Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 11, 12 August 1920 — HE MOOLELO WALOHIA NO EUDORA KA HAPA INIA ILOKO O NA HOOMAINOINOIA HE NUI AME KE ALIIWAHINE PIKALINI ILOKO O KE KOLOKA O KA HOOKAMANI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO EUDORA KA HAPA INIA ILOKO O NA HOOMAINOINOIA HE NUI AME KE ALIIWAHINE PIKALINI ILOKO O KE KOLOKA O KA HOOKAMANI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

MOKI'NA VIII j *KA H< »JTPIO IA ANA O | KI'DORA K »uhf» »>»» Anekona, ina « hiki ia oe We haniwi ;n»i i i.a kokua atia ia'u o keia h >rr, Alnil»*, e uku i ao w«u ia oe : kanaliuiH lausini dalH t oia hf>i f ae aiāl ue ia'u e !n n. mah'ik » 'm keia Duuilitl< ;e Iv)ar :uiit ūt oe ina'n»» k»>u ha p,iu j ia '.nai ka h'ina aiiii ua hiki ia ke h«>i a nnho n a kokahi aupuni . ka ! 'a (• k'iu da!:t t- naho ai «| mnke <»#•, «.«hi H : e . ik iu n:t L'Uii- »ahi a kn iuiiHUaanno i'puiwa aeai, !ue ka hiīio :<n» kiiko \ koiia mau k»t nu » nar t ?t pon<» tu:tila oin u Mal;ik ula. l'a anei i keia mea'* waiii a Maiakoiua. lo<: :«U i iuoeuhaiu' UiUa n>> 1 k«'!ii M;f v. Wiihi a luu.->pfiahao i Daoe ■ m»'f ai.• lle ruii mahuahuii 1 >« ke'a t n 0 ke iia!a>\ale uO īh : hiki ke luua l.i'u. lna ii.« hik! ia'u ke haawt in O' i hnokahi')«incri Aanaiiii a i mi, pnha h»a u'u kanalua in iin'.ii wahi h >u a Malak iiua. t Aui*» au *• n.l aiu ana ia ut? i i u<e»* n.o ka ho nua iaia, aule l •«. wnili ;i k;t hl'iap tahao. IVhf i t- - hiki Hi ih'n ke huopakele ia.it? I ki-ia vv.t i !=thtu aku »i u M.tltkuuia i ko la uiau liau», h tniwun«wana a.ku.ht i kt*u dji»u- uh-i >; • Hc «ha'kau pa»u- ,u> k«>ra Koi j»'u? \ule !ltiei inwe i <l.iht a e luu:pakeltT iiti.«? K fct? lio le -aku wei au jia. uf, a 'uiu Iw biki ia'u ke i tu» p:ikt-i- ih'.h m« ko'u i i>ie i , o kt>iirt dnj«, niaiiii, U:t 1.: uuii !t,a au. Ana«' ma ke ano e • imna ole #n i kH'u huna, a e uhafei h -i i k.t hilinai i hooiiiia loai uua. luua o.u, Wvtl)i a 4;t iuuapaahao i P*Uf lliill Al. A '!»• i.<» e !»iks i* o • k*- honpnke!* i keia knikam«hi,!*» h» w i <>!« ūtai ka mak t > mnin'iiuo t ai, w t J,i a MhU» kv>ma. Ao?e iim.«.> ma n t iuiu «pau. O k\t\i vva!v hu ei eekuo i kt'i& «aik.imahii.i- n.a: koi.i UMI4-pa»h;v.' akiu «laih, vī k.o ? U h ■ I.aahaM ana : o ia 1 ka' u uiiihu.i t» pan tici, i\ iīiu h<-i ku u }n<-a rii«e!U3e i UJ«*A O h i.n. in hi .< p..t: hoi k«'u h ; ! ; uaii» «i t k«-i.i -,ku. A»>jV I-m au * *t' aua ! ?au, «;th: n ka luuHi'i'Ahau. N > ku Mh: jko;u.i lie i-.'.m u» < ī it a &ku k.i psf .kik; ku Hi. ua ksi »e <1 i in īliiua .■ h' .oit f,. iriH <>■* iM:niUt-r i o iu iufijtpaahtto !