Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 4, 23 Iune 1921 — HE MOOLELO KAULANA NO I KAPITOLA KE KAEAEA A HI'APAIOLE O NA ULULAAU O VEREGINIA A O KA HANU MEHEU POHIHI O NA HANA KARAIMA PUUWAI ELEELE KA MEA NANA I HOPUPIO KA POWA ELEELE O NA KAIAULU O AMERIKA (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO I KAPITOLA KE KAEAEA A HI'APAIOLE O NA ULULAAU O VEREGINIA A O KA HANU MEHEU POHIHI O NA HANA KARAIMA PUUWAI ELEELE KA MEA NANA I HOPUPIO KA POWA ELEELE O NA KAIAULU O AMERIKA (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

- \ īi 3 ' ' V \; • .1 S s M''' \ t» WUu \ M i.i i *»• '• '' -■ " "; ;i , tl |,. .". >''.*• -l k ~--i l,■■:.« ' . a f ; ~ I , ■ni ' i \ f -1 ' .i h ' , il .i ' l .V. . . . , ~ k, . . . •■- "> h ■ | , l !..t *■•'•'■ ■■ „ „-i ' „rt"r.. <■:.«. Ui k "'n■•■ •.»• ,;•■ h" hii-'i;■«. hi v* : ' : v t : k-. ,i ■ k i i'< .uj.i C> i x .. i ij,u; L.a ai: . .krui ..iki.aU.l:. p , i«ia »»'•' i l4 . »« k.i.i.i.» 1 .. » ( - s 11 ' »:J !f <Mil| ii ijji >.il » • li.iiiU K'.'i*4. !»<• <•". ■•'• i,. a >i , = k :!.<» .4 .. .* *• i .!V- .V t, ■« - t . ak ■■ -«!<» «.I.k. " ni.<kr «•! l'" k ki [ ri« *a : h m'»»u ,A paii'' tiit*l ! :i E Ai.fi 4 .« >•■ t- k' u k<'ik: ,t ■ w h« liuii# i.-h U u, r;-. i i o !.»«■ i'i ak<: i., .» .*hJ< 1 .«I . 1 k» 'J wah: 4 '<■ ..■ a '.!»;.<» - 'i.i'nm* <>:a: n--t- .■ai_ !. »! : ' •■ *;i . .i.i' ;u.f. n: «.Hii l■** ! ī * Il «tk.i !.» 'i;.» k ■•...-» J!< li.i |-*ni' .'lll* Hiai f is. «i.iukalii »*k' »*» HlaM'k'.» hiki «: J. u 'a.f* 1 • » n' ,i Wt! ak', ■Lii «. -u ,;t > <i:ia : w:ti,-:iii' i:*'■:. I aur 4ku i k"i».t rhftii'««» :t. , !..ur»' la i* .Jok 1 " !- i .o<'<k.i> !, n ll.* k- kiiM 1- W 'ia !nau.t ih !*.*- VaK'f.k» H-i.i'Mi"*. .1 : k<» n.uiu» :,««..<» »1.4 ii* l.nlu Mi'in kn nmk'iHh.Aui- u«a kt,a »k<, . . | M»:»"4k' i..0 ua.]a kautu>i!:n -.i ka'»i! k.i .. ~ K"::.t mai-vifk:t". , 'ia ak-iJh' niiU» a tn* kahi i k<ii>:tin Ka u ti» O 'Vai»l(itis. lv-s llsvk* <« UA o Wa.-laii:' w«!:"»• * K.fe-ik'A L<A- 1 a«- .ai. A»' t #ti-:>a kahvk« k»'l« k<'la waht . li<:«.,< ..m iit«T)Awa a uiaiii» »• n"h-> pti- . i »'! !iir k<« ii.l'i"!:. ! kiU ■ i '.:a :it:« k4«-»!'Ut d" f k»* al"ha o ka'n kara :m u oim ua imui»" wau na xaaiv wa,i- no oik ia'vi um kotia t»ak»--iu*k< i:.