Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 25, 20 November 1919 — KE AUPUNI KOMISINA [ARTICLE]

KE AUPUNI KOMISINA

I*6 ike iho makou una kekah 1 loanao pepa alakai o kekahi oupepa naeno o Honolula, no ka hoalaala hoo ia mai o keia ninao Aopuni Komiaioa no Hawaii oei, a i hoea mai keia ūoana;) naanouli paha o kekftbi mau olelo ario ifcaika a ka Lonakanawai Vagahan-a o ka Aha Hookulokolp Federala, a i haioialo ia hoi ma ka la "Hoomanao iho nei r> fea Laoakila." oke Kama o kela mau olelo i ala mai ai, maoauli no ia o keia ninau pili i na Knla lapana e a'o ia nei npa Hawaii nei, * ua hoike ae ka Lunakanawai i kona apuao oie i ka hiMjmau ia o keia oiau Kuia a'o olelo Kapani oia ka aina o ka Am*rika, b he ano kue ia i ka "Hoo-Amerika ia" o na poe e noho ana aialuna o ka Ifepo aina t aoho mana ia e na Amerika. Ua hoomaooopo ifl ka nui o na pilikia e ike ia nei ma Amerika i kera mau la, noamuli o ke a'o ia o na olelo o kekehi mau aina ma kekahi omo wahi o Ameriba, a i ka hoea ana naai o kaleo kahea o ke Aupuni no ke kekoa ia aku makelakaua i ha!a koke iho nei, ua ike ia ke ano uluaoa aua ma kekahi mau wahi 0 Amerika-

Ma n& iaa eli ianaha o Amerika i keia la, ua lawelawe ia ka hapanoi o keia hana ena poe Limahana 0 na Lahui okoa,' ; oia boi na Kukini, Aueeturia, ame kekahi mau iahui okoa e ae, » na» kahi kokone 00 ho» j keia mau lua iaoahu, he mau haiekula kahi i a'o ia na oieio o kela mao iahui iualihini, a nele iho ia ke a'o ia ana ma ka olelo o n» Amerika, a na lilo no ia i mea hoonanupo i kela poe i ke ano o ka Amerika.

Ke iilo nei no hoi keia a'o ia 0 ka Oieie Kepani ma Hawaii nei f a i waena 0 na Kula lapana, i mea hoonaluea i ka manao o na Hoa 0 ka Ahauieio iAhai, a aole wale hoi oia mea, aka, ke ht>omaopopo loa ia mai nei ke kuiana o ka nee ana 0 na Kuia Aupuui o ke Teriiori o Hawaii nei iia oi loa aku ka nui o na Keiki Kepani e hanau ia nei ooa Hawaii nei, a $ hoopiha nei i na Haie Kula Aupuni o ke TeriWri, a he mau makahiki kakaikahi wale no koe, a lilo keia mau keikikane me na kaikamahine i poe kupono i ke koho harota/a o ka Hlo no ia o ka hookele Aupeni ana malalo o ka mana ona lapana i hanau m» Ha-

waii nei, oiai, i keia 'nianaw;» n» e h«K>ruaopopo ia nei, he iahtti liße loa keia pc»e lapana iph na hana, a e kn ana lakro a kokun ia lakoo iho. I kf» wa e liio si ka hapnmii o k» manl koho harota tna ko : lalfon lioaa, h« eiea maopopo los, aotp !oa ilo&a ia l«kou ka manao kaiiiike o na Oiwi Hawaii, oia hoi ke koho pu ana i na moho o ka iii t o!p me ko lakou, a o ka mooMo no o ko kakou Ahaoleto ame m oihana Kālan» o k*kou «a hoike oiaio no »»«Qokau!ikp o n» H»wni! 4 oiai. eia i ko l»lroK timn k* hapHOūi o ke koho Urot-H i M* mau wakahiki 1 Uh.a iho la, #ole nae kakou i kahā iii. I k«ia «mu pule e nee nei, ēi* no ke hootn«tUKn»i» i* «ku »ei ke *ik> *la ttt*i o na I*paß«, * kuku?« » u* Ahahui Unuum o» Uk.m, a p*h«* an« i* ke loai j* !*kou kp

ku' i' n*» koho bar >tH? ik« ii»o nu <tcu uiuau i .01 ea hoo--j nuini u) !if k« manH 1 o !<» Lnhui Amenka, oiai, aole loa laknu i makemake r rula ia o Hawaii mana hana 0 ke Anpuni e na I«*pana. Aole wale ma Hiwaii uei keia nin&u e hoala ia aej, afea 4 eia ka Mokuaina 0 Kaleponi ke hoomaopopo loa oei i keia pilikia o lakou i na lapana, a beaha ana la ka lakoo haua ma keia mua iho, Heaha ana ka hopena o keia~nliiHo e" t!Tsata| iā : mai nei ka ninau Ai puni Komiaina ma Hawaii nei?