Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 2, 5 Iune 1924 — KA MOOLELO O KA ILIOHAE [ARTICLE]
KA MOOLELO O KA ILIOHAE
E malama ana kekahi keiki ma ke kula i ka pua hipa o kona makuakane, a\ kekahi Ia ua komo iho la iloko o ua keiki nei ka manao apiki, a makemake iho la ia e apuhi wale i ka manao o na kanaka maalo ae ma ia wahi. laia i ike aku ai i kekahi poe e hele ae ana, alaila, hoomaka ae la eia e kahea ieo nui e lohe ia mai ai e kela poe maalo ma ke a lanui. *'fie Ilio-hae e! He Ilio-hae!! E kokua! E KOKUAH" Ua puni, 10 no na poe e lohe ~ ana i keia leo kahea 0 keia keiki kolohe, a holo io mai la iakoul e kokua iaia. I ko lakou hoea Ana mai 1 kahi 0 ke a eiki kolohe, | ua akaaka wale aku ia oia ia. lakou no ko iakou pani wale i kana leo kalu a. Ua hana mau, akulauakeiki kolohe uei pela a ua ana kanaka i kana mau hana kolohe, ai ko iakou bhe ana i kona leo kahoa, ao'.e laUou i holo hou mai e kUii 0 ke keiki kolohe e kahea ana. I kekahi la nae ua hoea io mai la no ka Ilio-hae, a ua hoomaka oia e haehae i na hipa, a hooma- , ka aku ia ua keiki kolohe nei e kahea me ka leo nui i na .kokua no ka hele mai e kokuaiaia. I ka lohe ana o na kanaka maalo ae ma ia wahi, aole iakou hoolohe, hou i kona leo kahea, oiai, ua ike, lakou I ka manao apiki maoli 0, keia keiki maa i ke kolohe. 0 ka noke no ia o ka Ilio-h&e i ka luku i na hipa a mokaki lakou, a aole loa he lima kokua i haawi mai i ka lakou kokua i ka mea kolohe, Aoie paha i nele keia walii mooleio i kona haawina ao mai ma k*kahi mau ano lehuiehu. "Fia iwaena 0 kekahi poe kāls?aiv>a rakoki o kakou i keia mau U, ke kahea aei )akou ma ka kahea leo nui ana. No I)esha keia Ttkiki! No Deslia keia baroU eleie!! I iw oukou,e koho ana. nlaila, ke koho nei oukou i ka barota 0 Desha!!! ,f Ua puni no kekahi poi 1 keia leo kahea Ttolohe o keia keiki, a ua m*nao io aku la no he oiaio keia kah«a waie o keia p6e keiki apiki. l a hoio io| mai 00 i k&hi 0 kela poe Mkij iplku a ia kkou i nw «|iiki ana, Unlka iakou ii«i akaak» ne> ka punf >vsl'.o 0 kekdu| poe i k« \*kou nt\ kaliea ,f tU j Ilk>-hae 0 Desha, ae liaeliae aua t k* i na hipa maika: 0 u aa%o KeUip&lika, ae awah; a »a hvv. ' ka ham>ham> o ka aoae kahiko o| Ljnekv>niL 1
Ē hoe?: mai ana no nae ka manawa e kaakaa ai ka maka o kekahi poe maikai, ae lilo ai keia kahea ano hoopuiwaiwa wale i mea paku-a i ka pepeiao o ka poe Koho barota, ai ka hiki io ana mai o ka mea wawahi aoao kalaiaina, ae haehae ai i ka manao «okahi o keia aoao kahiko a Kuhio i aloha nui ai, alaila, lilo io ana no paha 'keia mau hana apuhi wale o keia mau keiki apiki i io i ka pua-hipa maikai o ka pa hipa Rebup£!ika. Aole o Desha he mea wawahi aoao kalaiaina, ao ka lehulehu no na hoike no ia mea. I ka manawa nawaiiwali maoli 0 keia aoao Kalaiaina ma keia Mokupuni o Hawaii nei, n» keia mea alakou nei e kukaia *'Hoopuiwaiwai" nei he Ilio-hae, oia kai ku pu me ke Aiii Kuhio, a§ hoomanawanui ana i na inea o ka hana malama i ka hanohano o ka ūoao kaiaiaina. Ihea iho la hoi u a poe keiki apiki nei ia manawa? E hoomanao ao.e na makamaka 1 ke sno poino o Rehoboama i na alakai iaiau ana o na kanaka opio apiki, ao ka hope oia hooiohe anai kela mau alakai apiki ana, oia no ka mahele ia o kona Aupuni, oiai, ua haalele oia i na poe elemakule i ike maōpopo ia ko iakou kupaa mahope ona, E hoomanao pu no hoi kakou i keia mau olelo poina ole a Aberahama Lmekona. *'Ua hiki no ia e apuhi ia kanaka i kekahi manawa, ae puni ana no na kanaka i na hana apuhi i kekahi manawa, aka, aole no nae e hiki ia oe ke apuhi mau i na manawa apau, a puni hoi la- | kou ia oe i na manawa apau."