Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIII, Number 17, 8 ʻOkakopa 1929 — NO KE OLAI HOONAUE HONUA [ARTICLE]

NO KE OLAI HOONAUE HONUA

HOOMAU U H* hMMMW U tft Hi # to b*— ao* «« k*tmbi «m« w«fei i iMt«toi «••n««r« t • b« k«flMi • b«i« iio>»ftß» !• o k«k«ki w»M • I» fcMH>«w «i, «i« n« U !• w«(M Mi «mUU« llmp • k« bo»«ft om fe« llm o'« U. Aolē on H« M»be«{nft i p«k«>« )•• m« <ri« koi«M (• «f»«.

M« m iiM i k«bi • • «•• «i oe ih) pd« t maUUa oo i»im »i tktifca m* kn w«U«ft)l « B* b«M • k& oi»i noani b«a«t» ft ®*i k«i« ooao liiia no bo' i bt«kvina ii. booh*kui ikiiik» n« biM ft k« fUi» »! pahnia ioft »Vq k« ; A hoonaui fO« 11 koiio ion «k« mft k« kfti. «i hM» lo« ftkn 110 p«b» 01« Dft "iwl o ka hniua," bo»a Ina nni k»>iu hot."*" h« lalū i» B«ft i »a nin« tnsro»o io« »».u. Mnmuli o k«ift i;ooa)»opup<* I* « kh |)ou 0 » k* oUi i h'uia «i ru» k«~ k"hr Ktu «*«nB, *i« k« ku<ulu i« i»i kf-kctt moa bale h«ab»a 'ho m» hi itj«o «iii» i ooho i« e k«k»hi poe k«u»k« ( ae kukuiu \% «n« h< | d>« k« »tio bou e ho<>ne» po 1» »i k» r.'ni ttiia 0 kel« q)sq i>a!e « iike m» kn oni « k» olai.

PfU ka knkulu ia aoa o kekahi OD»a h«le iehnlehu ina kn aiea « Ki i toa Ainerika Heioa, oiai, ke aina Kelo i kipa mau ia aee.ia hana I hionane ikaika a ke ohi, a aoie w«lehi ma Ciii w«ie oo kei* ko-> keU ift ana o oa hale haahaa, ake, ■« kahai p» mai \» ka p<»e o kb aina o Peru luahope o keia aon bait haakaa, a ke okaii pu onai »ei no ho. kekabi inaa uina kokoke aka i kela mau aina i hoike ia ae Ja aa i« mebra bookabi t ai bana ie no ■Mnaii o ka baoa hoopoioo a ke olai i iiA makahiki i haia h*tp* akn nei, A<iie paba h# la hookahi ilnko o ka m*««hiki hoiookoa i ike oie in ea hoonaoe aoa a ke olai <aa ke— kah* wabi oka heuoa nei 0« liiko pinepio* iao Kai«b«ria ma ka he«aa ioa o lUlia, ai ike oaau ia keta pi— iikia euai ka wa kahikn l<ta ouai, a po oo hoi ma ka Mokupani o Kikiia ma ka heuaa n«> o iUlia e pii pii nei ika aiua o lUlia. Mai ka makahiki 1783, ai koomaka uia ka mahiua o Ftb ra«ri o?a QQ«ks<— hiki « ho*>a i ka inakaoiki 1786, oia hoi ua kokoke i ka «h* <oak«hiBi, aole lcra he 1& i nele i ka ho ihalnla uanu ao4 a ke oUi hooonueue honea

aaa ia oiiu w«tni. Ma ka iu«biw« iDua n k«ia mm uiakahiai i hoike it\ ue U, Qn loa« wa k/īn u.a*i ainu ha «J49 ai»uela', a 5 01 o»au olai ha Mian olai rreiiweli ; hnoma >popo ia. Ma U n.akihikī 115 unthnp« n ai -) ka bwiu makwh'ki .0 kt H«ku Krisio, ua luka.a kela Kul«oakuu.ule o Ai eii ka tua ka a;<)a 0 Saria a'ma ka A.D. 458, va olai bou r>o uaa Anef.ioifa, bka nae. i) ka inakahiki oi loa uaha o ka wpliweli 0 ka hana a ke oiai ia KoUnaknuhale book»hi oo o Anetioke, uia ka iara we'iweU *»« » k« olai ma ia KuUn<iKauliair hookahl no mte ka A-D. 526.

Ma k« mooUlo i huika ia mai ka hana a ke olai uaa la makahiki i hoike ia «e la, oa tuku ia b« 250, 000 kdNaka ma k«la IColanaaav(Nil« 0 An«tioka m« ka w«li<w»li oui loa. Kia kakahi mau wahi olelo e pili • oa eo kaia olai weiiweli m* kela Knlanakaahala o Anetioka < k«la m%kahiki i hoika ia a« I». Mamaa iki iho o ka olai ana, maiia mai ia ka makaoi, alaiia, boomak« mai U ka hookai aaa 0 k« oiai ikaika* a ma h« aia ha kao i aaomaha i ka okaoa « nak«k« _»na wa na aiaooi waoawaoa i na do — hakp, alaiia, «oha weiiweii oaal ka la hana a *ia olai w«liw«i;, a oa koi >i>ai la ka hekiii ikaika ioa, a ike ia ako 1% ka ap opi ana o ka houa« oat he aapa rahu mlm « ana, <} ka buLinat.|»apo ako i k« ano o ka ain«. ua i<ke m« ka al«ai« ana n «a ate o ke k«u a ia naaiwi n« i hooI haiukl ikaika ioa aaai ai ka hana * | Moua> a pii mai la hoi ki ika— pieai ka hana.« k« oloi, an ka hcp« ju» foop<iiao ia ak«i ia k«la h«luoa auĀ> oa kauaka m« ka »«iiw«li • WM ako U k«U

