Ka Hoku o Hawaii, Volume XXV, Number 44, 12 April 1932 — MA KE KAUOHA [ARTICLE]

MA KE KAUOHA

! . KANWAI 14 [B. H. Helu 11] HE KANAWAI e līoololi ana i ka Pauk.u 1762, Elike me īa • • y • i -Uoololiia aī, o na Kanawai Hooponopono Hou ia o HaWAII 1925, E PILI ANA I KA UkUIIANA O KA MAKAINUI O KE Kulanakauhale a Kalana o Honolulu. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritorc o Hawan: Pauku 1. O kela itamu oka Pauku 1762, elike me ia i hoolo/liia ai, o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, e kau ana i ka ukuhana o ka makainui o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, ma keia.ke hoololiia nei e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: - * "Makainui „A,200.00" Pauku 2. E niana no keia Kanawai i lanuari 1, 1933. Aponoia i keia Ia 23 o Maraki, A. D. 1932. LAWRENCE M. JUDD, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 16 w - [B. S. Helu 3] HE KANAWAI e Hoololī ana i ka 402 o na Kanawai wai Ahaolelo o Hawaii 1931, e Pili ana i ka Waihona Bila Haawina Kula Kaokoa. ' E Hooholoia e ka Ahaolelo 0 ke Teritorc 0 Hawaii: PaUku 1. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 1 oke Kanawai 210 o na Kanawai Ahaolelo 0 Hawaii 1931, e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: § "Pauku 1. Oka Waihona Bila Haawina Kula Kaokoa 1 uiia ai I maloko o ka Mokuna 28 o na Kanawai Heoponopono Hou ia ol Hawaii 1925, penei iho no ia mahope ae nei no ka mahāwa o elua j makahiki e hoomaka ana i lanuan 1, 1932, a e pau ana i Dekemaba 31, 1933: Waihona Kula Kaokoa «i O O Q QOO O QQ O a « to O Om m O o uv S J C\ O 00 O 00 s K m »0 ro *' "<*• S . - S 8 8 BSS S 8 i 8 e S 00 0\ O 00 O : 00 •2 ® « o oi o ~ vcf ; rj-" s2 £ . •=« ro <M ur> l \r> «9- ' ■■■■,■.• ■'■ W- • Jei h ■ Q i 10010 O oea j2 S O : CN> o. <vj '• . " & ■• ■ -2 0 3 o" 1 :ia i p i i o * * *n ; I I : <M : ; 3 w- '• ; : ■■ : : m-"|-5 i §5 i\B £8 S <"5 O ** <u "t d t ; 1 ; ->3 ; 1 ea : I i§|*J iffi || II M-il!| | | % e-O- ;gi» j | ! a s•-1i ] § 1 i- «, !.? iI : § iPn■!'-B|,aa ; «f 1 g i.s|K™ i rt is i a « - • ;n « oi : : :g uEO or« s. !rt 4J«og| i'B !.q 3 § o s a> « 3-S : § ■« ea o v _£» m s 45_fCt o eJ2 «-2 « e rS jig i |K = s-~ 1 zslll(2sllz22l3lj:sl X ~ c4 <*■> iovck odo\ Pauku 2. Ē mana no keia Kanawai mai a mahope aku o lanuari 1, 1932. Aponoia i keia la 29 o Maraki, A. D. 1932. LAWRENCE M. JUDD, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 15 |B. S. Heiu 21] HE KANAWAI e.Hoololi ana i ka Pauku 402 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, Elike me ia i HooLOLIIA AI, E PILI ANA INA MaNA () KA PAPA ONA I<UMUKU- i ia 0 ke Kula Kiekie o Hawaii. I

E īīooholoui e ha AhaoJclo o ke Tcrītore o Tīmvaii: 1. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 402 ona Kanāwai Hopponopono Hou ia o Hawaii 1925, elike me ia* i honlolua ai, e heluhelu ai ka pauku olelo hope o ia mea elike me ia mahope āe nei: "Ma keia ke kauohaia nei ka Papa o na Kumukula e kaki, niawaho' ae d na. uku maamau.no ka malama a'na, i ketcalii~ukti kula o hookahi | hanen dala ($100.00) o ka makahiki. E loaa no hoi ka mana i ka ' Papa o na Kumukula maloko iho o kona Aooholo ana, e haalele hol(iokoa, a i ol<? iā'e hoeml mai paha i ua uku kiila nei ma na mea e p?li ana i nst haumanā, i kau aku ai maluna o īakou ka uku ana o ua uku l<ula nei i mea hoopilikia." Pat?ktt 2. E mana no keia Kanawai ma a mahope aku <i Kilai 1, 1932. . - -:• J Aponoia i keia la 28 o Maraki, A. D. 1932. LAWRENCE M. JUDD, ■ Kiaaina oke Teritore o Hawaii, 1 KANAWAI 17 fB. H r Helu 10] HE KANAWAI e Hoololi ana i ka Mokuna 110A o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925,-ma ka Hoololi ana I na Pauku 1536D ame 1536F o ia mea, a ma ka PaKu'l ANA AKU ILAILA I KeKAHI PaUKU MOU E KAI.) HjSLU TA aī 1536DD, a e Hoololi ana i na Pauku 1501, 1508, 1514, 1516, 1519, 1520, 1523, 1526, 1527, 1528, 1539, 1561 AME 4095 ona Kanawai Hooponopono llou ia i e Pili ANA 1 na Halepaahao ame na Paahao, E Hooholoia c ka, Ahaolelo o ke Tcritore o Hawaii: I Pauku 1. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 1536D oka Mo-| kuna UO.A o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, | elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 129 o na Kanawai Ahaolelo : 0 1931, e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: J | "Pauku 1536D. Na mana oka papa. E'loaa no ika papa ona I I lunahooko halepaahao ka hookele holookoa ana, ka hoomalu ame ka ! ' hooponopono ana i na haīepaahao teritore apau, ame na kahua J hoomoana halepaahao, ame ka hooponopOno ana ia mea. E loaa no I 1 ka papa ka mana: e hana, hookahua, hooko, a e hoololi i kela ame keia manawa, a i ole e hoololi paha i na rula, na hooponopono ana amē na kauoha e pili ana i ke kulana ame ka hoohanaia ana o na hale i oleloia, ame ka malama, ka hoomalu, ka hana'ame ka maluhia ! 0 na paahao, aole e koiia mai ia mau rula ame na hooponopono ana' ame na kauoha, e hoolahaia i wahi e rnana ai, a e paa ai maluna I -o na paahao, na luna oihana: ame na liniahana apau o na halepaa-1 hao i oleloia,_ a e pa'iia ua mau rula nei ame na hooponopono ana! 1 kela ame keia manawa; e kuhikuhi ana i na hoopa'i e kauia maluna I o na paahao, no ka uhaki i na rula o ka halepaahao, a i olē kekahi I hana hewa a ae paha; e hooholo i na paahao i kuleana. i kalioololiia 0 ka hoopa'i i hoamanaia e ke kanawai, no ka noho malie, a owai ka poe i lilo wale, a i ole e hooneleia paha ia hoololiia ana, ma l<e ano holookoa a i ole ma ka hapa paha, a e hoīhoi hou i kekahi paahao, i na hoololi ana apau loa, a i ole i kekahi hoololi paha i loaa ole ai iaia; e kau papa a e hoonoho kulana i na paahao, e kuhikuhi ana i na pono e loaa ai ia lakou, ame ka aahu a lakou e komo aku ai. Ua hiki no i ka papa ke hoolimalima i kekahi kakauolelo, ame kekahi n>au kakauolelo ame na limahana pili keena e ae, elike me kana hooholo ana, ua koi mai ka hana o ke keena pela, a e kau 1 ko lakou ukuhana maloko iho o na palena o na waihona dala hiki ke loaa ma ke kanawai no ia mea." Pauku 2. Ma keia ke paku'iia nei kekahi pauku hou ika Mo-' kuna 110A i oleloia, e ikeia ai ma ke ano ka Pauku 1536DD, e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: "Pauku 1536DD. Lunapaahao, hope, na hopē, na mana. E hookohu no ka papa o na lunahooko halepaahao, a e hoopau ma kona makemake iho i kekahi lunapaahao, ka mea e kaa malalo o ka hoomalu ame ka hooponopono ana a ka papa, a i kaa malalo o kona mau rula, na hooponopono ana ame na kauoha, e loaa koke no ka malama ana ame ke kuhikuhi