Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 4, 26 June 1919 — HE MOOLELO KAAO NO Kepakailiula KE AHIKANANA A O KE KOA WIWOOLE O HILO HANAKAHI A I KA MOKUPUNI KAULANA O MOKUOLA AU I KE KAI. [ARTICLE]
HE MOOLELO KAAO NO Kepakailiula KE AHIKANANA A O KE KOA WIWOOLE O HILO HANAKAHI A I KA MOKUPUNI KAULANA O MOKUOLA AU I KE KAI.
: Moolelo Kahiko o Hawaii Niii) - Kuauh) * KE. KOMO ANA 0 KEPAK ULItLA E HOI ME MAKOLEA'
0 keia mau hoolala ana i keia Mau ahnula, uaalul iw ii o k alakiti % keeahi Kahuna o oa Makn» o
Makoiea, a nona hoi ka inoa o Haliikolomea, oiai, i, ka manwwa no i hala aku ai o Kiihele no ke kii «aa i kana keiki, ua kahea ia ak«r la keia Kahuna e Kahaluu ka makoahine o Makolea, a hailona iho la ua kahuna ijei i ke kulana. o keia keiki i kii ia aku la i mer. e noa ai ka ili kapu o ka Ui Makolea. Mamuli o keia- hailooa ana a ua Kahuna Haiiikolomea nei, ua hoike mai jsi oh i ke kulana kiekie maoli
o ke kulana o keia Keiki o Hilo Haoakahi, au ke keiki b>>i a ke Alii*kooku Makaoku. I ka ike ana no h$i u ua KaiiUua nei i ke aoo kejkulaua o keia keiki alii, oo'aiiik, opalaio o kana uaau booponoponu aoa i kabiko ia ai oioko o
ka haie o ka Ui Makoleu, a <ia ka kaua e ike ae la e ka mea heluhelu ma keia wahi o ko kaua moolelo. Ma kahi koKoke loa i kahi o keia hale oka Ui Makolea, a ia ua Kahuna Haiiikooaea ke hoomakaukau mai la i kana mau mohai i hoomakaukau mua ai, ae uhau hoi iaiua o Kepakailiula, oiai, ua hoouiaopopo no eia ike h mai ka po ?nai ke ano o keia mahhi; i Lipa māi i ka haie o ka lakou hanai
ali'. He puaa hiwapan, a he mta kea Malo oloa, a tne ka ia tila, a ua makaukau mua keia mau niei "ui> ka hahau ana imua oka Mal'hini kipa mai. 0 ke kumuuui loa o keia hoonohonoho aua o keia Kahuoa, mamuli no ia o kona ho.imaopopo pu āna ma kona ike aho kilokiio, he keiki keia i komo pu ke ano papalua, ai ola ia e like tne ka uoakou i boike toua ae !a "He leoko mai ka po mai." Ua kii aku la o Kiihele i kana keiki e kali mai ia iwaho o ka paha)e, a hoike aku la i ka holopouo | 0 ua mea apau, a noi aku ia iaia e ko-uo lualoko o ka hale, a uie ka hoike pu ae uo Uoi i ka Uoo>uakaukau ia ona hana ike iaia iuai ke Kahuna nui oia wahi, a mai haohao ke keiki i ka haua ia mai oia
uiau uiea iujua ona, oiai» o ka uiea! maa uaau ibo lu uo ia i k& h&ua ol kek.ihi poti kahko o ka aiua. ! Ua Uabai a&u la o KeiiakailuiU i | kona "makuaknue, ai koui koiuo aku no ma ka ipuk» okela hale, ua ike koke &ku Ta uo oia i ka uoho mai i k& uoa luoeua u&ui Kameai uona ku hoiue aua e kipa a&u uei | laia iui t> koaio iloku h matuua o ■ k»iuai!i>> ia &ua o keka!u uu,*, ko.u<i kvtke tx3?i ta no kc KAhuua' IlaliikuUimeH, A lawehiwe ili" la i kaua apau* haua iiuua p mio\ o ke &lp o KepakailinU, & uaolelo ia ua&' knia moolelo, oia uo k& ka mea i. lilo ai o Kopakuiliula i Koa wiwo. ole aiA nniA aku. Na keia uiua aku nae ho! p hoike 'ua ka t iaio a oiaio ote p&ha no ka uiefv pili \ koua k«m wiwoole. U& ku oialie Um o | ,&«p»kiiiliuU i ka wa o ke 1 e lawelawe au« i k&ua aao h&ua, aka ( a ia uo uae ko ia i.t'l oiak,s ; ka wahine ui e uoho ti»o!ai uiai &ua Uuu« c knbi kayu * ti9.<kt»w*!c !*
