Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 31, 30 Kekemapa 1920 — HE MOOLELO KAAO NO KUHAUPIO KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui [ARTICLE]
HE MOOLELO KAAO NO KUHAUPIO KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui
(Kakau ia no ka pomaikai o ko k Holra P<>« helohelo) I ka baia an« r kekahi wnu mahioa o ke ao ia ana o Kekuhaupio« oa la o Kehia i ke aoo pii makaukau o ka ike o kana haumaoa. a ua hoomaopopo pu fho| fak oo hoi i ke auei."ahi hahaii»* 1 o k* lima o kana haumana. a ua kaoiuhu ibo la no oia i kahi mar*wt, uo ke keoakae haule ana iloko o k«ta mett Haia ahl o kaoa Ikauuana opio, oiai # aole o ke aka«fcai aapo wale kekāhi mea a&a I hooaiaepopo ai iioko o keia aO aua iftla ioa ui Hke ole o ke ano lo a haihai kanaka, aka,ua hoomaopopo ira ao o Koaia ika ikaika kupninaha okaia haumaua ana He kino auo pahaahai» no ko Kekuhaupio, aoie oae hoi i haahaa loa. ika a ia no pahaoia ma kani o elimā kapual me ewāiu inlha» aki, he mau poohiwi kihikihi kona, a ua loloa bo kona mau lima wikaui. ahe loloa* boi kona mau manamana lima, • u* ho<»piha ia keia m*u manaman* linaa me ka ikaika kup&īnaha. I ka hoomaopopo ana o Ko«ia m pau kon* ike <i>«kßUki»u $ ke &o aea i kaua haumane, ua kam»i]lo a»ru ia oia i keia mau olelo i kaua tattisana aiob.% »iai, i kela manawa a laua ' i nohu no ai no keeani mao mahin», a ua iilo ke ano oluoi'i maoii no o Nia KaukaU alii op»o ' mea kāiio mai i b iu«uio aioha o *aca Kumu laU. "Auhea oeekuu AUI hauuiana. ua pau ae uei ko'e. ao iua ia oe i na ai like ole o keia oihana h*. kaka oko kakou naau Kupuua, ao ka me« w&i» oo i koe oka hooko i* aku o ka #, AiWo** hookuu ta oe mai te «o «ua i keīa oihana ha! hai k*uaka a &oie n*e i ke kanaka oe e aiiolo ai e like me ka ao aua a kakahi poe, ak», te ailolo oe» ka la weuweii m ka moana. ai oie «a hoi oe ika hakaia aua uie k«ia ia i eau ia k* weii e kek&hi pne, aiatta, «lilo aku ana oe i Nmhi' «w ke kuhua kaua ma keu mua *ku. K aa ao* :»«* auei
o« 0 .Mloio oe i ka t« q k« moaoa. ae aiioU» hou i ka maka &! o k« "M*no Niuhi?" | i ka makauKau ana o Kektihau-| pm * 'aiieio'' ao kooa i ik« "lua | b*ikē\ kuik» t« lik« u$ hoi a» k*j ol«to taua a ka»a Kum*J Kaa>&, f ] |' 'atn>io uia \ k* aaka *> ka maaol |ttmhī M a*ak* a ©. k». luwm, uaj |lMM«akavik«u kofee i* iho li n«j |tt*« • hlii at t baiawa* j>a tue j |kM« w#U*%a »» «a wonna Uij [»**•". «a iwp-iu ia ii«o ia kekaiū! I kum%iiatt B«a» w<«ri, a ua k! k»,t* ki»* * h*ii* i» e iik<?| ,ifki i« at;t i> r»* Uuh*i.| C4« bv*( «a ** !, i n*u 1 U ka »o o ka| (,mti r e Ik .*« Usn» nunn' o kf j «••o,» u» «aM h«>u I» *f ii im • «rafct» m* k» Uu U» l ka w*k«u ! Wau ana o *w« u*« vu !>*»*-* *, t-a Vi h '• .a itf!A ;»? .i • !*.»%* - i?< ?4 a tox»«' <M iv» k*-U ««u taul u ! , a u% 134** i *» hu » J >i i .* o V *'<;<?» s*m i»;, i-» t n*kir,-'t? '» H*aw*<ri,* • i.** !*« * «aiiii:». %4*\ w t t*!' |a«» «-„* »*»"! a%Ati- i| © ih w 4 % k•*• *>U t ;I*m • ii I* tka »k4k* e lis a.«* jkaUikō : *'«'* j' | )|» k* *ti * -* . * *» *■ - m k* " |kaJii h, « U« b<s>Ukv i?v. tka U .
