Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 22, 25 October 1917 — KAAO HOONIUA PUUWAI NO KA-MIKI [ARTICLE]
KAAO HOONIUA PUUWAI NO KA-MIKI
Ka lli'aiia'iole o ka tVhu La'i Kona Kai Opua—Kq Aiwaiwa Nana i H.iohoka o Lua-Nuu-a Nuu-Poe]e-K;!-Pbame ka Puku'i Akua o Paliku'i Eiwa o Heha Waipio i ka Non —A o ka Ulali Nana i lawe a lilo na Leho Kauiana o Kalokunu, o ka - Makan! lepn o Puuko. MaHKLE XXXII. Ka hoao uiia o Ka-Miki uie ka PunaheJe-r nui a Piliakaaiea nona ka iuoa o Paehala. ka U'i Pookela o ua Hone Elua.
Ka liaawi tuny a no ■n» alii o ka moku ō Kn.ua .ma i lial.e kipn ai ma kana hole Hoopnpu. Na hana heakeiakelii ma ke nlo alii o Piliakiiaiv:i, Kai;il:ekun kn Pa-Hi Aku H(K>itii :i kuulaii:i.
A, hookahi w<ile no liana o ko honwili i kala, ka uhw, ka palani i ka i'a ku o ka aina a ..iia np kē ijkiai loko. Oia la e kuu mwkuu *j >he o Pili, a oia kona wa iae mai ai, q ina e koaio o Ka-Miki a noa ua wahine nei ana i palania ia'e,. alaila. liio na okana o k» moku o Kona ia Ka-Miki ame. ka wah'.ne palama a ke alii. 0 Hiknhia i ka uka o Napuu ame Kekaha-wai-ole, uiai Keahu I a>Lono i ke . "A" o Kaniki' a hoea !i ke knla o. Kanoenoe i ka puu e I Pua-o-Kaloa J ka rnalo e Kaeha e 'waiho ala īluiia a hiki i kei* iai Ua holo like afe la keia mau kukai olelo a k«. aiii me Ka-Miki. Hele no noi a lōaa ia oe he aiwaiwa i'o aiaoli no oe e kau keiki punahele, a oia no paha ka mea i kuhea iā. ai kou inoa o Ka-Miki, no ka miki i'na mea apau, wahi a ke ali.i i pane mai ai. Oia ka'u e «ku nei i ke alii, apupo j ke &au ana o ka la i ka piko a ku i ka 1010,- oia ko'u «va e liomo aku ai'e' īke i ka wahine a ke alii, a.o kou i wa ia i naakemake [oa ai i kuu| makua alii e komo ae a ike pono i ka noa ana o kela aina kapu a na alii e kipi *ai a "MA" ke ka. naka no ke komohewa i ua aina ala. t■. -f r ■ . . Ua ae mai la no o Piii, a holo ae la na olelo a kauoha hou ia aku la i awa-inu hou :io ke alii aine na hoaai o ke alo alii. Kauōha aku 1?> o Ka-Miki iua wahi kiohi ana e hoi a moe ma kahi oka waa o lakou e kau āna, a e hool(»he loa laua ī ka wa e kahea mai ai Ka leo hoala o ka aumakua lawai'a alaila, oia ka wa e ala ai a kukiiiu ike kia oka waa o lakou. Ae uiai U ua mau wahi kanaka nei, |)iai, ua noi loa ko laua olloli uo ka nui iuo 0 aku i loaa ai laua. Ua hooholo ke aiii e akul ana ->ia e ike maka maoli &a-j Miki a.ne ka wahine palaLua i hoo-j paa ia a iaia ko kapu i, hoolaai |ia ai i:u ke alii e kouio mua kei ! kowa o Pafi :e aaie ke kai ( kapu o [ka Bol9t:ka, a ua Ka-Miki e hehihehi ku aku, na aie hauiip(oiupa io na kai ewalu o na o ka Paoilika iaulu oua mukupuai hauliuli a kamahao o Hawaii uo ka 01 o' na ailana. Ika uhi aua m.ai o ks po, ua ha\i)e iho na mea apau a hiam»>e, 1 1 ka aueane aua e ohi pili o ke .ao, ua ala ue la o K«L-Jkliki, aj hele aku la.e uauaj na wahi kaua-j ka hoewaa ana e ar.a no | m m*a wahi kanaka nei na oua iii ī ka HWā sohf onī a?, ua naua iho la o Ka-Miki a lalau ia iho la| i ka wli o lakou a hapai ia aku la ( «ii kahaoue, a kukuiu ia ne 'aKe # paa, a hoi aku U koia a uiot, a i li vt iho ka moe aua ua aku U o Ka-Miki. »
