Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 18, 24 September 1925 — Ma ke Kauoha KUAHAUA [ARTICLE]
Ma ke Kauoha
KUAHAUA
r > Ke bool«ba ia aku n.ei me ke kuhikn ; ji aks Mokium 9o na Kananaw»i '■ Hocpor.opono hon ia o Hawkiī. 1925, e iiialataa ia ana h« kohe haiula wae naoho no ka wae aoa ae i oa Lana Kaif»,& no ke Kaiana o Hawaii, ?■& aoaluna ia «n». hoi ma ka Poaono, ka ia 10 o Otafcoba. A. D. 1925, ae rr.aiama ia hoi a pttni ke Kalana o Huwaii, a Hiuwaena hoi o ka hora 8:00 A. M. epp ka hora 5:00 P. M. 0 ob L\th» Kaiana e hoio nei ea Moho. oe koho ia mai ia'hoi ena aoao kalaiainn HKe ole ma keia Koho Barott wae nieho ma keia malalo iho r.ei. KALANA O HAWAII Hookahi Kakauolelo o ke Kalapa Hookahi Makaioui o ke Kalana Huokahi Loio Kalana o ke Kalana Hookahi Luoahooia o ke Kalana Hookahi Puukh o ke Kalana He ehiku Lun&kiai, ai aaahelehele
la t)ētjei; He fckolu"(3) no ka Apana Koho Lanaooakaainana Ekahi. He 'ekoio' (3) no ka Apana Kobo Lo-a'emakaiainana Eiw'a-' ■' Qe huokahi (1) e koho laula ia, 'ae kolio ia hoi w.% ke ana he lala no ka I'ap», a oia hoi ka Lanaheomaln a ManahooKO o ka Papa,
O na Apana Koho Bnrota Luna makaaioana, na malieie "koho Htx)e kahi e koho' ai, oio no oa wahi e hoike ia nei malalo iho; APANA KŌHO LUN AMAKAAI — NANA KKAHI-KA HAPAMUA O KA APANA KOHO SENATOA ApanaJ[o Pun», Hilo Hemo, Ililu Akan ame Hamakus, Mokupuni a Kfilaua o Hawaii. MAHELE KOHO EKAHI Kalapao*. 0 kela mahele oka Apana o Puna, ma ka hema aku o Keaau, a konoohana hoi o k& paiena o Ke hens, &e nohn nia Sa I&ina hert.ia — komohanp a hoea i Ea "pa'leoa o na Home Hookuonoono o Knuhe, a moe akn ana a hoea hou i k& laina aiaa palena heo:a u Wahi e kohr> ai Haiekola 0 Kalapuna. /
MAHELE KOHO ELŪA 3taaaiiihi, KaUialii» KpheiiP, Mhinma Opihikae 1 . 0 a>abele oka Apans o Puna, ae piji ana'hoi ma ke ko — mohana me ka paiena u Kehena alaile, holo aku la a hoea i kek?hi kihi o ka Hotne Hookuonoono o Kaohe f alaiia, h(tlo aku I& ma k a laina poloiei ā hiki i ks huina o n a aianui o Pohoiki a holo aka la a hoea i ka hema o ka Pele o 1840, aiaiis, bok> aku la ua ka Alanui o Puhoiki a hoea i ke aianui o Maiama a hoea i'ka palena a!ak« t a'ail?, bolo aku ike kaiWahi e koho ai, Haleknla o Kao»es, MAHKLK KOHO EKOLU Kapoho Keia rnahelf oka Anana o Puna, nc& ka hlkioa o ka apana koho eiua, a ma ka aoao hikine-he-nja o Peie o 1840, wahi koho h«U — o Kapohn. MAHELE KOHO EHA PahoA me i.& Home 'Hookuono'ōno o Kaohe. 0 iiOena aka o ka Apana o Pona, a a! ii ka heaia o%a pa?ena o Keaau» koho haiēkula o Pahoa.
