Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 31, 1 Ianuali 1920 — PEHEA KEIA ANO HANA? [ARTICLE]

PEHEA KEIA ANO HANA?

He mea na naakou e aiahalo ai i i ka hana o ka Makainui o ke«a Kalana, ma kona kapae ana i k*:kahi poe malalo o Tjona Keena no ka mannwa i kekahi tnanawa« a h°opau aku hoi ia lakou i kekahi manawa no ko laknu malama ole i ka lianoh&no o k'a hana i hookau ia aku maluna o lakou. Ua liio ia hana o ko kakou -Makainoi i hana ano

makua e hahau ana i kana mau keiki malama ole i'ka hanohano o ka oihana i kau maluna o lakou. E hoikepu ana no hoi ia ka Makainui i kona jspono ole ia ano hana e lawelawe ia e ka poe malaJo o kona Keena, oia kekahi o na hana h.*)opai ana i hookau aku maluna o kekahi Pake Makai kiu malalo o kona Keena. He leo kukala mai no ia i «ka makee ia b ka hanohano o ka hana o ka lerhulehu o keia Kalana oiai, aole, paha i makemake ia na Poo Aupuni o kakou e īilo i poe | hana haihai kanawai, ai ole i poe hapala i ka ha.iohano o ka Oihana o ka lehulehu 5 hookau ia aku maluna o lakou, O ka hana hoopai i hookau ia aku maluna o keia Pake Makaikiu, aole no kona ano lahui okoa, aka, mamuli no ia o kona malama ole ana i ka pono o ke hana i hilinai ia aku ai maluna ona, Aole loa he mea e ahewa ana i ka Makainui no ia hana, ua hoike mai ia 3

kt "Makee Hanohano o ka Makainui i ka inoa maikai o keia Kalana o kakou."

No manawa i bala ae nei ka "wawa wale ia ana o ka hana r> kekahi Luna Aupuni kiekie o keia Kalana," m& ke ano he raea wawahi i ka noho maluhia ana o kekahi kane me kana wahine, a i ano hooiaio ia mai paha keia w&wa wale ia ana, ma ka haunaele i īke" ia iloko o keia home, a kaawale ka noho ana o kela kane me kana wahine. Aole oia wale no ka inea i hoomaopopo ia, aka, ua lima aku la keia Uuna Anpuni Kiekie o ke Kalana o Hawaii i kekahi Hate ma ke Alanui Manono, a ua ike ia ka noho ana o ka wahine a kela kane iloko o kela hale i kekahi manawa, a o ke kulēana o ka ike ia ana ma ia hale, na ka lehulehu no paua e koho iho i ka manao oia mea. Ma kela hoolimalima ana o

keia Luna Kalana i kela home hou, aole oia i hoolilo i kela home hou ana i hoolimalima ai i wahi noho inau nona, aka, a ia no kona noho mau ana ma kahi no ana i hoolimalima maa ai ma Rumi o ke. kahi hale heolimalima rumi o Hilo nel. A. he mea kupainaha no ia a kakou e hoohuoi iho ai ika manao o kela hoolimalima ana, ame ike ia o keU wahine a kela kane i wawahi ia kona noho ohana ana ma ia hale i kekahi manawa.

I ka la Kānkimaka iho nei, oa hele malu ke kane nana ka wahine i kela hale i hoolimalima ia e ka Luna Aupuni Kalana, a o ka mea i ike ia aku e kekahi poe hoike lehulehu, oia no kona alualu ana i kele* Luna Aupuni iloko o kona aahu paiemai pokole, a e holohele ana kela Luna Aupuni Kalana mai kekahi rumi ai kekahi rumi aku, a hiki i kona komo ana iioko o kekahi Rumi kahi paha e waiho aua kona naau aahu, a kii mai la i ka puka o kela rumi, a e lohe ia aku ana ka palukuluku ana o ke kane a ka wahioe tmwaho o kela rumi. I manawa pahn i paa ka lolt 6 ka L«rj» Kklana, ua hoaf ōia e holo ikku mai Ma r.imi i>vah6 o kela hale, a e holo aua hoi ntj) lona kekahi feaa Oiomohile. a ua alualu aku la ke a ka wahine mahope o ka Luna kupuni a i ka pil ana aku 6 ka Luua Aupnm Kalāna iluna 6 kela kaa, u* loaa aku i tia lima o k* kan| uana ka wahiae, a ua huki h la oia mui kaa tnai, a hiui ilalo ma iae o kela nlanui, & heo* uiaka īho U kt> kain* n:\na ka wa> hiue, a o ka mea hai i vrawaīii ia k$ noho ana o kona "Ohana,*' e paj iukulukli i na maka' o ka ĪAUia Aupon:, a « ike ia ana keia hena f kekshl mau mak'iuiaka liaole 4. nana aku ana, a ad>le nae kahi 4 Ukou i haawi aku i ka lima kokua i ka Luna Aupuui Kalaua, aole wultj hoi 0 mau i»|akatnaka haolj wnU- ka ike i keia palukuluku \& mai o na maka 0 ka, Luna Aupmu Kalana, aka, he ho*iao kekahi 0 ku-

