Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 19, 4 ʻOkakopa 1917 — KA HUAKAI I NA HONO A PILIALANI [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

KA HUAKAI I NA HONO A PILIALANI

Mahope ibr) (» ka hookon ana c na hana o kela Sabali i hoolaa ia ai kela Luakini nani, ua buli hoi ' aku la Kamahele no Lahaina, a hui pu me na aaakaaiakn o ka Ekalesia o Lahaina ma ka Haie Halawai kaulana o Haie-aioha ( a maiam« pu me ke ICahunapule H#to]e Rev. Mr. Coale, at kokua pu ia lu>i e ia Pukii nua ka hana Hev. i> W K, While, a malaāia ia na hana rne ka pumehana uia ka halawni o ke C. Ē. o jāa Ekalesia o Lahaina, a ua pume. hana na hana ma ia auinala. Ma keia hele ana o na Kamaht>le no ka ht>ol|a Luakini ma Paia ame kā hoi ana tnai, ua aie mii maua i ka lukomaikai n Rev. Mr. me Mrs. Ooale, oiai, rna ko laua r>tomobile inaua i lawe ia aku ai, a r»a ko lnua otomobile no hoi maua i hoi mai ai, a ia maua hoi i noho ai rna ka Home o ka Makuahine Beckv īhihi, ua hookipa rr.aikai loa ia maua e ia maKuahine o ka aina Jianau, a ua lokomaikai nui loa oai no hoi Hon. E. Waiaholo me tanā fjerle i ko laua kaa otornooile na ka bodholoholo ana iho i na alaini o kuu kolanakāuhale i he.nau a ai. No ka makuahine hookipa īloha, a no keia mau okomaikai no hoi maua e hoomaitai noi hei. I ka hoea ana aku i kuu Home i lanau ia ai, e waibo malie ana no ) Haaola i ka iai, a ua hamau hoi ia oalo kaulana o Uo, aka, i kela luii hoi ana mai mai ka hana i lele aku ai, a ia hoi e halulu afta ca nalu kaulana o ka aina. a ua ea mi la na nalu e hee ai o ka wa ?amalii, oia hoi na naiu o Makila, ko kahi hoi a inakou • a'o ai i ka *ee nalu i na la i auwale aku la. la'u e uana ana i ka ha mai o ka lalu, ua a]a mai !a na hoomauao > na ia kamaiii, a hoemanao pu ae a no hoi i mau la e hele ana i ke Sula ao kalu hoi i hanai 3uua ioa ia ai i ka waiu aiai o ka laauao, a hoomaxiao jpu ae la no 101 i na noa hee nalu o ia mau la ole, a luomanno pu ae la nb aoi i na maka o na Kupuna me ia Makua i nalo aku no ka neanawa tihu loa, a hoomanao pu ae la no loi i iia hoa kula na hoa pai.ii r.ia rtiau la kamalii. I keia la ia mehameha ka nalu o Makila, a tole e ike ia aku kekahi poe e hee mai an-i, oiai nae i kela mau la i inwale aku la, he nonanona kela uau wahi i ka lehulehu o na kamaiii e hee ana i ka nalu aloha o sa aina hanau- Aloha no paha poe i nalo' aku, a he ehia la o iakou e olā nei i keia la? O ka hapanui ioa o'lakou ua haia ma kela loao o ka **Mauioa." ī ka Poakahi ae Ua mau no ka ikaika o ka nalu, a oiai makou e nanea ana i ka pa mai a, ka Ma-aa lea makani aloha o ka aina, ae nana ?ku ana hoi i k& poi kuakea mal i na nalu i kuanalu. ua ike aku la ka holo ana ae o kekahi w&apa lawaiā Kepani, a moka pono'i ma. la uo mawaho aku o Haiakaa, a l kau uui mai ia aa poe Kepani ma' luna o kahi waapa uuku o ka moku iawaia, a hoao nui mai la no e kaa maloko o kuaau. no ka imi ana i na maunu iawaia hl aku'. Maoiuli io no o ka uiia pomaikai, ua kaa io no lakou maloko o kuaau, a he pomaikai maoli ne kela o na Kepani lawaia, aka, ia lakou i haia iki uiai ai maloko o kahi e hai ana ka nalu, a ia hoi ua aia mai la kekabi mau naiu nunui ai ka hai aua o keia mau ualu, ua loaa mai la ka waapa o na Kepani iawaia i ka naiu huahua, a oiepe ia ae ia ua wahi waapa nei a iana ka auwae kahi haik', ua huli pu ka waapa ae laiiahele ana na oiulo au uaoana, ao ka ulia wale no o ka laki 0 kela mau Kepani lawaia, o ka ioaa oie ana i keia iuau uaiu uia kahi o ka uaiu i poi ai, i napaiia ua pau lakou i ka uiake. He ano naupo no keia haoa o! keia aaau Kepaui lawaia» a mo ka: ulia wale no ko lakou pakele aual ka inake uiy kt*'a wahi. Ua hoau u»ai ia ua poe Kepaai nei i ka waspa <> lakou i piha i ke kai ao kaj|pie, a ua hele aku la k? Mea e K&au nei i keia mao mea hou o ka aina hknau, a kamailio i keia mm lawaia Kepani, no ka haua