MAHELE KOiiO ELIMA Oiaa, Mounl '.u View am« Glea'.TOud ke k< ea« aku o ka Apanan Pnna, wahi koho haiehookolukoio mii Olae. MAHKLK KOHO EONO Na Huipe Hookuonoono o Waiakea., O keu >?ahi o HUo Hemp, ai kaupalem. ie iuai e o ka Hui wnii Consohdated, ae huumaka ana n.a kti pp.ieun »* Puna, s'o». hoio ana i ka ia-.na e holo henm ?.«ia a Moea i ba aioa HuoniHiu e i;»i U >l.'hv>lor»a h hnou.au a!\u >on ti« mr n » wea i Ka heu.-a o k h pHii-i.- »> muvhu 1 ini e P"".' '' n « 1 t t,];> OV\ H t: - « ;!<■!:• , M A)] 1: l K KOHO EHiK r N , •liōUH! Lits o Waiakea, Waiaki-n--ka;, Piopi' s , Vi;ia Fra2ioa, Pui»āli„waī » )it . O koenn aku o ke Ahunuaa o Wai s ke?> f »p kooao pu ana na nina <» Kukim: I aie Kukuau II a ll.* li ,\; :: -1 '.pHll o Ponaha*toi iua k~» • » i t-,i a . k».-, «uauui o Pu«4s»i>a«>»»i i Uif ia »« hooioihi !«. W. !''i »v f s,» e*u. 1j « Waiakee, MAUKLK KOHO H!WAI V lh x p t nKo, KaiwUi, Pnhenoa *n ♦ K <n J tti«na. O M)aheie oka » Hiio-hema, ai ia m*\ ?] ka koho ehi*u. s u?* ka' #kau hoi « ko- k.f hawai Hi»iich , l « uia fca h«aia ho» o *• o Pf.rn.tj» WHUka, wahi kobo Heleb ok,"loko!c 9 Mile.
MAHKLE KOHO KIWA Puepnku, Pf>pslkou, Ki\}&on, Ouomea ame ti'k īlome-Hooknonoono c Kolnime-. no. 0 keln wahi o.ka Apana :o| Ililohema. m«wftena o ka mahele kobu ewalo ame ka paleOā o; ka lae o Mnkahanalaa, wahi Koho, halekula o P»t>Bikou. | MAHKLK KOIIO UMI P«peekeo Honumu me Hak«l«n. Oke koena aku o ka Apaua o Hilo Ilenia, wahi koho, hiilpkula o Honomu. MAHELKKOHO UMI-KUMA-MAKAHI Hanohina, Karbaee, Waiaamalo a;siti Nuu»le. Oka mahele oka Apana o Hiio Akau, ma ka waenakonu o ke -Kahawai o Maulna makai aine ka hema o ka p«lena o' ke kahawai o Maulua. Wahi koho halekii ooioni o Honohina. MAHELE KOHO UMI-KUMA-MALUA Kapehu; Papaalo*, Home Houkuouooho o Kihalani, Home Hookaonoon.' o Manowaiopne, Lanpahoehoe me Ookala. 0 ke koeua aku pka Apaiia o Hilo Akau, ae hai &ai me ka aina o Ho muula. Wahi koho, haiel.ookolokolo o Manow.iipae. MAHELEKOHO UMI-KUMA-MAKOLU Keehia, Kukaiaii, Kainehe aie Paauilo. O kela apana o Hamakua ma ka hikina hema o ka palena hikina o u« Home Hookuo--1 ueonoo o Kaawaliu ame Kalopa mnuka, ao ha p«leuu hema o Pauuhaa mauka, ai kpmo pu ka au:a a Kaohe Wabi koho, haiekula o Panuilo. MAHELE KOHO UMI-KUMA-
MAIIA Hutue iono o Kaiope. Oka aiaa apau e waiho nei UiKUiea a.ajak.ii hui o Kaiopa nw ka Apana o Haiuakua, wahi aoho halekuai o Ant >ne Luz P\rreirs. MAHKLE KOHU UMI-KUMA-MALIMA Huuekai), Ahnloa :xie
Paauhau. O keia maheie o Apaua o liaujakua uiawaeoa ke maheie koho umiEuaaamah? eune ka iiikiaa o ka palena o Malanahae aie Ka■— poula a hoea loa aku i ka puu o Kaiiaii.. \Vabi koho* haiehookolukoio 'j Hoaokaa.. . MAHKLK KOHO UMI-KUMA-MaOjSO kukuihaeie me Kapuiena, 0 keia uuheie o ka apana o HaiuaKua e f ili ana me ka uiahele kohu uonkumaiiLinliu:», ae holo a,e Koei ka iaina hema-hikina o ka pali o Waipio- Wahi koho, halekule o Ko — kuihaele. MAIIKLE KOIIO UMI-KUMA-MAHIKU Waipio Waimanu.
