Ka Hae Hawaii, Volume 4, Number 8, 25 May 1859 — KA LA 20 0 MEI! [ARTICLE]

KA LA 20 0 MEI!

He la olioli ia ma Honolulu nei, a pela no paha, na na wahi a pau o keia pae Aioa ; ao ka mea, o ka la 20 o Mei, oia ka la haoaae'ka mea Kiekie, ka Haku o Hawaii, kekeiki kane akaMoi Kamehameha IV, laua me Emma. 1 ka makahiki hookdhi i hala ae nei, haoau mai ua keiki kane nei, a nui ka hauoli ana ia'manawa ; no ka mea, akahi wale no hanau ana o ke keiki a ka Moi e noho Alii aa« ma keia Aupuni. A i ka pau ana o ka hookahi, ua loaa ia kakou he la olioK hou ma ko Hawaii nei. Penei ka hana aoa raa Honolulu nei maia la ; 1 kakahiaka, ua kau iluna na hae o kela ano keia ano, na Komiaina, Kanikela, Hole1«, Moku, a peia’ku, he nui wale, me he mea ia, e kapa ia o Honolulu ke Kulanakauhale o na Hae. I ka hora II, he)e na Komiaina ā , roe na Kanikela o na Aina e iloko o ka Hale Alii, e hai aku i ko lakou aloha i ke Keiki Alii, a me ka manao a oluolu i ka Moi a me ka makuwahine Alii. Hai mua aku o Perioi, ke Komiaina Fararii, ma ka olelo Parani, aiaila, o Bodena, ke Komieina Ameiika, ma ka olelo Beritaoia ; Pane aku la ka Moi ia laua. i ka oluolu o kona maoao, i ka lohe ana i ka laua olelo aloha oo kona Keiki, me ka kai aka i ke aloha o na makua Aiii ia laua a om ko laua mau Aupuni a pau ia, hai «ku o A. Pratt Esq., ke Kanikela Amenka, i ka naaao oluolu o oa Kaoikela a pau ; A pane oluolu aku ka Moi ia lakou. Alaila, heie mat ieaua o ka Moi, ka Bihopa Kalolika me kona aaan Kahuna a hai aku t kona hauoli ana no ka kaoau ana o ke keiki Alii, a no kona ola aaa a hiki i keia wa. Pane aku ka Moi me ka olelo kupooo a oluolo. Male mai na Kahuna hoole pope imua o Im AKi, a hai aku o Bibopa i ka manao oluoh»o lakou a me ko iakou aloha miiikekeiki AAi» a i aa makua Alii no koi kekahi. Pane

aku ke Alii me ka ulelo kupono me ka ana ia lakou e hoomanawa4iui lakou i ka !akou raau liana maikai, a pau ia, komo mai ka Moi wahine mo kana keiki a noho ma ka noho Alii, ku ae la na Luna Nui o ke Aupuni ma kela aoao keia aoao o ka Moi, me ke ano hanohnno. Alaila, hele mai iloko na Kumu a me na haumana Kula, o Honoiulu nei, i alakai ia c ko Kahukula, hele huakai lakou imua o na Alii, me ke kulnu ana a me ka naoa ana ’ku i ke keiki Alii e noho ana me kona makuahine, maikni maoli ua keiki Alii la, ikaika kona kino, momona no, nani kona maka ke naaa ’ku. Akaiki ae la oia, me he mea la, ua piha kona naau i ka olioli i ka ike ana i ke oleha nui o lakou a pau i hele māi ai i keia la.

Hora 12 Awakea kaoi aku la na pu uui o Puawaina, he 21 kipu ana. A mahope iho, heie mai ka poo Koa haole, ko Honolulu Ratfeli, imua o ke Alii, a hai aku, ke Kapena, o J. H. Brown i ka manao aloha o iakou i ka Moi a me kana keiki. Fane maikai aku ke Alii ia lakou, a pauia. I ka hora 4 o ke ahiahi, he Regata ma ke Awa o Honolulu nei, oia ka heihei waāpa, he 12 paiia na waapa i heihei, a o ka waapa e hiki mua aku i kahi e holo aj, loaa ta ia ke kiaha kala maikai loa, a i ka lua he wahi maknna no. Pihoihoi ka manao o na kanaka i hele akp ni rna ka Uapo e nana i keia mea hou, he 4000 paha ka nui o ka poe ihele e nana.

1 ke ahiahi, hora 8,' hele nui aku na haole a rae na kanaka Hanohono i ka hale Alii, e iauna pu roe ka Moi a me ka Moi wahine, mamuli o ke ano haole ka hana ana, a maikai a hanohano io na hana a pau a ka Moi i hana’i no konā poe naakamaka i halawai ai ia ahiahi. Pela na hana a pau oka la 20 o Mei nei. £ ola na makua Aiii ame ka laua keiki, a hala na makahiki he nui.