«r ka pi>ih auiN u k'HU C«3«tl u,»,* j k** p»#i» w > k tim rtif* hopv in»n» •ku ti 1 M« Rt it « ka tncH hiluluiu »i !k»* *« !« k«k u » kii p hua ai»ii u k-. SNh«* -rn% i, u ;. I t k«»k<»'t; n tj«M* .Kt> \ t v • •• > ■ ."■< Ki!u r t ; I I An»'U £ kuu.<3 f»i li kti o! k* ru»nt <i ua >Jt« *ka U' i.it,i f pe atnt n e ke ki*i *vshine, a i k» ik»- a <.m 'tun*| o k« wnlum- ui* uei, u k l,« uk.-<R*valu 2* oi«, os« u 1 k'a wa s A.I.«U \ ««<!»'< ih*» «j tna ik« «u hu 0 Euth»r«t * h.t*«i awi«t:« : t «i« u « k«i« »tB« o i !\). Jvhv«.kt<u uv>hu KU* ni« kt 4 ia k«* i.u»? Oih* k«k»hi ltu:« o K» iiom r i>> < a<ta i m#u tuak» u «i U wi, s ki'knhi lima ti .\.srU pai.r .<:? u.ai 'au tt>l km.ii ni»<*u, Anfla i »tmis ; ut« «iui* f k*W~ it i*tm li* ih*j ijt i»4*, * UlliMU h ti i»i«» U, v IVī I * t ■. k,» v< •-.* h..r« kt 4 » « . suu le »i<.-t«r K * M! k«- ! '• H.O aku l.j»iu U ' 'l'i-i «' i, 1M llMl . \ .* k j2s k* |fc s »" i U.*t*«tftA t ual «> •» i * k «'. n»m k«< t,o ty •r« p-.<u '•+, a t« i * Uira r* J»<t . us «UMUi m\l t* s j

p»u U>» neko'ii ike ana 1 naYliarhn., hi « ,Eudura * , I itokoj oia wa i bjyli ae m o Aneia a ntftau 1 ke Wiai v ahiiK', Peheu < ia ■ o«i i ka'u wa i ha»ilete ib" di a hiki' i k«la Wa? - j O e kstu ka'k&w iliine iuaikat.be mea ra<JkujKK.kUi*lsU3 no ko'ū nai»u, ku īim» fjna īaia < qoKo « ;t ' | wahi » k«* fc.i«*i wthiiif ' | He lloira huhi kf>i« o ka | uei au«. aia tioi r «'hi Ai>a iakpu nei i ka|haiulu» a ai«i Sa ke panipu»!* bau a kou> > nrn , o MalaiSuttvft ilokn, l'a uau» pont>| ak' ia o Aneia (D|iiutia ona a iJkt» j aku ia i na hoaiioiia o ke kauiuaha. imluna o a •ia kaua i. Olelo iiiO ni, ua pnhua hou no 0| Maiaku*|ia m» kana iiuaksi huupu-

kelē ia Ji-j(lor». Noiaila ua uiuau, koke ia o!a mt| fee pihuihoi. . Ua h<|loi>oii<> a!it|i knu hnakji? Ll.'ko <» keia ><a un hau'e ih« la o;Mairttunsaj uia ma wawae n, j£udorn u)e na waij)»k.i u ka eha e hi)i!|>uiu afift i kona a p'ane aiai ia tne ka ieu uanalie. ' P.'hea' J» oe e ku|u aioh-i iloko i'* ki'ia lu»ra? ! i O e MaUkoaii',,, ua aneane inui k «'u hora e heie |iku .;i ui«'keU' r a ia<» o kii uiuliwui'o ka uiaki*. a j iiō uei'au epau ko"u i>laJiok<» «•, kei >'»■«, a uinha au n<« ba uiauaw.» j pau °le. Auwe ka mea ei»aeh i* Aj naua ppno tuai 1;» eia uiaiuua u. Maiakoenn. • ; [ Oe ua L»ni! wahi a Maīukouia i' | puaoa ae ai, anwe ku a«ea ehael,. u 1 jka hiki ele i.i'u kt h>op4keie ao ia | oe iaai ka uiake iiī.i', uole lua e ulki, | i kuu kh.o uei ke liuohai uou a h< o- , ipakele ae ia oe e kUu Eo<lora. 4 | Ua haua oe.e M,;il«koUia m» ua; ao«U :io ka holipukele aua iu'u,j <a u)ai ee no ij ( wah» hou p Eud<»r a ; | Aka' ua maiiao au aule he uiea j hiki hou iii'u kt haua aku nou t i wahi a Malnkoiua. : | SkuuMaiakjina.ua tu.ikeiiiokej jau i>\ hov>pan i.uai oe me a'u, i' >o'u Ja e unhe ai 1" uoiio pu euai *.»