ana i na paahao teritore apau ame na kahua hoomoana halepaahao. ame ka hooponopono ana ia mea. E ili aku ke ko'iko'i maluna o ka lunapaahao, no ka palekana o ka malamaia ana o na paahao apau, ame ka poe e hookomoia aku ana ma na halepaahao i oleloia, a no ka hookoia o ke kauoha kupono, ame ka maluhia iwaena, a e pili ana i na paahao anie na luna oihana o ka halepaahao ame na limahana. "E hookohu no ka lunapaahao, me ke apono ana mai o ka papa, a e kau i ka ukuhana o hookahi a oi aku paha mau hope lunapaahao, ame na luntf oihana e ae, ame na limahana e ikeia ana ke kupono, no ka liooko pono ia o na hana apau i koiia mai ai oia, e hana lakou ! apau elike me kona makemake iho. "E pono ka lunapaahao e: (1) Makaala no ka hooko pono ia me ka maikai ona hana a na luna oihana apau ame na; limahana; (2) E nfakaala iaia iho .no ka maopopo pono ma na manawa apau, e pili aiui i ke ola, ka ame ka hoohanaia o na paahao, ke olakino ame na kulana e ne i pili i na halepaahao ame na kalma hoomoana hnlepaahao, ame ha hana e ae apau maloko iho o kona «xsana hookolokolo; • r r * (3) E ninaninau iloko a e hana nie ke kaiilike ma na hoohalahala a[>au i hanaia e na paaliao, e pili ana i ka lakou ai, ka lole ( na wahi e noho ai a i ole ka hoohanaia ana paha; (4) E makaala ma ko kuaiia ana ona lako apan, nn meahann an\e na hoolat<"> ana i 'kuponh no ka Tiialama pono ana ame ka hoohawrfa ana o ka hale ame kona n;n\t mea pih', a no ke khi anie ka ; • . !'. • \ ' --

malama ana'i na paahao, a e makaala no'ke "kiai" kupono'ia, lioo- " ' ' " hana ame ka hooliloia ana 0 ia mea, i kulike loa ai me ke kanawai; Mal.ima i na buke apiu, ria moohelu ame na moolelo, z e hana i na hoike,jglike me ia e koiia niai-ai- iaia e ke kanawai, a ;na na kāuohā a ka papa. , . ! "Ua hiki no i ka lunapaahao ke kau i na hoopa'i o na paahao, no ka hakihakiia o ua rula halepaahao, a i ole kekahi mau hana hewa e ae palia, elike me ia e hoamanaia ai e ka papa. Ē haua no ka. lunapaahao ,i kekuhi bona i ke Teritore, me ka hope a i ole mau.hope kuppno paha, e aponoia ai e ka puuku o ke Terttore, ma ka hujna hoopa'i o iw.akalua kaukani dala ($20,000.00), ma ke ano, no ka hooko pololei la o kana mau hana> a no ka lawelawe kupono ana ame ka ho.opaa aua i, ame ka liooliloia ana q na dala apau, na lako ame kekahi waiwai e ae, e loaa mai ana iaia ma ke.ano he lunapaahao, i kulike loa ai me ke kanawai, aku ua bona nei maloko o ke keena o ka puuku o ke Territore. "Ua hiki no i ka puuku i oleloia i kela anie keia manawa e koi aku i ka lunapaahao, e hana mai i kekahi ona hou, no kekahi, kumu i ku i ka pono i ka puuku, no ke apono ole ia, a i ole e apono ole ia aku ana paha kekahi bon.a fnua. M 4 Pauku 3. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 1536F o kaJ£okuna lIOA o na Kana.wai Hpopouopono Hou ia o Hawaii 1925, elike me ia i hooholoia ai e ke Kanawai 129 o na Kanawai Aliaoielo o 1931, ma ka Hoololi ana i ka hope, maloko o ka pauku olelo hope o ia mea, e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: ■ 'E kulike .no na uku ame na hoolilo kaahele o na hoike, elike me ia i aeia ai i na hoike maloko o na aha kaapuni, a e ukuia e ke Teritore. mailoko ae o kekahi bila haawina a i ole waihona dala paha i hiki ke loaa, no na hoolilo o na paahao teritore." Pauku 4. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 1501 o na Kanawai Hooponopono Hou ia.i oleloia e heluhelu ai elike me ia maliope ae nei: i - - • i "Pauku 1501. Na hana. E lilo no i hana na ka makai kiekie ka malama ana i ka maluhia o ka lehulehu, e hooko i na oleloa'o" ku i ke kanawai apau ame na Jcaupha i kuhikuhiia aku iaia e kekahi lunakanawai. aha, poo o ke keeila, a i ole kekahi mea e ae paha i hoamanaia malail.a; e hopu. i ka poe holo mahuka apau niar'ke — 1 kanawa!i aku,. pela .no hoi ka poe hana karaima apau me ka;poe hakihaki kanawai; a e lavelawe ma ke ano laula, i na hana e ae apau, e mai ana maluna ona e ke kanawai, no kekahi o ia mau hana, ua hiki no iaia ke kauoha aku i na kokua kupono apaiL" Pauku 5. Ma keia ke hoololiia nei ka Pauku 1508 o'na Kanawai Hooponopopo Hou ia i oleloia, e heluhelu ai elike me ia mahope ' ae nei; ' , ~ ' / 'Pauku 1508. .Na moolelo, a pela aku, haawiia i ka hope. E waiho no ka lunapaahao o ka Halepaahao Oahu i na palapala hopu apau, na palapala hoopaa hana pili kanawai anje kekahi - mau pepa pili oihana e ae, a i ole na kope paha i hooiaia o lakou, ma ia mea i hoopaaia ai keka,hi paahao, hookuuia ina ka hoomalu, hookuu loa ia a i ole hoopaa hou ia paha, a e malamaia lakou me ka maluhia loa maloko o kekalii pahu kupono a i ole-pahuhao paha; ~ a ma ka niake ana, haalele a i ole hoopauia ana paha mai.ka oihana akvi o ua lunapaahao nei, e haawiia .aku,. liui pu me.na moolelo pili oihana e ae apau, na pepa ame na. buke moolelo. no na hana q ; " ka la, i kona hope, a i ole i kekahi luna orhana aku paha, a i ole niea palia i hookohu pono ia e lawe mai ia lakou; a ma kahi o ka hoohemahema i ua haawi ana nei, e paaia no ka lunapaahao, ina e ola ana no ka lawe. aihue i ka waiwai i haawiia uana e malama, elike me ia i hoakakaia ai e ka Pauku 4193, a e ku no i ka hoopiiia ma ke ano kivila no na poho i loaa i leekahi mea, 'a i ole poe paha e hoopoinoia aku ana ma ia ole īa. a : na. Inā e make ana ka lunapaahao, e hoopiliia ua koi kiyita nei i kona mau hope pilikino, aiiie na hope maluna o kona hona .pili oih.an.a ma ke ano huiia, a ma ke ano kaawale paha. Mawaho ae o ua koi kivjla nei elike me ia i olelo mua ia ae nei, e haalele, a e uku ka lunapaahao, a i ole kona mau hope pilikino paha, ame j\a hope nialuna o kona bona pili oihana, no ia. hooko pakahi ole ana> ma ka haawi ana aku i ka huiua o elua haneri elala, e hoihoi hou ia no" ka hoohanaia e ka, waihona puuku." * . ~ Pauku .6. Ma keia ke hoploliia nei ka Pauku 1514 o na Kanawai liooponopono Hou ia i oleloia, elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 125 o na Kanawai Ahaolelo o 1931, e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: "Pauku 1514. Na luna halepaahao, ka hookohu ana; na Wiko'i pili i ka makainui. Koe elike me ia e hoakakaia ai mn kekahi ano e ae e ke' kanawai. e hookohu no na makainui o na kalana pakahi, • e komo pu ana ke kulanakauhale a kalana o Honolulu, i na luna halepaahao apau maloko o ko lakou mau kalaua pakabi. E ili no ! ke ko'iko'i nialuna o ka makainui o kela ame keia kalaiw pakahl, a i ole kulanakauhale a kalana paha, uo ka malama maluhia ia o na paahao apau, ame ka poe e hoopaaia aku ana, a i ole waihoia aku ana paha i kekahi halei>abaahao kalana, a i ole kulanakauhale a kalaia paha, maloko iho o kona kalana, a i ole kulanakauhale a kalana paha. M Paukti 7. Ma keia ke hhololi kaawale ia nei na Pnuku ISI6. 1519, 1520, 1523, 1520, 1528 anie 4095 o na Kanawai Hw- ' pouopoiw llou ia i oleloia, elike me ia i hooloīiia ai, ma ke kapae " r ana nuūlaila ae i na huaolelo "makai kiekie" ma kah! e 'ke pinepme ia ai ia mpa nuiloko olaila, a e pani ana malaila i ka huaolelo "lunapaahao". n - Pm'ku 8. Ma keia ke hwloliia nei ka Pauku 15M o na Kana\Vai Hwponopono Hou ia i oleloia. etike me ia i hwlohia ai e ke Kanawai 1o na Kanawai . ; \haole\o o ma k c kapae ana mailaila he i na huaoīelo "makai kiekie o ke Teritoje aiue Vona mau hope,'' a e pani ana ma ia wahi \ na hu.aolelo "lisnaixiahao o Va Halepaahao Oahu." , - ••-!•;•>•< - - _ - : - - - e C