nona wale do. I hakalia ao apsu b« uihana ako KaLuna Halū'kolojaea. &0 ka «a ao i? o Kepa.kwiiiula i kauaeuae aku ai i keia mau lalaoi mele hoolauna iaia iho. Kau t ilui ft Ka wai a ku naulu, Aloai ula i ka pali o Koholuleie e, Lehuiehu i ka luoa o Koakea Paa pono mai Kona i ka ehu a ke kai a, Kipu lua i ke one o Kaia ke Akua a,
He akua ka hea he ike oie naai e, Auwe ka mea aloha oia la e hoi a. I hakalw flo apau keia inele a Kepakailiula. oia no ka wa o ke Kahuoa Haiiikoiomea i kuhea ooai ai i keia mau olelo fa Kepakailiula. **Auhea oe e Kalani e, ua i.oa ka hale ia oe e Kalani kapu a Makaoku i ke kai kaapuni ia Mokuola au i ke kāi e. E kipa hoi paha e ike ia olua alii kapu la. Ua ae ka po i kou' kipa kauhale e ike i ka wai kaulaua o Kahaluu e. E Ripa a huukamaaina i ka lai a Ehu e. 1 '
| Ika lohe ana o Kepakailiula i ' keia Itp kono o ka Kahuna iaia, o kona nee aku la eo ia a noho ana i ke alo o ke Kahuna Haiiikoloinea, ] oiai no nae o ka makemake oui oj ka Ui MakoLea o ka nee aku uo o a noho pu uie ia iluna| o ka uuu kapu aua e noho hooiai ; iai la. Mamua o ke kamailio hou aaa mai o ke Kahuua iaia, o ka maL,awa no ia o Makolea i oli mai ai i keia kau iinua o Kepakailiula. Kehakena ka lani kiekieiiuna, Kuukuu oie iho i ka pifco o ka hoaua a, . ] Puai mai ana ka leo o kuu aloha a, | Ka puolo wailehua u aa maau\ Me he mauu ai& kuu kane lani hoi e t Ka eua, eeua i ka uwalo a ka ieo e, He ieo aioha e hea aku aoa ia oe la, Hoi mai kaua lu, e«a ka poii o kahi mehana, e, He mai, hoi mai hoi, e ke aioha ■ hoi e, Eia hoi wau la ua anu e noho hku oei la.
He in&i, uee mai hoi kaua la. Ika iohe aaa o Kepakailiula i keia leo uwalo aloba a Makuiea iaia aiaiia ku ae ia oia a maioelee, a me ka uaoa hou oie ae i keMhi aoea $ o koua pii aku la uo ia i ka uluwWii kapu i Uoouioaiuoa ia uo koua kipa aku 1 ka ike aua o ke auaiua ilo«o o ka haie ia uiauawi , ua aee aku ia ke Alii kiekie o Hiio Hanakahi a pii i ka aoao o ko Koua kaikaiua- j hiiie kapu, o ko iakou manawa do| ia i,ku iike ae ai, a haaiele iho ia i < ua ipy eiua iloko o &e aloha hiki,j inua, a hoopouopooo aku la boi o j Kiiheie i ka piii i pih ai tue Kahaluu ka makuahine o Makoka ka
ai, e a&o ia maila ka pua lehua e ke Keiki kapili uiaou kaulana o Kauuu6moa. Ua hiki ole no hoi ij» Kahaiou «e hooie i ka hooko ana i kana pili i piii ai <m Khhele» iu> Kiinoho hoi a ia uo i ke auu&nu tahi i pupue ai i ke ana o ke feeliau auu o ua Aiua kupoiua ala i ka Ui, Ua uaio aku la mai ka maka *ku o ka mea kakau mooMo ka mea pi'i
&ahi o kv> kakou M.«.>olelo v ael |w&iuo luaiie aku hoi i tii Ui eiun |k& <n&oai hookaui, a peU uo hc| i
ikona huii tuakut me Kahatau \ |wn» knt«Una i ka wai pokaiM o \ Helanl. I Aiile i pan U* boik« ** ka Hui Mercautile o I Hilo n«i h« 50 & oi poe o u» huuie lh<»oki»<»nooiK>«. Wfti»kea lha«wi akv ■ia hni i ke k.-»ooha kukutu "hale, & |uu ka uui o ua hale e pii ae ne> i ka iw* ho->k&hi i lawa i> >no o!e ai i ui<. j k&mana O o« iv>e o&o e kukoloj Imī i n» hnle» \na i>o paha*ote i' V*>nr>, \>a tawa ka o Xe' |kanaw«i e konv N an* ? hos ?tot>A <? ka alua il>ko o 00 luau !a» mauiua !ae o luue 11 vho iui na poe uiea