Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 13, 16 September 1930 — KE KANAWAI ANO HOOMAEWAEWA [ARTICLE]

KE KANAWAI ANO HOOMAEWAEWA

0 kekaki ons olelo ►alaaa a ft«kehi Hope P«rfcsid#a« e Ame<rika i haiolel* ai imua o ns H«a « oa Hile elna o k* Ahaelelo o kela Teritori i kekahi K®b Ahaolelo 1 kala loa «kn oei, a o:a do keia nan •lelo i booptifta niaoli ]* aai a ja Im«a • na Hoa hniia ; «koakoa ie ma ka Keeaa h lawal o ka H>le o na LanāEakaainana, a oia no hoi keia iuau nlelo aao koiboi, "Aole wa'e o fca waiwa'. oka Hoa o ka Ahaolelo i hoouaa ia wai e ua M»saaitiaaa kohe Barota, o heoa hooaoiuo ana i oa K.aoawai lehoiehu iloko o ia Ah»ol#lo, ake • kefcahi wnwa' nul m* |aoa hsne oi« *0 k«»na pepehi ana i na ' Kauawai Ma;kn ele" e ia inai atā iloko o ka Ahaolelo " g« m o ol<;!o hoo o aio kaio a Mope P«residena l"a«rbank o Amerika l k&navdio aj ira;is o ea Hoa hoi ia o na Halt elua o ka Aha— oleiao.ke Terit n o Hawaii, a «a Mlo □ o hoi keia maa Olelo ,-no koikoi a kela Loea Kalaiainā o Aimrik« Hiipui-, : mea poma oie ia Seoatoa S,L. l>esha Sr. ai k«l« kaa koke iho nei, oā hookomo ia ae la il©fto o ka Hale o ua SenHtoa 0 Hawail. he J5-|i Kaeawai e papa ana i na wahine "Pale keikī,''j a le lop lakou e kek&a a hn«a paha 1 keiāhi haoa kokua { kekahi wa b;n:- e han aa ana 1 feaoa kelkl, a | :» wale oe * loaa laia fca Lalkinl | Kahnmai, ai ole ua kekahl Kauka j paha i Laikini ia «koknaika; hanao ana e kela wahiue } kena 1 k«iki. :r : j

L'a waibo ia leia Bila Kanawa; iloko o ka lioia o te Komitc Ola o ka Hale Sentt« ai ooho Lntiaboo— malti fa keia Koajjte • S«aatoa S. L- Desha gr. (Kiwihi) Ai ka wa i aoonoo uai kela Bla Ka— * B»vei imua o ke Romit«, aa »|oakoa aiai '» *»kabi mau Kahamai ih paakea imaa o ke K»mite o k« Aha S«n#te, a na ho«a pn «ia! )ft no hei ka Percs d««a o ka P«pā Ola me kekahl mn Ka«kt imua o l|e Kōiaitr. ai ka maoawa e eoo — mo«i !a aoa kela Bila Kanawii, na hoike mai |» k* Pcicsid«n« oka Papa Ola i kona manao kokaa )oa i keia Hila Kaaawai, a b« liiU ho< keia i m«keiuake ioa ia e kela mau KakHmai i ioaa ko I»kou laik<:<i e haoholō iA, a na aponō pu mai la ea K«ukft I hoi pti mai ltona o ke Komite, ae olslO aoa he "*anawal mlikai k»ia/' ai k«pdno hoi e •poao »a imaa o ts4 Kom te, ahe Kaaawal hoapakeie boi i aa wa— Jilm hana* ktiki *• •• •

1 fei hila an« i)t| o k«U Pere — :s'd«aa o lea r**o* Ola, a nie uft Kihnmei i Laikini i«, me oa K4ak« pu ua hnli «e la o Senatoa S. L I>esba Sr, fto ka Lunahoomaip o kaia Ko~ ; t« Ola • kanaiilo ak« 1« ia Seaatoa Rob« Haioa «ne k> oleio Hawaii. E huiae aku ana i kona aaoa» kne loa i keia Kanawii an> heouiaawlewā i na M»ka«kine H'WaU, me ka Oielo pn aku i keia nan elelo ia SiObtoa Robc Haioa.

"Ba, o keia paha kekahi o a* Kanawai aoo haonaewaew« niaoll • hookooo ia mai ilolo • ko kako« Hale, ai hookomo ia mal hoi e lekahi man Kahnmal i loia ka lakōu Laikioi, ai hookomo i» mai hoi aamnli e ufi maa«o lili a ano hootnaevraeva i nk maknahine o keia aiaa o kakou. He Keiaw i hoi e k6e ana i ke Ka— aawai p«a oka Akna i kau māi ai maluna oka wahine haaan knkl.