;]\wku K-cia ko- hoololiia nei ka l\uiku 1539 o nn Kanawai TLviv.ii.ij. m, > IL.u ia i oleloia, elike me ia i hoololiia ai e kv Kanawai 12 f > , . .na Kanawai Ahaolelo o 1931. ma ka hoopau ;ana i ka pauku(4elo 1" ;a niea. a ma ka hooluli ana"i ka paukuolelo ■īuua o ia »JH'a r lu'li.iiu'lu ai elike me ia niahnpe ao twi: ] "Ma keia ke 1:; ■aiu..naia uei ka i>a]w o na lunahnoko halopaahno, a ke kauohaia ini t ho«>kunui a e uiakuua » kekahi hitro, e ikeia a' iufi ke aiK) ka'nvrii i> na !if)ike helu karāinia. e lio ( )hanaia ai nialalo oke kuhikuhi ana rp.iK'ka hooiualu ana aka papa. K kolio ka papa, | ivu <» ka huro la- i • a e hooko i na U>itja iw k*a hooia ani i na paahao ame-ka poo i honhuoiia no ka lvana karainva, a i ole ka inanao j>aha o hami karaima, a uo ka: hoopaa ana -niaka moolelo, artie ka ho-ik* »a a- ii na hoike heiu e pili ana ike karainia.. Ej hooki'nui ;■<i k.i ii !■■ :i loina i olelnia «» ka ]c.>in ana. a e hoakaka'; no ke ;i!'o o ka hKik'>r-.koa ana i r-a ike aine kekahi hoike helu, e' piili ana i l o kavainia;--ma ke ano elike me ka hiki ke hoopiliia, i j kulike 'ni* ■ :,i ,iu<- i h.-oliana lanla ia nialoko *> na lialepaahao, ann . un w:t!ii honua.i k.ui-hnīa apuni na Moku.'hia I leiia. ]•- hookohu j uo ka paj>a i kekahi liina oihana hooko, ka in\-a e liana aku n.a ke • ann he poo iio k;. i-ur.. i oleloia, mi- ka !0..a o ka ukuh:'.\i no kana imu hrin;i..chkc nie ia e hoamanaia ai e-ke kanawa:. a o ka | ■ mea uana e ii/o aku. malalo o. ke.'kuliikuhi ana anie ka hoomalu-aua I a ka papa, i r:a liH'i.'ilK.u.i. o na ha!e]>aaha:> a:iie na vahi hoopaa lawe-i ha!a, na mak i um. . iih' 1 ekahi |xx- e ae i L.uoh:-ia -iku ai e mala'iia Ika mahihia, ai.n. ke kalana maikai o-ka liui iauna ana, elike me j ia aka papa i iki' ;.i i k*e kupono a.i «'!■" pono paha. maloku oua i joina uei uo k,-' h • aua. ame ka !ioako;.< ~a aua ;.me ka houīuulu , ana i na iio'ke in-lu karai'iia. elike me i;. a ka papa e kauoha mai ai. 1 <) ua 3una n 1:,.i h »oko nei, he niakaain.ina oia n<> na Mokuaina ; Muiia o i\nK-r,k-a. ua uoho maloko okv Teriiore o Uawaii ma ! kahi o ck->!ii ika haahaa, mama'i aku o kona hookoluiia ■ " ■ ana." . ■■-'■.■ ■ I'.m KL' i'J, 'uana no keia Kanawai m,i kona wa e aponoia ai. Aponoia • k< ,a la 29 o-M.araki.-A-, k). ! () 32. • ' LA\YKKXCK M. Jl-DD, Kiaaina o lee Teritore o Mawaii. KAN'AWAi 1S ■ ' 1 13. 11. I le-lii 14] ;| 1j LC K W' \\\ A i ' llooLou \va t k\ il.iKi',. \ 142 o ,\ \ K\\\- ' - W:M I leIOI'ONOI'ŌNO lloU 1A Oi i A\\ All ] 9J5, E PjLI AMA $ -\A ' -kl-L'.KE A-MK KA i looKOLO.KuLOiA lv KH Kh.KI; MA K.V I ]Ot )LOLI ■ - ANĪA J \'A I'AI'KU 2395, 2397, 24ui, 2402 o ĪA AIEA A MA KAi'.\Ku'i .W.\ AKi; I i\EL<Ain PaI.KU- iioi; if>A.iLA E 1 KLIA AI MA Ki: A.\o KA i 2402A. ■:■]■ IL Ilooholoia e ka-Ahaoie'o o ke Tcnlore o Hawau: 1 i'.MiKi;.■■!.■ AJa keia ke IJoo!o!iiaTiei ka l'auku 2i95 o na Kaua-1 wai iiooponopono isou ia o iiawaii 1925, e lieluhelu ia elike me ia mahope ae iiei; .: ;. ■ •■ . j "Pauleu 2395.: Ka wa e .hookupunoia ai. E kupono kekahi mea j e hana ma ke ano kiure, a i ole kiure kiekie paha : H ■■■" : "' ■ ■■'■" ,i:-. ■ • ■"■:■] - 1 ina !ie makaainana k..:n- oia no na Mokuaina TUuia,"a "ūo ke" Teriiore; o iwakalua-kuinaiuakalii' (21) makahiki a i y!e oi aku i paha, a i loaa na hookupoii' i ana no ka .hoopaainoa ana m;t ke ano j he mea koho haloka, a he mea noho no ka apana kaap.uni māi'aila mai i waeia ai oia; a 2. ina lie o ia-niau no leon;.- mau ike mao!i, a aole i hepahepa; a .k Ina lie naauat> oia, ahe -inoa maikai; a i 4. lua he hiki iaia ke ka;nai.lio me ka uiaopopo !oa, heluhelu anie ke kakau i ka olelo Knelan.i; a 5. Ina ua waeia oia, ke-na.ia aku, hoihoi hou ia a hoohikiia me ka pili ole i ka lahui, a i■ ole kahi paha o ka hanau ana." Pauku 2. Ma keia ke -hoololiia nei ka Pauku 2397 ona Kana\vai Hooponopono llou ia o Ilawaii 1925, e helnhelu ai elike me ia mahope ae nei: "Pauku 2397. Ka manawa e hookuuia ai. E hookuuia no ke-kahi-inea mai ke kona ana aku e hana ma ke ano he kiure, a i -o'le kiure kiekie paha ma lie : 1. Mea oia ioi aku ike kanaono makahiki; 2. He loio nia ke kanawai; 3. He luua oihana ukuia a i ole limahana paha no na Mokuaina liui ī reritore, kulanakauhale a kalana, a i ole kalana paha; 4 Ile kahunapule ha': euanelio. a i ole kahunapule paha o kekahi hoiji una.'e !a\velawe ana i kana oiliana; > īle kumukula maīoko o kekahi kula kiekie, kula ntii, he hui im.n«« 4 uao, kula, a i ole wahi e ae palia a i ole hale hoonanuao j)aha; ; 6. Ile kauka hoomaamaa, kauka kaha a i ole kauka luina niho ; paha; i 7. Kekahi luna oihana, mea kiai a i ole mea noho hana palia : o kekalū ha!e ilihune, halema'i a i ole lialepupule paha; j 8. O kekahi mea i hoohanaia maluua o kekahi moku e holoholo aiia maluna o na kai'mawaeua o na Mokupuni o ke Teritore. a il ole maluna paha o kekahi nioku i hoohanaia ma ka oihana kalepa \ hoio pili aina, a i ole e holo ana palia mawaena o kekalii awa o na j Mokuaina lliiiia ame kekahi awa o na aupuui o ko ua aiua e; < 9. O kekahi hoa oua koa kuikawa, ikawa e noho haua maoli! ana, a i ole kekahi hoa n.olio hana paha o kekahi keena kinaiahi o; kekahi kauhale, taou ī 'i1 mtl uihaie, a i ole ia kekahi walii e ae' |>aha malōko o ke let itore. j I P.M'ki' 3. Ma keia ke hoololiia nei ka I kiuku 2401 ona Kann- j wai ! loo[K>no[K)no I lou ia o llawaii 1925, e heUi'nelu ai elike me ia : , mahope ae nei: j

