Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 46, 30 ʻApelila 1929 — HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole

MOKUN A *XX'Hi ŪA HOPU OLA 1A NA PIO Me keia mia oieio ua haawi aku ia oia i kakahi pako maka aahana i kekahi o na Kaowahine a moe hoomaoa mai ana iaia. ao feaia poe kaawa hoi ua hahai aku la lakou mahope o oa ako» heftena oei • iak&u. "E hahai mai •akeo ia Jed»— bena-Oto, aa ike *• oukou i ka hoakau ia o ka hoopai aaaluna o keia mau "K«iki a ka.Poelaele " A aa hahai io aku la ao kala poe mahope o aa akoa hehena nai • iakoa, a«a manawa hoakah' no aa kahea aa ia lakou ma ka laa nui, aa iohe la mai ai e kakani po« mamoa o ke alahele a iakoo e b«ie aku nei ma ka hoopuka ana i keia mai oleio. "Eiii o J«de bena-Oto ko kakou akaa, ao kela m«a i kapa apuhl va<« iho iaia, oia ke keiki a Jade> bena 01«, eia oia he pie iloko © lta !ima o Ladona k« KaKaaanui •ke ak«a J«d« bena Oto. !tta muli o keia mi «lele kukala a kekahi o keia pee Kahuna, ua hoaa io aka la oo ia *ono iioko o ka pepeiao o kekah; poe koa e paio ana ma ka aoao o Jedoaa ke Kaokaoalii e paio n«i ma. ka aoao o ke Ailiwahine Oioa, ao ka mea kuleana oiaio i ka NohoaHi • ka Lahui Paiudana o ke Ka— laaakauhaie o Arula MOKUNA XXIV KA ELELE 0 KA MAKE

1 ka webe ana a&i o ke alaula o ke kakahiaka o kekahi la ae, ■a ike ia aku !a ka paa ana o na koa noal&lo o ke Kaukaoalii dona t paa ana lakou i na puka 0 ka Halealii. Ca lawe a* la o Jedont i ke kahi puoa kiekie o keltaht htle kiekie e ku kokoie ana mi ka aoao hikina o ka Haieal.i, ae huli pono aku ana hoi i kahi o ka H§iau e paa ia nei e ke Kahuna nui Ludcna me <ona poe. Ua koonoho aku la o Jedona i kahi kanaka k { ai « nan* mau ana 1 ka hikina ao kahi hoi 1 manao ia e hoea mai ai kana keiki Ta ~ dera, ac alskai imai ana hoi i kekahi puah koa hai o ka poe malalō ©na me kekahi poe « kfif poe kanaka huelo eleele, ao na kanaka hoi o Omata kela hoaloha o Tasana, ao ke kanē hoi i noanao īa ai « «are ana rne Panata-U ke kaikamahioe kiuwa a ke "Aliiwahioe Oloa o Arula, nae he mea i ike ia mahope • ka hala ana o kekahi mau hora o k* ku kiai »na o kela Ēlele ī hoo noio i« ma keia tx>wera kiekie o kela hale kiai. I ke kioaie loa ara ae o ka la llona, «a īke ia aku la he K»hu— nanoi Lodooa me Mosara «ela Kaukau Alii o koi nei i kona kuleanai ka Nohoahi • ke Kalanakanhaie o Anala. a me laaa pa kekahi kanaka keokeo olohelohe. ai hoowehiwehi ia oia me na lei uliali- 0 keia kaoika keokeo e ike pa ia aka nei me L«doni ame Mosara, aolo bo ia h« n«a okoa ae. aka, o LuUaela Obaftaza ao ia. «o ka oioa h«i e hoollio ia nei • Ladona o Jed« bena-Oto ko lakou akna. a «a ukali pa īa mai ]akou « kekahi paali o ■■ Kahana lawelawe o ka Heiaa nai o ko

