Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIII, Number 17, 8 ʻOkakopa 1929 — MOOLELO KAHIKO NO HAWAII [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

MOOLELO KAHIKO NO HAWAII

A i lfo >ri Hfcht>kiio ia « J. ■*i lli>4 t« i)( r < t,ci h( b i« ik« M«h t>«n* e Kak»* «ku n«i k»iaH:x)Kahiko u n* Knpou* o fie>) Hwpuk* fou i« n« k« P(>«D«ik»i e k H«rifton« Lu« o H***ii. MOKUNA VI NQ KA MAKAHIKI

Oia ito kOl kahi a ua l»»a auhau 0 ke ali( 1 hoike mai ai i ua olelo hoakewa ika po« i bookttpti ole ii'ai. O ua wahi eae apau mawaho akuo uel mau iaau, nia hoi na alia h« niau wahi uoa wale uo U. Ma ka wa e pAu ai ka hookupu ana, oia lioi ka la**e ana mai ona kauaka i na waiaai o ka a(aa oaa a!fi S iakou 1 noko makaaiaaiia ai t a l»we hei ka niakeuiake « n» iuna ohi aehftu o k« «lii. He M«i la k« kahuaa i kai hele pn mal ai me Loii» a hahao mai !a 1 ka pule hoono» ike ktpu o ka aiua i hookupn in»i llf k«n« »u>h»tt. Q]ki in«A o k« pnle 8 k« kahuna e uhpu ai i keia wa he Hainaki. A penei iā pale. PULE HAINAKI

On kino, e Loao, i fca lani He ao lo«, he ao poke He ao ho «paa 1 kft«Jini Maj Uliali, mai Meleaele M»l Pol»pola, iuai Hft'eha'a Mal Om»okuttiitin . Mai kā «ina o Lone i hAuau mai ai Oi hookui aku 6 Lono k& hoka e miha'i ka lanl Auioamo *• aktia laaa nai o j Lono ] Kuikui papa ka 2uama! kahiki| He paiua kukoa t ka hou miki aO Loua E ku 1 «a malo a hiu. I ka wa e hiki >i ka «hau aa* a ke kahuna i k» lilani 12. hookl iho l» i k»ua paie aim, a ia wa i paala mku ai aa kauaka Hiu . ~ Aiaila paue hou inai ke leahaua "KLoaoa" Paue hou na kanaka 1 'Ka akul laau M Paua «ai ke kahana "A--uiu" Paaiu aa kaaaka •*A - aiu, a Leud % " I*a |>au aaa • keia ahaa pule aua, ua uua ae laia ahupaaa, aia ia u«« hou ahu ia • Loao ao aahi aha paaa hou aku. Ma kaia nea hau uua aku a ua Loaa aei, ua hoohaii ta iho ia huoa aio liai», oiai» «a hema aa ka aapu. A hoeA aa Louu aei ma ka pa— ieua o k«*ahi ahupua* hoa ia wa e ho«la .om la a« ai iA aku i.aaa a haua iA aka la ae aa{aana eliht m* ia t aaua la ai m& ke ahu paaa atua ae nel. Peia ihw la uu e luua nku iw k«>a haakki n ae hku» uiukihiai «(MIU ua ahupu«a i ku aia aio o k* i auUMw :a. O «e kiio au« u k« kai o«ie aaa 1! ua n« , « hoohuli ia! «um iie «<o wua Louom«kaa aet li hope, * hoi iuiaa. lua ho) 0 ke akua iuakahthi • u« mIU te hihi aaa i kahi •aa aiii e ualioaa aa p*« alif aei. aaa lakou e hO«iuaka«kal aa uiea ai. Oaa uiea aiaopupo no aar, aole e aa iaaua kū Uau uei k« »i aua ika ai ji hoomakaahAu ka~ iaak* (uaa e awaaio au« i ua hn la.