koke loa ana i keia wahi, a ua ike aka la ka pae nona keia Ilonae i keia hana painkuluku ia ttiai o na maka o ka Luna Aupuni Kalana, a mauouli n ka manao aloha paha o ke Poo o kela Home, ua hele aku la oia a hookaawale ae la ī na niea ihataka, a ua ho>daaopopo ia aku I ia ke kiheahea o ke ko&o i na maka o ka Luna Aupuni Kaiana, O kona kau no ia ma kekahi kaa a holo aku

la mai kahi aka o kona hoeha ia. He mea keia i ike maka ia e kekahi poe lehulehu. 0 ka ninau a kakou e ihoohuoi iho ai. Heaha ho» ke kumu

nui o keia palukuluku ia ana o na makū o feeia Luna Aopuni Kalana? Ā i ka hoea ana o keia kane nana ka wahine i kela hale ana i heolimalima ai, a alualu iaiā e pepeh\ aole anei hoi he kanawai ko ka aina, e hiki ai i ua Luna Aupuni Kalana nei e hoopii aku 5 ka tnea komohewa i konā hale ana i hoolimalima ai? I kona alualu ia a loaa aku ike Alanni holo kaa, a noke ia eia ika palnkuluku ia ke kane a f kela wahine, aole anei hoi he kanaI wai kekahi no ka hoeha e waiho nei liloko o na huke kanawai o kakou, a' S heaha hoi kona mea i hoopii ol(> a* i i keia kane pepehi iaia? I keia mau !la iho nei, ua n?lowale kela Luiia lAupnni Kalana mai kona Keena aku, a ua- noho paha e lapaau i na maewaewa o ka lima o ke kane nana ka wahine i hookau ai ma!una onn, oia paha ai ole, ua hele paha no kekahi wahi okoa no keI kahi hana pili i kana hana. A hoea oae i keia manawa a makou'e puka aku nei, aole loa i hopu ia ae kela kane nana i pepehi i ka Lunā Aupun' Kalana no ka hoehā. No ke aha keia kumn o ka hoopii ole o ka Luna Aupuni i ka 4, Mea hoeha iaia? He mea keia i kamailio akea ia e kekahi poe i keia mau la, a ua hele ka ea a polōpolona i keia mau hana.

Heaha ana " la ka~hana e hana ia aku ana 5 keia Luna Kalana? 0 ka Loio Kalana o keia Kalaua o Hawaii he, mea oia i koho ia e ka lehulehu no ke kiai ana i ka makaha o ke Kanawai, a ua lilo hoi oia i Alakai Kanawai no keia Kalana. He mea oia e malama ana i ka hanohano o keia Kalana rca na alakai kanawai apau, a oia no hoi ke Keena Poo no ka hoopii ana ina poe haihai kanawai imua o na Aha Hookoiokolo o keia Kalana. Ke hilinai nei no makoo i keia Hoa 'Hawaii o makou i hapai ia e ka leholehu, a aole no paha i v nele iloko ona ka makee i ka hanohano o ka lawelawe Oihana ia ana ma na Keena like ole o keia Kalana. Ua hoopau ia kekahi mau Oiwi Hawaii ma kekahi mau Keena o ke Kalana o H'awaii, mamuli o ko lakou lawelawe hemahema i ka hana i hookau .ia aku maluna o le.kou. Ikeia mau la iho la no hoi ua hoopau ia, ai ole ua kapae ia aku la e *ka Makainui o keia Kalana kekahi Pake Makaikiu raai ka hana e lawelawe ana, & ua lilo ū'o ia mea i hana ia aku i mea kaulike, oha, aole i nnna ia roa ke ano lahui ke ano oia hana ia ana, aka, mamuli o ka hemahema o ka hana i hana ia.

Ē Mr. Loio Kalana o Hawaii, heaha ana kau e hana ai no keia Luna Aupuni Kiekie a makou i hoike ae hi no kela hana i hana ia malnna ona e kela kane nana, i pepehi iaia? Aol» anei he hana kaulike ma kou aoan ke kahea ana kela kane no la ka Home i hauuaele ninaninau aen iaia i na kuenu o kona lawa ana i ke kanawai ma kona linoa, a hookau akn la i ka hoopai malana o koknhi Luna Aupuni o koic\ Kalana?

Ke t»anao noī ttakou lie hana lanlike ma k«u noao ka uoīi pono ana aku 1 keia naea l hana ia uia waena o keīa Lnua Aupuni Kalaua Kiekie, a uae kek kauo noua ka-. Houie i poiuo? Aoie auei hoi he aao makua uou ke lawelawe oe! k«ia hRn« aloh» 110 ke pono ota Iloa

Hawaii o kakon'* Ko iīni nei aiakoi e iuua aku ana ika mea k&ulike uaa keia koke iiio

Ua hookaa mai nei o J. D. Cutoroinjt o Kapaa i ke o!a o kana Hoku no kreia loakahiki o iu>i, a ke liaawi aku nei ui*kou 1 «,a uiahalo ūaH k*?ia nukaiiakA uiaik&l e aiakou o* noiio ffi;u !a \ ka uaul 53 4 - >tatiok aianipo.