Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 20, 18 October 1932 — KA MOOLELO O HENERI Opukahaia UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787 A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818 KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA [ARTICLE]

KA MOOLELO O HENERI Opukahaia

UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787

A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818

KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA

i MO!C f JNA VI iNa La Hope o Kona Ola Anfi t a Me Kona Make Ana Aole anei ia 0 ka o'e'o a ke Akua, 1 ikeip iioko 0 ha buke 0 ke Kkuon» Kahiko, a me ke Kao oba IIc»i? Pela jo no, Akg, us oie ltakoii e hookaa wale iku i n« hewa, no ka am oi aku ko iakou ono -.«namua 0 ko ka iokomaikai ■o. k e Akaa. E makamaka »!oh«, e hoo— ■®att kakoa ma ka tnan*olana 0 ka'kani 0 ko kakou Iloola, me ka naau eiaio, e hoomaopopo iea an& i ka manaoio. E pui« hooKi oio oe no ka »r.ta makua oU, elike me a'u neii.\rani no hoi ke\* hana kupaia--naha, i mai a' ka j!r>ia mana o ke Akua ia'u» m»i loko mai 0 kela pouii pegan», kahī 1 hiki o'e. aku ai 0 ka iama 0 ka oiaio oka Hauu. A rriaan«i ho', aa ioaa ia'a ka inoa o ka Heku. 0 lesa, iloko 0 kr Olelo Hemo'el© a ua boi au, tīa hoonahe la Kona koko m na rr.ea he nui, a <te hoomanao nei au i kana m?.u olelo ponoi ana > olelo ai. ' E kuu Makua, e sala akn ia lakou, no ka mea. aole iakou i ike j Ka la - ko» « hāna nei.

Ma kekahi palapala e ao, : ke»tahi o ko.ia mau haa Hawaii * noho ana ma Bosetona, a pene» kek-ahi t«ao «le!o. K« manao n«i au me ke k■ iua aie, ias ike no paha oe i ke—« *>h». poe ma keia aina, u& hiki aku ko lakou man iuak?hiki i k» umi. a i ka iwakalua, a * ke ka*> eolu, ka&aha, ><artal:ma a kana— ono paha na iiiakphiki, me ko lakou hooK?ar>ao ole i kapono rt.a! kekahi makahiki ae a i Kekahl, aha, rn« ka hoomahuahua inai 'ī ko lakou ii.au hana hewa i na fa « pau 9ko lakou ola an». Aok pono keia, no kp. «:ca, «a oielo t e Akua, "Aole e noho m«u loa an,a kaii me "īiinaka Aka, eia ka poīno, he hoapiīi a!oha l®a ka hewa na ke Uanak'a laweha!*, Aoie ofa e hsa!ele i kena mau he»a, iha no e uKui.a «*ai ī īia *o-hon(Ja. he t.iusani. | Pewei hoi kanA palapula ana k*kahi ! I Pono e o?. o na pdo ioi ke AkiK ao'e »• nei? ka haueli o ko 'ako i manao ma na wahi a t>aa a 'akow e no?ic ai ke l'lo nui ko lakou hana i ka hoo naai ana, a i ko a!oha ana sku..a fse ka hoolau'ea snn ?a : a, aka, 'o na poe hasa ole peb. so!» o 1a • kon kuleana e wahf.o aku ai j k* oluo!» ©ko lakou i»oho ana, Ma na wahi a paa !oa & knkou * no!]o «i, he nui ka takou e han{\ a« rjo ke Aiua.

oko kakej hans nuu*, , ( oia ..ka hoooonopopo ana i na rn|njj9 o loko, Popo e. ōoonoo 1 KaVoa i ka m«a' Mana. » Heoiolele hfti, nana i haiia kakeu nei* e. hoomanao \ kona »no' .oa. %. mo hoopaiiua loa sn!» } da hewa. a pau loa, 1 ia lehuleh» • na ana-o h»aw) mau mai net. oiai trer pne iarponPvte a m« Ve aloha ole «ka» no bv- - , • Poao ia kakou e dooaoo huj no ka nake ( a no ko kakou e-.u »na I īmua o ka Haiu mau loa.i i kelokolo ana. £ heluhem Dine f y;ne \ul i ka P»4Ība!a, a e 'pule pin*i;ine. iike «akou i ks ola, a i i iioomaopopo hoi. a i kokuaia npiai hoi kakou e hahai aku ma laiia. He mea nui ke»a e koku2 ti ia kakou iua ka m«oaEia i ko Kakou m*B manao me ka hoo - ponoponoA ina e malama pono la na manao o ioko. nlaila» e meikai no na o waho. Āka, ina e lilo jki na ma;;ao i na mea 'apuwale. a wahyai ole p&ha, alaila, fe h«o - eiaukiuki kakon i be A«tua a hauie aku auarei i'oko o na hana htwa e ooino ai (|0 kakou nri»u uhane ihō Aob hoi o ; a vvaie no, aka f e lilo keia hana hewa a kakou i mea alakai aku f na uhane e an ma na hana hew-a. a n laKou ae I* iu lakou z\u, a aku a nui loa. Aoīe e helnia ka o n*. hwa o Ka hewa hoekahī a ka l;a r?aka e hana'i. Ma keia olelo, ua ike kn — koa i ke ano nui o bo pitip«i ana i 'ianaka raa <ta r ia rnau pal&paiaOia ka pau ana o ka «ooielo, he wahl msu manao hope wale no i koe. M.OKUN,A VII Ile Mau Manao Hope Ua ike iho nei kakou i ka mooielo no ua wahi Keiki Rajraii nei; uai Kon<i wa i h&nsu ai iloko n ka pouii o ka w* kah'ko, a i kona, ".īake apa ma ka aina maiama - j iama. oka hua makamua īa no Kristo ūip.i loUo ae q lahui' Hawaii. A he mau nui ka kal'ou e hoomfeOpope ai! raa keia m,oo!elo, i Eia p»ha kn mua.

TJa hooiaio kela nie!o ma ka Baiba'a ma Roma 9,iS, *N;>iai!V hei, ua aloha mai oia > kana rrea imanaoai.aua hoopaakiiu hoi oia i kana mea i maf:ao a:."

I ka nana vra!e aku, he mea kupai«inaha keU i ko kakuu wahi ike kuhihewa, moowini, o k- ao! nei. Eia ua w'ahi lahul holookual o Hawaii fi«'. rrai a Kahiko !aus j o Kupulanakohau, na , kupuna mua loa w&i, a i ke au ki Kamehameha I ua mai ke Akaa| ia lakou a pau, i ka pouii a oael ka hoopaakiki ana o ki naau maka 'ioomanakii, īwaena o ia ragu maVahn<* he mfu haneri paha, he man tausani paha. Halfi wa!e aku ī ka make ns *>hnna A!ii he niai loa, a me na haaauna makaamana he.ao.'.wal», [ me ko !ako«\ lohe oie, s ike o!e no Ihoi i ka inoa nui o Kristo ko k*kou H»ku, a oko kakon Heola, Fia wa!e mai ro i na !a rrahope, mai, ko k« Akua wae ana I keia wah* keik! hookahi i 'vahi hua mua n<ma neloko ae o Ho H|Ljraiv' n«i iahuifesnaka a pa'i, Wae noi ho: \ keia a me kekihi hoa ona,j a haalele ae i |[a lahu* okoa ao k<?Vnhi BBftu «nak&h'ki hou aku, Xo ko &ha la ke ; a? ito ke ahg !a. ; I>«U .