Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 17, 25 Iulai 1860 — He Mele no ka Haku o Hawaii. [ARTICLE]
He Mele no ka Haku o Hawaii.
He Inoa keia nou e Kala- O ka mana ia o ke Kakanikauikeaoli, [kane, olelo, [na i ka Heiau, A Iolani no kou makuaka- Kulia mai ke Kahuna iluA Emma-lani no kou ma- Ka hina poo i ka uka kea, kuahine, Na kanaka o kahi kaua, Na laua keia makahiapo, Hui mai ka pule i ka waha, Ku ka mahu o ka uila i ka Kani mai na ’kua leo iki. Lani, [ahi, O ka iki ia a Kaaloa, O ka wewena ula ia o ke Ke ’Lii o Kahalolani llunu o ka Hae Alii Anuo- O Kalanikauikeaouli,, nue, He ’Lii no Mokuola, He ’Lii ka Lani na Ewa- Ola o Kalanikauikeaouli, laakona, I ka puaneane Na Lono, na Ahukinialaa, Eia la ke o nei, Ke’lii iloko o ka ulu-wehi- O—ea. wehi, A hohola ke kai o MokuO ke kapu, ola, [alii. Ku mai ka puloulou, Hua mai ka Lani ka okai Ka hoano kapu ia o Kealo- Iloko o Kamehameha a ke hilani, Keoua, [Kahekili, Na Lono ka ua peku lani, Lani nui Mehameha a Ka Lohelohe Alii o ka mo- Ke ’Lii leo lua i hanapilo ku, ka leo, Ka hihipeapea ia o ke kapu Kekahuli leo pololei, Ka pukoa-ula nenee iloko Ke keiki a Kakaehano, o ke kai, Na Kaluaohinuu ka Lani. O Maholekinau ka lani, Ko ’Lii o ka wao Paliuli, Ke ’Lii o ka Wohi, I kauka lio, Ka imi Haku, [Alii, I noho ia e ka O-o, Nanae ae ke kapu o ke E ka O-o manu leo lea, Loaa mai ka Lelo. Iloko o ka Waonkua, Ka ia onionio o ke kapu, Waonahele o Paliuli, 0 Kalnnikauikeaouli, Wawa ka leo o keakua, Ke’Lii o Haloa, Meha ka !eo o ko kanaka, O na kolu ia a Kahekili, No Paliuli kao Makalei, Ka pu kaiii iloko o Ikuwa, Oho ka manu b Kawainui, Knni oleole ka leo o Ka-I ka noho in e Makulei, nehekili, E ka lamiona a ka la, Ke akua leo nui nana e ka-. Hc la nana i ka l.ani, papakamoku, I ka ua me ka makani, Hioloka pali paa o ke ka- Naueue ka Ukiuki. pu, [aw-n, Olokea ka la noho iloko o Naha ka pukoa uui pani kn neki, Ka pukoa i noho ia e ka E ake e ike ia MakaK-i, ina-uli, [na, Ka laau pii a ka la, [anu, Mimiki ke kai ku i ka wa- Pii haakei i ka ua o NuuKa ia kuku i ka halelo ula, Ho ua kii ia no Kawainui, Iloko o ke kai uli, ' E hoopihapiha ana i na O ka pouli kua in a Kane, eke Paa na huihui a Makalii, A Kahuainananuimukun, Eha lakou ilaila e noho I piha kona kuleana, la, 0 Knhaulili iOlomana, O Kaelo me Piiawela, Loaa o Kalaniulumoku, O Ukali me Holoholopi-Na Kamehameha, naau, Lihi aina ke kai nui hanaO na ’lii koa ia o ka papa, wnnawa. [Ahulili, la lakou na wati 0 ku po, Uhi na uha o Kea uu; Kekiai kn inalama pono ia I hookohuiii e Kukonalaa. ka Lani, Ke’Lii o Kalapawai, A hiki mai o Haloa, I hnnau i Kaipolia, _ Ke’Lii o ke ao, He hiwnhiwa na MuliwaiKa Metia nui o na koa, olen^, Nana e koo mai ka waha He ’Lii no Wiiiauio, [ula, okaMoa, Ho Kakaoleh. no LaniknKe wehe maila ke nlaula, He Kaula Mana, O ka pawa ia o ke ao, Ho Kahuna no Eleao, O keaoiaua kani ka Moa. He kua laau, he ao naulu, Ua kapapa ka manu, E ua paha auanei, Uaolowalu ka Moa, Ua kaumaha luna o KoKe hulo mal 1» na manu. nahuanui, Opiopiike ao, Loaa aku