Jfi ala e im* kwai'u o ka U loa. ® B.Ja e Ulialali ka lawai'a i ka " muku o ka waa. E ala e Uhaiale ka lawai'a i ke kaamakani, E al& 6 liul«u e oi.ikaukau ke kia oka waa, ala e lawelawe e hoouoakaukau ke ka" ka hoe oka waa. E aln ua ai/ ua uialauiaiaa>a kabauli ka lani, E ala ku lele ka Hoku pii k a «k , — •Ua ao la, ua au e, e ala e na lawai'a, A JCa-Miki laua o Piliakaaiea. — No ke ala ole oua uoau wahi kan&ka aei ua heie hou aku Ja. o Kaa kau i na hoe o ka waa o lākou ke "ka" ka pe»a lauhala ka ohe hi&ku" a hapai ia aku lu ua inau wahi kanaka nei a hoonoho ia iloko o,kjv waa. me ia ona no i fca awa, tne ka ike ole ae eia laua iloko . '•> ka .w.aa kahi i moo ai. Paue iho la o Ka-Miki. O ka • mmi n«> k:i ''n. -i k'ioh-alp 31 ,,f0 e nooiu.o iw hf humi k«~iiTTo. kahi ona aiii. Aohe no lie aia ae oua mau wahi nei. Kii aku la keia i ka puniu pa, ki-hi i whiHp ia «i ka pa kauiana o M Kcii<ikekua'* a puka tnai la a hele no kahi o Ka waa e kau ana a ia K?-Miki i hoea mni »i.... e- kuku ana keia i|iau : wahi kanaka o Kko atne Lou, e kali ana \» Kahea aku fa o Ka-Miki. Owai ko oiua mau inoa? 0 Koa okn hoe ona waa o ke alii o Pihakaaiea, ame Lou ona ' hx» oka ihu o na waa o Pili ia, oia. Ua pono e kaa ae olua iluna o ka waa a noho iioko o ka waha, o ka waa, mai noho olua iiuna o ka nohoana o hauie oiua iiok'o ō ke" kai a ike ole aku au, oiai he poeleele. Ua kau i'o aku 1« 0,, u* ma u wahi kanaka nei, a o ka wa aoia o Ka-Miki i pahu aku ai i ka waa a pili ake la mawaho o kuanaiu, a no ka ikaika loa o ka holo o ka waa lua huli ke alo oua mau wahi ka|naka tiei a oia ka wa i kaakaa ae ai.ka maka o na wahi kanaka ona awa jae ka maopopo ole eae eia iaua iluoa o ka waa e moe nei, a eia ka waa ke holo nei i ka lawai'a "hi-aku. ,; Hopu iho Ia o Ka- ! Miki i ka hoe a ia nao ana no a .hu-e, kuiapa pu ia ako la ke kai mahope o ka waa a kahea aku la no hoi o Ka-Miki o Haki-ou'ā-nu'a-h.ahale popoi kaiaoo loa mai Tahiti mai eku a popoi ika nalu kakaia ia uka aoie waa puka hou uiai a uoi mai o Kana-holo-ke-i-ke-kihi-o-ka-maiama la, alaiia. Hoonanana ke p*>i ana a ka nalu, ; A ka nalu kakala m&i Tahiti, Hoonauaua ke kaihuhu-kai-makeloa. O kuu mau kopunawahine i ka poina a uaiu ia. • 0 Haukeuke o Uhaluia. Hailimoa, o Wana-oui-poohina» o Hawae- uui- noho-koke, u lua-uli ma laua o lua-kea, na kkou e koo ka uaiu a halaua malie ke kai e pae ai o Ka-Miki a kau iuka o kauluua-waa. Ia mapuua hoe uo a Ka-Miki kau iakou i ke koa a o ,ka iuua o keia koa o Kahawai. a e aua uo ia wa. Kabe* mai Ja o Ka-Miki. E ala e UhaiaU ka muku oka waa. K aia e Uhaiai* ka lawai'a i ke kuamakaui, e aia ua ao, ke haiuku uei ka au aua a ke Aku. E ala, ua pau ka ua-je aua, 0 kahi moe aku la noia o uka. Moe ana 3 ka poli o ka wahiue. Hfcle uiai i kaiuei oka hua-paia o k* ale lae ak om Wr* a Ka-Miki ame Piliakaaiea. Ua aU ao U ua iu&u wahi kauaka ueia jktMh ; > U e?a ka lakou ika uioaua» a %ia i koa UwaPa e laua n«i % a pehe» la laua i kau ai iluua ok* wau, .>iai ua oua loa ia (A«l«ipau.)