«j. ■*"{«-■ *'a ! ,"tk«' ttis«\ iu.». "..i * k .tia it! ''ia i'M'. fi"'n a»• {■uiiuna ,iU« i»'u i«if k.t h!itMf ; a:i > fttii. 01 i ,t-<t,.» ā|»an Ak.. ; k< k i v ' : !:t 'iai *o ».• hau'-l! au» ilok" " k>.'u uian 1»| wiiiiiKa ii«iia oka tf.<li«:' m«»r* Hl.a, i»iH| tuat K4t Laoi ii<> a ka ?{"iiua, ua'] m<jan «m.- ia «.».•: Kaui-» tf!s!» u k" uinua i i m< ! s "i< rt" ka «a | :u« • i ,i. U, < K,iUk:a !.-:K<' J < vvu i* ] k ■ *. <11 k'i i. :i.a] -ku it :a ' ; ...u . \'ti'*;ui.i< !• i ka! : k ka ' ■naka i !k<- «•»]<» ia k«»n» au«, l'a fukt oh- J ia'.; ke ka<ii;tili" » o k« ia i-n-a* wui.i a'

ua «ia iiwi* i!o> »i iui* kii «OA ■ k«»u • v :;'(s«r k*ui- .i ■ .il -u« , i - f. r\ a: i;» ni.l Kainka L'»ki' ! ! !. W l ,:i IW»I •' »' !-:h.l !n''l fiS k,i k •- 't:u;-kut!va!tiii-U', !-»• «*• iuitc K«:it'i*iAk'' 11*. *»īi, 81 i»< ,'!!• U lt {a . :■ n 13 *, * I ' l ' *i* f 'i '*.»j "■ '■ < . t i, <. •». N >, \* ,i. »lk k«l I ,lhi- « ( '• .-lli'Ul • i .i i! s?»<. : > » ■ m.ik,' īl, t ..I ' ■ ■• • : ■-V ;1 .. . ■ ■ • s ■ U < *:• "< 1 K ;• ,il ii N i. . t H. -«4t ,» ,t k • * i .A . «. • i » U. •- iv - . ■ . - • » . -T »• . - '*.• <(*"*! t • r ,m * « , '. -5 « ' ! I ■ * !|. j . jEil» k V » i 1 a t „ i» » , t " ~ ,♦.* ■» . i ' « <■ ■ k t. * ' - " ' * s k *=»«*»• « • ■ i. * > -*>* m . * . t • « , .» * >«• . * tt.T «N*| « * • «• «*»- ' . . ... « ■ « ■ v \ =,* : t-v= rt#U x« * * «■ - v « , » ,

■■ ■ ■ -•■■■' _ ------ '.,1 : s 'h-, \*.V: : ki Ī" •* <v k«. U & <* ti iiu h*u tū*kc' ī kā ui»kt- ina.ii 'U;l> :ut' iWe »>i>* \» r ke--k.th( mva. l T ā hiki -iv!** loa'iu'n k* 1 pane .ik . t 'f 4 i H - ,i 1 "U>!'i uu', .t « ■"»*! ūa Ou:t-i i kr kiUMi-iiiA i kvta * r. kn ■:«» k})' 1 i fs«1a «k'! irt* kela ao K.i iaiiUH#Sc hUi ' K.j* W l&iuk* i *• »■ *ao k.a )Tvaii!■ « 1.Ān\i ! rfn» maial. - ka li< i<uta!ii « k" Krtj:ui.4f ul-, a J "iLi" U'»fc',> ».• ka 1:">» ° Koii umu Ima.:--! .i* . A, v Ksi*ikii i«- u«hi k.iikam#w*4\' m «aU i!ck-> ■■ kvī\ wsjk. tu» «■• i' - kii!.! :.;.no\ "tv .ii«Kfiii'< ■ l.n* na ■i.'i" \vh' !•«}■.-I J f kosi <*ii.j -4 i ol'- i k-m muu kanawKi, «ī o|p | ,.» . «■ . .S, ■ *.lll»k.l. A"i*' !»»■ ' IJ»< 4 ) h"! •»'«. 1!J1 au ?