Aole o hana e Rcbe, ua eiama kule kaua, a ua luahine hoi ka kaua uiaa wahiae, aaa hala hoi ka manawi hAn&a keiki hon, aka. eh;a kr koi mea aloha • t»a N'a — fruah;ne opio Hawaii e n.»bo ma— maa «ai ni k« aina o Kalapan® ame M'lelii iiu Kona Hema, ai noho kokoke ole ia mai e u<» K»humai» !oa* f'ā L«vknj, ai 6a mawwa e i>&hnnāhtt on3 ka wahine oo ka hanan ke.k), ālaila, hoouua ke kii ne kahpmai i latkiai ia, a hele a hoei kfla kahuieai i Joaa laiku.i, a f eb€* la kaoe e haua aku ai i kana wah Qe opio iloko o kn ehaeha hnnau ke'ki ? K paa aku auei ia oia mamua e ka iva° hine, a uoke ā*u i ke r i:4mai!i®,

''Ha, uia hanaa e mai oe i hoeā mai-ke Kahamai ao fce Kaaka paha o pllikia aaa», a hoopai ia qo Uou hanau e ana uiai."

1 b«iā oiau eielo a'u ia Seaatoa Kobe Uaioa. a* kamalllo kofce mai Ja oia ia'« e pepehi k«l* Kanawli a ic miaawa pa 110 hoi aft hawinawina pe iho la wao ia S«oatoa Frang s ]1 Brcwa, ae boitce mhn au» i keia aeo Bjla K» eawai «no hooaiaewaewa i na Makaaaiae Hawaii k al bookomo ia iaa: hei no ka oiaoao k>e ia o kehahl Maknahine Hapakaoie ma Hilo oo koDa uia&ank*u loa i »a kana I ka maepopo anā i aela Senatoß Qp-o loa o ka Hal<e Seuate, aa paue koee inai la »ia roe ka leo oolea.

E fepcbi aka i keia hila! E pepehi aku i k«ia Rila Kaūawai!! CJa haīi koke b« la wio • haawi *ka la i k« kanaha I ka'u k«i*J Jack R. I)esha, ouī, oia hol fea aiakoii k«kaaol€lo e k®K&u kolee i ka Hoike o ke feom'.te e hooHiake aiia i kaia Bi!a ma ke p&fcattisu no ka Jmanawamao loa. I ku> keiki e Ihaumakaakau aea i Ka mak«n j ua holi ae la w»u t a Lh®j- ( hōcm»Tu o ke K'o.iiite Oia, s weheI wehe aku la iko n ait«ac oo ka ;>cpehi atia i keīa Bjla Kanavei ano j hoamaiwaewH ; na Mak&kMne j Ha*ali a eeia alna aloha o kakou, j |ai ka uiaopopo ana ia Sefiatoa Cooke o Molokai uie Se notoa Makanani ® Honolnlu, ua hnJ pu inal la | ua a kaaau iko lt»wa ma« e ana i keia Bin 1 hookahaa ia ilnoā o k* ma.iao lilili H.-w ii. t a hooko fa keh mnio o kela

Ho-e Pei eMiien* Fairbank o Ame- ] riKa, a 111 hoamake ia ktla« Ka«a-! wai aa» hoemaewiewe I aa Mahua. | feine haOau keiii l • aloha | • kofcou. Ua iana ako u i ka I bana bo»pakde i kS hanohaoo o bm j Makuakiue oplo o H«waii iifi, uō- ' laila, e ua Koua hoi. £ ae ānei hoi oukou i ke'a maa mioai "Ohipaa'' • pepehl i fca inoa o k* BleKiakola i palo aas 10 ka poao m« k* kaa«K«ao o oa Maluahine Hawaii o kela aiaa «loha o kaki u? H ku a« hoi e ua Makudhio« Oiwi o Hawail n«i, ao ka *i K a aka hoi oe « iCalapaoa a« Milolii, ft koieaa i kn moa • k*OQkou Hoo-{ aloha nei, ao k« Bitā hoi ē pa<o mti aita tio ka v»n6 me ka }>ouj«iH«i o ko kakou i,*hui »15ha Māi hoo|,)h« i *t-U w»n olelo "oki ioOia i ka Kleoiuko'e kwhiko o ka AImolelo;" al inHiaaia t RA liauo hano 0 uina rn« (|r Lwhui aloha o : Aloha ao p.-ku «akōu'' k« kaua OWI pau a ka — . K kii:, e e Hoolaaaka a Hoo*-akiue ho\ ae haiu iio hanohann ka aikai aloka mc ka banoktßd p« o k« aioba o kakoii, i ui hēo

ka wrt i makeoMke e kiuA* wale hni i ka inM o ko oikoa Hov tloba k*htio ai iukl p« boi «e k* B e!« AUi aloha o kakM ■& ka iahi like āaa Hawaii aiua ntt Uawaii Lahui.