Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 2, 11 ʻApelila 1860 — Untitled [ARTICLE]

No ka nani o na wahine haole kulike ole me na wahlne Hawaii. E ka Hae Haieaii e—Aloha oe: He wahi puolo meri ka’u e hooili aku nei nau, a nau hoi ia e hanai aku i ka maka o ka poe e heluhelu ana i koii kino a hiki aku i na aina e, o Kalifenia, a ma Fatuhiwa, a Maiaonikia, a pela mai Hawaii a Niihau. Eia ua manao la malo iho nei. Eia ua mea hoohanohano la. Ika ike ana i na wahine haole, nani no a nani, nui oluna; nui olalo, puaniki owaena, mehe manu la e hoohaha mai ana ma na alanui oke kaona nei. Oia ke kaona nui i kapaia ma ke aupuni Hawaii nei o Honolulu, oki pau ka nani o na wahine haole. Hoopahulua i ka maka o na kanaka hoopoheheo lua ke hele mai, iini wale aku no ka manao. Lele ka hauli oka puuwai ame ke ake paa i ka mahaio aku, ua like me Anemanu ke kukeiwini, auwe! auwel! auwe!!! auwe kanani pau ole p na wahine haole e. Ka! i hoohalike aku ka hana o na wahine kanaka, aohe no a kohu iki, i alualu aku ka hana, aohe no a pilipili aina iki, kaawale loa aku, loa maoli ka nani oka ili keokeo. “ £ koekoe aku ka ili ulaula o Hawaii nei.” Eia kona lua, kai ka alawa iki ana ae o na maka ma ka lewa. E noho hanohano maikai mai ana na wahine haole maluna o na lio, me na noho maikai omuku, kalele kulua, nani ka naauao o na wahine haole, hohonu ko lakou akamai; o na wawae elua ma ka aoao hookahi wale no, me ka uepa ma ka lima akau; i hahau iho ka hana i ka lio, hanau a holo. Ua like me ka holo ana kan e, kapalililua i ke kula o Kahua, oki pau maoli ka noiau, a me ke akamai o na wahine haole. Peia no hoi na wahine hapahaole o Hawaii nei i hoohalike mai me na wahine haole maoli, ua ane kohu iki no nae, aohe i iike loa me na wahine haole maoli. Nolaila, he mea mahaioia keia, a he mea maikai i ka poe naauao ke ike aku, pela nō na wahine ma na aiha naauao. Aole pela ko Hawaii nei ano, ua hana Hke na wahine kanaka e like me ka manao o na kane, ua lilo na na wahine wale no ka mana maluna o na waiwai a pau oke kane. Ina pane iki aku ke kane, ō ka hoohuakeeo koke iho la no ia o ka wahine 6 ke ku ae no ia a ō*Ie. Pela mai ka wa kahiko loa mai, a hiki i keia wa e noho nei. Oia mau, aole pela na wahioe haole, he noho haahaa loa lakou malalo o ka malu o ke kane, a«fta na mea o ka hale a pau kona maoa, aole maiuna o na waiwai o ke kane ma kahi e, he ole loa no. Aole i ike ia ka nani, a me ka naauao, noiau, o na wahioe haolemai a Kamehameha I, mai, aole ia Kamehameha II roair~aka: I ke kau ia Kamehameha III mai, a hiki i ka noho aupuni ana o A. Liholiho ko kakou alii ikea ae nei ka nani o na wahine haole. Maiaila ko’u wahi manao mahalo i kupu mai, a konikoni mai iloko. S. W. 6. KAULAINAMOKU. Haiiimaiie, Honolulu, Ape. 6, 1860