Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 3, 14 June 1917 — HE MOOLELO MAIKAI NO BENI HURA KE KEIKI IUDAIO HE MOOLELO NO KA WA IA KRISTO [ARTICLE]

HE MOOLELO MAIKAI NO BENI HURA KE KEIKI IUDAIO HE MOOLELO NO KA WA IA KRISTO

Unuhi ia a alana ia no ka pomaikai o ka ppe heluhelu o ka Hoku. "O ka make ar,ei keia"? Ahe mau mahoe laua? 0 ka make anei ke kookolua? A hoa hele o na wahine? BUKE EHLKU 111 | KE OLA O KA UHANE Ua ninau pu iho la o Beni Hura iaia iho. He Hoola io anei keia e hele mai nei uo ka pono wale no o ka pono ohaue, ai ole e lilo an,a anei oia i mea hoihoi hou nmi i ka "Mānaolana o ka Iseraela. M I ka hala ana ae o kekahi manawa o ko lakou noho hamau ana, ae piha nna hoi kela mea keia me kona manao ponoi iho. Ua hapai hou ae la ua Aikupika rei 5 kona poo iluna, a nana hou roai la i kona ma'' hoa, a hooiraka hou mai e kamailio hou j keia mau olelo _ia latJa. "Ua hiki no paha ia'u e ninau aku i na mea pohihi lehuiehu e pili ana i keia ninau o ka uhane, ai ole o pHi ana paha i na pilikia lehulehu e halawai nei me ke ola kino ana. Aole oe i nele ika halawai ana me na kaumaha o ke ola honua ana. A ina ma keia 010 wale ana no ko kakou manaolana ana, ālaila, he oi aku ko kakou poino i ko na holoholona, aka nae, ia kakou i halawai ai me ia mau popilikia o ke ola honua ana, a ia no hoi he manaolana i hoike ia mai ia kakou ma ke ola uhane "ana, a oia ka mea nana kakou i hooluolu mai i kekahi manawa e kau mai ai na haawe kaumaha o ke ola honua ana. He wa no eke Keiki a Hura e pouli ai kou alahele ma keia ōla honua ana, a ia manawa no hoi e uwikiwiki mai ke kukui o ka manaolana uhane, E leaa no ma keia ola ana kekahi poe akeakamai, ai hiki no paha ia lakou ke wehewehe mai i8 kakou i oa mea pili i keia ola hauoli ana, aka, he hiki ole nae i ko lakou akamai ke wehewehe mai ika mea pili i ke ola pookela o ka uhane, a ioa e hoao lakou e wehewehe no ka mea pi'li i ka uhane 0 ke kanaka alaila, poaeae maoli ka lakou mau wehewehe ana I keia manawa e kuu hoaloha opio, eia ka Mea i ike i ke Rumu o ka Uhane Ola Mau, ke hopuna mai nei i ka "HOOLA" nui oke ao nei, ao ka inea hoi i hiki ke wehewehe pono «oai i ke ano o ka Uhane a me kona ola ana. E ao ia mai ana kakou e keia Alii o na Uhaoe, i ke alah'ele e hoea aku ai kakou i kahi i hoea mai ai ka uhane o ke kanaka, ae hoike pu ia ma: ana no hoi ia lakou kahi o ka Uhane e hele aku ai rna- ' hope iho o kona haalele ana i ka hale o ka uhane iloko o ka lepo--1 ka wa a ka Make e kahea mni ai i kaaa pio, aiaila, e puka lanakila aku ka Uhaae mai ke kiuo i lilp i pio na ka eneini u ke kanaka, ae hoolohe aku no oia i ke kaheaa ka ipea nana i hana i ka uhane mau loa. He hauoli pookela keia e loaa ana i ke kanaka iloko o ke ao nei." I manawa i ano hooki ae ke Kanaka Naauao Aikupika i kana mau kamailio ana, a nana aku la oia uie he aia e nana ana ma ke euo hihio i na mea e hoea inai ana io kikilo loa- la manawa no boi ua ilihia na uiea $ hoolohe ana i kana mau oleli», a ao kekahi mau minute uoi hoi ko lakoa noho like ana, ai ka wa hope ua ninau mal la o B@n! 1 Hura i ka Aikupika N&auao i keia' aiuau.

