Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 14, 30 ʻAukake 1917 — KAAO HOONIUA PUUWAI NO KA-MIKI [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

KAAO HOONIUA PUUWAI NO KA-MIKI

Ka o ka Pohu La'i Koiia Kai Opuu—Kie Aiwaiwa, Nanp. i Haohoka o Lua-Nau-a ka Puku'i 1 * Akua o na Palikn'i Eiwa o Heha Waipio i ka Noe—A o ka Olali ■ Naua i lawu a lilo na Leho Kaulana. o" Kalokunu, o ka Ma(sani Kuehu lepo o Puako. - ; Ke kii ana ia Iwa i Kuiiai Ka j hoea ana o Lalaniilo i Makaiwa i •Kapaa. Ka hni ana me īwa ka eueu Ihi'pajii o ka alna Kaili La. Ka hoea ana i Hawaii Kuanli. Kri loaa an:i oka leho, Ka niahele ia ana oua leho nei ina apana Ka hoepili in ;in.i i ka pnpaa kalo pnlehi:: Ke kapaia ana oka iiioa <uif Lp.lio nei o K/iMunu. Ua pono i'o ia, e holo mua kakou a loaa. i'o ea, i loaa ka hoike omio e loaa ai i kela ka apouo ia.! Holo aku la lakou a hala ko'a opelu a ko'a kukaula "hi'' kahala, alaila | olelo aku laolwa: Maanei kakou ' e hoa'o ai oiai ke ,ike nei au i ka DUfialu o ke kai, he heike ia o ka iiee o kaiuli, ka hee t olelo ia .ua kapae ka alaala. Wehe at- la o iwa ika leht> u.a owili ia.i ka pola o ka malo a a ke kakala iloko .no o ke kuina pa'upa'u kahi i waiho ai ioe ka pohaku he "o-ahi" a iuunu ia iho Ia a paa a kuu :ia aku la iloko o ke kai. Ku ae#la o īwa iluna a k.ihi-a aku la. H ala e ka hee pali, e ala e ka hee puu-ai,. e ala e ko hee puloa, e ala e ka hee puku'a, e ala e ka hea pakii, e ala e ka hee palaha, e ala e ka hee pu-o ka lau oka nui J;i mohala ka lau o ka na'ena'e nui maele-ka,j ka hee o Kaiuli la i hele a iwi ka; pona oka aweia. k;\pae ka alaala i la i ka pu no oka hee la kaueuaha i

a kou;o ka waa . A « ka wa noia 0 Iwa i kuku ae.-ai i ke aho a iu ae Ja i ua ieho nei ana, a kahea ae la :i ke kupunawahine ia Haaiuea e nana naai i .ka pona maka ona ia Mui,'ili-kau-ojakakai, pii ke oiie a ku ka -punakea iuka o kahaone. A ku ksv hee pu-o, ka hee o kaiuli ia. Ke pii nei: ka awe o ka hee o kaiuia la. O ka pu ka hee aia no 1 ke ale e moe mai la. Oia no.ka wa o lm\ i kahea aky ai ia Kapakap«ka e makaaia loa i ka awe 0 ka hee i ka wa e pili inaiai i kaele w&a e hiii ina ka mak i i ka hoahoa a hiki i ka make ana o ka hee* 1 ka wa a Iwa e huki nei i ke aho h nr, ka nui launa ole o Keia hee ua pii inai la na awe a pii maluna o ka \vaa a puliki ia ae la ka waa e na awe ouu hee nei aoie i kana naai keia a ka hee nui a ka lautia oie. a o ka «iua loa keia o ka hee nui a ka lawai a nui a «eiii a Kupakapaka i ike ai aole mauiua akM» a lm. ku.i ka weliweh koia iiee. Ua huki uiai la o Iwa a 1 piil ka pu i kaele waa aele ī kaua mai ka pn oua hee nei ua heie i'o no a kapae ka alaala a ua pol'olei i'o no ka oUlo- no ka hee i kaiuli i ke kapae i'o no o ka alaala. Popelii iho ;a o Iwa r ua hee uu a luake a kahea aku !a i ka waa o Ka*haaha o pili tnai a oia ka wa o Kaahaana i. ike iuai ai i keia hee nui a ka launa ole mai. Pululei uiaoii i'o no oe e ke k» iki i eielo uiaiuei i ktv uunui o ka hee o kaiuii- Nunui \o n*\ akahi no au a ike i ke'a ajio hee, aole i'o no o ki nui-ui a knie niai i ke a'o ke he!e ala ka pu a auiie na aweawe a piha pu ka waa» a hookahi tui kein hee o ke komo noia *» ka waa. Aoio k«ia « ka oi akn o ka nui, aia a ka n;\'enaV maolo-ka oia ka hee uauui lojl, a oia ka hee e ike ia ai ka m iawai'a hee i kahi e mak© *i ia auo liee iua Uwai'a akamai i» ** l*p«bi % a .> iakou ua Uwai'a

