Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 4, 19 Iune 1928 — Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana (Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku peo heluhelu) [ARTICLE]

Ka moolelo oiaio o ko John Kaelemakule ola ana (Kakau ia e ia no ka pomaikai o ko ka Hoku peo heluhelu)

H*LU 4 10 K EONI KAELKMAKULK MOOLELO PONOI (Kakaa tonoi ia mai no e it)

Malana o kela.maa aoho koa e ka ana ma ka p«it o kela Hakpnle a {ualaaa no boi o k«la mau maa« makeloa palapala i nobo iho ai ke anaina o na Hoahaoaa e hooloh* i ka haialelo a Mi Kakiai. I kel« la no hoi gaa i LaieUlo ai, aa piha loa kela HalepUie ina kaaaka, a aa hiki ole i ka lebol*bo o na kama]ii ke komo pa iluko o ke!a HalepuJe. aka. Da loaa uo oae ia'a ka pomaikai o ke ko.Tio p« an& me ka'a a nohp p« me e iaoolohe aan i ka haiolelo a Mi Mai kela manawa 00 hoi a'i' 1 lohe aiae loa al i kela haio'.elo a ke Kahuaapole Kakina, aole loa i poino Iki ia'u ke Pooielo, a me k?na uiau olelo i kamailio mal ai aie ke am uiana o kana miu i'lelo. O kana poolelo 1 kela la Babati 1 hookumu ai i kana haiolelo, a ia 110 ia mamna q ke Kumuhim o ka Malamdlamß, ai kukula ia hoj maiuoa o kela«01elo ma Va Mokoua 5 o Mataio, a ma ka Pauku 15 hoi o kela Moknaa, a oia no boi keia roau olelo t paanaau ia'u mai kela maaava mai a biki oo i keia «aaiA«a. "'Aoiei boi>ia ke kukul i mea e waihola ai maUlo ibo o ka poj. aka, ma kahi e kau &i o ke kukm. 1 malamalama no ea poe-aoa'u iloko. « ka hale." ' I

I kenaelioomaka Qjva ana mai i kan» mau £elo weh<»w«he mae, tta hoopili tn«i 1« eia \ *>a malamalama o*i a ke Akua i haoa ai, ois ticj ka ka Mahina me ni> Hokn. i si«a aaaa « hoom«hm«lama mai i ka honaa n«l, Aua pomaikāl nui ka honaa i keU mau malamalama a ke Akua 1 hana ai ao ka po—maikai ona kanaka Aoie no f pan ka makemake o ke Akue e haawl ma. i malamalama no na kanuka o ke ao nei, oiai o ke'.a

mEtt m.»lamaiatna uani a ke Akua i hana mai ii, no ka poaiaikai no ii o na maka o ke kanaka, aka.'u* nai ka ii'ui o ke Akua e nokua hou

no i na kanaka o ke ko nēl, no— iaila, haawi hou mai la oia i kt — kalii jjahnii»Uuja oi loa aku, oia no hōi ka. ''"Mal*r*HlamB o Eaaaelio o Ifsu Krigto Kana keiki, a ola hoi ka Malamalama e hiki a\ * hooaiaiamaiama i ka naau o na kanaka e noho ana iloko o ka pauli o ka h«wa, a ua lilo ia ma— iainalama o ka Eusn®li;) i mea hoo kakgi i ka m«b o ka übtoe o na kanaka e nono ana il)ko o ka paaopaao o ka pouli o ka hewa o keia ao." He haiolelo ktia a ks K'huna pnle Kakiaa 1 lilo i mea ohohia nui ja e na kanaka, ai līlo no hoi i m«s waiwai nui no ha poe i lehe i keia haiol-lo a k e i« Makna ok* Poao i hoeā "ia» loa «i i K # is u "» K.ona Akaa. Ia masawa no hoi koikoi maeli ao ka Pouo o ke Akua ma H*waii nei, a u*lilo «o hoi ka maluhi» o ka la Babati i »ea maoalo nui ia e *a po« H*lDul« i* rn.ni*!, a u« kan ao hoi ka w«ll i poe «bai Sabaīt ia raau * a e naho'.lli au* ka pono o ka Olelo a k« Akua ma Hawaii oeiM« ka ai" o K*k*ba ia m»n la kamali) o makoa, oa m*ltma 14 ae ka «ehia loa ke K*pu o ka la o k« Akuv">, aolp e bo-a ia k< ahi i ka la aua io* o w . hoi ka helo ana ona waa uj« k* moan» a kon wai« uo i *a « holo an« w ka i ka P«k » k«-k»bi *abi pol« iusi koo wahi e nohn ane. -- Va p«pa ikaika i> mākon n> kamalii «ole e lveje e »nao i k« |a $tbati a aule hel e piipi' '>« h.