iak«« akua. %• hia>«ai bol I k*k«hi him«ai ptli bowmii ** Uik««. I ke kokofc« lot aaa niai i kaki • lobt manpepe loā ia ai ka ieo kalit« oa kah»a mai la«a K» haaaaai Ladona aei i aa pa» na ka aoao o k« ICaakaoalii wiwo oie. ae alakki nei i kaoa (sao koa aa ea aoaa o k« Alii- — wahio® Oioa, ao ka hooilinE po io)«i h«i oka Nohoalii a Arol». i 1 ka maaawa i aala iki iha ai ea haawalaau kaoa ana. oa iohe tnai ia ka pea na kaaoao • Ta~ dena ' kala Im kab«« • ua Kahwaahai L«doaa n«i, ae kahea aka ana i keia mau oielo • i«ha pono īoa i® ai « k po« roah«D« o Je— dona "Eia k* akaa Jadona b«na Oto oiaio- E waiko ika «ukou maa ta«a kaua iialo, a aii a a mai oukoo • kae -iaia, o hookaa aka oia i ka hoopai • ka nake maiuna o ookou. oka »ea e kapa se{ iaia iho o Dorala-Oto, eia oia ha pio īloko a ko'a iiioa. ae kookau ia aka ana ka hoopai • ka make maiaoaona, ae mohai ia ana oia ras k« Kuaaho o Jed«- b«na Oto i kekahi manawa o k'eia la. nolaila, e waiho ilalo i k& oukou maa mea kaoa. ae hoolahe mai ī ke kaaoha ■ ke kakou akua ma o'a nei ke Kahunanui o Jeda-bena-pto. 1 Ve kua aaa iho • k«la i«o kalahea o ka Kakoaanui Ludona, ua kahea mai la kekahi leo mai waena mai o na paali koa oJa - <ioaa i keia mau olelo me ka Inhe maopopo īa. hoike mai ia makoa i ke kiao pio o Ddraia oto oiai. aole e hiki ia makou ke hi— iinai ako i kaa mao olelo kala— hea oiaie ole " I

"I na pela, alaila, q» pono im mau olelo. loa e hihi oie ia'a e lawe mai j kela I>or«la Oto mua o ka hauie ana o ka la na ka poka komohaaa o ha Haleālii nei aiaila, e wehe aku ana wau |i na puka o ka Halealii a hookīpa mai ia oukoa me ko nakom haawi pio aku ia ae hooko aku hoi i na makemake *paqLO oikoq e nol ma : ®i." I'ka pau aha no o keia mau ole(o a ua Kahunanui Ludona aei ua huli koke ae ia oia a haawi aku la i ka oieio kauoha i keeahi aiakai nui o na poe Kahona no ka hoao ana ma na ano apau e hopu pio ia I&sana; ae lawe la mai hoi imua o keia Wani Kiekie e ae e ike ia mai ai hoi e na paaii koa o ke Alii Jedoaa. lia hoi koke aku la kela puuiu nui o na K&hana no ka iaai ana i ke ala— he'e e hooko ia ai ka makemake o ko iakoo Kahunanui ma ka iawe-pio ana mai ia Tasana imua o keia anaina, ae hooko ia ai paha kona makemake e mohai ia o Tasana maluna o ke Kuaaha hoomana o Jede bena-otx). E waiho iki ae ho- kakou i ke ka— mailio iki aak no ke kaaa. ae huli ae kakou e kamailio no Ta— sana iioko o kela rami paahao. A īa ne o Tasana ke noho pio ala ma Kela keena paa a haiki hoi o kona mau aoao, a ua hele hoioholo ae la oia ma na wahi kokoke loa i ka p»ia o keia keena ae makaala loa ana hoi i kona heie ae mawaena koo« o kela keeaa, oiai, a ia m«i ia wahl kahi o kela poka aleh* e haula ai ilaio o kela keena malalo loa, ao kahi hoi oaa i pakele mahanehune ai i kela holohilona girafe. Ua hoahewa ae ia oia iaia iho oo keia lilo' ana ona i pio paahao iloko o keia kaena paahao. oiai, uahan» naanpo oia mamuli o kona alualu naaapo ana i kela Kaiwa a ke Kahunaoui Ladona mamuli o kona ike ana aku i kana wahihe iioko o ka lima o kela kaawa PanaeeU a L«dona, ao ka hope oia haoa ano naaipe ana, eia oia he pio iioko o keia keeaa paa lea, a «a hiki oie iaia