«! 'nie h'u, uule e ui loi ko'u ehaehaj jke ;kv aki- i ki<u o-au , |« uaua oia» aiia ia'u, a iawe akli-, | h ii i ko'u alvha hope uie oe, w^h'; jal£udora. i 1 Ke hiopaa nti au nou e kuu £u> ! jdura, a in« uo ua kou uuake iho| 'malaihi, aIMU, h.e h -okahi n> ki>, |k*iua hele.pu an« . ka.ua \ ]i.iie i»le-ai wahi « Ma'ikoaia. I Iluko y ki'iu wa i k ano h<"U Uihi ' |ai ke ki»i puka si kpUiea »■ .ti U .lau» nei i,o ku <ieuijL» a..a lwai» \ a j s n ( MU»Uit 0 ku Auria ,l>eu.o <<ua tU4ii,, 'ua iiaWHuaWuua u £ilu aku la kiia, ; oaa iiH pepei «u u Ki: dura 1 Heia 1 hua<.Se;u. ; I j K hiji lai.a i kuu uianao e Eudora. (

K UaiNi aku iaiun i.p kuu yakt*le. A : t*o fea u*t«a kt* h'K'Miki pia uei mu iiuua u tiu Luii noit loiī o* e Ui»ks ; ariß. 0 kt* «lohii h«iia- i o ko *aUH 4 ■5 !igk\> «> k.-Ij* wa a: AaeiA i iuiua m«i tti ipe tuv huii u.»j 1« o An«!:i h p«nt! i|» Aiiiila u» pali ; !a uo kau : ,u«« V\v, v <ih L:«ai, u.t pkihua bou liu ali r a anua au uut> ka Uiki 'u'u, «k», HiA iuau \pm kv"u ao..u ka , pAlAlnk',. M^akuiiua. Km ku'u i i« ih», w*ht «, ■ Aui'iM, imui U ua tu> 'P<ihua u 0« lu«i k«ti U)*u hu»kai i,- t.j»| . #La u u « u,fke- ; i m*kt! an i# w e Ui'lle p* lul*i u« \ liuialia a' i k-ki-U iimku i «• U«« nmk>»ukA'i n<» uiu« umhukii. ;*«a. I k» wfrt t* lot« >i u <wW vf lu| «iuku t* U«U Ov o ih>4iur«Ji > a i x ui*u \h UoU) i,«, * t !av@ ? •..♦ai v«* * iu ita iiok.,l .. k* UftU<riv, . lu'U- (u« «.kI»; kvVsk,v t k» i*i>p««< { , li*u I .if Ahiaiii u ii.,» ia jkij-s Uittw*«Uu o4 |. puk > {>« mn, , h,t;tp«»h. ; w, a itiA oS v ikv #u* » «*., j*ahi *atiinr me ka »»hu t-UfW i iu \ iu.t>( tu»*4v iu k*. Ih# o oe vi % K.?u r*lu■ U» e '.*w ' p*iVc4\< iiu iaiai • i («• i-.« t(U i |i.ns4i*A * hui« .ku vi»u* tiic k« uiii «u C.*bii .. |U»t«ku «U i li K.iltU»!«jU44 A ī U £*UU, .U» pu M a Ukb« i*'u- K« <oh«, ui*t U *uti e» i k*"u u**u it«MUtāi *a«, ««{.i m Aue!*,; ! 8 k' HHI UA t«tT\ iw t4« ia ,*hti vf*hi & A<ktaa|ttU« M| iaioo»s, tt«Ki * Am-I* ttiC k* imu lj;u ia, K kiill t« ¥■ WH>io p*'t a4t * v,«. Ī »»« #p«u »'« C ;via ft«ht h-.iu s Ami*. i . N . 0 n «tM l l*'y aiu 4«ttt ! *\

