Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 22, 30 October 1919 — KA POINO O HAWAII NEI [ARTICLE]
KA POINO O HAWAII NEI
iheleka ma: wakinekona i '. Mal " | (Miu ka peui «iai a P. . Tuitle) Waki.jekona. 0«1, "0 ka hana i hoohana ia ena Hi a o ka Aha Senate oke Teritori o Hawaiī, ma ka pepehi ana i ka Biia Kanawai no ka hooponopono :\na i ua Kula lapana, ua iilo ia i uoea hoomakue i na uoaka o aa Hoa o ka Ahaolelo Lahui. Me Ra hoomaopopo oie ia o oa Kuonu ki pooo no ia pepehi ana o keia t>iia kanawai, ga liio nae ia i ouea "hookuia i ke Hawaii pono iaiua o oa Hoa o ka Aha<ilelo uaaa-
nei " "O Wkahi ■» oh iweii ho >puiwa i haua m ineh'lnei iau a <j ke Kou)ite o ua Oihana Lawaia nu Oihana Hoohulo Muku aa kamaili» »e o LunamakaaiuHna Chas F. €arry o ka Mokuaina o Kaleponi, oiai h® hoa oia n<» kfia Kouiite, a oia no hoi ka LunahooniHlu o ke Kom>te o na T«ritori. I ka wa e n) >tiOO ia at)H ka men piii i ka "liwea Olelo Ole," ua hwpuka ae oih » ke'i&hi toHU nlelo ano pili i j (ieln han» a ka Ahaolelo o ke Ttrit«>ri Hnwaii (Hnle Souat\) uo kela ninau pili 1 kek bila knuAW«i hooponopono i na Kula Upana t ! auae he ala roa kana hm>ii)aop<»po, ua ««u»u aku n« lapan* i keUahi ma« ineae hookoemi ia s» ka makuokoa o keknhi mau n » hooiiolo ana «ko i kel» blla, (IU p Uoki kela tn u >.« o b«U ! oh u ka Ah«M»hrfo !/*hni \» Wakineko»ft t n n»āloa» n» hn? o kek hila kanan i ! » knmailio ai «> fk»nsto« i\»ha ! k* !a um\t olelo I h<>oUhft hn» m <
nupepa o HmelolK, pm rnau oieio. ui j.ku ka aiaaan \-.\' o ke DALA MaN V NUĪ, tu-tuin ke alohi i k-i aum, a u>i pmii ia n \ ka niaka o kek>thi poe e ka prep- :< oke dala maoiu» o ka hoike ana i bo lakou manao ano Amefika, n na poina kekahi poe i kd n lakou tuakee , i kh H«e eJoha o'ko puno pilikiuo iho, a ua poiim kakōu | li na iian» hoomainoino a lapana ia]
CoreH, ;i ?na i hl<i k.eia ainu n kakou mala.lo o ksi tn«na o lapanp, i hoei*tuai kela poino e hana ia nermBlunB o kela Lahui ma!una o k«ia nma o kakuu Eia na<? ke ike. n.si iui kak'm i keia mau haiiH ao ia ilokn i» na Kulu I.ipani, e hnomni' i ko lu-k(vu hiliuhi i 'ko I»kou Kmepe-n», •> ko kakou makftu o liillkia na Ma-
lto, «iail», liaawi pio wale «ku la'uol kakou mamuli o ke "akuS DALA] MANA NUI." * { Ua henehene ia o Desha i kona manawa i hoopuka ai i kela inau olelo m»j' ka p;*pahe!e o ka Hale 3enate e kekahi poe iloko o ke!a Rumi ia oianawa, a i ke kohu ana Ino Kela Hoike a ke Kon.,ite Hoona- ' auao, a i noho Lunwhoomalu' ia e Senatoa Desha, he eha wale no Se- ! natoa i kakooi keln bila kauawai, o ka hapnnui iho ea tcoho kue i li"ka hoīke a ke "Koftiite. Ke >ioea mai' nei nae na mea DĪli i ko Hawaii poino, a kuia poe e hono nei e kapilii?ili i ka loaa o)6 o na pouo ia ; Hawaii inalnna o ka Elele Kuiiio a Ihe mea m> keia oa k» poe kgho ba--Irotankei» Teritori e hoomlopopo : iho ai i ke knmu e'ko kak'ou poio", U,au>uli o keia nii.nao 4 »no alu/iu imi waiwni o keia pL*ulu e kiu pili-