la i ka ua, Uaao ua maUmaluma, Kiaweawo o Leleanae, Ua hiki ka la aia iluna, Ke hookahekahe mai la, U& holo ka huhana iloko, Huna o Waipuhia, O Ikiiki ka malama, He ua lakea, ILmo ka inaina, ' [uli, He omaomao ko anuenue, Hanau o Kalanikauikeao- He Hne Kalaunu ia na ka He ’Lii no Mokuolā, ua koko, [Kama, 01» o Kalanikauikeaouli, E hoikeike ana ia Maui, o Ola i ka puaneane, He kama o KalanikauikeEialakeonei, aouli, O ea. He ’Lii no Moknola, O mai ka Lani, 01» o Kalanikauikeaouli, Ke ’Lii ka okoa, I ka punneane, Mai luna a halailalo, Eialake onei, O imoimo ke kua,. O—ea. O pali kahakoa ke alo, O mai ka Lani, O laumania ka poli, Ke ’Lii Oahu, o Kuiliewa, O niau ka lula, I hanau i lialekumulani, O piohau ka ,wawne, Iloko o Kukaniloko, U lohehau k» uha, Kahi mai ka pahu no ka O muoiki ke kuli, piko, [i o Hilo, O paiki kana hele ana, O ka hoailona ia <> ke ’Lii Ike ia Kamalalawalu, Kau ka Hoaka, helu ka O Peapeamakawalu ka lua malama, [Lani, He loaa iloko o Ikuwa, Ka hpku wclow»*lo ulai ka O k» pohnkoeleelo, O na kukuna haoeoe iloko O ka wewena ula kapa alii o ke kai, [Lani, o Keawe, Oka iu-iu Alii kapu o ka O Keakealani, He’kua koko he Wailiala Ko ’Liiilokoo Kihapiilaui no Mana, Kc koi kahi nana e kalai E nana ka mnka i ike, ks eulu, I na wai nao o ke kehau, Ka mamala o ke Anpuni, U« ikea’ku la ka nani, 0 ke kila ia nana e oki, O ka Ohai o Knhele, Ka moloke a-a o ka honua, I ke kapa pili o Kaawaloa, Pau ka laia kahihi peapea, I haehae ia e na Ohiki, . Nana e kea, Haehae ka po i o Lono, Noho mai ka hinuhinu o I haina mai ena keiki ma-. ka moku, nu a Kalalea, Ua paihiihi mai ka Lani, O na lawaia manu ia a ka ūa ulu k& malama, Lani, [nuikaLehua, Ua nakoh.kolo ka papa, Da loaa ka la omaomao Ua nei aku la iluna, Ke ai’na mai la e ke Koae Ua lealea ka Lani, lele uka, Ua kao ke kehakeha,’ E ka manu o ka Wao, Hookanokano, He ia no Manookalani, Iluna o ka lae molea, Na ka noho uka okekai He poohina lauoho pepe, nni, Hoouaua i ks mea kapn, H« I» lala nui, Nano ka opio o ka aki, K& paewa Lani, Olo ka auwae hanio ka O ka halohalo o ka opi, aihona. I ka mahamah» o ka la, 1 kahiku o ka moku, 0 ka Hoku Vfclo, Ua paa i ka pau o manu, O ka welo mahamaha ia,
TIe ’Liino Homaikuwan, |He Pola ’Lii no Ino. Inohoi Woiluanui. Ku Paepae Alii no A hoanoano ka Lnni, , lann, Kt-liiki mai, j() KHlanikauikoaouIi, ’ Hiki mni -l»it Lani nui, ■ j01a ika puam anei Hohola i ke k«pu, lEia lo ke o nc*i, I K nana pu ae kuk»u i ike.iO—ou. I ike io ivHlanikauikeaouli,jO moi kn I.uni, 1 Ile miikuhiapo na Iv.:imu-!Xeenoe mui leo knpu, malu, jl na koena Lani, Keiki pmioi na Kaineh.»-'.\ KoniehainehH, mehn, [wo.U) Maholakinnu ka I.uni, He ’Lii no iluwau, o Kou-|0 ka Limi nui kua LihoNo Muui, o Kama ka lna,[ liho i kekapu, No Oahu, o Kuihowa k«‘,Nami. keia. makohiuno, kolu, [po ka hn,jO Kulnnikiiuikeoouli, No Kuuai, o Muii 'kolani |lle moopuiui kuu-k.alii |ia | He ’Lii iii* Hololiol'.kii, i K.uahiiii;, j He moo Alii no Kukui-|He ’iāi nn Kekuanuoa, ka hewa, ' imi lluku. Na AML . i Haku. Honolulu, Mei 14, 1860,