Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 3, 28 June 1932 — KA MOOLELO O HENERI Opukahaia UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787 A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818 KONA WAHI MOOLELO MAHUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA [ARTICLE]

KA MOOLELO O HENERI Opukahaia

UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787

A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818

KONA WAHI MOOLELO MAHUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA

OUle» akn ao iaia, « hKt h«u au | i koo« « « ike i k«U k**ak*. *a*-1 U» paka o hookuo ro*i uo hoi 1* ia'o. Ua kaoaia keia ia*a ia wa, kol aku 1« *« i ka haU. » olelo 1 aku 1« iko kanaka loa mea «pau i a U kaikaioa 0 koa aak*»&a&« i •Ulo m»r«i ia f ». M« h« maa la aae, «U olelo abt ak* a«i«(a. hft m»& olno'a ole t* non», I kona manai»a i lok* *i' n« m«*«pa* au I ka> ako ai ia ia, «a »«U U>» ia i ka ioaian, me he mea Uj o oana msi ana u'o ,me ho ma« apaoa H'ilii U ia nanawe-

Aole i* » hookau nai la'u • hiki i *««a w». a aXf, * 1 oi® ia o ko'a ei« k« l*w*ii e i«. M&bopr ike, »ol« i loib>V hei« fcku la «Q *» bai aku ia » k&kl o ke kaikiiaa o kna KakMakana 1 «ea mea a !• kaaaka i alalo mai a ; ia'o. A©la ia i hookan hoa zi.ai a haī bo« i ka kala • h kiUMi, i h«ki i ka tra ' biki kino ai 1« kinaka la, «l«ila* pu laua ifi« ia no ktii Kuaau. ih,Q 0 knn uoho aea p« !• kaiaama o ka« npaknakao* »)aa a>«tiola paha !a, I«lt wai U keK»n*ka i hab e lawe hoq ia'a i feo«a <otue. Aka, c!e!? ■ku ke kß]>eica g kaa luakoa— kaoe iaia, ha keiki ponoi %u jagoti auU ia e heokoK ana la'u e boi e ooha pa ree i«, a i «!• i*| īoa ia e lawe ia'ij, e Uwe ro ia ia,

nana a i elaa. A*l« i pa®f tūi mai ke kanay 4 na ka oaea, k» «abQoa ke kaikai* na t kuu m»feujkaDo, Ata ua elala ako »t> 1 k<a aaikhMa o kam B«kn«kAne, ina aa « noko pa aae ia, « pouo ia'u e like ixb kona m«Uns# ana. Ol«lq aka la ■o h#i ii, "ar/V Ika paa aoa o keia iaan'a tr'»)a a j>a«. noko iho la a« »9 ka kaikāina.o kqu naknakana uo kakahl onaH »Apikft~ hiJsi h« nai w»ie. M® be «>oa la, ilnko a keia oaanawi, a naiaaa aka o W. ho'ho 1 ia ana mii o ke kuikahi i Haw«ij o«i, lea hoikeia aua a»i-i o Ua lima o ka Ak»a M<n» J,ot ma k:a h&o—\ p»kc|» aloa ana ia Opnkuhiia maiipkē aiai o *a «ake hikiwawo a waUwaii hoi.

Maaaa', e keomaoo»»* ka nara keiakela I ka iekemaik&l e ke Akcr«, « «.e kona iaaa mana*» aaaikai. me i* ia loaepa, «na i manai» iho ai no ko Haetri Ki-ii, « no .koa*,Uhui, a ko.H«n«xi iho no ho\ i «ena iuepakele ttoa i kpoa oU. Oi«r « c«e k« ka;ky«h<a« o ajaa>m«kuakane e o!a «n?, haule ©u i««a iioko o na iiaee « ta ««•mi. I kekahi ia. akehi ao « iUko e ua aa niauao- o kt kaikuakiae o kan* au.akoakane a i We <a. (*i« n» k« pepehaa a I wak«< 0 «ou« w«hi kanaanaii! | uu i iU ai, o ke koio «aa| u *j«al<iko Q a |«i h-»!« , a ola m«nts \ ktpu| uona hOKo or.s i ptk«k a> .ia.| M 1 :U aku ia « h«ls al a kah l i ua wo io* ueai k» h*i« aka o«a i j A'4« a«« i i'io, iU aka 1« U i M% ««Uuehiue j o ko«« caakn«kaae • m»ij Naho e ineji! wa-| V a Uw« loa !a »*a \ ka ii»U, * t kon» w»h\ i kUUU i *j m«k»thoI». | U« Ue «ka Uia » kti« as«a i i hau»u, u ra i ko«a m«n*W4 | »ke «ki «i e kei i»i k« «aial!