— p : r _ "Tsit?l<u 2401. Komisnia, :ia hookupono ana ame'ka poc k komī-~ R?na.' K hookolin no I<a luuakanawai a i ole niau hmakanawai paha o keh ame keia aha kaapnni pakaīii, mamiia ae o kn ta mna o Mai' o kem ame keia mkaliiki alemanaka pakahu no krt ■manawa o Koo- ' kahi wakahiki, mai a mahnpe aku g ka la mua o luhi, ī ehta māii makqainanaj ma ke ano i mau komMna kiurv, he mau mer kolW 1 UaloHa 110 ka upnna kaapuni, a he inoa maikai n<j ka naauao, ka noho, jx>»o anu: ka oiaio. Anhj ua mau ko»nisina nei he mau lala. no kgi apao kalaiaina hookahi. O īuti pu me ka huialai o kela ame keia apana kaapnni pakahi a, mnlokō o ka kaapuni ekahi, u ka hmakanawai ekahi oia ke k'omKlna kiure~ no k<fla apana kaapuni. Ina e waiho hakahaka ana'ke kulana'oihana o kekahi koniihiīia kiuie ina kekahi manawa, e hpokohuia no kekahl | kornisina okoa ma ia,ano hookahi no, n> > ka hoopHia ana i ka hakaj haKa t .E aeia aku no i kela ame keia konii?ina kiurc pakahi no ia i hanaj ka ukuhana elike me ia e hooho'oia ai e.ka hmakanawai'a I ole nuiu hinakanawai paha, e kaulike t o kuponō, aoie e oi a£u i' j ka elua hanei'i me kanalima <lala malol;o <> ka apana i kaapuni ekahi, a honkahi han<*ri ilala >'$100.00)' maloko o na apaua ■ kaapuni e ae, e ukujb maikiku ;tc <> na waihona <tata hooliln o ka 1 , aha kaapimi." • ■ i:. l'AUKtf 4. ila keia ke hoololiia nei ka l'auku 2402 o na Kanawy.i I loopono]K>no Iloifia o ilawaii 1' L's, e "helilhelu ai elik«' me i ia, mahope ae nei: ; 'V ' "Hauku 2401. i\a hana e hoomakimkau i papaiTioa, a pela rrku. ; E hana ho ke komisina kiure o kela anv kēiri apana kaapuni pakahi, . maloko o kela ame keia makahiki -p -kahi, a waiho āku me'ke |kakauolelo o kt aha kaapiini, ma kahi -o umi la ka haahaa, niamua ■o kekahi kau liou.mai o ka aha. i elua mau ]iapainoa kaawale i hooiaia, o na inakaainana .e noho hana ma ke ano- ki'iu e kiekie ame ! na kinre hooko](>kok) pak'ahi, maloko o ka aha kaapuin no ka maka- I hiki e ukali aku ana/ E uae no ia a e kaupapa i na inoa o hookahl j. i hanefi mau makaainana ma ke ano i mriu kiure hookolokolo, a i j kkanaliiim niau inakaainana ina ke atie> t mau kiure kiekie, koe nae, I makAeo o ka> apana -kaapuni ekahi., lie eono hanen ame. kanalima | mau kiure hookolokolo, a he kanahiku-kumamajima mau kiuj-e kiekie, a maloko o ka ajiana kaapuni eha, liookahi hauefi me kanalima 1 niau kiure hookoiokolo, ;i he kanalima mau kiurē kiekie, e waeia * a e kaupapaia. Ina maloko o kekahi o na apana kaapuni, ua hiki' fyle i'ke koini-ir.a kiuro ke Avae, i ka hnina i koiia ai e kria pauku iKj-nU' k.furc, -e' -wae aku ia i ka heluna ki-ekie loa.e hiki ana ke loaa. ! "O ua mau w,u- ana nei apau, he m-ot makaainaiia a na komisina lpaka?ii i nianaoin ai, mahope o ka noili akahele ana nia kela ame rkeia mea pakal i. e hookupoimin a aulē'i hookuuia malak» o na O'keia i;vArna. Ina e hiki aua, nole e waeia kekahi mea, i noho hana maa ma ke ano he kiure a i ole he kiure kiekie paha, ' m.aloko iho o hookaln m.'ikahiki. Il ha'iaia ua mau wae ana nei apau i i.ie ka nana ote uo ua uu-a pili i ua m.maoio kalaiaiua, a i ole i ka i ' lahui paha, a i < >]<- kahi ]»aha i lianauia ai o na makaainana, me ka | , manno e loaa m.'ā p.a ]iaj).'ūtioa e hoike ana i na makaainana kupono ' o kela ame keia a:>ana k-aanuni pakahi " , ' i ]'ai*ki t 5. ī\Ja keia ke hoololiia nei ka Mokuna 142 o na Kana-. i wai 1 looponopono I lou ia Ila\vaii 1925,- ma ka paku'i.ana aku.-i ] kekahi pauku hou ilaila, e ikeia ai ma'ke ano ka 3 'auku 2402A, a ! e heluhelu ai elike me ia mahope ae nei: ■ \ "Pauku 2402.-\. KomiMna; kā mana e ke-na aku no ka ninani—b'a hiki kona'h^lwk}- o .nfir jiawelawe pili ar.a o ka aha kaapuni, t hoopukaia e ka la!a |■hiaakanāwai kaapimi o ke. komisiua,• .e■ ke-na-aku no ka. hoea mai i imua ona no ka ninaninau ana i na kiure i manaoia a i ole■ kiure kiekie ]jaha. I'", loaa no ka uku mile i kekahi mea i ke-naia pela no k:i ninaninauia, elike me ia i hoakakaia ai maloko o ka I\auku 2-121, elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 166 o ua Kanawai Ahaolelo o V)25." Pai-ku (>. E mana no keia [\auawai nia kona wa e aponoia ,av i koe nae, e hoomau aku no ka hoohanaia o na papainoa o na kiure ( kiekie ame hoookolokolo e ku nei i keia wa, e na aha kaapuni pakahi, iloko o ke koena aku i koe o ka 1932, a ahiki i na kau hou ; pakalii o ka aha iloko o ka 1933. .. j Aponoia i keia la 29 o Maraki, A. D. 1932. LAWRENCE M. JUDI), Kiaaina o ke Teritore o īlawaii. KAXAWAI 19 [P,. S. līelu 61] UE KANAWAI e kau ana i Kekaiu uku Laikixi Mat.uxa o KK Kr\īl k A X A A ī OLli IA IĪOOīīANAIA ANA PaIIA 0 KA MEA j 110-AAUI lIEHKE MaLOKO O Ki: TKtUTORK o llawaīi, K HoaKAKA ANA NO KA OIIIIA AN'A AML KA IīoOLILOIA AN \ O NA Al'H \U LAIKIM (I ANO, li KUiMKULII ANA 1 NA llooiw'l \no kk Ku-kia ana o na Manao o kk Kanawai I Oleloia \ r. 1 loopau ana i na Kanawai ame n.\ Mapa K\nawai AI'AU e ku-ic ana ml Keia. , /: llookploki e ka Ahaolelo o ke Tcri(ore o Hawaii; J Pauku 1. iNa wehewehe ana. ,E loaa no i na huaolelo mahope ■:'ae nei. na olelo ame na mamalaolelo, i ka manawa e hoohanaia ai ; maloko o keia 1 Kanawai* ka.manao i hoakakaia maloko o keia j l* : auku. | ! ui) "Tet ; itore" o ka man&o ke Teritote o īīawaii. j i vKalana" e komo pu ana ke kulanakauhale a kalanu o ' Houolulu. ■ ' . -■] I . ' • 'l ; le) "Mea Ho-aahi 'nehee * a i o)e ia "mea ho-aahi" paha„ o ka , manao a e kouio pu ana na mea hehee apau loa e hoohanaia ai mu ano maamau, lawelawe mau ia a ma ke auo pjH kalepa maloko' I o na enekini ho-aia me ke ah,i no ka hoohua ana mai \ ka ikaika | hoohana, a e kpmo pu aua na tnea ap;ut i puhiia o, a i kaomiia mai; I ka aila honua ?nai, ke ea maoli, ka hnnh.u, ta-k\n(thu t ame ua uiea- ! . ulu hoawuawaia, o ia num iue[i \ puhlia a i kaomiui, uu kuhikuluiu, | nia ke ano maamau nei elike ijne ke kakalina, uaphlha, Kmi?ol + beu- |

