Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 48, 25 ʻApelila 1918 — KE KULANA MOKUAINA NO HAWAII. [ARTICLE]

KE KULANA MOKUAINA NO HAWAII.

Ei« iun.a *» Ko */}(»' o n.t ferrit'>r.v ka OM.. 1|..0h«.1«i lltiī h k.t Af)Hv>l(»ln j «i un k * funnti Mvktt't'rin no Hawpnli, « ws WS!P {).» k.i ks» Ahft<".Mo I>:ihui nnonon n*:n n>» ia 5 inuu. ia no ka !i!o o ku «iiia i ka imonoo no kela kaua !)iu(ua, nol>si!;i, noonoo ole M keia ktilana hnu n trykou he kwlana i ake iae m Hawaii puo. keh apau no kn ine», <> ka hoi iv> ia t; na nīnan apan no ka lio -p iu< • pom, knHiko ann o Hnw<ui ir,:t k t iima o t»a mnk;utirifiM(t puooi >■ o Hawnii Ei'i m;n kc k >pp <> i:n Olrlo H.»hoio ffui ono.io'-'i n«.}. Knknii i.i t; kn Mi»;t Hiinoh'ino I.inokoni Holst<ein o Kohulu a ī'.nnahoomalo n Ita Ahfln!etoo Hawaii.

'■ I OL&LO )100H0Jj0 H U L. 1 Oiai o ii« nnflkflainan;i o lĪHwai' momna ftkn o kah.'ohui «ina i» ann e A«»erika ua knknlu !ak'>n *i,- anpuni kuokoa no ?>s nK>fca}>}k} !>> fcsnalin,a a a hooknhu,-! in kt J«kou mHkaukan no ku hoope n«> p<»no ana he nupuni iniloko i«kou i ik<* ia e na aupuni apau o ; ka honua; a oiai o ka hoohui aim j o kekuhi o na aupuni koikoi o kj I honviH h* UnUnH oiUi oh» i:« īfh\vhii : >'*• al > n>> !; } k>!>:a nawaiiwali, a r*s j ka mea > kv hf>pei«a no paha ia i! manao ia ai i.<> ko Hawaii ola mau ! loa ana, a oiai «iahop'? koke iho u

