Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 47, 24 ʻApelila 1919 — AOLE POLOLEI OIA MAU LAWENA OLELO [ARTICLE]

AOLE POLOLEI OIA MAU LAWENA OLELO

0 kekahi o na mea i hoolah»! wale ia aku e kekahi mau Lnnama-I kaainana kulai P«.no Koho Bhlota o na wahine, oia ka ka auhau ia o na wahine Ina auhau kino e like me īa e ike ia nei maluna o na O kekahi kela o na olelo ano kapulu maoli a na enemi o ka Pi>no Kohoo na wahine, oiai, ua hiki no ia kakou ke hoomaopopo lōa iho \ ka manao o ka haawi ia ana mai o ka pono koho balota i na poe o Hawa : i nei, ai hoike maopopo ia no hoi ma ke Kanawai Kumu o kaknu oia uo ka ike i ke kakau a me ke kamailio ika Olelo Beritania ame , ka Olelo Hawaii, a āole )oa he wahi : o'ieio ma kela Kanawa? Kumu o Kuk'-i; kumailio"ana ma ka hookaa

auiiuu e luaa ai ka pono koho bal'6ta.

i Ma iiB kan?wai auhau no boi o kakou ma Hawaii nei, na hoike ( maopopo ia ka Doe hookaa auha,u kino. oia no lta poe kane (MALE), a ifi no ka uku o na w».hine i ka auhau kino, a hoololi ia kela mau d!elo c ko kakou kanawai a raa kahi hea iho la kahi i o\e\o ia o ka uku o ha wahine i ka auhau kino, kula, a auhau alanui pnha, a oia iho !a ke kumu e loaa ai ka pono koho balota?

0 kekahi mea ka nana i hoololi i kn Lunaenakaainana Kaaua manāo a koho kue no oia i ka mea ana I haiolelo ikaika imiia ō na poe koho haloia o na Kona, he kokua loa oia i ka haawi* ia 6 ka mana koho ba!ota i na wahine, ae lawe āe ana oia iloko o ka Ahaolelo i kanawai haawi i ka ponō koho baiota i na wahine, ao ka mea nae i ike ia ua huli oia a nahu hou no i kona alelo, a.wahi ana i kamailio aku ai imua o kekahi poe e lawe eoai ana

ka na koa Amerika he 5,000 mau wahine na lakou i Hawaii hei, a he mau wahine haole wale no, a rcakau honua iho la ka oia o li'o ka balota i na wahine haole. Kupaianaha no hoi ka hoomaopopo ole i keia mau makahiki loihi i noho ai na Pualikoa Amerika i Hawaii nei. ai i ka 15,000 lakou, aoie i hoea aku i ka aliena baneri wahine a keia mau koa ke hui pu i t me na wahine a na Aliikoa, a aoie np hoi o Mr. hoomaopopo i keia, ma ke kanawai o Affie rika, aole loa na koa e koho balota, ae iii pu aoa no ia kulanii malunn o ka lakou mau wahine, ina no e mare kekahi wahine Amerika i Kekahi kanaka o kekahi lahui okoa a he kanaka mana Roho balota o!e raā k« kanawai Amerika, ua lilo aku la kona kulana Amerika o kela wahine, a ua hftci ole iaia ke kolio' balota. Pehea hoi na koa i papa ia ' ma ke kanawai, aole iakou e koho balota? Ma ka Mokuaina o Kaleponi ae nei, aole loa he koho balota o na wahina a na koa kumau o Amenka, eia ka ma Hawaii nei loaa Iho la Ka inina kolio ba!dta, He imi epa wale ho keia kapilipili wale ana i ke kumu i kūmakak ai i ka Pono Koho Balot« o na wahine.

0 ka bi!a Helu 860 o ka Hale, i hookomo iu ae e John K. Kai, e tionoi ana e pakui !a ka Mekuna 2197 o na Kanawai Hooponopono Hoiiia o ma ka heonahuahua hou ana ae i ka ak« o'Miw RMth Quinn, k« kakauolelo pokole o ka Aha Kaapuri Bha o Hawaii, mai ka $140 a *a 1175 o ka »nahina L«wa ole iho la i ka |U0 o ka uoahina, iua no a maiunA a&u. lua Hawaii » h ioa e hoopii ia *ua kithi uk«, a* uo ī» he Uikeapipii ka uku i!ur» ,

Ke upu la «ku nei e ku uiai tiua ka m J«cōx i HilonM uuai Awwn'ln mat w» kn 1« nei e M«>l, Ok* mn\ ktia o k« mokuahi « hol» h< lo nei inawaona o Ka{>a)«kiko, Hou©la!u &ojē Sidane. S kti uim ana oU i piha kopaa i o Aujtrik«, - 'k *