zme ame ka alekohola i liot himpia, aka i Mlipalena ole ia'nae i ua 1 , * niēa ?iei i ttl<a ;< ile I<oiik> pu an:i ka ailu .' .(d) "Alea puunauwe" o. liMim manao ine ke konio pu o keta ,ame ivcia mea»Jiui> a.i olp ia hui paha i hooliuiia, e hoomaeana. haua,. hoolu'e a i uie ia, kawili paha i kajnea. ho-aahi hehc<* maioko o ke Tcrilore, 4 e kuai l,ioolilo aua a i ōle ia.e hoohana ana ■|>aha ia mea_«ialoko olaila; pela, no hoi, o kela auie keia mea, hui, ahahui a i ok'ia hui paha i hophuiia, e hookomo niai a.na, a i ole eJSskUoha. aku una paha e h<x>kom<>i;t mai īlokn o ke Tevi ( t<»vc keknhi mea ho-aahi hehee; a e kuai hooliio aku ia ,mea maloko iua ia maloko o pa ope uiua a i ole ia mau pahu pnha, maloko olaila i Uookomoia mai ai, a i ole ma kekahi an<> e ae paha,_mawaho 0 na ope mua e i ole ia mau pahu j»ah,a. a i ole, o ka mea paha e h<iokomo mai ana i kekahi o ia ano nieaj .ho-aahi nona. j»<>noi iho maloko o k<j Teritore: pela no hoi, o ame keia niea, hui, ahahui a i ole hui palia i hoohuiia, e imi aku, ana i wah'i e l<>aa mai ai ka niea "' ; ho-aahi hehee nuiloko o ke T,eviture, mai kof<alii mea mai aole ,he mea puunauue i laikiniia, a e kuai hoolilo aku a i <»le ia e hoohana aku ]>aha ia niea, ina uia ke .optj: mua a i ole ia palui pāha, maloko olaila i h<jokomoia'mai iii ua nei, (ipai h<.rikojnoia mai) ā i „ -ole ma kekahi ano o 'ae paha, 1 mawaho o 'ia ope 'iiiua a i ole i'a pahu paha. J _ . ; (e) "Puuku" o ka manao 'a e konio pu ana ka puuku 0 ke Teritore ame kona mau hoj>e' hme"nll akeha 1 w:uhoia ai ke kuleana e hoo]jonopuno ame 'ka līooko ana i na inanao o keia Kanawai. 1 ■. . ■/ (f) "l-loohana'' ina 'nia ke| nno ha'i-inoa a i ole haiin paha, ame na hoakaka h.ookumu, o ka manao me ke komo pu o ka 'puu- ; nauwe ana a i ole ia, ka hoolilu anri palia o ka mra ho-aahi, a i ole ia kekahi hana e ae paha o ra ihea, ina me ka uku a tikii ole pa'ha ne ia mea. - . ' ' " "Mea", koe mh kahi o ka hana a i ole ia ka matiao paha i koiia mai ai ma keka'n ano e ae, o ka manao nie, ke ko.mo pu o ka poe, na liui, na ahahui a i ole n:i lnh paha i hoohuiia. v * . ' - " (h) l'a hiki 110 e kapaia keia Kanawai ma ke ano "Kanawai Auhau Mea : r (i) ahma a i ole alemanaka" paha, o ka manao, 0 ke!a ame keia mahina piha pnkahi o ka makahihi alcma')aka; koe nae, i ka manawa e malauuua ai na Inike a kekahi mea puuuauwe 1 maloko o. kekahi, kalaua, maluua o. ke'\alii : mau kahua, e hauaia ai • i,kana mau m,301e10 mahina,.nialpna. o Kekahi mea okoa aku īuaw-aho ae o na kahua o ka mahiua alenianaka, e pau ai ka uialnna • |jili : pihana. a ,ua nu a puimauwe uei -ma kekahi la okoa aku, mamua o , 1 , ka la hope o ka iua!jiua a e waiho mai ua moa puunauwe ! [ la-i kekahi palapa!a .noi i hoo|iikiia r i ka puuku,*e. hoakaha ana i L,w mea nir t in, a 0 noi ava e aeia alui "11, Hr ? "ru'ka hana ana ! mai i paj>a hoike, me ka uku ana 1 na auhau, me ka lawelaw.e ana 1 ..kekahi mau ..hana e ae, j ko t iia ai, iaia nialalo o keia Kanaw r ai, ;,nialnna o na kahlia 0 Ua. mahipa■ lawelawe oihana .uei, mawaho ae o kekahi mahina aiemanaka, e, ae aku no j<a puuku a ke kakau , ia pono, a maluna olaila, ma k,a mea pili i ua mea. puunauwe nei, na manao "mahina" a i ole "mahina alemanaka" pah'a, e.manaoia ' } o ka manaoj«a ua. pili i ,u.a niahiiia lawelawe oihana nei, a e . • . pīūi piTpā" hoike~apau ame na uku āīūi malalo o keia Kanawai, maluna f ,o »a kahua o ua mahina lawelawe oihana nei, a e hoopiliia a e I heluui na auhau kaa ole ame na hoopa'i ma ka la hope o ka jnahiua lawelawe oihana, I'al ku 2. Na ka Puuku auie na hope ame ua akena e hooponopono a e hooko i ke Kanawai. haawiia no ke kuleana i ka puuku „ ame na hope ame na akena, i; hoainanaia e ke kanawai, elike m.e i ia v a.na e hookohu aku ai, e hooponopono ame ka hooko ana i na manao o keia Kanawai» L a hoamauaia ka puuku e hoohana a i 1 ole ia e hookohu paha, ma ke auo i hoakakaia.ai e ke kanawai, i na/ nope, elike me ia e hoamanaia ai e ke kanawai. a i kupouo e hoo- | ponopono i na manao 0 keia Kanawai', e hooholoia ko lakou mau I ukuhana apau, ma ke ano i hoakakaia ai e ke kanawai; koe nae, ua hiki no i ka puuku, 'ke ike oia i ke kupono, ke hookaawale i kekahi hope, akena a i ole ia limahana paha. maloko o kekahi lala okoa aku o kona keena, e hana ma ke ano i kokua, akena a i ole ia nia ka hooponopouo ana ame ka hooko ana i iia manao o keia Kanawai, ma ia, ano. e lawelawe ua mea la ia mau liana paku'i nie, a i oie ia me kekahi ukuhana paku'i ole paha, elike j me ia e hooholoia ana, ma ke ano,i hokakaia e ke kanawai. Pauku 3. Eiioopaa a e ku poe puunauwe. Mahope. aku o ka mana ana 0 keia Kanawai, o kela ame keia mqa puuuauwe, a mahope aku. o ka la e mana ai i oleīoia, mamua, 0 ka lilo aua o kekahi mea i mpa puunauwe,, e hoopaa ma ia ano ine ka puuku, nialuna .0 na ..pa.ihakaluika. i kuhikuhiia, lioomakaukauia a i hoolakoia eia, a e hoopuka iio i tuvmea puu.nauwe nei. i kekahi.laikini - e mana ai ahiki i ka hoopauia ana eia elike me ia i hoakakaia ai maloko nei mahope ae nei. - " - ~ 1 - . .. ' ' 1 Koe nae_ o ka poe puimauwe e hiki u i ke koiia ma ke auo ku i ke ; kanawai e ke rcntore, no. ka hoopaa ana, a e laikinua, a i ole ia e lawelawe paha i ui hana i koiia ai 210 ka poe puunauwe, e •kekahi mau manao e ae o keia Kanawai, e mauaoia no ua kaa mawaho o ka hoohana ana o ia mau manao. Pavkv 4. K uku ka poe puunauwe i kekahi auhau laikini. E , uku 110 kela ame keui niea pmmauwe, mai a mahope aku o ka la I e mana ai o keia Kanav.ai, uiaw;;b.o ae o kekahi nuiu auhau okoa < aku i hoakakaia e ke kanawai., i kekahi auh.au laikiui i ka puuku o ekolu Keneka 110 kela aipe keia gakuu o ka mea ho-aahi hehee 1 hooniaemaeui, hanaia, | hoohuaia a i ole kassihia paha e ua ' inea puuuauwe nei inaloko o ke Tediore, a i kuai liuolilo ia a i ole m hoohanaia paha eia maloko.o ke Teriioix, a i ole ia hookouioia luai paha e ua mea puunauwe nei iīoko o ke ieiiioie, a i ok i loim mai paha iaia maloko iho o ke Teriiore uiai ka uoe aku ao l e he poe puunauwe i laikunn... a i kuai houlUu .aku a i oh liwhaiuia eia uialoko o ke ienioie; a no kela amo keia g\ilaui j>akahi o (, m ho : ua^ l 1 KU V I uu a i oie i hwhanaia paha eia, niai } ,kekahi ; wai\vai iuai i nuiKaukau» a i ole i hoaiuua eia tna ka lu i , maua ;u o keia Kanaw;u, koe n.ae, aule e oiuia ki auhau i oleloia , e pUi aua 1 Kekahi mea ho-aaln hehee, i hoikeia nuii uie k« aiH)ao ? ka P uat; u» no ,ke kuai aoohlo ia ana ao ka Ikioliaiu aua maloko a i :s^ n u l> u 1 uk h kuui I ' oo! ' l ° ia iulia ° ki: k ' ■ .: . . \ ~ i~7T