ka huuhui aina, ua liaawi mai ke Aupuni ia liawaii he kaim-' wai Oganaka e hoaliio aun i,i Haw.iiil he kulana kn keehum n.'iia !<>a « h«hi aku ai no kul;tnaj Mu«.u«i»s* f u oiai malaio o keiii 1;u- J iaua e i»uhu uei' na uiakaaiiiāna o' Hawaii a ke hooponopono nti 1 ku I iakou aupuni ma ke keehiiia huio-1 u&ua, naauao a makee iahui, a ke j hcoiak<j nei :na ua ano apau n>> bu j huiomuu aua i na loiiui kje.kia nu i ka Aujerika atm o na li-hui like u!tj ts iiuhf iiei i iiawiiii a oiai u iiawaii j ka iiiokuaiiiH u ka i,«f»pijiia liiwaMwa' ii «u keia paemuku e iike m<; iii i j kuukua ia ka wa hoohui aina, a! huuliiu ia he paaaiaau no Amenk» iiuipuia* a oiai j ka mooieio o kona iahui i la, «a hoike o kona iuua ira ka wai wai, ka hooiaio o kona naauacy& me ka pookela, iīm ka ike ia o ka errni ioa o k» haawiua 1 p:«keueka o ka poe ike oie 1 ka heiuhelu a me ke kakau, a i hooi ioa ia tna ka naauao a kau like o kona inau kanawai a me ka hoopunupuuo aiig o kuna Ahaolelu i hiki ke huohalikeiike me na aiiaolelo 0 na uaukuaina u ka aina inakua, nulaiia, « hoohuio ia e ka Hale o na L'inamakaainana. kan o 1915, me ka ii/kahi a ke Seaate: E nunoi ia kaahaoleio iah'ii.o At>ierika liupuia e hoouoio i kanawai e kauoha ana i na kupa Territory o Hawaii, e koho 1 inau eieie 110 ka haku ana i kauawai kuur»u no ke Aupuni Moku aina 0 Hawaii, a e uiana ia kanawai kumu no ke Aupuni mokn aina o Hawaii, a e oaana ia kanawai kumu ke hoapono ia e ka Ahaoielo Lahui a we ka JPeresidena i kuiike me ua kahua i ae ia ai ke kpmo ana aku •> iw muku aina; e houholo ia, E h<.ouua u he kope o kein oleio houhu|o hui i ka Peresidena o yVmerika Huipuia, ka reresidena o ka Sen&te ;u Amcrika, ka Lunahoomalu o k,i Haie o Amerika ,na Wakinekuua ;i 1 ka mea Haoohano Jonah Kohi»} Kaiaiiianaole kii Eleie LKhui mni Hawaii i ip Ahaolelo Lohui. Hoeolulu» Apri!a 22 19,15. HENRV LINOOLN HOLS'j'KlN\ L'inamakaainami, Apana Koho Klua. Hawaii Komohana. O ka Mioleio a ka mea hanohanoi |o K»hal& i ka wa i waiho imi ai oia i ka oUlo hooholo i hoike ia maiuna, uapai puke ia ma kft ulqlo Haoie a e kekahi o na haiolelo n;aauao i ]ke ia maluna o koia niu&u huu no ko liawaii kulauu aina a eia imua o na p»>e kau kana* wai u k» ahuuleiu iahui e hfiuhtjlu ia nei. * j Ma ka t«ui aina he oiaio o kakou kekahi uuku tna kf\ uv\ht-le iloko' o Amei'ika aka nu nae, via oi aku 'ko kakou akea ? na moku o Conneotiout, Helawan 1 a tnc īaland, >\ he aneane r.o*e !iko ijni rae Makpkeka New !L\ntshire

'. - v >i ij,i' >' r IJ)■ iiS ua , - • V ■■ , Mniin i i.ei-ii! i.-i tnui ko kakmi j uiaucnuk.f euaiuuli.o ka ok-lo iu i!io |o ka it«panti o na kan <ka v uoho ! nei ina Hnwaii aole ia poe kupa n«* k» aina. n \ ol». in n > k» lahui ('«uen»?» (k«*ok«»o.) t \ n« no i apon»> i« leeia kun ia *n* mimnli «> ka lehulehu kup« «jf« ia nei, alailn na hiki ke ole! iia ttta ke pale? ana aku pe'iei, k*tiu!ehu na £merika kupono i ke'kohu ha!ota ms llawaii nei maiuua o kekahi mau' mokuaina i ko lnkou wa i ae ia e HJo i mokuain». M» ka helunn poe koho balota, ua nui kakon uamua o kekahi inau inokuaina o ka nina mal-U '. m he nin&u kfia e'hiki o!c ai ke honle ia

*m ka «!«-*, fu*a na huke he!u kt l'ooiaio n*i pela Kla' uo nae I na o k» mea ia e hop >hopo in ai no ka nui lahui-e iloko nei o ka aina, eia no ka mea ike ia, e like me ka nee o ke au o ka uianawa a ine ka huli ana o kela a uie keia inak&hiki, e mahoahna ana na pakeneka o fte kupa Amerika ma ka papalina o līawaii, he mau makahiki |ioki)lf wale no e hoolilo ia ai ka pakeneka o 'na kupa a oi Liku iunia o kekahi o t)ā mokuaiua. O ka pii heluna o na | kanaka ]ua Hawi>i'i i'oko i> ka un.i imakahiki i kaa hope aknl i, ua !t>a> mai mamuli o ua hanuu iluko nei o ,ka aina a me na eepakeke a huopae limahana, i hik'i lilo i k-upa A'iierik;.. l'a hud l;« nlel'.i ia u ka heluna. o na kupa ole, e emi aku

ana iloko o iwaka!uu makahiki ?aai keia !a akn. Ohi ka hele a me ka make, a o ktia heluna nui e mau&o .ia nei i keia U, e emi aku „ana a i.a!>wale. . Ma keia kuluna oiiiaua kalepa j waiwai,--eiu'o Ilawaii nia ka hiki | nwa, p. uH haule.ka hapanui o ua j uiokuaina iaia i ko mauawa ;