|k« kaawi ako i aa kokaa i koaa ma« hoaaiaa « haaka aai la U* aia mi la ao hoi la Tasana aa maoao paiifhap pa no ka hiki aaa I aaia kaaaka kaawaaka Kahaaaaoi Ladoaa • iaw« maio maī i ka L*d« Jan« mai k« Koiaaakaahale o J«raia. a ••! k« kiaij aakaala ia aaa h<ri • na po% kt«i | a ke AHi Jedona i )M«aaho aku ai i Ua alo pa aai ia n« bai k« ano i pahaohao il«k«o Tasaaa ao k«iai m«a aaoa -i iawapio mat ia ka; L*d« Jane. a oa haiii wai« ouii ia | iloka •ua Tasana a«i na haa— ] manoo ao keia kaa aea wal« mal, ai hoaa •«• ai mamua oko iakoa| haaiele ana aku ia J«rola- Hoo manao koke ibe !a nooia. o kela kanaka haeio kook«o ana i aioaio aka ai a iik> iko la oia i pio hoa liako 0 kela keena, aole 10 no oia ho mea oaoa, aka, he mau hiohiona no ►oaa e like me ke ka— naka ana i hoomaopopo ai. bit no ka hop« 0 ke Kahunanui Lu— dona. Ua khawa hou iha la no o Tasana iaia iho no kona ano ma kaala ole ma ka hoomaopopo mua ole ana i *«la koa malihini i hoea a« ai, a kamailio i kela moolelo haku walp e pi'i ana i kona ano koe« ana me k« Kahonaoui Lu— dona ame kona haaleie ana i ka noho aaa malaio o kela Kahuna aui Lad«na. Hoom««r>opo ioa iko ia p Tasana i kona ano palaka wal«, Oka niaau na« imua 0 kona alo i kela manawa. Pehea la o : a e puka hoo aku ai iwaho, a i haawi aku i kana mau kokua no ka hoopakele &na i kana mea aloha, ao ka mea hoi ana i imi hooaanawaoūi mai ai.

laia e nooDoo ftna i keia mmm ■«k na kela K««tta paahao, onft loke koiiulio «kd la oia i kani ana o k«lk leo o ka bale. a lohe kolialia pu aka la oia i ka haa— walaaa ona poa o ka kiaiau oke Kahunanai Ludona t a hoomao — popo aka la oia i ka o na kapuai lehaiehu e ko'o ana no kekahi wahi, a lohe aku la o)a i na !eo hauwalaau o ka hooili | kaua ana paha āiawaena o na | ao&o «laa Ua ntfi kona m&n&o mihi no k§ia kulana i loaa iaia, a 'hikiole hoi iaia e alakai aku i keia tosu koa i haawi ia «ai iaia ī e ke Kaukaualii Jedona. - Pehea aku nei ia iakon i kona manawa i holo ai a haalei« ia lakoa, oiai, he poe lakou i maa ole i na aiahele huna o ka Heiaa o ke Kahunanui 'Ludooa Ua naa iho la kona mau kai, a u« papai ikaika aelai konaumauma a hoomaKa hou aku la oia e imi hou i ke alahele e hiki ai oia e paka aku nai loko aku o kela | K«ena paaha<» ona e paa pio ana. Ua imi ikaika aka la oia i ae— | kahi wahi • paka aku ai oia iwa* ho e kala Keena, a hala nae kekahi manawa loihi, aole he wahi e hiki ai iaia « puka aku iwaho, a ua nele holoholo ae la no oia me bf.liona ala i paa pio, a ua hele ōia a piha ukiaki ne iaia a iho mamuli o keia paa pio asa mn'— muli o kona ano naaupo. Hala ae ia kekahi manawa o kona hoho pio ana iloko o kala keena, a aole ioa he wahi alahale i maopopo iaia no kona paka laelae aku iwaho o kela keena paahao-

Ua noho iho la oia • hoomaha anane ka nanao no • loaa mai ani eo paha oia i konapoe ke imi aai lakoi iaia. a aift oa nae ko iakou imi mai iaia ke loa* ia la— koo k» ianakiia maiunaoko lakou mau enemi. noiaila, kuko walo iho Ia o Tasaiia »o ka loaa o ka ianakiia i kooa heaaioha Je—> dona, ai ole 1 kana keiki paha o Tadena me Omatji ko iaaa hoaaioha, ao ke Alii hoi o ka poe huelo eieeie. Aeleipa®