Pauku 5. E ukuiā na auhau laikini ma ka mahina, Ē nkuk>J no na auhau laikini i kauia e keia Kanawai ina na uku liilii ana ?ria t ka mahina i ka puuku. * Pauki' 6. E malaim ka j»oc puunauwe i na ino<)lelo. E malama kela anie keia niea puunauwe i kekahi nioolelo tha ke ano " elike me ia a ka.puuku e kuhikuhi niai ai, e hoikeike ana (a) i ka I huina nui o na galani o ka mea ho-aahi i hooniaemaeia, hanaia, | lioohuaia a i ole kawiliia paha maloko o ke Teritore, e ua mea' puunauwe nei, a i kuai hoolilo ia a i o!e hf>ohanaia paha eia,. maloko 1 iho o kela ame keia kak-nn pakahi, iloko o kela ame keia mahina | pakahi. o ka niakahiki alemanaka; (b) ka huina n'ui o na galani o ka iT}ea ho-anhi i hookomoia- mai iloko o ke Terifore e ia niea puu-■] nauwe. a i ole, i loaa mai paha iai: l maloko o ke Teritore mai ka i poe aku nole he p<k* puunauue i laikiniia, a i kuai hoolilo ia a i* dle ia hoohanain paha eia maU'iko o kela ame keia kalana pakahi. 1 iloko i> ke':» nme k'-ia nnhina pakahi; (o) k*a huina nui «> na , 0 ia mea ho-afhi i kuai hooliln ia i na Mokuaina" Iluiia r> Amei'ika. ! a i ole i keknhi keena paha a i ole ia akona paha o ia mea, a i ole 1 kx'kahi niea okoa aku paha, a i ole. ia mea kino paha. a i ole, hoohanaia paha ma k?kahi nno, inaloko o keki ame keia kalana pakahi iloko o kela ame keia mahina pakahi, o ka hopena o ia hoolilo ana ' a i ole hoohana ana paha, o ia no ka hookuu ana i ka niea ho-aahi ! i kuai huolilo ia a i ole h(»ohanaia paha pela, mai ka hookatiia aku ( o ka auhau i lioakakaia e keia Kanawai; a (d) kekahi mea eae ] ame na huahelu i pili pono i ka hookoia ana ame ka hooponoponoia ' ana o na manao o ke.ia Kanawai elike me ia a ka puuku e koi mai ai. ] P.u ki; 7. Xa hoakalea ame na hoopa'i, ka manawa ame ke ano ! e hanaia ai; ka manawa e TTTō ai i mea kaa ole; na hoopa'i. FJ waiho aku 4io k.ela ame-keia īnea plumauwe ■pakahi,maloko■ iho o ! kanakolu Ia -mahO]ie aki.r o ka 3a hope .o kela anoe keia mahina aleinanaka fxtkahi, me ka puuku nialuna o na -paihakahaka ē kuhikuhiia j ai, hoomakaukauia a hoolakoia eia, i keleahi hoakaka i.hooiaioia, e ! lioikeike leaawale ana (a) i ka huina iiui o na «alani o ka mea ho-| aahi i hoomacmaeia,-h;uiaia a i ole kawiliia e ia mea puunauwe j maloko iho o ke T.'eriiore, a i kuai hooh'lo ia a i ole hoohanaia paha ! t iloko o kela an«? keia mahina pakahi m-aloko iho-o- kda am<rkcTni kalana pakahi: ih ) ka huina nui o n;i o ka niea ho-āalii i hookomoia mai iloko o ke Teritore eia. a i kuai hoolilo ia a i ole ia | hoohanaia j>aha niaioko iho o kela ame keia kalana pakahi eia iloko ! oua mahiua nei: (e) ka luiina nui ona ,t;alani oka niea mhi i loaa mai iaia maloko o-ke Terilore iloko oia mahina maf ka poe ! aku, mawaho ae o ka ]'oe puunauwe i laikiiiiia, a i kuai hoolilo ia j a i oie lioohanaia paha maloko iho o kela ame keia kalana pakahi I eia iloko o ia mahina; (d) ka huina nui o' na -galani o ia mea lio.aahi i kuai hoohlo ia ina Mokuaina lluiia. a i ole kekahi keena j paha a i ole ak'ena paha o ia mea. a i ole ia i kekahi mea e ae paha, i a i ole ia, mea kino paha. a i hophanaia paha ma kekahi ano. maloko | o kela anie keia kalaua pakahi ikiko o ia mahina, o ka hopena o ia j kuai hoolilo ana. a i ole hooliana ana paha, no ka h.ookuu ana i ka.! mea ho-aahi i kuai hoolilo ia pela. a i lioolianaia paha. mai ke kaui<i j aku o ka auhau i hoakakaia e keia l\auawai;.a (e) ka huina nui o na &alani o ia mea ho-aahi e waiho ana malalo o kona malu, maloko o na kalana apau nia ka hoomaka ana o ka mahina, ka huina nui o na t;'alani o ia mea i hoomaemaeia eia, hanaia, hoohuaia, kawiliia a i ole ia i loaa aku paha mai ka poe mai, aole he poe puunauwe i laikiniia■ maloko. o ke Tcritore, a i ole i hookomoia mai paha iloko o ke Teriiore iloko o ia mahina, ame ka huina nui o na galani o ia mea i makaukau malalo o kona malu ma ka pau ana o ia nuihina; a e uku ia mea puunauwe, ma ka manawa o ka waiho ana aku ia hoike i ka ]>uuku. i ka auliau i oleloia o ekolu keueka o ke malima o na mea ho-aahi apau i leuai hoolilo ia eia a i ole lioohanaia paha maloko o ia ■ kalana iloko o kamahina inamua aku, elike me ia i hoikeia ai maloko o ia lioakaka. Koe nae (1) aole e hoopiliia ia anhau i kekahi niea ho-nahi i hookuuia, a elike me ka loihi o'ia mea i hookuuia ai niai k'e kauia ana aku o ia auhau e ke Kumukanawai a i ole ?a na kanawai paha o na Mokuaina īluiia; a (2) e uku wale ia no ia auhau i hookahi manawa māluna o ia ' mea ho-aahi hookahi. O na auhau apau e ukuia ai maanei nei, no ; kekahi mahi.ia e liho tio i mea kaa ole, mahope o ka pau ana o j kanakolu la, maho]>e kolee iho o ka pau ana o ia mahina, a nla ia ano e auamo i ka hoopa'i o umi pakeneka o ka huina i lilo i mea kaa ole, a e paleu'i aku ana iiaila, ka ukupanee mahma o ia huina kaa ole, ma kahi o ka elua-hapakolu o hookahi pakeneka o ka mahina, a i o!e o kekahi hakina paha o iamea ahiki i ka ukuia ana. ' Pauki' 8. Ku-e i ke kanawai ka hana ole ana ame ka waiho ole ana aku i na hoakaka, ame 'ka liaua ana i hoakaka hoopunipuni. E lilo no i haiia ku-e i ke kanawai no kekahi mea puunauue ka hana ole. hoohemahema a i ole hoole paha i ka hana ana a waiho aku i kekahi hoakaka i koiia ai e kHa Kanawai, ma ke ano a i ole' maloko iho paha o ka manawa i hoakakaia ai malOko olaila, a i ole | e hana paha i kekahi hōakaka, i ikeia ka hoopunipuni ma kekahi ano. j Pauku 9. Ka hana no ka hoohemahema ika waiho ana i hoa- J kaka; na hoopa'i. Ina e hana ole ana kekahi mea puunauwe, hoo- j hemahema a i oie, hoole paha i; ka waiho ana aku i kekahi hoakaka j a i ole hoike paha, elike me ia i hoakakaia ai maloko nei, ma ia ano, mahope koke iho o ka pau ana o ka inanawa i koiia ai no ka waiho ! ana aku: . ] ■•■■•■ i Ua hi'ki no i ka puuku ke hoomau aku ma ka hoomakaukau ana; 'iaia iho elike nie ka mea maīkai e loaa ana, e pili ana i.na hana,' ame ua mea i koiia ai, e hookaawaleia maloko o ia hoakaka, a mai! ua hoike nei mai, elike me ia ie hfki ana e loaa tnai iaia, e hana i< kekahi hoakaka, e hoikeike ana ia mau hana an'ie na mea, a e hoo- j holo a e kau ī ka huina o ka auhau laikini e ukuia ai e ka mea ' puunauwe, no ia mahina, a e paku'i aku i ka luiina o ia auhau lai-j kini, i kekahi hoopa'i o iwakalua-kumamalima pakeneka o ia mea, j a e hoomau aku ma ka ohi ana mai i ka huina o ia auhau laikini, j me ka hoopa'i i paku'iia aku ilaila, hui pu me ka ukupanee maluna olaila., ma ke ana o elua-hapakolu o hookahi pakeneka o ka mahina, I a i ole kekahi hakina paha o ia mea, mai ka la hope mai, e pono ai j e waihoia mai ia hoakaka, ahiki i ka ukuia ana, ame kekahi hoopa'i j no ka.uku aiia i haule hope, e ala'mai ai mamuli o ke kumu o ka Pauku 7 o keia Kanawai, aka o ka hoopa'i no ke' kaa ole. aole e! hoopiliia, a i ole kakiia paha e ku-e ana i ka hoopa'i i hoakakaia ! maloko o keia pauku no ka hwko ole i ka hoolako ana mai i kekahi lioike ; a ua kaupaleia ka mea puunauwe mahope aku olaila mai ka hoohalahala ana i ka liuina o ia mea. j\laluua o ke noi a ka puuku, e lilo no i hana na ka loio kuhina (a i o!e kona mau hoj>e jxiha, e komo pu ana na loio kalaua a'me ka loio aupuni) ka hoomaka ana aku a**hoopii ahiki i ka hooholo hope ! loa ia ana maloko o kekahi aha o ka mana hookolokolo kupono, i I kekahi hoopii ma ke kauawai, no ka ohi ana mai i kekahi auhau i ] kauia nialoko nei, i kaa o!e, anīe na uku hoopa'i apau ame ka uku- j 4

