Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 20, 16 October 1928 — Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]
Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)
H3LU 9 KO K&ONI KAKLKMAKULK M')DLELO PONOI (Kskau eoooi i« oiaioo t i») KA ĪKK ANĀ I KE KULANA — kauhaleo HONOLULIi
I k» piu .«m o ko oiakon aa*v • r>a ai« kela kio wai hoihai Cr u> h"i rnai ]* mako* oo k* hale K««a/*atua, ae ka Uom« k«' oki waiiin« kookip* maiieai o k« iulehp* o Hiln H«o # knbi. I ka hoea am i ka baie k»me.
ama, na mak <uk«u na eoea paioa Oka hale kamaona, oia ( , ia oiakou oo i hele «i i ka au«a w»i i ke caha«*ai o Waiioku, aa nOio iiJO ! la no ke katfe * ks <w*bioe hookipa *toba, »o k» H«kui»ne b6i o kela bcme hookipe, a hoomakaokau i na oira p<jfja oo 4c* paioa awakpn. a>«ttuoa bi i o ko uiakon kan ho" ako 1 ka .\fokuahi ■L'k*like e k u Mtai ana i ke «w.« kaiknuoo oam o Hi'o. Noho like iho la m«koi> m* kela paina o ne kHniaiin" U3<ijkui, paiu-i pu ibo la ioa m** ai i hoomakauka* maikai \n e kci« kanak» !okomaj — ka\ ao ke kMie hoi a ka wahin* Oiiua euakou i hoakipa me ka mal. kai i keua boujt ma ka po ma— m»p ioo, J ka f īatt aoa r.o o ka makoa paioa aua i ra mea ai eenikai i h }omakaukau ia eko laua (nko— (UhikHi, ue kiui ttui I* ke o»oc ioiih (i «ea Mokuahi Likellke, ao ka nuliu kuke ae la uo ip e orle oo kuhi e kau aku ai i ita wnapa ma ka u wnpo o Kaipalaoa, ai ka hoaa Bbb iiu ia wahi, ii te kaui mai I* 00 ia o ke oeoe elua o ka Moka — ahi. U* haawi ee ia ke a|th ft mawaeua o makou me na kama—* aloa iokomaikai oana makon ij hookipa aku me Ka noi o ko lagon l»ko euaikii. U«i lu.iWi hka la LoJ 1 k« maLao hoom ft ikai ia lakoa, « heewi a« le ke aioaa liope o LUnkou, a kau aki> la maiuu. o ka waapi no kt «.ueiei o k'u Mo— kuahi L kel'ke.
I ka wāapā t ha„l- e aku ai i k fc O A.aipiiiiO.', H tīO kel % iui **i e o Hi o Haj akahī ke ka uit»i i, jh> uie koua mau taa/-: Ki;h lua k<i uw«|U, j,e baawl iui>j fco. l n.c a.onu kību, liai fc 'ui uiu ae ia u j *« ruau<o .ioko [O u 1 oa r>u lioi p «tia #-ji« a'tt vaaa t puuoa l fcuu p j t i e no.h'jj ft c i.i o kuu .'iiua i.anau o Ui Koua iua uo LOi paha Ua uuw katn»aiua » aa Lu— !eua« | o HMu iiaiiakuui'' to ole hoi e Uiki I«> uiui tta ao» i k« āo(«{>rii»iu mc ka. ui "Lti ilima o k»Oac ai--i l u o Kakuhihewa.'' Pau i |l k<* epi o ke ai.O .< .i aK.i o ke o;a houua a.ua. nku li uiakou uuna o ka o.ieki o ki Mukaaiii X,ikcUke f Uii 'u < e |a l eLmoia o ua ' nei o u..akoJ, <> nc« ma- ! ;<» .ak ,u uia ua kav ooloiu e ku jiua kruluua o Puna paia •aia j tca fcaia me Ka hinauo, ae ik« wk'u laa iioi i koiii uiau aioka —-la*s.mikibi, ae ike pu aku aua ha' i na *'ulu haia" i hek a kiei i na pali kahaeai o ua aiaa kaulHna uei o Icsepa ma. H6 ui ka aiua kt uana aku, aka, o kt ka' u:e 8 makoue holo nei, so e no e loaa aku ka w»iho maiie me kt kai ok uu Aīm &a»a u ona Koua
Kai ---opna i ka lai ao k» aina hoi a ia t lea maka o ka opua kabi ip« ulo ia ai ka w*i kaalana o ka.>iaa. Boou>anuo wale ae ]a oo waa i na kaoeenae alolia ao ke %ai maiie o kou riotne haatu u Lapea r>ptB kooa e ka la, lla biou -ae ka iai ke k--\i a Kb«, Um ka-U« ka waimii» o ka o;,ua Hatiioi aku ti m» «k* o P°.
