Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 9, 26 Iulai 1923 — HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua)

No keaha hoi? wahi a HamePiie, Mamuli komo ka makani a ala ka poe e moe nei maloko hei, a o ke kaua loaa pono no ia. £. pani aku i ka puka ma'nope ou, wahi a Kunewa. O k» wa no ia o. Hamepile i paai malie aku ai i ka 'puka a . paa. 0 ka wa no ia o Kunewa : i alakai aku ai ia Hamepile, Ua f alakai aku la oia ia laua a Komo iioko o ka haiekuke, a ka : rumi aioa, a mala.la aku a hoea • mahope o ka hale, a loaaJie alapfi e i>!l ana iluna o kffi hale, \ Huli maila o Kunewa i imua o kona hoa. i E malie loa kau hele an£.oiai ke a nei no ke kukui opuna ■ o keia- hale, a hoomaka afiji la e nehe malie. No Hamepile ke hoomaopopo loa nei. oia ' i ko laua poino ina no ka lohe ia o kekahi nakēke a ai4", ka poe o loko, ao ko laua no ia, .a poino laua. iia komo aku la laua nuililoko o kekahi holo nui e a ana fee kukui ihma o maupoku, ua ano hoopipiia. Ua h_uli ino maiia o Hamet>ife a nana maluna o Kunewa, a ike maila oia i ke ano haikea p kona mau heiehelena, ma ka alawia anao kona mau maka mao a maanei, Ua kolo heie aku la o Hamepile mahope ona, a oia no ka wa i u-i--na ae ai o ka papahele, a ku ino iho 4a o Kunewa me ka nikiniki ana i kana puu. puu no keia mau iana'a Hamepile. Ke ike nei o Hamepile o ko Kunewa |ini nui loa e puka iaelae iaua mawaho'o keia haie! me ka ike oie ia mai. . Ua hoomaopopo koke laua m i» ,he rumi kekahi e piii kokoke ana} ma ka aoao o keia hanako, a.ua paa ka piika 1 ka lakaia. 0 ka manawa f no ia a Kunewa i wehe aku ai me kana ki hoohaiike a. hemo ana ka pukā a ua rumi ala. Kiēi aku la oia iloko a huki ino maila i kona poo iwaho me ka hawanawana ana mai ia Hamepile. , He ēlua mea e moe ala. 0 kana wale *na i lohe ai ma ke- ano o ka nui o. ko laua. hanu, a ua poeleeie nae oloko. Nolaila hoplohe pono hou aku la laua uei aole he'' nakeke, a manao iiio ia iaua nei ua moe kela mau mea. Kolo hele aku ia laua nei me ka maiie ioa a hoea i kekahi puka liou aku a wehe aku la no laua nei ka maalahi, & ];c:a iu.u.a iiee hele ana a hoea i ka eiima o na rumi o luna o.keia haie, a he poe wale no upau ke hiamoe ana maloko. ILoko oia wa a laua e 'kunana ana ua iohe aku la laua nei i ke kunu ana mai o kekahi mea iloko o ka rumi, o ka wa no ia i kapaiilī auo e. ae ai o ko laua houpo me *ke pihoihoi o ike ia iaua, Ua hoolono hou a'ku ia iaua nei aoie he kunu hou mai o ua mea ala. Ia manawa i huli mai ei o Kunewa a pane ia Hamepiie. E noho ae maanei, e heie ae au e nana ma keia mau rumi i ka mea nona keia kuau a kaua e iohe ai, maiia eia *la aei, a i "ko kaua wa

e wehe aku si i k&pu&aoko kaua loaa mai^no ia. 0a kunou aku la h,o ,ho> o Hamepile, ao ko Kunewa wuhe malie aku la no ia i kapukaa pau ka ia nei ike ana laia. Aole i lluliu ua hol maila o Kunewa a parte maila oia . O kela poe.rumi uk pihā wale no i ke kanaka, a o ka rumi hope loa aole 1 moe kela leaimk.a aia no ke ala ala, a me he ala nona keia kugg„ ,a kaua i lohe ai. Heatays. toa. pono? E noho 'maiie kaua maanei me ke kali, no kekahi manawa, wahi iā a malia o hiamoe oia, alaila, komo kaua maloko o laila. Heaha kou ano? wahi a Kunewa. Ua makemake anei oe e liia au? Ē noho iho ilalo oiai he oluolu loa ia, a kali malie pela, wahi a Hamepile. lloko oia wa i noho malie ioa iho ai iaua nei me ka .hoolono pono atia 1 ka nakeke mai 0 kekahi mea, a okalaua'nei mea waie no .e lohe ana o ka uwiuwi mai 0 ka moe i ka wa e <jitf ae ai ka mea e moe ana iiuna 0 laiia. He manawa loihi kcia*o ko laua nei kali ana, aole he nakeke hou, oia no ko Hamepile wa i hoolale aku ai ia Kunewa me ka pane ana aku. E hele kaua ano oiai ua mehameha pu aole he nakeke. Ma anahoi kaua e komo ai a puka ma ka pukaaniani. Aole anei e puiwa ana kekahi poe ia kaua? wahi a K.unewa^ Aole o'u nana ia mea, wahi a Hamepile, o ko kaua hiki wale jno ma kela banako. . No Kunewa hoi ua ano ma~ kau oia i kinohi, a'liuliu wehe malie aku !a oia i ka puka a hemo, a 0 ko laua nei komo aku la no ois, Eia laua riei ke haha poeleele " nei, "a hooku'i ana me mea e moe ana iluha o ka moe, aole nae he oni ae o kela kanaka ōiai Ga pauhia loa 1 ka hiamoe. Ua awiwi aku la laua nei a ku ma ka pukaaniani, a 0 "ka wa no iar o Kunewa i hapai ae ,'ai iluna a hemo maikaī ana. U ka wa ia 0 ke kapaka e moe l ana iluna 0 'ka moe i kunu hou mai ai me ka oni ana -o kona kino. Ua piha loa 0 Hamepile ma i ka makau a e uumi. wale "ana no laua 'i ko laua hanu me ka maopopo ole' 0 ka laua mea e hana ai, a liuliu kiei aku la laua nei iwaho . 0 ka pukaaniani, a īke iho la laua he eha kapuaj. ka haahaa o kaupoku 0 ka hale •hanako mai kela pukaaniani ae, a he ēkolu kapuai ke kowa o ke!a hale mai ka hale a laua nej e noho ana/. . iloleo oia wa i pinana ae ai 0 Hamepile a haule mawaho 0 ka pukaaniahi me ka paa 0 kona mau lima i ke kikina pukaanianL Hoomaloēlōe maila i kona kino me ka hehl ikaika ana 0 kona mau wawae i ke kala 0 ka hale, a leie Aoheoheo ana keia iloko 0 ! ka pouli paa e aaki ana. e kuho ana keia iluna pono 0 kaupo!ku o ka hale banako, he kapuai me ka hapa ka mamāo mai ke kae mai 0 ka hale. Ku malie iho. la keia me ke kiei \na ilalo, a ike maila no keia ika holoholo 0 ke kiai me ka nana ole ae Uuna. ■ Iloko oia wa ua ike maila keia ia.Kunewa e hoomakaukau ana e lele mai elike me kana i hana au' Eia nae ma ko Hamepile ho®naopopo aku e ano hapapu ana kafia iele a na, a e hauie aua oia ilalj loa 0 kela wahi, a maa#o ka hiki nna iaia ke ka-mailio,-ua lele maila 0 Kunewa a ku iihi 'ikona mau waw&e ma ke kae 0 haie me ka iho aua 0 kona imua^ 'i '