I iilo ai iioko o ke apo imi ia, u i ; j keia la, ua haule hope waa kekāhi <. 1 | ua uiok.uaina ma ka hoike holomua ! , o ke kul laa oihaua hoopae wuiwai j I a'ka hale . dut« ame ka helumI waiwa: auhau ia. 0 ka liuina auhai, i waiwai nla ka.holw 'auhuU uu oi īji | aiuininvo kekahi luokuaiiia ho lehui iehu, a pela uo ina na waīwai dule leu waho. I na kakou e nin»'u iho i |ka uuku »hio o ILiwaii, he kupaia* nalia kona mau waiwai i ike ia a he : tnea no ia e hookahi.ha at i kadoo | uoua me ke kalaiaina o ka aina naakua, a e ia mai ai ko kakou kuleana lua keia non.oi moku . ainaakakou. 1 ua e hoakoakoa \a ka heiuna o na waiwai hooulu ilok" uei o ka aina a me na waiwai likf oie e lawe ia nei tna ka hale dute, e ike ia auu no ke kulaua walwai kalepa e keia pae tnoku. Ina aole au e kuhihewa ma ka hoike a ke Kuhina AVaiwai aia o Hawaii ma ke kohimn 11 a i ole 12 ma ka papa helu o tr,\, helu <lute 'tr.a ke kulana loaa nuakahiki » ke aupuni makua. 0 ke kulana naauao a me ka oij hana hoona«uao o ka lahui kuuaka' j aet£Jxhi"aiua a Territury *e nonoi ana i ke kulaoa. e kilo i;\ aua ia kulana ma na anuu ap.iu, a he inea pono e'.loaa ke koikoi o ke kaumaha ma ka aoao-o ka mea no«ui. Ma ka nanaina hikimua e manau »a auanei ua haule hope <> Hawaii uei Aka ke kilohi ia na huaheiu oka helu Federal;i i hala ihu ūei e ike ia no l7e llauwioa iio ku Hawaii kau ai oia i*feeaki.

0 ka pnkeneka (i ka hupo n;> ka J inakaliiki 1910 o ka lnhui h«>lookoii j uoua na makahiki hu 10 ;i ken he; 26» pa keueka, <;i mulana o kaj averika. Ke hakilo ia keia fiiauj Uuahelu e loa;i na haina e hoike' naai ana aia k:t pa ueka oka hupo ; iwaeua o na kupa o kj aiua taa ka , heluna haahaa hia, a eia h«luna i\ |ia ia iwa»>na o ka po<- nooa n» m;hiki ka|iiko. E like one keia, «.» ka hupo iwaena o na kauaka llawaii a ia i ka pa keneka, he 4. 7, a e punnaue ia keia pa keneka peneī. Mai <ra Iofthiki i ka 11 o na makahiki he 1. (>, p» keneka Alai ka 15 a hiki i ka 19 o na makahiki he'2. 8 pa keueka Mai ka 20 a hiki i ku 24 t> na makahiki h'e 3 pa keneka Mai ka 25 a hiki i ka 31 o ua nuakahiki he 4. 1. pa .keneka Ma ; ka 35 a hiki i ka 44 o na makahiki he I. 5. pa keneka I Mai ka 4.5 a hik; i ka 54 o na maknhiki he 5. 1. pa keneka Mai ke oo a hiki i kn Ct> o ua uiakahiki he 7. pa kēneka M:ii kn 05 a h:ki iUiua he 13. 3. pakenoka. (Aoleipau.)