no hoi oluoa o kela wii r.ne .sa !h<o pepehi maoo oluhi, *o ke koa k*uhoa KekuhAupio haaw'la uaA ko.na lima kekaLi !be pokole, a he ihe kauwila « JĪe ī»oi, ai hatwi Sa n«e kona maka ? wiuiwini m»015, a mahope o kel&laau ihe uh hou ia kekahi puka a im-» paa ia kekahi kaula olona pokole, ■i mea hoi e owili ia ai a pna ī kn iima e hakaka aku aoa iiie *a **««nr> niuhi" o ka moana ka* 1 akea. 0 ke kUmu <> kelahina a»| peīa ' mea e ole akn ai ka ihe mni ka iimn aku o ka mea uana e paa ana ia laa» ihe a poholo aku paha i ke kai, a nele h"j ka hoa b&kaka o k* niuhi" i ka iaku kaua ole e hakaka aku ai- ■ . i keia ahiahi no hoi, a oia hot ke ahianio k| po k,?pw o Lono, ua hoomakaukau pu ia iho kna inohāi
knlokalo imua o na aumak"» fto iua, a ua lawe ia aku U kekihi oia . uaau mohai ma ka heiau e k w koke ana m» kekahi wahi kokoke Kapua k a B ; l)a o Kapaiiiua. Ua walama ia ka hana hoowaua ma keia b«iau e ke Kumu a Keku. haupio, a ua komo pu no hoi o Kekuhaupio i ka lawelawe pu aoi ika haua hoomaua i kela po, %i ika pau ana o aa laua hoouaao* ana ma ka Heiau i ke Aumnku A
Lono, (oiai, oia no ke aku& a Ke. kuhaupio ihilinai nu ii ma., hope oai ae ike aku aua ao paha kaua e ka aiea heluhelu i pule a Kekuhaupk» i kaiokalu iaaua oke akui L >no i kai uaa.' oawa o kenahi kaiil' kupilikii io* mawaeua ona oae «ekahi koa kau - i»oa Kahekili, ma kekahi wahi o Maui uia fce>& uiUB aku» auie uae a kana kamaUio ann iH» 5a aoea l kela manaw*.) aa hoi oJ«i 'a q K«kuhaupto me k*na kueau ao iua haioai kanaka, a hoea i ko Uoa wabj e aoho ana, ae kokoke *na no ho 4 i keia aina o Kapua, ua kaainlli;} aku ia kana Kumu ao lua haīhai kanaka. a hoea i ko laua wahi e uoho aua, ®e kokoke ana nu keia aiaa o Kapu;i, ua kaiaailio aku !a kaoa Kuuiu ao lua h*ihsi katuk A laia i k«ia mau oUio. "K kuu haumnna ai.i opio ma ka'u hoo*naopopo asu eia ka hoamauai ana ona aku* rothope g «aua huakai, ua mai 1 A aa kahoaka laoi i ka apeuo ia u ka kaua hana, ae hooaumoe iki aaa *au» i kekahi ni'.n mauawa o po, a hiki i k**u manawa e hoala •ko ai ia t>e, aiaiia, o kft hoio no ia, o kakou nu ke» huakai \m'\ bax[ hakoko nou e kuu haoiuaua alii. ] okk bu» *ai hi»oi»ana a kau« i k a j Ueian,. «i HeUi* po kapu hoi o K aue kf aka* au « hUinat nui "ei, ua | hoiopon » mat !i oo na haoa ap&u* j wait»o aku kx tboh»i uka { a <ae ka awa-hiw*. }nt hoi » m# ka no hou e j«M hoioptv»o o>aoii no na hma hay j a* ka fttnft nei, * a%t ia' fco- j | iopono k* tiana ma ks •eft nv» k« hv^v x js i rv > uaj th*na h«jku &a*«a raa k» . tfto ka u oieio hooiana rc ia j* K»*ui»*upi<\ *« ko* ikaika lua* ; (• «ktt lt« kahw kaua m a ( !km+ i»ua aku, e a uui k& **%»ka, • o»fti iki kft | hopn on, o liio a «a »ei Vo ui [< «a«a hooiaw* j»*ikt'; „km hu iot 0 kft tftUft t I liek' uo k* «hMMk,. !tt »- «* \mtm t k«kUit i#* u l-. !«W ka ;>**« «k«» «4<e *»oi k*« ** ma 1 .»Sh4n* ♦****• % ta «'• ks > «v 1 Im» « «&»i k* h»* , I ken* U/' V* *%, v % e a > 5, «**.&*; * U l*%». * m h «ln* 1 *W H * •> * <v ♦ %* ** % i tf|%V -• T * - ***
L "' " • 1 * —" : j kuoiu aua, ae Iwao aua uu wa :®a na apau e hueku i k«j.a mau nie|[o au apau ake^Kumu, kamaiHe mai ai. Me ia jsr.au uoo* tiQi> Ilo'kp jūtk. ua i*oi aku ia uia « l>o >luqlu iki i ktK*U mawawa u po, * &'i h,oea -ua uii.i aa ka iioku- - 10% ua, h-iaia ia »«i Ia u K«kuhaupi ! « kaiia Kumu Koaia, ao koim kuk« ilio ia uo >a iaia iUo, ae ooi i koaa malu pua-kai, ai maloUue hoi uia ute koaa kuU QA heie Uakaka iue ka ii'ihi maka a oka uioaua kai ake». rw,au aku ia iakou iu»i īiuoa o keia mau waa kauiua, *o ka U ae ia uo ia o ka i>ea paiau» euoeua a iūo aku ia ka hoio o ka waa matruli oka pa aaa iho a ka m.- - ka&i "kahau kauiana o n a ama kupoiua aia i ka lai. ' 'Hoomaopopo aku ia uu u Kekuhaupio ika hoiho p"uo o ko iakou uei waa i kaxii o«aho ae o oa Poaapele, a* pili aia h;i i ka apana o K&u IWo aku ia iakou nei i kelm koaiia po a hiki i ka manawa i waha iiiai ai ke aiauia o ka va* 4*aao, a hiki waie uoi ka ike polo ia aua aku o ka lii ote aauaka, aiaiia, hooiho ponu aau ia ko iakou aai uiau waa kauiua iwaho potot ,ū ka oioaua o keia wahi i kaooiailii i* a* la. ■: i pau