****** *d m m lr«»i»»t> fc> mmmmm m ik«it« §m t m km Mi -k»' Nw, ft «ftib« «d« |i «M»«r #MMiLi

Oā W9ib9 *m§ms m* l WM*i o «m« #w«w«, ilfe«k«ni n«(i«w« m boi iw 0««t b®« M«t k« b«e« • ke iH«i i o*kwftt* •%« Uo® k«i« om« Mi«t i kmwi la « lfl it«ic« •k# •)•! b«i>—«««« ko«tM, i

MaM«li « k«i» kMW« »ft 0k« kooua • ke ib«ik« k«p»i|iMlM; o k« oiai. «« *i« it «kol« m mm • w«ibo kok«k« «•• m* kah 1 i korw« k «t kt b«u««, oi« !■©' nft b*lt, m ko — m«l*au. o« k««b«ie 5? b)i « ko v««l««t« aoa »* k«ift' w»ki kuikM* i k«M t b«ow» ia ftt k« Ihmim, • 8« iilo k«lft *>•& tnea « ftokok« •»• | kniii o b« «)ai i bouw« af i k« koow* * )itc« m« na rooK<» « hoioaia ft<M iloko o k» hokoiia o k4 moad« kfti »k«»i * pel» uo k«ia oi»« w*ā « wniko kok >k« ana i ft«ia w*bi ft ke oiai i boim« »i i kft haou*.

»o boi u ka bana a ka olai e h <on»aaa« aoa i ka houoa, aa «a naai la ua kni hoa® ma oa *«b» iik« oia i k«k»hi aoauawn, * «• hoinpa aa ia ia ouaa kai buea • ia*u weliw.-li ana i n« ola iahoiako 3 aa kauaka ma <«kabi t»au «)na » keaone ; , a be nai maoii oo oa aaaaea i poino maaooli oia tsa«> «ai iioM i h"aieala i« mai • ka baoa a ke o!ai hoouieoi hoou», i Aioha ea poa e ooho aoa uaa oa £-p-aah-kai me ka vaz* | «)• ia lakoa kaia poioo kia>o-p« na ike aiahaia ? ko iakoa oi« ao«, P«o »a ko lakoa oaao wfeiwai i ka bo— i Up« ia • ka ikaika • k« |4i bo<». ai hoala ia inai kul • ka ifaik« o k« kaoa n k«»iai, ai kaa aai kaia »a« popiiiki» «aiana o iokoa iiuko o k« naoawa pokol* ioa, ae* «a»i i, iakoa iiiia o ka i«o i<ia*o ka mka • pwooaikai lakoo k« ko» iaahuo»— haua mai k« lakwo oia, «o ka «ai— wai M hoi k» iiio akn, a k?» akai ia b<j} ka oia pookeia e ke Akaa i baawi mai ai.

E fraaoail'o aoa aku aua uo m«— kou aoeiaoa o kam ib«q}um '*K« l)]ai ho«aieni 'aoao* oia k«ia puka hoo aan iku," ai hoaU ia mai b"i keia «tru fcaujailic a&a ooalaua u ka Oui aa<i(unii o a«i* inau oili — kia « Hv6«»*liw«li nai i ka 34«kttp«ni oai o keia mau la i bata B©ke ibu lr». AOI<E I P.^iU

Ua hei* nn n»» Li nnkiHi o ia -Kaiai.u o Hiwaii e oan» i kekah : kaiiUA huu uo ta ooonea. ia ano n ka ' Hat« waino b(>»bu . p tcd&" o k* Aupui>S ui ß ), ua le» ktna an »ua i keia manAwa V|a ksr K&huM hooluln rookotfle o Hila nai, a ha haan aiaikai iot k« ho6f>«« aua ako o kaia b*ti« hb«bu pau3* o ka*r«r.tor! ssa kahi nai o#ao aku mai k«la tmbu» mukoleia aan.*

Ua aporo aaai nei ka Loaa o na Hanah» u B g«low 1 ka aiiao o Im Laoahoemala Sp«r.ccr o k« Kalana o Hawaii, no ka haaa aoa ke Alanai Kuhio e noe mai nai naai ka o*l o Kohia a hoea i Waiakaa, »• ka oM boi aoa i kt ano owklawaia o kaU «iaoui, B uhi ia ako «oa kaio aiaool •« k« aaaa ohl a »au ai kalaaoa owaiawala 0 oa kaa heio eaataoa o kaia alaoii o'aana kahiko o HHo oU»

D« ailiki* ai k> Hoi © «»a — ku BM t*ik! iMi lalnm Mi«ii oa* fca HilelloU UaUm o H«lo m! ka »bbbi Pwlim » k» p«l« t htlaak«s«t, a b» «i«« ha«a h«« kai bmmq ia ma U halawai aoa oo ka pouo hoionoa « na lwi«l « Kola >«oi w &a bt««iana o Hil» ae>»

1*1« mqli « Porof««a J»gg*r »n« Mokal«lt i k« Potb% o t»p »1« i bkta •• l«t« hakilo ioi boi n«l«na • buiooko« o H««r«tl oo U ait» i k» •« 0 k« ab* P»le tna k«kaki • kfti« li^ip »o» o K»w«ii Mi. Aoi* Im «h ' ik« Uoo k« «bl p«U tnt keii» i» u* &>•»»*. •