( pa;->ee ana, a i ole ia, kekalii hoopii. kupono e ae pali;t ma ke l<ana\vaj, a ma kekahi ano e ae palia, e liooko i na manao o keia ', Pauku 10. Pili ole ka auliau ika mea ho-aalii nia-o aku uka mrmn kāū auhau o kc T"ritort'. O na manao o keia Kanawai, e koil :n;a i ka ukuia o na uku laikini. aok- e manaoia ai.ole c_weheweheia j pnha ua pHi 1 ka mea ho-aahi 1 hookomoia mai iloko 0 ke Tcriiorc, 1 ! mawaena o na mokuaina, a i o!e pīli kalepa paha me ko na aiua e*' ehke me ka loihi o ka waiho ana o ua mea ho-aahi nei, niao aku o ! kn mani kau auhau o ke Teritore, aole no hoi.i kekahi mea ho-aalii | ī hoounaia aku iwaho., a i ole i kuai hnolilo ia aku paha i ke aupuni' |rr Mokuaina Huiia. a i ole i kekahi keena. paha oia niea, uo ka; i hoohanaia ma ke ano piīi oihana no kejmpimli oleloi i, alea e koiia j aku noVkela ame keia mea puimauwe e lioike niai ia- mau hookomo ar.a mai ; na hoouna ana iwaho ame na lioolilo ana 'elike me ia I hnaieakaia ai e'keia Kanawai, a ma ke 'kuhikuhi ana elik-j nie ia a jka puuku e koi mai ?i._ . | r\L Ku 11. Hoamanaia ka puuku p huīi pono, a pela aka. E 11« >aa no 5 ka mana i ka puuku ame k'ma mau hppe i hooinanaia e jlv«.puka i na palapala kii hoike, kauoha no Ka haawiia iuai o īia' np. pepa ame kekahfm.au moolelo e ae, lawelawe i na houliiki, 1 ! , nanu i na huke arue na moolelo, a e hoolohe a lawe mai i na oleloike j <■' l'ih ana i kekahi niau hana maloko iho o kona niana hookolokolo, j a inaluna olaila i kupono ai a i ole e pono 'ai paha e hoīkeia aku j K'iia, o keia. K'anawai, elike me ia nia kona noouoo ana ua Kupono. E lopa no ka mana i na aha hookolokolo kaapuni, ma ke I noi a ka puuku a i 010 a kēkahi k.ope paha, e hooko aku r.ia kekahi i honpii kupono pili i ka h.oowahawaha aha, no ka hoea kino- ae o j ua. hoike. ame ka haawiia o ka oleloike e lakou-, ame ka laweiā inai }o na fotike. na pepa ame na moolelo. O ka hoohiki_wahahee malalo j f> ka hoohiki niā kekahi niea i pili i ka oiaio ma kekahi hoolulie aua ! * 'ualamaia malalo o keia pauku, ua pili no ia i ka hoike walialiee. j Jna e ikeia ana ma ia mau ninaniuau ana ua hoike pololei' ole kekahi" ( j mnu hoīke aka puunau\ve i waiho mua ia aku" nie ka puuku e | | i ka huina o na { " "•i oka mea ho-aahi i kuai' hoolilo'ia a i ole hoo-1 -Umwia 2>aba,—a i-eic-\i-fr ka anhau-paiia a"uāTmāiutia olāTīā7j *! e ukuia aku ai na uku laikini poku'i i ke Teritore malalo o keia j Kanawai, e ho(>inaka aku ka puuku e ohi mai ia" n'iau uku laikiiu i t uku ole ia. I - ' J I'auku 12, lIooHIo ana ina auhau i ohiia. keia ke hooj kumuia nei maloko o ka wailiona puuku o ke'Terilore he eha mau j waihona dala kaokoa e ikeia ai ma ke ano pakahi, "Waihona Auhau I :.icn Ho-aahi—Kulanakauhale a Kalana o Hon'olulu," "Wailiona! lAuhau Mea Ho-aahi—Kalana o Maui/' "Waihona Auhau Mea' ! 11 0-aahi K'alana o Hawaii," ame "Waihona 110-aahi— ! Kalana o Kauai." •; ; .0 na auhau e ohiia ana makilo o keia Kanawai no na uie.a ho-aahi ī kiiai hoolilo ia a i ole hoohanaia paha. maloko o kekahi kalana n<, ka hoohanaia maloko o kekahi, e hookomoia aku maloko o ka waihona puiiku maloko o. iia. waihona. kaokoa 110 .ka pono o na kalaiia ■pakahi/ maloko olaila .i kuai lioolilo ia aku ai ia mea, hoolianaia a i ole e hoohainia ;-.ku a i paha. O ka niea ho-aahi h'ehee ī kuai hoohlo ia malok-o o kekahi kalana no ka hoohanaia uu kekahi, ( hoohloia i ke kalana maloko olaila i hoohanaia ai ia mea. E haawi aku no ka puuku■te.rito.re.. no na hana mahope ae nei, a ma ke ano [ o ka h'lo ana i mua, maloko nei malalo iho nei .i hoakakaia, e paa ' a i ole e hoohana paha, a i ole ia e uku aku paha i ka puuku kalana,' elike me ka ,?nca <;i ikeia (<,ua nie ka hikiwawe, i ka .huina maloko o | , ka waihona pakahi o.na 'k'ila i ohiia no. ka niea ho-aahi i kuai hoolilo ia, a i ole i hoohanaia paha iloko o kekalii makahiki alemanaka: (1) E hoolawe ae ka puuku i kela anie keia makahiki pakahi, mai ua waihona pakahi nei niai, ma ke auo kaulike i ka huina holooi koa o na elala i ohiia maloko olaila no ia makahiki, o ia huina, elike , nie ia e hoohuiia aku. ai i namea i laweia ae ma ke auo hookaulike. .mai na waihona auhau mea ho-aahi mai o kela ame keia kalaua pakahi, no ia hana hookaln, e loaa ai ka huina nui ma ka huina o j hauaiim". kaukani (lala ($50,000.00) a e waihoia aku-'ia mau hoolawe j ana aj>au inalok(> o ka waihona kaokoa e hookumuia nei ma keia, e j il-eia ai ma ke ano ka '"\\ aihona Alanui Aupuni Teritore." I£ hooliloia no na elala apau maloko o ia waihona no ka hana ana a i ole ia ka hana liou ana paha i na alamii aupuni maloko o "ke Teritore, maluna olaila e hooiiloi?. ai na dala kokua federala, i kulike ai me na manao o ke Kanawai Kokua Alanui Aupuni Federala no Hawaii, ame ke Kanawai Alanui Aupuni Federala, ame na hooponopono ahaolelo pakui ilaila. (2) No ka uku ana ika ukūpanee, na'kaki maluna oka waiI hona hoemi aie, maluna o na hona manawa i hiki i ka wa e uku ai , iioko o ka makahiki o ka haawiia ana, ame na uku ana i ke kumupaa !o na hona i kau helu ia, e hoea.mai ai i ka wa e ukuia ai iloko l o ka makahiki e ukali yku aua i ka makahiki o ka liaawiia ana j. maluna o I ■■ ■■'' 4 :■ . V-- - :: j (a) Ka mahele kaulike ona hona teritore apau i hoopukaia no, j na hana o ke alanui teritore, elike me ka waiwaiio o ka waiwai paa' ' o ia kalana, e hoohua mai a>vi i ka waiwaiio i huiia o ka waiwai | i o ke Teritore. elike me ia i heluia ai (e hoohana ana i! , na waiwaiio i kauia ma ka la 31 o Oekenuiha o ka makahiki mamua ! ; aku o ka makahiki o ka malieleheleia aua) no na hana o ke kau ' ; ana i na auhau o ka waiwai paa; koe nae, ma kahi i kaa pu ai ka f . waiwai iewa malalo o kekahi auhau waiwai, ma ka mea e pili aua i i ka waiivai paa, e hookomo pu ia ua waiwai lewa nei maloko o ua' j waiwaiio, maluna o na kaluia i Uooholoia ai ia mahelehele aua. I■■■ ■ ! ; t (b) Na bona teritore apau i hoopukaia no ia kalaua, e hooliloia ai na daia e loaa mai ana maluna o na alanui aupuni kalaua; : /e) N T a hona apau i hoopukaia eia kalana no na haua alanui aupuni, e komo pu ana na hona, i koiia ai ka uku ana i ke kumupaa ame ka ukupanee i keia wa e ke kanawai, e hanaia mailoko ae o ka waihona o na hanahou paamau o ke kalana. (3) E hoolaweia ae na da!a kaulele i ohiia uo kekahi makahiki inaloko o kekahi waihona, e koe ana mahope o ka ukuia ana o na kaki i hoikeui ae noi maluna maloko nei e ka puuku, ma» na hoouohonoho aua i ke ana auhau, n«» ka makahiki e ukali aku ana, no na auhau waiwai maloko o ke kalatja i kuleana i na hauahou paatuau, a e ukuia aku uo i ke kalaua nuimuli o ia inea, a e hoolilo wule ia no n<j ka liaua aiui i na alauui aiipuni, e komo pu ana ke kiuuulilo o ka aina hou i pili ilaila, o kahi 'hookahe wai o ka \va ino paamau, jy o na alahaka hou, : | :. . ■.. j . ;■■ \ : V. '•■; '/V ' 'l" :■ - ■''■■-''■}■,■■■',- -• ■- : - i."■'■-:■■ -:| ::■;/ :;■ s:: ; r . - ■ 1 ■ 1 :■■•■-■•■ A

