Ka Hae Hawaii, Volume 6, Number 3, 17 ʻApelila 1861 — Untitled [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Ke eini wawe loa nei ka nui o na mokukohola; he hapa wale no ka nui i ku mai i neia manawa. No ka mahuahua ule paha o na kohola ma ka moana akau ke kumu o S<eia, aole i loaa pomaikai niai na mo> ku i ka aila e like tne na makahiki i hala e mamua. Ua hoopomaikai nui ia mai mamua keia pae moku e na moku kohola, no ko lakou holo ana mai ia nei e hoolako ai, a oia no ke kumu makamua nana i hookahua ai i ke kanu nui ana o ka uala. Ua hele nui mai hoi na haole kalepa a noho ma na kulanakauhale awa ku moku e hoopukapuka ai me na mokukohola, a kawowo aku la na kahua oia inau kulanakauhale a akea loa, a ua kukuluia na hale paa a me ka maikai hoi, a mahuahua malie mai la ka waiwai o kanaka, a ua hooluoluia ka noho ana o kekahi no ka loaa ana mai i na mea e kuonoono ai; a ma ia mau wahi hoi, ua loaa i na mea mahiai, kahi e kuai aku i na mea a lakou i kaou ai. A mahope wale mai o ke ku ana mai o na mokukohola, nee mai la ke kau Kaliponia, a ua hookikioa hou ia na mea mahi uala e hoomahuahua i ke kanu ana, no ke akaka lea 0 ka makepono o ka hana. *Nani ka hooikaika ana o na mea kanu, a nani no hoi ka lilelile mai o na dala hulali i loaa mai ma o ua hana la; kahiko iho la na kane i na paa lole paina, a “ hao no a linohau” na wahine 1 ke kilika, a pela i hele ai i ka hana, me he mea la e mau loa ana ia pomaikai me ka hoomalule ole; aole hoi lakou i manao he pono ke hooahu i wahi puu no ka wa pilikia ‘ ke hiki mai ia; kuhi lakou, he pnmaikai wale no ka hope. Aka hoi, hooluluhi mai la na ao naulu o ka hoka, a alalai ia mai la ka holo lea ana o keia manao hawawa kaunoa; aole i kiiia mai ka uwala i mahiia, ua ai e ia e ka popopo; ua lilo ka hooikaika ana i hana inea; ua poho ke dala, a ua poho pu

me ia ka inananlaaa o kanaka. Oka kaalele loa no ia o ka hana, a nohp kiikiki iho la na men kanu uwala me ka pukukui o na lima, a kinaunau nui wale mai la lakou nō ko lakou poiao, a aneane nele loa na mokukohola no ka uwala ole e hoolako ai. Hapai liilii nae kekahi pne i ke kanu ana, a mai ia manawa mai, ua lawa ka nui i mahiia no na moku i kumai. Aka, ke haalele nei oa mokukohola i keiu pae aina, a heaha anei la ka mea e hookumuia mai ai e pani ai i ko lakou hakalmka ? O ka hooulu ana o na mea e kuai me kahiki ka mea e pau ai ia hemaheina. Ke ike paka nei kakou, ua uuku wale no kn manawa i pau ai ma ke kanu ana o ka ai e pono ai i ka opu o na kanaka Hawaii, a ua pau keieuena o ka manawa i ka noho wale a me ka moe ana ma ka muena ; a nolaila, ua liio ka nui o kanaka i poe molowa a'i me ka palaka, a ua palaualelo maoli no kekahi. Ina ua hana na kanaka i keia maniwa i hooinaunauna wale ia, ma ka hooulu ana o na mea e kuai me na aina e, malaina paha e hoopomaikai ia mai lukou. Oka palaualelo, he mat kuuna ia o keia lahui, a ke popopo anea nei no kona ola io i keia mai aai lua ole. Ua hele a hokii loa ko Hawaii nei i keia mai, a ua maoao ia e kekahi poe aole e ola ana ia a kaoikoo ke ole e hana i ka laau kupono e hana ai. Ua kaulana loa ka inoa o kela laau, aole nne i ae mai ka nui o kanaka e lapaauia mai. He hana ka inoa. ina i apo ikaika mai ia, e na kanaka inakua o keia lahui, me ka malama pu i na ohua o lakou —o na kaikamahine nae ke malama nni aole emo a konikonia iua keia lahui a e ola no aia a kolopupu a puuneane hoi. O ka hana wale no ka niea e wehe oi i keia hemahema o kakou ; aka, he wahi pilikia noe no ka maopopo loa ole o ka mea kupono e hana ai. Ua paipai nui ia oukou mamua e haoai nui i na kao, a e pono no ke hoao ia hana. Aole he haoa oolea ia ; he noho wale mai no ka ke kahukao, ma ka mauu a ma ka pohaku alae paha, a pakea wale a pepekue hoi kahi i honi pu ai mo ka honua a me ka pohaku paha. Ke kukuluia nei raa Honoiulu he hale wili palaoa liou.a he hiki no i ka poe k«nu* huita ke kuai mai i ka huita ia nei, aole pilikia iki pahu malaila. Aka oka mea nui loa paha e haoaia aoa ma Hawaii nei mai keia { manawa aku. oia ke kopaa, a oia no hoi paiia ka une nui e uneune aku ai i ka nui o ka hemahema o kakou. Ke hana ia nei no kekahi mau aina kanu ko hou, a ke kukuluia * nei no hoi na wili ko, a malaila no e loaa ia ana na kanaka noho wale i ka hana mau, a he hiki no hoi i kekahi ke mahi i ke ko a e kuai aku me ka poe nona na wili ko. Nolaila, e hapai hou kakou i ka manao lana, a e kaaokoa loa aku i ka hoohalahala no na inea i hala ae nei ; no ka mea, ke uwiki»iki m&\ , nei na kukuna o ka pomaikai, a malia paha < e ao loa mai auanei ia. M.*