku«»« © ke Kuli hauai 0 II 16, a na.iuuli 0 koua mak*uktn !oa uo ka la'Keluwe aun iu Miin- liaua- ūvatna 0 na ke.kl ka»e, ua lioouiii ia »iti !a oia e iawt i La poukum» nui o ke knla o * XiCii^iuvha.—Ua wehe ia f e ke /Cu.a u.a kele m-.kahiki me 12 iiauELaa." i ka lioooiaka sny.

He mau hoaka pololei ma keia. I ku ana o ke ko'a * ke pog»ui o ke Kula ua haawi ia ma l ]a na pono moe ona keiki i na ©kt Kul i o Kawai* hoo o huoiuhuniuai. N f » paku o al»ika 04 kihei moe, na pale u!tfoa eme na'uhi moe na kawele ho - loi mika. N* j>?lepak«ukau o ru naKhiiksu ni o ::i k unni me i.a iian xau* a me kekahi. mmi pouo e ae i lako maĪKni ai'ke kn''a i ka wa i wehe ia ai. V;!e ma fca mikinī kel'i mau p j!:o i nana īa z:, «ka ma ka luunu'

lia>a wa'e ia no a biki i pāa atiā I £ iki k« humn ia an. ona poo ona paleuluna o moe, aiae na haiii kt:ok«o

.e. iiua. au.« iiumu i ka ,w«-hewpeh-i hou e ua k itmi buuiu— humu u ke kulā o Kāwaial.ao, alaila e h&mu b«u oe me ka maik&i aole fcap*feahi. In* ua lepo k«u kihei ai ole halii t mce paka ame kekftbi mau mea .hou e ae» e hoioi oe a «aemie aian* a maikai, alnila hoihoi akn i ke ku/nu hunmhumu. : He eianawa hou mai, ua komo hoo ae la kekahi mau hauwaua i ke kul'* ao kekshi oia maii' hau— mana oia wa, tna 4 ' ke «ola hanai #e ao ia o Hilo, ai kamaaina n > i poe apau ia 'iiamwa, Ma kt mhk?.hikr IH9! ua pnke ae U kekahi niau haun!u;a i;oia--kou nā heluua o 14, a o na hau

tnana roua loa ia oka peka vna mu kela kula mai.

i Iz manawp hookahi ao f ii< ike ia iho 1a ks pilikiA 0 iih keiki lillii j hiki ole ke kot»o i ke kula nui o n# nunui, nolalla «a kuka lion ae la no aa Kaku waiwai o feeia w«iw*s nni o Pauahilaui 4 nooiioo heu ia i knU o xn keiki 1 fii « ma k« mtkfth!ki 1888 a ma ka loko uiaik-i «e he-i 6 CR. liihopn. ua hooloaa bou'ia liiai la ke kuleaiia e kiikuhi hou ?ku ai i haie hou, M \ keia uiau ku! » e olelo i? neī na eo uiaikai i < na keini iloko o n« I »1 hile hana e lrki ai ke hap?i i..iaj iluna 5 ua ao pu a nohoi i ua hana e mākaukaa ai o : a 110 kona Uemo ana «lai ke kuli aku a hoohaua i ih fcaua āo» i a(> »«i mt ke k»la i Mnea mou e poup ai ana ma k«h iiome a *.ua ra wihi ep § u:ta e hele ieni haaa ai, Aole i Pau