«<• ka . ia. .t ii.t j-.U4 au > na }i"ia » sk.t, , k.i h-h' awiiiii) a«»Jf uin'i «v ' iki . ki- k'.ii.ii •' kuJ|!l ("'14 ir.a ■- iiitifunu >>i) iiiauiiih !!■> if k'.i.a <j«> ■• ti.u*a«' "«■ k«',k, , i , .,p.!, iii h.i-1.. m.i:w ■ l.i.U'il .4 'I •» , ■ A. i. •■» i • ii""fin<> j.-,4i. "V* i«i" a « u t,. t> u« -t >• Kuin ia 1 K l.i Ntri« 4 Ui l' ui • ■'■ ■ >K' ..ii» 1« ;u;iui*o V»at» iI» >k<» c> k"ia w ,.. n'ii t« l uUi". it "iiii » i 'i.a v 'in- ■ h.'.iiial'i an» ;j" «?;» h'k|| "•( f v . ■ i;t un ; i, f,a ik>'| •■ * w ,|it-. : ,n.v i ka n,< * ka'ttkt-'K ;i ••■ • '!■<! . ;i i.ii ;k<'if«ik«'«it 1 kn'i". C i" ■ 1 i ! i i i i • k.t xīi«ku'i aiiio k * m„w. >"'-f .. "i- . k- f;\ wa, Ka l"k •«'.' , Kiiuka h"k<\ nn* kf ii;Hi al.ii " k"i.iM-.ltultt n-ihw. \I us >;•■ 'ii.i! f'a iuai ii'u j ifSc;i • ii"«»:ii!;i f «ii.i •>it> iu at kit īin a iiiuk.v: '• V'iH kMliv, lli- lii»>a |ru)iri ia'u k^. i'..'i"k" .. k« lt fuU"ku »ti. wuu i k"tui UiHki-maki' v )i"i«i {>!" au* <» kOn« rti« i fc;t!)f«.ik<i. <hai no iun'n kou huiui' pouoī no ia, « iuH uia ki* ieiiiawai a"!e ?«>» .it>« kuKmn.i nmUil* uh liiki «»ift ki'.kijitik!<- itfv m h«- »u*a non» o j>oinnoi o kuu k;atit' niHn 1 , wahi a ka wnliini' H>' i'iK-mi in<>!"« «*>ia, wafii « Kauka K hinni.au akiM' k« Mafiitif. l}i>ki> n kdi» wa ua ih** ilie ta w:in ia'n ih" niuli'k< o kf1a IihI**, h ji-. t'ha «i«-t>i-ti» *« «lr !*»h a-u i ii*ah*Sr iki i knn'.uka n k>-3» liale kalii «iis i kAttv)it« uiHĪ *j | irt*'i t> ii"fio'innhe at) mnlaila, I ksi |ial:t atu <> kHa i'lia muhin» u« hfitijiu ih« i iii wmi fi.» mrt« k«'iki m-*h he k*-ikiknn<' āmi' k'- kaikaiHHhii.o, O k>* k«'tk!k.an« u.i h«'tu<- nmi m. oia a inako k(>k«: ti<.>, a u k* kaikamahiav !iu» ] uar>!a!"H o { a ! O k>- kanwH wahiiie Paele e Javyt-tHWf | »«» i«'u !m* xraiiiuo ho<>j>o»o °ia. t'a ku | aku w 8u i»ia t* lmna !na i keia Uu*a ,| »io,,j,HkoW' i» «" k«* ■'!« "kf kaikauiahiiK-,| a .• fi*a«nT ;vkn t»i)i i k»> keiki ' i nii*ke iaī 1V1a N*'.t»'. t.;a !/**» lui h&<< ia'n ! ka iioou'Hi īloko o kc!a w» r h<«i!ui'>i ' ana rio .i K<>u*'ta lMiit N<>lt-, a ua imj l!ta «'i !■ imn« ī k*' ki'iki «■ "!• ātti, ■( Ko afn> oimi " ii.v makiiahiii*', r °hi a ( Kauk# J,okt» | Maiia io n..' Aka, <>k« tuu*a v»M-j hiup l'a<-1f !.t«i'Utti« ua a{.jh,t uia ia'u, uti-ti«>ok" r.ku « liki' nn' ka'u i 'kauoiu a: !