O gg koena aku no hoi o ka Apaoa o Hamakua. Wahi koho haiekuia Waipio. APANA KOHO LUNAMAKAAINANA ELUA-KA HAPA - MUA 0 KA APANA KOHO SKNATOA
Xa Apana o Kohala Akau, Koli«hv Hema, Kona Akau, Konn Hum* me Kaa, Mokiipuni a K.alana o Hawaii.
Mahele Koho Ekaiii Niuhi, Awawa o Poiolu, Uaiawa n»e HaianU, 0 k«ia maheie o ka Ajjana o Kt>haia Akau aia ka hikiua ae o ke kahawai o Wainnaia, paiena hiknia o Nunnluiki me Lamaloioa, ka palena heina o Halawa, Aama — kso, Makapala, Wiuiii, Wampaku, a hui me ka *ina o Foioiu, a iiui pu mai ka aiiia o Honokaue. Wahi koho halekula o Makapaia,
Maheie Koho Uua Jiaj*aau ( lole» Aiuakea, Houuipu, Mahukoua, H«wi, Honomakau,'Puuenuehu, U kel» mahel<> oka Apaua o Koha!a Akan, m» kn hema o ka apatis ekahi a aknu h'. i o ka iaina Inii o k«hak»j a Ihh'h *ku ika paien» oka hema o Kaoin», »e holo aua ma ka laina pololei b lioea aku i ka ao*o akau iho o ka hai« hana hāiakahiki, alaiia, hoio pololeiakuina ka hikina aku oka «uwai o Kohala, aiaila, holo aku m- ka komoliaua ma ka auwai s liuea 1 ka paieua o ka mahele.koho ekahi, >va|ii kwiio iiaiekuia o iioiioniakau.
Maheie Koiio iikoiu Kaahuhu, Ka— hua, i'uahut*, Puuoiiale, Pohakuio».. 0 i,e kjt;Q* ;iku o ka Apau* o Akftu . a komo pu hoi ke Ahupua» o K;iw»ihae. vrahi kulxo huiekula o K.a«uhuhu. Koho Kha Wainwa, Pi.uk.ipu, Wuiku ikah.i muuka o ka t> Kolu>U ikma, ao ke koiuuhuu» nvi o ekoiu mitc n.a», fce k«i aku, n komo pu h>ii ke koena o ka Ahnpuaa « K«vvaihst l, Wahi koho halehookolokeiu' o Waimea, Mahele Koho Eiiiua i'u - ali . O ko kennu mai e ku ap&na o ivohalH Htma, hah'kuia o, Kaw*iha«. MU- K. h'> Eo>u» PuUanaUulu, : Punwauwa», Kihoio. O ke!a niaheīe o ka ,*pana o Kona Akau hikina o ka aomohana o Puuwaawa»* a aksu ' hoi «> ka |>H?e»a hen\a <> I mvw»awaa ute 11 auahuiu, waiu koho, halekuia o 3\ uH-.uiliulu. | Maheīe Koho &hilu Kohanaiki-, Ktiāo«» Hw»hu«', Hotu«\>haa- 0j *ek mahele o k« Apann oKonai Akāu, a »ih ke komohan» «uk māheiip >oiu% a rna ka sk*-n h;'f op«l*D0 ftH oookohau T! ame Hoqc '
hau I ae moe maluna o Krtiipol« hu, j n moe hon aku a hoea i k-i hema ka tromofcana 'o ka pa'pna ō Puuwaawna, : Wahi koho' hfj)( j kn!a o K«l<int;Mahele ' Koho Ēwalu Kailun, Kahūhii, , 0 keī» mahele o ka «pana o Kona a nia kuj.bema ao o ka. mnhele koho eono rne.k<i ehiko, ne inoe nna hoi uik* ka ak»o n ka palen» o Holualoa ae kottioe aku ana noai Laalann t> hoea i Naohuleeluii,' yrahi koho hale i hookolokoio o Kailun. j Mabels Koho Eiwa Keauhon,] Kahaluu. ]Caīunīi-u, Laalon, Kaa— j walo». oke koena aku oka Apane ' o Kona Akau. Wahi koho, halekula 0 Keauhon, Mahele Koho ll'iii Napoopoo, Kealakekua, Kaawaloa. 