kin<> aei ia Kuhio i keia. inaū la.) "O keia Hoa o ka Ahaolel'. L*hui Mr. Carry, mai kekatji wahi naai ia.o awa'wa uiahiai o Sacarameto, he w«hi hoi e hoouaaopopo loa nei 1 ko lakoū poiOo i ka iiui ona lapana e komo nei iioko o ka aina, a kaili aku i ka hana tnai ka lima aku o na kauiaaina oia wahi, Ua inanap keia hoa o ka Abaolelo Lahui, eia no ia poino ke hoohahani nei i ke Teritori o Hawaii (Pololei k<»ta ooanao o keia Hoa o ktt Adaoleio Lahui, eia ka Oihnna lAW%ija fce;..hpofoiQ; ; epa'i nei i keia nooa.) Ma kona manm» he mea keia e hoopoino ana i ke ano hoioūaua o ke Teritori o Hāwaii. 0 keia Mr Oory, oia iio Ka Luriahuosna)u o ke Konoite o na Teritor!, a he kulana mana hoi e pili ana i ha haaa Aha-
olelo e pili ana i ko Hawaii pomai-
ka>, a ua oi aku ke koikui o Keia Hoa o kf» Aha'.«leU> Lahui ma nā ninao m»ko Hawaii poumikai mamua o keaahi iuau hoa e ae. A. ua hoike tcaopups) loa aku ne's uo oia i ka Eiele o Hiwaii, e akahele loa ana oia uia na niuaii pili ia Hawaii, oiai, ke h;iotnaopopo loa nei oi i ma kela bana o sa H»le Senat» o ke Teritori, a ia io n'o he "maua ko na iapana av<\ Hawan." "0 keia hana kuloko i hana \n e | ke!a poe Senatoft _tna[ ka Haie Se- ! nate f lVritori, ua lilo i i i mfn "hoof/«?uea'' i ka rcanao o kekahi poe o ke "Kapakai ok» Pakipika, v ' m ua waiho ia aku u:> ia iwanao hu< liuoi i«i«;t o ka Elele mai Hawaii mai, a lilo iw ( hti ia i mea , "hoi)kunana , V 5 na nakiiMo o kekahi nau "Hoaioha o Hawaii,'' a i oianao nui hoi i kt» hoiomua o na hann o ka Ahaolelo o Ke Terit'»ri o Hawaii, Aole he umn;»wa i oi aku ki ka tiHfitilo ia o ka mea piii ia Hawaii mamua o keia nianawa, a e kiai loa ia aaa ua "ninau pili i» H»waii e na Hoa o ka Ahaolelo Lahui mai Kaleponia m»i. ahe Serjaton ho hoi uaai ka Mokn aine mai o Wakinekon& ka Luna hoomalu o ke Komite Kalepa, a h 3 maii Komite aniLnui hoi keia e pili ana i pomalkai holouaua o ke Teritori o Hawaii. ■ AKALA Vi-IBA, OCT 21 B hel«h«ip ae i keia mau olelo o *ela bka o ka mea kakau > ka nupepa Aka!avaik:t Wakiuekona, a ihe i kja poiuo i hekau aiai malunaV ko Hawaii holomua, eoaeouli o k«!a: oiau hana o kakahi mau Hoa o ka Aha Set at«» a i pili wale aku ai uiahop* o kekahir mau *'qiana mahik'.'/' a y m hoi i ka pono laula o: Hawaii al ln I keia la oae ke hoi mai ne; īa haiiH naaupo» i hana ia i keia nawa me KanooAoo ole, a mamuli oka ike ana o kela puulu "'iiouuoo 1 kw iakou pono Wv\h; iho no," eia 'lnkon ke h "ao nei e hinli \ ka loaa ol# o na dala in HawA'ii malon» o ka Elele Kuhio. oini uo nae, iia koqio pu ka iuna o kei n "puoiu*' iloko o ka hana o ka Ahaoleio ia m&u la, a 0;< kakau u x i ka lakoU maO lekn me ki h x)una pu *e \ oa H<»orii a u», Itp«o« e noho hana a;ia k > la-. *oa mao Mahiko, ' * he kohu ole no k« Hooiilo aumh Kuhi" \ ] "KAO kK!KF " « h,»okao i ; \ :\i kn j o ka lako«( mau hana,; "Nau iho n«> kou make e ka ker«- <•!«." ; :