Ka Hae Hawaii, Volume 6, Number 3, 17 ʻApelila 1861 — Untitled [ARTICLE]
He mau walii olelo no ka holo ana o ua kauaka maoli i Kaliponia. Palapala aku la kekahi haole o Honolulu nei i ka Luna Hoopooopono o ka nupepa Ka Maina,” he nupepa i pai ia ma kn olelo Farani, ma Kapalakikp—a o Kauka Ferika ka Luna Hooponopono, penei.: Howolulu, Dek. 25, 1860. Aloha ob. —Ke nonoi aku nei au ia oe, e hui mai i kou manao no ka pono a pono ole paha, o ka holo ana o na kanaka maoli i Kaliponia, e noho ai malaila ina ka hoolimulūna. No ka inea, ke irni nei kekahi kanaka n Kaliponia, aole i ike ia kona inoa, e loan i mau kanaka maoli e holo i kona aina, e hana hoolimalima nona. A no ka maopopo leaiamakou, he makamaka maoli no oe no na kanpka Hawaii, i kou wa i noho ai mawaena o makou, o manaoio no paha na kanaka i kau mau olelo no ia mea. • Maoli, Ka olelo pank a Kauka Fkrika. Ina i makemake na keiki kuapaa ole o ka aina oluolu o Hawaii, e hoomahui i ka noho ana o na keiki hookaumahaia o Aperika ma na mea e pili ana i na ahā hookolokolo, a me ke Aupuni, a me na kanaka; ala ila, pono ia iakou e holo i Kaiiponia. Ina makemake lakou e hoolilo i ko Inkou 1 mau kino, i hanau ia a ola ia malalo o ka la 1 wela o ko lakou mau Mokupuni, o na pilikia I o ke anu a me ka wela o na kuu eha o ka 1 makahiki okoa iloko o ka lahookahi; Alaila, 1 pono ia lakou kc holo i Kaliponia. Ina ma- I kemake lakou e haalele i ko lakou ai maikai i a nui, a oluolu i ka loaa ana, no ka ai ano e I kupono ole i ko lakou ola, a uku nui i ke j kuai ana ; alaila, pono ia lakou e holo i Ka- i liponia. i Ina ua makaukau lakou i na loie kupono, < na palule a me na kihei huiuhipa, na mea i < mākemake ole ia ma ko lakou aina hanau, I o na mea hoi i hiki ole ke hooneleia ma ia ai- I na; alaila, pono ia lakou e holo i Kaliponia. t Ina imi lakou i hana oi ka luhi, i haku oi ka I hookaumaha ana, i ola kaumaha, oluolu ole, i a me ka pilikia o ka malihini i hoowahawa- r ha ia no kona ili eleele; alaila, pono ia la- I kou e holo wikiwiki i Kaliponia. [ A eia ka hope, ina i ike lakou, ua lohi po- I no ole ka emi ana o ko lakou lahui, ua pau I ke kalo ono o na awawa maikai o kp lakou r aina, ua pau na ia o ke kai i ka holo aku l he hapa uuku na ino i lawe ia māi e na hao- r le; alaila, e wiki lakou i ka holo aku i ka ai- a oa kahi e loaa’i ia lakou na ino o ka oaau a 'i
«iK' ke kino e j)au k<ike lukou i ka hoowalewaleia e like me na mea i loaa ia lakou mamua iho nei, Pela ke ano nui o ka olelo a kauka Feriko. Ua akamai I<m kann olelo ana ma ka olelo Henlania, aole nae be hiki ke wehewehe pono ia mau olelo akamai ma ka olelo maoli, no ka hua olelo ole e wehewehe ai. Me he knao mele la ka olelo ana. Eia ko’u manao ia ouknu, e ha kanaka Hawaii, e noho nna ma Kaliponia, e hoike mai oukou i ka oiaio a.oiaio ole o keia mau mea. 1. Ua pilikia anei oukou i ka noho ana ma Kaliponia, ma na mea e pili ana i na aha hookwlokolo a me ke Aupuni ? 2. Un pilikia loa oukou no ke anuanu a me ka wela ? 3. He wi oukou a he pilikia no ka ai ole, a no ka maikai ole o ka ai oia aina ? 4. Ua nele oukou i na lole kupono ole, na lole hulo hipa a me na halankele? 5. Ke luhi nui ko oukou i ka hana ana malaila ? 6. He ano hookaumaha wale na haku haole o oukou ? 7. He ano kaumaha, mehameha, oluolu ole ko oukou noho ana malaila, aolo paha? 8. He nui na mai a me na mea ino e hoo-, walewale ai i ka uhane me ke kino o kanaka ma ia aina, oi aku mamua o na mea ino oonei ? E pane mai kekahi o oukou, ea, i maopopo ia makou nei. Eia na inoa ona kanaka Hawaii Inwe i ka Hae Hawaii ma Kaliponia ; loaepa Opunui, B. E. Kamae, A. Kaikihana, Ko lakou wah; npho, Salmon Falls, Eldorndo Konle, ' . A. E. Mahuka, f J. M. Kake, M. Nahora, ko lakou wahi noho, Ooloma. T. B, kona wahi noho, Vernon Sutter. <