0 keia inahe'e o ka apana o Kona Hena», ma ka ne o ka laina nux ke kai uiai ma ka palena aina o Houauuau, aoa ka hik'na hoi oka palena aina o Ilonauuau, Keoken, Kiilae, K.ealia ekahi, a h.aea i ka p<*leua. o ka aina o Kphnku, wabi kohi», haleknla o Kahauloa. Mahele Koho Umi-kuaiamakahi. Houaunau, Keokea, Keali}?, Hookena, Kalahikh G kela uoahele oka apaaa o He.ua mawapua o ka paieee o ka eeuhele koho umi ame ka palena o Honokua. Wahi koho halehpoko|okolu o Houken», Mahele Koho Uiei-kumamalua. Alae, Pahoehoe, Honokua, Op:ha!j aoae Olelovuoana. 0 kela eoahele o ka apaLa p Koli& liema uiawaenu o
ka mahele koho nmi-knmamakahi ame ka palena hema 0 Kaapuna, wahi kobo haiekula ō Al«e. Mahele Koho Utni-kumamakolu Hoopnioa, Papa, Alika Kaunamano, Kapua, Milolii ke koena aku 0 £& apana o Koua Hem:i, wahi kuho haleknla 0 Milolii.
Mahele Koho U-nukii'naaaaha Kahuku, Naalehu, Waiohinu, Ka —- uaaoa, Honuapo O kesrahi wahi o fca »p»oa o Kau ma ke komoh»rm oia ka paieaa hema koaiohana o KaaUiki a hilu i Pqu K&ih'elena noalaila aku ma ka laina pololei ® hiki i Pauik', a malaila aku na« ka laina pololoi e hole ana a hiKi i ka Akau o ka pau aua o Kahuku, wahi kohi', o WaiohinuMaheie Koho Uuii-kuaiaoia'HKa Kaaiaiki. H»iea, Puuuaiuu, Ninole, O kela wahi o ka ap.nua o Kau raa ka hikina o ka maheie umikuma — aiaha a ma ka henoa komohana o ka iaina e hoomaka aua roa Puuiki, i»e holo aoa u>a ka paleim heeoa kot»o--hana o Moaula a iL-a ka palena kina o Punaluu, wahi kolio, hale
okana o Punaluu. Mahele Koho Umikumamaono Pahaia, Moaul», Home Hookuonoono o Wood Vaiiey, Keaīwa, Kapapaia, Haie K*lusspele. Oke koena aVu oka Ap&na 0 K«u. Wahi'koho halehookolokolo 0 Pahaln. * NO KA OIAIO O KEIA. Ke kau nei wau i ko'u lima kakau ame ka hoopili pu ana mai i Ke Bila 0 ke Kalana o Hawaii, Hana ia ma Hiio i ke : a la 1 > Bfe£n»temahi, A. D. 1925, SAMUELM. SPENCER Lunahoomalu, a Mana Hooku
KtC JlO'lKi£ AKU is£l KlilA O keia me?4 i hoike ia ae la 4 ua piba ponoauiaio.no boi, «o ke Kope Oiaio o aeia KoHhaaa koho baroU wae tnoho, ne maiaiea ia aKu aoa i ka ia 10 o OtiikobM, 1925, »i huo' — poka ia oini e ka Lunahoowaiu, a Mana Hooko boi o ka Papa on* Luaakiai o ke Kaiaua o Hawaii. Haua ia iu« Hiio, Seai&t«ro»bf4 l t \im. ! lSeai) (Kakauino*) A. A.HAPAI Kakaut)?elo o ke Kulat)B o Hawaii B«pt. 10, 1.7, 24