**E oluolu mai hoi ue « pane ma i keia ninau ia oe e ka Makua o ka Naauan. Pehea la ka/waiwai nui o keia ola ulyi'ne e loaa mai ana ia >. kakou, a ma ke alahele hea hoi kakou e hoea aku ai ilall»?" "Ng'u iho, k_e lieokokoke aku L nei wau i ke e'ike ai wau i -ka waiwai i> ke «la «hane, ao ka Oiaio no ka oiea naf 4 a kakou e kuhikuhi mai i ke alahele e boea aku ai i keia ola pookela - ana, a mamuli no hoi o ko'ku Mu-, kua nana mai keia ola uhane iiui «ui e ike na kanaka ana i hana ai, ai waiho ai j keia ola pookela o ka uhane. He oi aku fea ola Uhane aaa no ka Ja hookahi mamua o ke ola kino ana no ke lauaani makahiki. E hoonani ia ke Akua o na Uhane ola apau, oiai, ua hiki mai ka manawa kupono loa ana i hooniakukau ai nc keia Ola Uhane,'' Hoomaha ifei iho la ua Aikupika nei no kekahi manawa pokole, alaila, nana hou ooai la oia me na uiaka uli.no i ke kaouka opio ludaio alaiia, kamailio h»u ami k no i keia maa olel.o. 4 *He nui nu ua mw o ke ola aua o ke ao oei, a ua hiki ule no ia kakou ke wehewehe i kekahi mea pohihihi, ai kekahi manawa oo hoj, ua hoea mai ke kanalua iloko o ko kakou ola ana a ua loaa no na kumu kupono paha ma ko kakou aoao 'e kanalua ai i ka waiwai o ke ola ana ma ke an nei. E kuu hoaloha opio, aia no kakou apau iloko o ka iima o ku mea oi ae 6 ka ike i ko kakou, ai kekahi manawa ua hookau mai no oia, i ka palemaiEa e hoooalo ana i ua mea £20 nui o ko kakou ola ana, aka, me ia mau palemaka uo uae e uhi aaa i ko kakou ola aua, aia no kakou iloko o kona eoau lima aloiia, a ua ike no oia i kekahi manawa, ona pilikip i loaa mai ia kakou i kekaUi •nanawa, he mau mea hooikaika no ia i ko kakou ola ana no ke Ola oi ae i ke ola kino aua. E ke Keiki a Hura aple anei oe i komoiloko o na pilikia he uui, ai kekahi manawa ua manao maoli no oe ua haalele mai kou Akua ia oe? Eia uu nae oia ke nana mai nei no, ae kaupaona' ana i kou hilinai maluna ona. laia i | hoomaepopo ai i kou paulele laia, j afaila # mailoko mai o ka pouli o kou oia ana, o hoea mai ana po ka maiamalama kamahao e hooakea i kou ula ana. E wehe ia mai ana ng ka puka akea o ku manaolana ma kou alahele, ae hoopiha ia mai aua no t,e me na ike lani iut.i ka Makua mai, ao keia AHi a kaua e kamailio nei, a kaua hoi e heie like aku ai e : ike iaia, ua hoouna ia mai oid e lilo i malamalama no ke ola huna o ka • Uhaue. a ia manawa pu no noi e 1 wehewehe pu mai ana oi& i kA mea pookela o ke ola ana, ae lilo ai ko kaua oia ana iloko o ke ao nei i ! ' oia waiwai", aka, e ia ana keia Oia Uhane iiuna o keia ola kino ana, aole nae e iilo ke ola kino i m«a oi i ke Oia Uhane ana# aka, o ke Oia Uhane no ke ola pookela, ao keia AUi kaooahao e hela mai nei e hoolauia ae ana oia i ka malaooalama uaalona okeia ninau pookela 0 ka Uhane, !* Hoomaha hoii iho la no ua Aikupika nei mai kana kamailio ana, a ia manwa i hoomaopupo !oa aku ai' 0 B&ni Hura, ua olino kamahao kona helehelena, a oa hoike mai la kona helehelena i ka piha d ko«;.a uhane i ka malamalama no keia ninau a kona manao \ kaunui ai. Ua waiho malie aku la no hoi o Beni | Hura iaia no kekahi m«naw«, a ua lliiki ole no hoi iaia e kaooailio aku !l kekahi mea, ae hookul aku pahalj ! kekah! manāo akeakēa no koia oißtoj ! ano nui a kona hoaloha Aikupika i !kamailio mai ai, a maunili no paha !o ka piha !oa o keia ! j manao pookela 6 ka Ūhane, t>a huli j ! hcdteial la no oia a kamailio mai !a, | i HHmahī mau okla aiio hou, | 1 "K kala