Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 16, 18 September 1919 — KA HALAWAI MA MOOHEAU HULO [ARTICLE]
KA HALAWAI MA MOOHEAU HULO
E like oie ka uiakou i hooUha aku ai am ua kolauiu o ka Hoku o ka pule i hala + aa malama io ia.o.o kela hnlawai wakaaioaae nui ma Moolieau Holo, a ua akokoa ae np hol he anaiua n,ui o na īahui like
ole, .a ua hoomalu ia Uoi ka halawai. e Senatoa S, L, Dt*sha Sr, a OiHlaila po no hoi ka Bana puhiohe oke Kalana o ĪLiwaii kahi i
hookani manawalea ai n<» ka pomalkai o ka poe ī hele i ksla halawai. I r a hoolnuna rbua ia ae imua o kela anainai)J. N. Koomoa a nana i kamailio mai no ka pono o sa oihana lnwaiu o ka aina, ae paipai aria hoi i na Oiwi Hawaii e hoi hou e lawelawe i na oihaiia kuluma o ua Kupuna o Keia lahui kanaka, aole . hoi e lilo wale i ke kaukai wale aku na hai e hoolako mui ia lakou i na mea e pono ai ka noho ana. Mahope o kana mau olelo. hooikaika. ua hoolauna ia a-kn. e ka Lunahoomalu o ka halawai k» jnona ka halnwai i k;ihea ia ai. "iā'
hoi ka Luoaki'ii Eh.eoa' L < ke | Kalana o Oahu. 1 Mai ka hoomaka nna o kana haiolelo a hiki i ka pao ana, na nui ke ohohia ia o kana mau olelo, a ua| paipai mau ia keKahi ma« olelo ana' i kamailio mai ai me ka hunahuna ole iho i ka poe nana e hoopilikia nei ka poe ilihune o ku ■ aina. Ua wehewehe mai oia i kona hooikaika e kuknlu * ia kela Kalana mī Hono/uln, ae piii pu ana' hoi me kh Makeke Teritori, aua komo aku hāna iloko o k'a lima o ka pde e'koho mai ana ae wehe ia | a&a paha kela koho ma kekahi o Jteia mau la iho, a ua aneane i ke kannliaia taasani dala i hookaawale ia no na mea pili i keia Makeke h'.u o ke Kalana o Oahū. He wahi hoi e hiki ai i kela me !ieia kanaka lawaia a mahiai pahu, ai ole haaai holoholena paha e hele ai e k"ai i kona r«au waiwai me ke komo ole ae o kekahi mea mawaena e akeakeā ai, ai ole uku ai paha ka mea lawē'akn i na waiwai kuai i kekahi mea nana e kudala mai ai ole uku aku paha i na uk.u hoolimalima kiekie o kahi e kuai ia ai ka i*a, a me na mea kuai like ole, a ma ka nianao o ka mea haiolelo i kela ahiāhi o kahi wale no keia e hooemi ia mai ai ke kumukuai pipii maoli o ka i'a i keia ai hoomao*
popo ia ka nana ole e; ka pono oka mea "lawaia" a me ka pouo o ka poe 'nana e kuai ka i'a mai ka poe maauana. I keia manawa e hoomaopopo loa ia nei, ua kaki kiekie ia ke kumukuai o ka i'a e ka poe uiaauaua, ao ke kiekie nae o kela kumukuai i
hana ia pela, a ia iho ia iluua o ke poo o ka poe kuai aku i oieā e pono ai ka noho atla aia ka hoaie. Aole wale hoi o ia wale no, aka, o ka hana alūnu iiui pomaikai nc lakou iho 'oia uo ke kahua nui o ka pii inaoli o ke kumukuai oka io bibi i keia la, ae lalama nei a hoea i Ka 50 keneka o ka paon&, oiai no uae he 18 wale uo keueka e kuai ia mai nei eka p hanai holoholona i ka pse kuai liilii. Md na uiea apau i kumailio ia e ka Lunakiai Ebena L > i kela uhiahi» ua hoike aku kela anaina i ko lakou apono i na meu i kamaUio ia mai me ka uhiuhi ole ia o na mea i Itlu. Ke haawi uei makou, i ku mahalo aui i uu ololu maikai i kauiailio ia e ka mea Uaiolelo ji»u kela auaiaa halawai.
Ua hookna mai nā o John T, Nakai he $4.50 'no ke ola o Wana nupept Hoku, a hoea loa ika makahiki 1920, a pela »o hoi o John t/vni o HakalMi ua hookaa mai 1« no hoi oia & loa i luiai» 1921. li« hitinav nui keia o keia msu m«tyamak;» lawe Hokn o tna kou. E oluolu e la\v< j aku i ka hoomaikai nui !oa o ka Hikn kona! L H. "frnu« oo Hiawaii'* k,n moto o ka Ahahui llrokaulaoA i' Hilu i hwhoio ai ma ka nei, a ofa ;>na ko lakon n>ote h sk\i uo Miuii uo ka hookitu A..a aua' i neioknpnni nol Hawaii i.ui o K«iwe. i - :i i