| O»a mea ai e hauai i« aj u« ka» juaha u«i f oU ke kulolu. k» hau ka wft»a. ka nlu, » hoohaiaa uo'koi /i« ika.wa, h« nmu u.e« be». i hvoMfak«ttka» iiiu» i« eke »|ii ( « »a «lii paha uuinua okH hoe» ft'ua *ku o *« »kt» uiakahiki. Ua.ma» kei« « f A i k« wa« hoea eku «ī ua ak« H D «i » M>(| ka p»k« o k« b»le o ke «.H, liwae h A «wi mai »j u» k*hiui» joko 0 u * fc,le Ike «Johfi aa k« knhea ana mai. "£ We li i« «e, e Loue e». Aia *a lni« po.lu !, ke «1,,, „j »■ k»n k. . k.i hele .ua n,< 0 Lono. "N*ue ana. Nauea»»/* v Ala.la» k*he«. mai ia na k»kttua 0 loko o ka hale. "E wHI i» oe, e Lono.'' A r «"e aaa ia c« hii u» k*a*ka kdhtt ō Ldoo iii»ffaho »ku nei, W* Naue aea. Naue ana." A ia Wa e heoho iuai t<l n» k» 4 * mai loko m»i • k» h»l«. 1 'Hele māi a koiuo. Hele ta»i a koiuo."

Ia wa ē komo aku ai na kanak» »aua e hapai a e kaikai aua ia Louo ine Louo ptt eo hei iioko o ka h»I« Alaila, hah» u niai } s ke kfthuua i ka pale. Psu k» pkile ak« aahuna i» wa hauai uiai la k« a|ti i ki kahn nana e kaikai » n » ,a. P»a ka haual ana i ke ft£bu hoihoi 1« aku li o Lobo iwaho o ka hft!a A- ku « Lono iwaho Ok» mauawa u e ai na aiu wahlue • loko o ka hile i maio.

A pi» o Louomakua i ka humeia ika nialo ana «iitwifaiu« i lav.« a»«i ai, « booI«i aku aua k« aliikftn« i ka niho p*)»oa maluna • L«ao. I ke ahiahi aaa ibft oia la malama ia-ua l«alea mokoiuoko r«I« kulai, ka laa » pela waie »ku e na kanaka

I kekahi ia ae, ei& k» U o KaiMaulua, e aāaiema ift aua e aa kanaka aa lealea, heehōlna. ka maik« V.e knkini, ka paliee. ka *oa, oi» hoi ka pukeneheiie, ka hula aiu o« uiea «no g heomaii ia «aa no keia ano lealea i kekahi la iie, oia hoi o Kaloapau. Ma k« I kakahiaka aui oka la o K»oe, • | hora mai ke «kna r «kc, a heōmaa |aku la no ke kai ana o ka huekai | a L®u6 me kekahi akua paaui.

Ma keiu ia o Kaue ke.ao iuau ia ni makaaioaua no ke »kua kapu o Kaue, a uia ka la hoi * Lono, a» laau uo hoi 4o Loue nmu kaha, Ika po uae keia mau haua e haua ia »i. Pela no uia k» po uiai o Mauli ao iu»u uu ua kahu o Kanaioa. O a«i.< ka na makaaiuana u*»waewae aua ae ka hoouoa aaa iua kapu i paa maluaa o likou »ai« ko l»kou maß kihapai, na moo aina kanu ai» * aP gt » aku. He okoa uo hoi ka ua alii t ui*u haua • lawe ai i keia mau 1». -

Ma k» la • K««e, k» vrm t hoH hoi u>«i «i k« «kiua pok«, t kii » aa« k« o ke l|««kiwi a ii po ! >i.o « ho>« i« iil kā poo abi •ke nkaa uto«a ka iaoe o Pu«a. lu® • QftUe keiap», •oh«uil« «ka ••, mkiU. h« hoallaoa j a k« pouiiikai oka «in«. N*i« i'a, t k« kikahiaka •« o kft >a o Lou«; * hooeaa la kek&hi w.. e u<f Qj k A a«k« lawa»a aaa, NoUila i k« kaUhuka okaUo Un». a hvo«ti« i« kekahi «»• t i k»ī »o ka Uwam an« k fao» n.ai 1% w«a «Ui, j ao aa •Jii kane iiu« ma makiUoam lai* i k* i« io« } b«i a i haa mai 1« \ k« l»o« lawaia. M Aol« ai aft wahilMi k«la U. A. *»'• ia la ttO hoi «a weh« fa m pl— kul«» i haei |a aia aa awk« nk« kahaua uu| ap«n, ll* kt k«kahi«l« &«i« ka U » Ma«H hele h«« «a kaoftka « kii i j ua Uu }>a)a-a a palapftla{ • ke «««- hiwi, a ho*a heu ;a k« ahi o p««ft. AOLB l piq