I ke ab!ab{ po»oao hoomoi ■u a» bci «i kapoM \ k« ,hoo — oioa ao« a b« ai wal« oo ko ka U &abati.

O ke kauaka a»o hoomaloka no •at. ua bo-a nal« no i ke akt naloko o na ana/ai ik« ia ak« i ka pa-i a«la o ka ««akl, ai. ka ike ia ana • na L«na &kale9ia, alaili, kookniokulo ia no ka ko-a a«i« i kc abi ika la Sabati. Ua lila na Luna Kkaie«ia i k«ia aanawa be poa mana n«i, ai makaa ia boi « aa poe ma&a« kolobe e bo-a maln ike abl i ka la gabati, Aole i oi ak« ka makau ia o na "Kaiko" (Makai) o ke Aapnai naaia i keia poe L«aa al kīPlMa ana o k» kewa I Kek«bl Hoaban#p «a b«le lako« sjj&ua o na Loaa, £kausia e mihi ai i ko laka« maa kewa. £ia kaki moolelo e hooi— a'o ana i keia mea a'« e kamailio eei no ke kap« ibilhi o ka la o ke Akna ia manawa kahtko o ka aioa.

I kekahi manawa no o makoa e noho ana oomi ko'« ma« Kahahanai ma Mahalnia, ua holo mai la kekabi ipau kaoaka iawaia mai "Naawiwie mai e kokoke ale i K.aasp&loo, a. ua holo mai i no ka lawaia akuae holomai ana no bei i ka po ogoa 06, ai ka maUmalama iki anae, aa hoea hkoa i ke koa bi aku kaul&n* o aa Kekah«, a oia no hoi ke koa o "Haieohi'u, •i ko lakon kau aaa aku no i k«la maoa«ra kaiahiaka nai, ua hoo — maka koke uo lakou e hi-aka ji kela mnuawa, n hiki i k* loaa ana 9 ka lakou mau bku he 40, alaUa, moe ibo !h ka ao ok« aku. Hoopu iho la lakou, a nana aku Ja na maka iluna o ka nina me ka manao o Ihkou e ike aku i kekahi waa lawaia e bolo mai aua mei Kekaka mai. Ua pno mehameha maoli o uka o oa wa'hi maa mau i ka ike ia ona au*vaa lawaia. Mamnli oia ano mehameh) waa. ol«, aa «lu ae la ke ano hoohuoi iioko o kekahi kanaka o lakoa, alaila, olelo aku Ia oia i koaa mau boa 'airaia o keia kakahiaka I

' E* me&ameha maol) ka boi na £.«kaba nei, a «ole liui be fke ia aka.o kekihi auwāa law»ia e iana '.'inaiiha* i k&i. Ife ano kobu la 3<*bati maoli no keia. lEa, «a kuhihewa io ao paha k«ia~bolo aaa mai nei c taKou. Ije la Xapu io ao paba kei* o ke Akt»a a kakou e kohihewa osi he Poaono.' 1

Ja maaawa hoonohoooho io Lfco la lakou i Wel» «aa la, a hiki io i ko Ukou hoomaopopo ]oa ana, he la Babati a lakou i kuhi— hewa ai he poaonp. Ua piba .oa iu3 lb Ukou i ka makaa weiiweli o ike ia mai l<»kou e lawaia ana i ka la Sibat< f Ua kuUi koke ibo l* lakou i ko lakou kia iialo, a hoo

maka mai ]a e hoe-a.mihu i kel» ioibi, ae kia ana hei i ko lakou waa no keKahi awa oae kaoak'* ele A.walau ka in.a. I kt kokoke iki ana mai'e pae i keia iwa kanaka ole o Awalau, na oitlo ae la kekahi ka.ifka o lakou i keia miu olelo. "K«, na hewi maoli no keia han& a kakon, a na loaa he«a w-il-.' mai keia maa ia aku ia kakou ao ka haua kapono ia kakon e kto|a ; keia mau la iloko o ke kai, ae loaa ole ko kakeu meheu h&ihai ;a Kapu o ke Akua." U» kokua koke mai la ro ke— kahi kanaka i keU maoao o kona hoa, aka, o ke kolu o 'lakou a he kanaka ano malamaiama iki ae o Kona nianao. Ua kamailio koke mai la ea oia i kela ma« iioa 1« \?aia ona, Aoe paha -he haaa uno naawao na k<ikoa hool«i aku i keia mau ia aka a kakoo, eka, e kaoio k*kow a pae 1 uka o ka eioa, «Uiia, hele kakon e oaihi i ka hewa o kakou i ka I,oaa Ekalesia o keia w«hi.'' A «īe i P*a