luai ia'u e ke keiki a Hu- j I ra. u» u»at>ao no wnu e waiho aku uo | I i kela nina« ano pookeia <> kā uhane i

imakona wahi kupono, ae waiho aku no hor na kou noonoo no e kaupaona iho no iloko ou; aka. ua hiki ole nae ia*u e uhi iho i keia hauoli i loaa ia'u, a mamuli oia hauoli pookela i loaa i ko.u uhane, ua hoolilo wale aku la au i keia manawa i wa, na'u €?kamanio nku ai'iinua ou. E pono oe e hoomaopopo I<>a mai i keia oiaio ano nui loa, ao keia ka mea hui loa mamua oka hanohuno honua au e mana(» nei e *taiho aku ma na wawae o ka Hoola nui o ke ao nei'' Hoomaha hou iho la no ua kanaka "Aikupika uei, ae noonoo ana paha i na olelo e hoeha ole axu ai i ka m*inao o kona .hoaloha opio, a he hoaloha hoi ana i -aie nui ai no keia pomaikai o ka hoomnha ana ma ka waoakua mehapeha. "He ninau kupuno uo paha rW kaua e noonoo ai i keia manawa. Pehea ana la kaua e ike aku ai iaia, a ma ke ano hea la nia e anoe ae ai mai na kanaka e an? lua no oe a liaoiau ana do i kuo manao hilinai uo koua kulana Alii Mo'i, ae lawe ana i o Herode, ■ālāila, e hoomau ana uu paha ee ma ia manaoio hiki ika vya e halawai aku ai me na Hoailoua Mo'i,. a me na aahu o na aiii o ke »o nei.. No'a hoi ke imna aku nei no wau iaia, e like no me ko'u nar + a ana ina kahaka apau, a he kanaka haahaa no e like 'no me n.a kanaka e ae. Me ia kulana haahaa'no nae o keia Alii o ka ..Uhaue, e hoike mai aua no uia i ko ke ao uei i ua mea pohihi o ke I ola uhane, ae hiki ai hoi ia oe me| |ā7u ē "hoomāopōpō"me ka hiki ole ke kanalua hou aku i ka oiaio o kana oeau hoike ana. E hoike inai anaoia ia'n i ke OU Mau Li»a u rja Uhaae hilinui apau. Ae, e hpike uaai ana i ka Oia naiii pookela o na Uhane E hoouaoi ia ka Makua o na Uhune apau." X ka pau aua o keia uiau olelo a ua AikupitH Naauao uei, ua noho hamau hou iho la lakou apau, a ua piha hoi kela me keia o lakou i kona qaau mauao pakahi iho- Na ka Aikupika no i kauiaiJij hou mai i na olelo e hoopau ana i keia uoho hamau aua o lakou. "E eleu kakou a hoonee .aku i ko kakou alahele no mua, eia wau ke iini uui pei e ike koke aku i kuu Ilpoia K.«mahao. . E kaia ia mai nae wau e kuu hoaloha opio no keia mau manao hoeueu, a mea paha ua ieleoi wale aku wau mawaho aku o ko'u kuleana- E hooaumoe~kakou a hoeu pu i se kakahiaka me ka la hiki mai, oiai, eia ka manao ikaika iloko o'u no ka ike koke aku i ka mea a ko'u uhane e ake tiui nei, ao ka'u pale wale no ia imua o olua e kuu hoaloha opio ame kuu kaikamahine." Me keia mau ua kahea aku la oia i ke kauwa e hoomakaukau mai i na mea e ai ka hooaumoe ana ma kela wahi i kela ro, ao hoomakaukau mua no hoi i na mea e pono ai no ke kakahi-! aka, a he mea pono e ka« ole kal huakai hele o ka waoakua mamua o lakou i kekahi la ae. Ua i*ooluolu iho la na kamāhele o ka waoakua malalo oka malumalu o o ka laau paha o ke awawa nani' 0 ka waoakua, e kali io ana aku hoi i ka malamalama r,ani o ka la no kekahi la ae. O keia ka pau «na o keia Mokuna, a ma keia ipnle aee nee hou aku ai kakou u<> ike alahele no ka halawai me ke Alu iioi o na Uhaoe. 4 (Aolei pao ) ; — Hono!ti!u, Tun4 nui tia nun* noka mea pil? i ke koho l>aroma Honolulu, ae nune ia ana ka 1 oaea piii ia John Wise, a ua oielo ae t toekahi poe, ua huli uo oia a okipahij ji koua hoaloha L uie, ao ka aieai .boi nana i h?nvw! kāno hana nui [K«piolani Paka, 1 j V>tin ■ ■.] 1 Makekahi mad wahi o Amenka, leia kekahimau wahineke lawelawe Ihana imiaki kaaiāā nei.