■>o!c i.o i« he ",ea e piliki;» «i. Nciaila ke ho"liiki «ei -.10 e waM a M&Ukuuw. A ehau'i koke a*<q ,fti wuh» »1, Auela. ,e huua. kuki- a J wahi a Malakiu-pa Aliiila v pukeh auanei u EuJ| <ra # W»bi ;v Ainla, , oke uiēa iuua loa ii MiUakoma ' jliana <ji ma kekahl. kakaliiiku ',u j nin no.konii kl āna t il'q ,pu Jmih.vlea Eu<jt i, ra u.u RU W;»ki. # «ii 1o«r dku nu iiia ui ilfo ala ; e p*s,isi ann, a iu.i ka h ik.„ mai a jna kt<u\v>» Uw-Uh* inla uvj, mul ka j nalowale «<na 0 J£uJof< 0 hiki i k'li, j J{ī* e huli o;au una keia wh; il'o i ! |koi.a haku uia ita wuhi apau. | I l k.a luaa ai aia Slalaki»uj» kah;. iilloa KL"dora ua U»e ;u!.'lei lua! |aku.lu oia uu ka h.uUtuishau. & u-I luaa aku uu o ]&U(lora. ie Uua uti e 1 , uuho ana uia kuua o kci anu .»a»ali«ali e iiiki °!« ai ke :na-1 UHuluiia ia v la aliii *'Ja uu>u.-:a u| kuuit li ia nud. . I V A h.ioiU/iika ae 1h u E-Jurtt e, aia iU»na u ;»i k »'.a v*.■ hi :.v t n:t i iky iuul i'i "u Mui..ko ■ j j a iua'i.u!i nae 0 Ka hiki pj;.-i |i»ia ke »ta ae iluna, aia hi*i. ua U'Uaku U kaūa wahi iK > i» ( un'hilf. ' r il:ma ona uie ke kiililia'ia u kuua | wuhi nut-I(i n • koua h;«iu w.ihine, ,L'a uuinuaka ih".K u Euv.l i kfi. a kaui w.i'hi illo* :i ln.iwi aku | ;a i koua li.u» ia MiUkun) t "ine. . ulelu ana aku s Ke hnomaikui u"» nei «11 ia oe ej ' M :l«ko:u:i Uw koU Uwe ana luai nti . i kuu iliu. AUiha uo uia, huukah_r j a'u uaea ® aluha uei 0 k-u»* mauule e nuke ui.a j", A*.<«hia |Kudora. ; Mahi.pe'iiiu oku h<» Uui.i aua o 'Maiakuma i kikihi umuuna u«c j Eu-ua lmaiek'ihu la o'.a : ,hak-p<*aha.> ;ue koi.a maiuiu lua e 1 hui hou »ue Auela. l T a i.oke oia ; jka huli ia Anela uia kela kakahiuka aole uia i loaa iai, a uiu kokahi kaikahiakaae ia Malako ua e ii o uaI kaukuu ana e ai i koua <uu 1 k-k.i--hiaka, tti« bvi, ua ho p*.ivv<4 l<>a ia luiai U uia i ka ht-uiu aiu j ke jpanipuka o kunn k-«ua a ui«) ( l 4 i uAu -iit i.'oko Uiau <iku U o >, Mala£u«ta iaia a ho.'.»m<U" Uio Ja , iai« iluua o ka.uoh( pa.pni | AoJe au 1 >k« ia oe ujh k ; , hale,p««hi.u i ke kakalii ka i» uvni«.vii. lU* i uhi nu u» ia ve i ka t iwaiiwah? wohi a Maiakoaiii. j Av4eloahc hi*i u'u h*le i ni hinei uiai aol" w'u ae ia, a pela t 110 ui« k*u l«v Ma ka lnk<. u oit-L< o ika heie piuepine uua aku e i\e ia>a jheuie«i *u e hoanu e ia u koua |twotuiU av4t.' hoi ota e ho <uakaukau tuo kona uj*U* »na. !-\t h ukv Uini Liku' u'ia'u a<»u he ae ia <> u.t iakua ae m:»w»h<i ? ik.f 1 *i^, u koe I »*le u«i ke kanuKnpu 1 ". f•« lauaka.uawai aa:« wka pi!:koku p .» w ! !,■«. wahi * Ant-U. W«hi a iak<m, owai ULo» «- kt kaiaauiahine h h" 1 - ,t Mai;> Owai. o ka naak un i. axe kt , iuuapaalmo, « pila U » ua - K t- ■ houapule, a t*»ai mis lako\: uoo« noo vna oky ': hi le inau aku iiaiU 'he i»e.* ia e h <u» 'ii o •»>« i ka uo 1 ■« kx * A 'i.n.i Aote » ptu.