Po •• i ka •« oa 010 « We-li •. R boow«iiw«M aai aaa ka ka p> ia'o, He a*a oo oae oloko o'a • ooo® nei, Ik« ia »na mai e, o-ia hai •• I k« ahiabi o kala U oa ako U «nak*o • h*al«U i na sn»ka*! iae o Pona, •• koao «i»i »oa koi i na kai owalawala o Kal k»a ®a» kani, a h«ole ak« U makoo • bi«>! moe i kHa manawa • ka po. a beq | maopopo t• Uno i kekahi manawa j o k«la po, 04 ho»»« aki» U makoo i j na kai "maokiokl o na Kwa,' oiai, aa hoQm«oc»opo Iho ia i ka holo maii» o ka mokoahi Likeiike, a aoie h«i e iike m« keU a>«» kai • makoo i Lolo mai U kr "owaiawala" o oa HaUUna nei o makou*
I k« kakehiaka noi o keiahi ia ae, ea hookomo ako U k* LikeUke i ke Awa komoko o Kaiioa, a oa heie no hoi o oka a piha i aa aa nakn, a' Wiena hoi o k« pwfe kali «eai ana i« m«koo o ko« Kahu — hanai aloha Kaaikhola k*«ahl • k« mai ana ma uka oka aina, •• kali mai an« bof ee ko mako* kn ak° i k«one«1oh*o "Kai-a —k* afcua.'.'.
HaUwai aloh* >e J* k» fio«k« a he k»i*i r » hoi po at In boi m«> b» m»Hhīni ē bele pa ako nei, • I'a oneniwa no bol e Daua mai aea maka l«bulebu i "Knn Ipo Le 1 II t)a o eia eoeala — hnle o H',— nololn," a h« oi no n»« hoi aka aaakn e br>ohihi «i, 4 aa lilo io do i mea m*kaikai ia mai ae kanaaili" h»wan* ae bi boi keknhi o 0 ka la no boi e ku naai ai ka Monaahi Likelike, be la -naka—k«n<ka mioli 00 kela o Kisilaflj niai, e hele rrai in» ra lehuleho maī na like «hml, & ike ioa poe ohaa; ae loh e -hoi i 11« mea bou o ka ain« m«~Wkho ako oka Makapoai «li 0 Hawaii He la maka-kanaka noaoli no i a 0 u Konn, ai akomlioa n/ai lā oa k«nsk<» aaai uki oia a mai hj* wnhi h.ii ibji) akn o Kaiiea, a ma ka haone hoi e hekao ana na waa leh«leba mai m Wnhi like ole mri o ka eina o K«kaha. ; O keia maoawa a mafrnn i kn |ako ai i ke awa lai o Kailua, a i* no'ia i ka manawa kakahiaka naa 1 kai, a pau 00 ka h*Jawai alona ana» aUila, oka hnolale koke eoai !• Bo il»» kuii Kahahaoai KaaikaoU qo ko makou hoi no i keU naW!> kakahieka m»ika«, ae kau aku aoa h->i a>a ka wa» na. kopouol 00 ka hoi aka lio "Kou Heme h»Mini a hnme holoholo hoi o kuo
mau ia upio. ai hooinaneiwano' a' hoi ooe kuu Kahuhanai alob a iioko 0 ka noho huoe ana oi* mao 1« poina ole. Ua kau aka la mako 1 nia ka waa a kao pu ne hoi na wshi opeope okana o epako» ao ka hoj »ku la no ia h'o ka Iloma !ra Mahaiula i ks "aina oi "Kekah* wai eie o na Kona," "'ae akē aku ana e hui aioha aka me *oti Makaahine Poke e kali mai la me ka manao aloha keiki, P«he« ana )a iona hookipa ane mai i ka "Mf,lihini K»lkampnine hon nna. 1 ' $ hookipa tnai ana anei ma n ft mai.o «lohh keiki, ai ole ia tu > no eoaka-iuakue pah», o?ai, nole no oia 1 hooholo msii»ai i kona a>a" uaj o kiī'-u wahio-'u keu\ e hku ai. Ma keia pnka hou ana aku paha o keia M »q!f>lo r ko'u oli e ike ,K o kon p->e e "Kuu lloku Ahonui'' i n% me.a pili i ka honkipa nna o "Kiiu Home ! halnla ma tea aloha <> t»a Ke— j kaha, *ro kju horae holohōlo hoi 0 kua mau U "h«u ole. Aole i p«u.