I ka hooholo ana i ke ana auhau im kela ame keia kalana pakahi^ ka makahiki 1932, ~i kulike ai me ua manao. o ka Pauku 1315, € 'aI o oa H.oop.auopppo Hou ia o Hawaii 1925, e hoon6l ,onoho no I>a puuku 1 ka huina o na auhau mea ho-aahi, e ohiia al-u ana 110 ia makahiki, a e ukuia ae ai iloko o ka waihona auliau mea ho-aahi 110 ia kalana, ame ka liuina o ia uiau dala i oiiiia, e koe aku ai īloko o ua waihona nei, mahope iho 0 ka l&we ana ae i kona mahele hopkaulike o $50,000.00 110 k;i waihona alanui aupuni- federala, 1 hoakakaia ai maluna ae nei muloko uei, ame na huina e luki aua e loaa, mailoko ae o ua huina nei i koe, lio.na hana i kuhikqh.na maloko o na hapa-pauku olelo (a), <h) ame (e) o ka pauKu olelo 2, r a maloko o ka pauku olelo 3 o keia pauku, a e uuuhi ae i na huiua pakahi j oleloia, mai na hoono-. honoho aua i ke ana au|iau, 110 ua waiwai auhau maloko o 'a maii kalana no na hapa-niaheie 4a, 4„ 3 auie 1 ame 2, pakahi o ka / r auku 1315 i olēloia, uia.ke kiilana i weheweheia maluna ae nei, Lia ia ana, e hoemi mai aua elike me ka, mea hiki, i ke ana auhau 110 ia kalana. Ina nei 110 ke eini mai oj na d;da 1 .ohiia o ka a.uh' u meu ho-aahi 110 ka inakalnki 1 oleloia, ,malalo o ka huina i koho 'huiu, e paku'i aku no Ka .puuku, me ka nana ole i ke ku-e o kekahi aianao ' e, ae o ke kanawai,. i na hoonohopoho ana, o ke ,ana auhau 110 ua auha.u waiwui, īualoko o ia nu. Ka "makahiki alemauaka e ukali aku aua, i kekahi huina lawa }h>uo, a.e hoopili aku i na auhau 1 oliiia'mamuli 0 ia,ana paku'i, i e piha ai ka pokole. JUaloko o kekahi makahiki r e Likali aku ana, nia kahi nei, malalo 0 na kanawai e mana uei i l>eia niauawa, e hanaia akn ana kekalii manao 110 ka 11111 aua i n-l waihona dala ma ka auhau ana i ka waiwai paa, a i _ole ka waiwai paa ame k£i wai.wai lew'a paha, 110 kekahi .0 ua hana i kuhikuhiia maloko o na pauku olelo 2 ame 3 o keia pauku,. c unhi ae no I<n puuku, me ka nana oie i ke ku-e o kekahi.manao e ae o ke kana wai, niai na hoo.uohouolio aua 1 ke ana auhau waiwai, 110 ia niakahiki, no kela ame keia kalaua pakahi, i kekahi mau huina ana e koho ai, e hiki ana e loaa no na hana i uleloia, maloku o ka waihona auhau mea ho-;uihi no ua kalana nei, e hoakaka aua i na dala i ohiia 110 ua makahiki nei, uia ia hana ana e .hoemiia mai ai ia ana jmhaiL_\yaiwai. r _]jia nei 110 ka lawa ole.o na dala i oliiia .110 na auhau mea ho-aahi heiiee 'no ua uiakaliiki nei maloko o ia kalana, 110 ke pani ana aku i ka huina o,'ia koho ana, e paku'i aku 110 ka puuku, me ka nana ole i ke ku-e o. kekahi manao £ ae 0 ke kauawai, 1 na hoonohonoho ana i ke ana auhau, uo ua auhau waiwai maloko o ua kalaua nei, 110 ka nukahiki alemauaka e ukali aku ana, i kekahi huiua lawa kupono, a e hoopili akju i na auhau e ol?iia ana, mamuli o ia ana paku i, 110 ke paui ana.i: ka-pokole.' i ■[ aukl' lv>. Na lioopa ino na ku-e, a pela aku, O kekahi mea, ■ hui, ahahui a i ole hui hoohuiia, a i ole o kekahi I paha, a i <jle akena paha o ui mea, e ku-e ana i kekahi o na manao .0 keia Kanawai, a i ole e hana maoli ana i kekahi hoike lioopuuipuni, a i ole e hu'na ana paha i kekahi" mea oiaio maloko o kekahi moolelo, hoike. palapala hooh.iki u i paha i hoakakaia- nialokp nei, e pili 110 ka hewa.mikamina iaia, a.ma ka hoahewaia aua no ia mpa, ; e hoopa'iia no uia ka dala aole e oi aku mamua o ka elin?a kaukani dala ($5,000.00), a i ole, ma kahi i pili i na kanaka maoli, ma ka hoopaahaoia maloko o ka halepaahao kalana, aole e oi aku ji ka eono mahiua, a i ole ia 11 īa ia mau mea paha a-elua, nia ka | hoopa i dala ka hoopaahaoia, a e loaa no hoi ka mana i ka, j puuku e hoo])au i ka laikiui o kekahi mea puucam\e* e hoole ana, ! i ole e ho»hemahema ana paha ika hooko aua jne na mauao o , " jkeia Kanawai, i ole oka mea paha e.ku-e ana i kekahi nianaō o , ia mea. , , - Pal kl' 14. Na rula ame na hooponopono ana. ' E loaa 110 ika puuku : ka. maiia ,e Jiana lua rttla ame ua hooponopono ana, e pili ana i na hana o ka lawelawe ana, ma ka hoopouopono ana i l<eia Kanāwai, ame ke .ano ame na kiihikuhi o na moolelo, e inalamaia ai 0 ka poe puunausve, a e kuhikuhi i na ano ana o na hoakaka e " waihoia aku ai e ka poe puunauwe, na paīapala u<»ohiki ame kekahi mau hoakaka e ae. a i ole ia, loiua e ae paha i "kaUauia, i koiia ai e waihoia aku, a 1 ole ia hoolakoia aku paha malalo o ua manao 0 keia Kanawai. O kekahi rula ame na hooponopuiio ana I ha.naia.pela, i ka wa .e aponoia ai e ke- kiaaīna, 'a hoolaliaia ma ka „ olelo Enelani maloko 0 kekahi iiupepa lawe nui ia, i hoopuk'aia" inaloko o līonolulu, e loaa uo ka ikaika ame ka muna o ke kauawai, r.\rku # 15. Ka mana oka hapa 1 mana ole oke Kanawai. Ina e hooholoia ana ua ku-e i ke kumukauawai kekalii pauku, hapapauku, hopimaolelo, pauku-olelo a i ole mamala-olelo paha o keia Kanawai, a i ole mana ole paha no kekahi kumu, aole e pili.ia olelo hooholo no ke ku i.ka mana o na hapa aku i 'koe o keia KanawaL Ina e akea loa ana kekahi mau nianao o kua Kuuawai, ma ke auo paha, a i ole ia ka manao paha ei.hoōpili ai, i ka manawa e weheweheia ai ma ia ano laula.'i na kumuhana, mao aku o ka mana kau auhau o ke Teritor.'. e hooh'oloia ia mau manao, a e manaoia aole e pili ia mau kumuhana, ak l a e pili wale no i na kumuhana ' maloko iho o ka mana kau auhau, a e hooJ>iliia ma ia' an"o, a e hookoia pela. Ma keia ke kukala .nei ka. ahaolek\ e hooholo 110 ia 1 keia Kanawai, ame kela ame keia. pauku pakahi, h.a])a-pauku,. " hopunaolelO. pauku-olelo a i ole niamala-o'elo paha o ia mea, me t ka nana ole i ka mea oiaio, ina e kukalaia ana ua ku-e i ke kumui kanawai a i ole ua' manu ole paliā kēkahi a i ole oi aku paha o na j pauku. na hapa-pauku, ua hopunaolelo, na pauku-olelo a i ōle I mainala-olelo paha. I P:\rKi- 16. Hoopauia na m.lnao paewaewa, O na Kanawai 1 npau, a i olt> na hapa paha o na Kanawai 1 paewuewu n.ie na munao o keia Kanawai, e paniia e keia'Kanawai ma kahi o iu ku-e ana. Pauku 17. Ka ia e imna ai oke Kanawai. E mana no keia Kanawai ma ke aumoe o Maraki 31, 1932. Aponoia i keia la 2*> 0 Maraki, A. IX 1932. r X^\WRKN ? CE M. JUT>IX \ I Kiaaiua o ke Teritore o Hawaii.