Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 19, 8 ʻAukake 1860 — Ka holo ana o Hokuao i ko Nuahi va Pae Aina.—Helu 8. [ARTICLE]
Ka holo ana o Hokuao i ko Nuahi va Pae Aina.—Helu 8.
Nui loa na kapu ma Nuuhiva. O ke Toua, 0 ke kaua ia. Aia hele na kane i ke kaua, > e noho paa na wahine iloko o ka hale, aole ' ai i'ka'ai, aole kahiko i ke kioo, aole hili i ka lauoho, aole ae ae, ab1e hēle mawaho. O Fu ka ihoa o ke akua o ke Tōua. O ka Fat | Pue, hehale kapu loa ia. Aia paa ka Fae i Pue, kii Tta rtea nana ia hale i kekahl man ' Imakahlāka e ahaalna pu malUko, a e mohal 1 kapaaa, o ka U a al i k k(PakiQa Hv>*
niti. Aole komo kekahi wahine iloko o keia hale, A pau ka ahaaina, ua puniia ka hale, a ua hoailonaia no ke akua, aole e komo hou ia keia hale a popopo. O kn Ula, he hulajji . Ua ao mua ia na wnhine hulaaua kapu loa lakou a hiki.i ka manawa e hula ai. O Tahu ke akua o ka hula. Kakauuhi —Aiu kakauia kekahi. ua hoonoho ia ma ka haJe me ke kahuna. Aole hiki ke hele iwaho* aole hoi hele mai kekahi e ike ia ia, ua kapu loa. He hana nui ia, he hana loihi, he mau mahina paha, a he hana eha nui, paapu kaj ili i ka eleele a me ka eha. Ua kapu ke knnaka i ka hqu ana o kona mau pepeiao. Ua paa ma ka hale ine ke kahuna, a me ka mohaii'keakua. O ka Tehe, o ka okipoepoe ia. Ua hana ia ma ka hale hou a ua liloloa kela hale i ke akua. O Nukukohe kona inoa. O ka Wauupoo , o ka nko lauoho ia. Aia ma ka hale o ke Akua ka haua, a o ka lauoho i ako ia ua kapu loa, aole pono ke hehi maluna oia. O na mea ai, o ka niu, ka maia, ka hee, ke nhi, a me na mea.e ae. ua kapu ka ai pu ana o na wahine me na kane, O ka Poi i kuiia e ke kane, ua- knpu i ka wahine. O ka ai i kanuia, kahuia, a kuiia e ke keiki, ua kapu loa i ka makuahine, aole loa e ae. O nu hale kui ai, i kukuluia maluna o na pou a o ka pohaku paha, ua kapu loa i na wahine. O na pa pohaku, na noho, a me na wahi kiekie ma kahi o ka hula, ua kapu i na wahine. Aole hiki i ka wahine ke pii ma ka laau, ina ka pali, ma ka hale paha maluna o ke kane. Na alanui a na kane i hana, ua kapu loa i na wahine Ua kapu loa na hale kupapau. Ua kapu loa kahi i mohaiia na kanaka i na akua e, o ke kahuna wale no i hele ilnila. Nui na puaa, laau, a me na ululaau i hookapuia. Ua kapu ke poo o ke kane, aole pono ke kau i ka lima maluna. Ua kau au i kuu lima ma ke puo e kekahi kanaka a ua makau loa ia, ua holo a nalowale. Ua kapu Ina ka waa i na wahine, aole e hiki ke holo, aole ee maluna, aole e pa t ka lima. Pilikia nui na wahine, aole hiki aku iakou i kekahi mokupuni aku, aote hoi i kekahi kahawai aku, aole i ka moku. O ka moena, ua kapu ia i ke kane, aole hiki ke hapai, e moe nae ma* luna, Nui loa na kapu i koe. Ua lapnwale keia mau kapu, a ua nui ka hihia a me ka pilikia no ko lakou paakiki ma ia mau mea pono ole. O ka nui o na kahawai, ua malu; aka, aole pono ka hana ma kauwahi. He kaua pmepine ma na kahawai ma ka aoaa hema o Hiraoa. ‘ Sepetenwba *2, l859, ua hele oakanaka oHanauu i Taipi, i ka po, a ua oki i na poo o oa wahineekolu, o ke kane hookahi, a- me kekahi kaikemahioe. Ua lawe ola ■ ia leknKl kmki kaoo, mo na >poo a~ me ke*-
kino okoa o kekahi wahine Ua kaluaia ka wahine a ua aiia ma Heleani, kahi'o Paulo, n o ke keiki ola ua laweia i kauwahi a ua puhi <>la ia i ke ahi, i mohai na ke akua kaua. Ua ike au kahi i hanaia keia hewa nui. Ma Okeloha, ua hopu ke_Taipi i wahine nollanauu, «ua oki liilii iu i mohni, Maloko o Ianuari, 1860, ua pepehi ko Hanauu i elua kanaka hou no Taipi. Ma Febuari ua k«ua kekahi alii o Taipi nie kekahi nlii o Taipi, a ua make elua ma kahi aoao a ine ekolu ma kahi aoao, aua mohai ia i na akua. Ma Maraki ua pepehi ko Hanauu i ehakanaka o Paipi, a ua pepehi ko Taipi i hookahi kanaka o Hanauu. Aole e pnu kela hana ana. O ka aihue hoi ka mea nui loa ma keia lahuikanaka. Akamai loa lakou i ka nihue puaa, moa, pahi, koi a me na waiwai a pau. Aohe he mea malu mn kela aina; pilikia na kuinu no ka nui o na inea i lilo i ka aihue. Aia aihueia kekahi waiwai, ua makehewa ke kii nku, aole loa e loaa, ua lilo loa. Ina e kii ke kanaka i kn mea i lilo e make ia i ka poka ai ku pahi paha. A<»le he inea nana e kokua ia ia, aole alii, aole lunakanawai. Hoohahi no pono ia lakou, o ka aihue |u.u aku. Ua mahalo ia ke kanaka akamai a ikaika hoi ika aihue, Ua pau. T. Koana.