! I h aku <>!» i k» ki'ikl I mako |i« Koh<»la ĪV!» Ni.h 1 , a utum hoi .1 I»vte Uku a kHim utt* m* k«» iki' . K u. L"a h.»i*wi nku w:\ii i kt»*t kauwa i iu knīKa'i-u! i\ni< k :>s k «un» Ihua i I k<mio ia <• a'n īi< <k.> n ltisu hiuai uo ka ,i:i.t .au» ma k« k»lii '~uiiv niua oia h inalnm.-» Mamnli ■> ku'u aluhn i kuu ! kftikH!fi«litr,v i l»*..- īs aku luai ia'u ;ifcu, I tiu hiki ttmn ..!»• Vu kv mhh- i k» ai | kol" hvh- iiihu Kua * Htiß iiialok > «> kefn !miv. r» 1"» k ■!} .Imn:* H!1« i*lji «V •• iioln. pt.« *tt* •> ka he»»j o u« |kw», wahi a K*uka Lokr i }j»ut' uiiu :ii Mah"|"' m:»i .. l.i'U !,;t to& kel» fc«n* k i «»!.!).. !% K-a iuki tk> i,» U. :t ■>* ;k- K««u. la P- i» .Sui, ia*sirin w'u k.-iKī t luiiimh »!, i lu* *; •>>kahi .■ . k-'hi »u. I* •• ' 1 '>■■ «♦!..» u.»k>« t« kv.k.i::iti;ihk « "> ' 1 ' * '"•! la h . h«'pu. f>4" 1« K . i I',v U ;jiv ku.; kaika

u.'fi::u N »!,•* irtV r . iilHlil }i tn •' .1 Ck 4 K -I. u- N , ihUiUi 1 ua s(" >!■-,,*K .( .k«- U »tt>' » ... I,jiv (k'.iM IU<I- . fM !-.t H I . K- . ■*>!« <»'■ ,uk ■ ij »i,ti !a ia. 'fH ■ x< . i. • k», 5, - •-.• ..> •..*!«- \* « k- . U•v f . . .«,»., |, a •* k i kela w « - *•! •••" •* «i »% * at,» *v «•, i-i.ik fc. , Ki' l I*l <tl« •4: * rtiM « i» 1•• •. «. * .» 1 \ ia- ■&* v t»M v * -■># 1 ... k ■ , K» «li.A.i' .*< M ~ 4 '•* i' A k»1 *.*•)!- i, . *. *« * ■« 'r »'. . t>t . , „>*. k 4 !*«-;* \r * ~, \\» .1 ,t . -.V —V ,4 'H* 4« 1« •« ,aM«4I 1« « « s. »ahl v> i ,i>4..tn< 1 ■« ■ • « i •;.* 1 * • - ■ ' - J • N ■ ■ 4*«.. k'< l k • *■ t « i ,k , l.'- -»i* u'n * ti* *" ' •" *■" •'• K' *.A- i '««A l >NA|U C k*-;«i» xi» 1 « , *.-* -» t«, M '•+* ' ' m Wa Ua,* •, 3. K«k.k .. i V- >j? .«■ 1 I* • 8 *** i a > b \4

t.i K<-mai'A" 'oi .ni Kouvlt ī».,-t*|N.il. !ji; f.«. iu :n.n< * 1 ho»))ti|liirt liil K !,.ylii' nk l : \ '*! O"" tM>n«4. l'a ?taa« i nu»! oin U'u .!»»' 'pn-! kukui i hu"ijju ia i10k.,» •> ua \»ait v.'<vi| o?»i, n &■ naiia mai iv ni.iw.ih" < haK" Jw »iio hk? !>>u u*' 1 m<* kt* «»<» 4 > '»! Afcua lipii o |tji |.u p»ha jcTr> V<> | kahi jkh» i feii)n|H"A .i ai \i)A yiiin kvtu 'Mfch.>jK "n|aj kvla a<..U* >'" i makiiuU ]o;v!)«, a ; k» kal'ii wa i- «iiih» *«!(' an« ki ; ' j>ani im» 1.1» j>atil »'' 4 'ā lt«»ko Ji>!h- viaiv,i« »!<» ' f f fetttiiaiiitj ii «u* "m»,•»!., 4 '»»* ,a ' Wn'. iwnoi h| «u \ k> H''!" a Kon<*l» f*»'U ksuksjn»*t)?:i*.' *' "!-V i< 1 .*■« r . j,U i,. !jk M.»l. ~ i .'K."i i, *• . k,ijp'tia '*•' i'iii '.