o aon* b«lo pola?e» «i» U , i* i knbi i ouke *i lrt k*lk»i .*" " kiae o h9ft» »*lin*Vtn» »• kOKA W&D»0 6 kiiol ia ia Ji»s « Mlikt pn noe k«o» »ik»B»tk«> *• ka pia «• kotn« iho k* aianii» on», oka b®*« lo» . u 9 k*.aa nhana, Ak«. i&in • kolo ia«, ik« • ia aai ]a bit • a oke ;oo e ia «oa*. a o&a» i k*aoba •• k«kM>| «ea • heihoi ueai l»i«. 0 koaa le)« aka ®o k«l >a i k& pali ioaa • i u& mab kanaka 1«, a ltoib»i :a «<*. U Ja i k«.hi \ boonac«Da ai o ka •ne»«i, a *a ho»pat»l»ia «la «q« k% aleha no kana man h*Dt, a • ik« kok« no Kakou.ina ka maoUl* • kiki tnal aua wak«sc. Ika makii ana • feo'n bd«u makiA. w&hi »d«, "m« laknn no oa ika uo ai i ko l«k«v . pj]i«kUa an* ai« ka «I»« f a ro« lalian pn n« hu' k>'« w»bi kaikaina a«ki t aole ī oi aa bj«■aua'o na ai«h«Da daa a «kola l)fcka.

P«la Bt i nobo baok«ki ike aimeko'n mtka«kan* cl« n aaaknahine hoi ma k«ia kono» waoQßhtle. I ifco la «a ia'a ib«-a<twe no hoi aul ke makn«k»ne anei ko'u • k« mt — Ku«bic« ?aha naa ka k«lt, j hiki ai i«'n ke hele e ioai a lo«n l At. c oeho «n« na k» bsl«? Aole, :.nwo no t«i au «! A oiai «n • ps*ai ara m« K«kall »'»u kaiki • «•—a a:ab»pe ik« 0 k* naKon paaal aū«, hii„aL|i Ia lakou i ko i»k®u aat« »akaa a ho', una iho la ao, nt ka me», aoh* o'n ko«««. Un iaweia wMi au a«i ko'n b»me a bUi i k« a w*hi «alihini, aole i nauuao a«i«kn 1 kakahi mea, ak«, na w»«l4-r aoak* ao i m»>Bak*ue, a i : «1» ia i «oakuahipe, a • k» A«e w«le iho U r,o i ka y» «e k« pc. I*'n r noho an* k« lui'— knn»n« a ko> max«ahiive» kn*n a« il*k» o'u " haa'nle i fefcla ama (££awaAU) a e bela ina kekani wahi « ,a.« n, ka honna n«l* AoU no _t>',n mav«o uui i ko'n wahi • hei« akn ai. Koi»o iboJ« «&• Jk* manaoiloke o'o, i&« .*n • kel« i ka aina e. loa« p*ha ia*« .kn iuaha a me ka olavlfl, ana>(» • kuu noho ana malalla in« ka o)s a makuahine - oie boi. Maūho loa iho la fti an, ti« •1 loa akn kn maika* o lun hele sna. mamea o koa n«'na «Q«. Ma ia «lAnawa. na kiki ««i k»kak i mokn n«l N« lokt aaai . o Birnok (Br:«tn«n) k» Ka~ P«a». Aole i P«n