iimn ruvaupo, a haaleie ia ae ke ■ awa .iua*bai o "Uhailio," uo kahi hoi' a aa poe lawaia i hala e pae ai 0 ko lakou mau waa lawaift i ka wa ino o: ka amn k ao ka pane wale no o r.a Kepani lawai», "Lili-i mow roake." Mamuli no paha o keia h«ll ana o* ka waapa uuku o )akou i ka nalu, ua huli pu ko lakou mau manaeLiaii maunu ]>nvaia nku, a ua noke nui iho la i ke ka 1 ka liu o ka waapa liilii o lakon, u ua kuhikuhi pono aku !h ke r*Keiki Haaau o nalakaa" i ke awa e puka pono aku ai lakou iwaho c kuaau, a pakele hoi i ka haoa hoopoino a ka nalu. hoo io aku !a no na poino o ka waap:\, « hoea io 110 i ke awa, a kaa io akn la no mawaho r> kua.ialu. a hoea Pilekana aku 1» i ka moku-waap i īawaia o lakou e mokn aua inawaho aku o ka poina-nalu, ao ks huki no ia o ka heleuma, a huli aku Ja ua mau Kepani hwaia nei me ka nele i ia maUnu a hoomanao.ae Ila wau i na oleio a ka poe kahiko !o—ko kaktm aina nei; ~ " **Hoo-anUanu ili e ka hele mannii, Hoo-pau ka-a e ka lawaia pnea." īa''i no, hoi e ku ana ma 'kahakai 0 kuu wahi i hauau ia ai. ae naoa ana hoi i ka hoe ana o kela mau olulo po'ino i poipoi ia rnai e ka nalu hiiopoino o kuaau o Ilalakaa, a ia lakou e lioe ana hoi a palekana aku la. malaio o ka'u kuhikuhi aua aku i ke awa e palekana ai, Ua ulu mai la kekahi mau manao il(>ko o kii'u hooiuanao ana. "Iloko o keia mau makahiki'o ka hoike ana aku 5 kekahi mau "olulo ( hulo aeoana" i ke Pailata nui, ae . kuhikuhi aku ana hoj ia lakou i ke VAwa lai o Kanaana,' : he iuau olulo holo-moaua anei kfkahi i pae | maalahi aku, ai pakele hoi i na poi i ana a naln poipu o ka poino o keia noho ana. Aia wale nn {"aha ika la e "opiopi ai i na pea, a.e iiooloi ai ka heleuma .o- keia moku uhane uia kela Awa o ka pooiaikai mau I04," ia ai ka waiwai o keiā hoike mjiu ana aku i ke "PAILAKA NUI 0 NA WAAPAi UIiANE/ Ke hoomaikai n<ii noj nae ka maoao i ka_ Mea nan;v ke 1 oleio Hoomaikai i hoike o»ai i na olulo au uioana apau- ~ . . "Owau no ke ala, a o wau no hoi ka Oiaio, a owau no hoi ke 0)a, a aole 110 e hiki kekahi ke hele i ka Makua, ke oie oia e hele ma o'u nei." Ke hoomaikai ae nei no ka uaanao, oiai, aole i hoike ia aku i kekahi uhane keia mauao lalau wale." oka hiu-wal ka' mea e komo ai iloko o ke Aupuni Pomaikai," aka, 0 ka Manaoio aua i ka Inoa p ke Keihi Hiwahiwa a ke Akua, a loane no ,hoi i kahea mai ai i ka poe e ku kokoke ana me ia. "Ē naha ike Keikihipa a ke Akua, kt\ mea naha e lawe āku na haia o keia ao." Aole i kuhikuhi ae 0 loane 1 ka muīlwai 0 loredane, a ia ilaila ke ola mn ka luu ana iho i kona mau wai, aka, a ia iluna o ke Keiki Hemolele a ke Akua, ao ka mea no hoi a Paulo ma i pane aku ai no ka ninau ano nui a ka paahao*'E na Haku, heaha kau e hana ai i ola wau?" Eia ka pane 6na Kauwa a lesu ke Keiki a ke Akua. "E MANAOIO AKU OE IA lESŪ, AE OLA OE ME KOU HALE APAU." 5 I keia pule s>e e hele pu ai kakou no ka Huakai i ka Mokiipuni kaulana o' Kaulnlaau. (Aole i pau.) Honolulu, Sept, 29—Eia ke hoolala ia nei ke kukulu hou ana 1 na Hale uo ka poe koa ma na wahi htx>lulu koa, a ua manao Ja e hoolilo ia aku ana lua keia moa ibo h« Omi miiioha (laln no ka oihana koa. He pomaikai nui no keia no Honolulu, ma ka hoomahuahua ia niai o ha hana hou Ilv>bo o ka aim, Ladana, Oct, 2 —t T a hoea mai la kekahi lono id nei, e hoike ana no ke kaihuakai ana o na wahine Uia kekahi mau alanui 0 kekat)i mau k&uhaie o Keiemanin, ae koi ana i ke Aupuni e hoolako ia mai lakou i ka barena. .. - —~ •■■'■ E hoea mai ana ke kiunupoo o Kaiuehauieha <oa ka 1 < apopo i H|lo| nei, a ua niakemuke nui oia e hui ] pu me ha Haumana kahiko 0 Knla Kamehameha. 1 | ! -