■•ā " K ij. t i.i 1'« t«*\ . Jti'ja nu k:t ii.;», uuii ! Sv ;u mau iii-.-.hi'l iiiMi' M u # srt'Uu,»it» , Ma M »\4 liKii t.:i 1 /.'»kln la «».i e tu.Mt,.lo uj.i!uij« ... iwJv« « fc"'u i dj 'ii- iUHj'iU"»jui ii'.ai. :m niaj v|{sc!a W» Hipi hc wa--1 »i.r J t-kf iiu k/ ! u ni.i ■1..H u\\ .ti ij-k.i. »„'a U k* l '< '>\ ,> kn'u ..{H m: k »i".> .(> t..:i. .1.1 Ui.«l-t> «!»«•■ t.ta i-■!« a, ā nl*'!" «-.ko | j&i.t v ui iiuKU"'.» :uui w.il.i »ku, I .M »=u> -i'.U'Km.v :i.i T J,tNf " kxt u-h--!.ji\\ J | I k«'kul.i|p > »:;t i' ■!!! i i3 k-i «.il.ino ] kt(H i ku i 'k| < U.i i k-"-i i'i.k.i a n»:t ia j |j» 1'" ii'»; '.iuj !• 'lu' īh'i lU jA#n * 1":w >:*! k> k.ihi k'.iWioai iī.i ik> jk.i!,i |h; m.i, a j i..t !..',iii!ii'M luia ;u,d '• . k< itt tan r... i|« i 'k- n-- w»» r»nut «.• m<* ;na! »?•■ k!"k« ib" n<* i:»," | ko'i; Mal i i ju<>ti<, <!u>. , iioko o nalkul i tiiii<wf- .. ka i»' *wj k'»to iwh' tna;i l-i wau i< k-mi.' ma k* \ nnni << k* U :jr .■ u».f ] 1\» iu'i" mua Hkn hi wa»j,i' n«na i k.iua' 014(1 m<<<« £niti iiu:..t «. kv j»;».krtuk«u '. •: <.!"{>• >{<" «i ia'uk" f< k-id kalkaiuahim* l,";t I<nm iu iiku my :ia"u hv: kouio-' }?rna i IHro I<N uif k<'U _ )Touiohtntt a'a i «īaawi »i i knl kauwa wilnnv > a. Ic. » ia \vtt L"okahi iia kunu» ijho la uu i lih k"iuo nei iiu» k'i'u lima.. lli» kupaiauaha keja. I ijva ua n»'ln- ikku la wau :ua ka uun» t- m<»\» ami koia kaikamahim,» a kivi ihy ia inalum» p kmui mau hekhekuit n»f ka uuana ana ih>) i keia uiau ! huaoKl". O, i» kuu kalk*mahiEt!..'' O, >.< kuu Uu ' poina U<.»U»' M«_' ;um hum_4e!u ua himi iliV la au i kona i;ja.i hi-lrliL'lena. illukooia wa i kaakaa ur ai . kuna mau. maka īm- ka makau uui « uaua iuui !a iu<iluna o'u. U«* liuni hp'i »ho la \suu hia, a i»aui av !i uia i ko.ua mau t»aka ! no ka i4«*. B u t"». t'« piha uu uio : kv.kauua.fia. a uw.v iho.li» iuv ka ttclv» j niauo ku'.i lyi, a liui nku la uo ku'u ! watii e uohu nna. 1 | ! Ma kd«i kakahiaka nui ana a*.', ua ala, ;av kuu kii'ikatiiah;:.t' a !. ,ikv la'u, h llilo ko'u ula ma ia haua jaua. ] | Ika wa uiui* lua <. K"Ut U Dt'la Xulv i 1 | huti hui uu»i *i a I'j! !.c i kvia uiv;i, ua' jkyiuy mai !a '•& it<>k" j"-,i rumi mm] I» kaualako t>,s3uhu;ti aku ta iu'u iwaho' | mv ku'u uwe iu* i ka eha. i UouaLani. li* a!is ka hwt>pai k;;j j>ouo u<j kvla kunak.., W iilii a Kauka| i Luke i hooiiO uv ai. ! j ' Auie i j>au. [