uui.i o3el() iu iie mau iawui'a aholoaika luu ke aiau ke kakala o ka leho, ai nle ke paa i ka hee iioho ilokv. o ka papauioe a me ke ale ka hale o ka hee e noho ai. Aiaila, he luu no ka na poe lu hee jko mau kc kakala. a paa ka ieho j i 4» puuki m e ka hee iua keia mau. koa/ Ae, he Juu no lukou, a o ke kumn o ka luu n.na ea. no ka luinauiinii i ka. lehu. : O na leho maikai loa a- nui o ka ai a nui pu ine ke kaulana, oia na ieho puuah(de a ininamina nui lua ia e ua nui a tne nalii, a he mau "k:TiT7 punahelo nui loa ia na lakou, - :i e kapa «na lakou i m&u inoa noia mau leiio, a oia ka mea i kap.iiu ai o ka'u leho nei <> ''Mulali," a o ka hooholo iua ana o 'kona iuoā» c ka pona piakn c. Ilaaluea nui- a ke aiwaiwa hookalakupua. He \ho ai ka k«l-ii..o kakou, he le.hu helu ekahi o ai, he mau kanaW» hee i ka wa hookahi ke huki mai, a u» kaulana kam lelio no: ka ai aohe lua e loaa No. ke kii hoi pahā i kā hee liisii o kuaau, a .ina kii i ka pu-o a ine ka na'ena'e maeie-ka, alaila ike i.a ka ai oka leho, Aia n puliki ia «a leho. eka pu-o a rae ka na'ena'e fiui alaila oia ka leho : i a kaulaiui, no ka n;ea ua aina ia* t. ka hee . pu-o ka !au o ka nui la a ;a>)hala ka lau o na'ena'e aoaeleka. A oia na lehn i olelo ia he i -.;n:iana aina ia, he aimoku, he iuHipuaa, u o>a na leho punahele 11 ua po« e loaa ai oia ano leho a lilo i mea nui i nālu ainooku, a nui hoi ka punahele oia poe, a kapaia lakou na punahele a ke- ; lii elike no hoi paha me olua la. la iakou ft kamailio ala aia kelii ke heopuka mai la na waa lawai'a hee. E kau aku oe oaa koi ala waa a hoe aku a pili me ka waa o kelii e hoJo mai Ia t a na olua ia e hoike aku i kelii iua mea a p >u, a o m?jua ea, e kii loa maua i ka hee nui maele-ka ika moana kaiuli, alakai mai olua i

, keiii. a maanei la kuu ka leho lann i mau mai noia o ka bee pu-o, ,ta hookahi no hee i ka lua o ke komo noia o ka waa o keliū Ua kakoo aku la o Iwa i ka hoe a ia koa'i ana no uu kaawale loa aku la-ua aei i kai lilo oka moana kaiuii hohonu a lipo, hele a ale ke kai nialuna o ka aina. Hoolana iho la laua* nei maia waln a nana aku la i ka aiua ume na kuahiwi ekolu oni eaai, aua ika malie kohu oeaau kaupu e lele ana a au i ke kai. Maanei kaua e kna ai a lioolono aku 1 ka leo pihe uwa o na waa o kelii ke mau 'iiai ka hee pu-o o kaiuli a ka hee nui oaaele-k i oka moana kaiiipolipo. * I:i laua e hoolana una, uwa mai la ka pihe o ua kanaka o aa waa lawa'ia o keili i ka wa i kuu U aku ai o ka leho a i ka o ka hohonu ua paa oiai la ua ieho nei i ka puliki ia e ka hee nui pu o mai la aa awe oua hee nei a pii ipaluna o na waa kaulua • 0 kelii a puiiki iho ia i ua waa a ,! oia ka wa i pepehi ia iho ai ua ,|hee nei a hiki t ka wake *ua, a ,Jh<K>kau ia ae la kekahi waa Jokt s !ii. Kuu hou ia aku la ua .: ieho uei iioko o ke kai. i koia i uiau ai ua kaaaka ua x»ao--1 p«.»po ia o ka ii?ho kela a kelii »| uia ka liee he uu-v>, a oia kela »|e uwa iuai la na kanaka. O ka ī«a uoia i kuu ino ai o Iwa ika >j leho ana la "MulaU-nui'awkakai." »j Kahea ae la o Iwa, £ i *alufta 'j e» eia mai ka leiu» a kaua paa ia |apaa, a o ko awe kapai la ko-lo • |ia iuka i ko'a kahak a ; keiii e Uwai a hee ala ( 4 p*a U a |Ptia ioa ka ouohi uiaka aiwaiwa , u Uaaiuea uui aiwaiwa. oka uoia 0 fc« a*e nui launaoie o kekahi heu « i pīi ae a kati mahma oka waa o 'i e«* * Uva iho ia i kahi hooj kahi uie Iwkau ai<u * i pau.)