Ka Hae Hawaii, Volume 4, Number 17, 27 Iulai 1859 — Ka Pele ma Hawaii. [ARTICLE]

Ka Pele ma Hawaii.

Ko kahe nei ka Pele rha Wailoa, Knna Akau, Hawaii. Oke kabe mua ana, ui uiaalili, he a-a ia wahi, aia tna Wainanalii. He nna hiki no ke hele o na holoholoua mai kela aoao o ka Palaoa a hiki i keia aoao, o Keawaiki. Oke kahe hope ana, aia ma Wailoa, he Eapa mile paha ke kaawale mai o Keawaiki, ma ka aoao o Kiholo. Elua haneri anana paha ka laula o kahi e a nei, he pahoehoe wale no, ake kahe mau nei iloko o ke kai, me ka nee aku no hoi ma ka aoao e moo ana ma Kiholo. Makau na kan ika oia wahi, a lawe ko lakou mau ukana a pau mao o ka loko. no ka mea, ke ai nei ke ahi i ka pa o ko lakou hale. Hiki no i na kanaka ke hele aku diai kekahi aoao a i kekahi, ke paa ko lakou mau wawae i ke kamaa, aole nae hiki ke alakai i na holoholana, uo ka wela loa oka pahoehoe. Aia hele Uiama ke kanaka me ka hoomanawanui no ka wela a rae ka hohono o ka uwahi, alaila, hiki mao. Ma ka la Sabati, oia ka la 3 o keia malama, ua ike kekahi poe ma ka ro iuna, ua mahuahua ka uwahi ma ke kumu, oia hoi ka lua ma Mauna Loa, kahi e hele mai ai ka Peie la wa uo, he ano pono iki o kahakui; ma Wailoa, hiki no i na kanaka a me na holoholona ke hele maluna o ka pahoehoe hou, no ku mea, maalili ana no. Aka, ma ka poalima. ola ka Ja 8 keia malama, hoomaka hou ka wela o kahakai, mahuahua mai la ke ahi, kahe nui iloko oke kai, a ua like ka pii ana o ka mahu me he moku ahi la. Malamalama lua i ka po, e like me kekahi kuUnakauhale nul e pau ana ike ahi. ilele nui mai na kanaka o kela wahi keia wahi e makaikai i keia mea kupanaha. Ina e mau ana ke kahe e like me keia wa, e pau ana paha ka loko ma Kiholo i ka hoopihaia. Miaainina kelp wahi maikai i hanaia e Kamehameha I, me ka luhi ona ka- • l ‘ « naka. S.