Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 25, 22 Kepakemapa 1858 — HONOLULU, Sept. 21, 1858. [ARTICLE]

HONOLULU, Sept. 21, 1858.

‘7 • He manao aloha i na kaOeamahine Hawaii . Auhea oukou e iia pua o ke Aupuni Hawaii nei. Iloko o na makahiki he nui no o , ko’u noho ana i keia pae aina, ua ike aku au i ka hana ana a na kanaka a rne na haole ia. oukou. Aole paha oukou i ike i ke ano o ko lakpu&niakemake. Owau no kai ike. Ke makemake nei lakoue hoolilo ia oukou i mau lawehala e ae aku ana mamuli o ko lakou kuko, a e lilo i poe popilikia mahope. Ke hoowalewale nei lakou ia oukou e haawi mai ana i ko lakou mau dala me ka haumia e inoino■ ai oukou a make wale aku mahope. No kuu aloha ia oukou . keia olelo o ao ana ia oukou, e makaala a o makau ia lakou. He oiaio hoi keia a’u e olelo aku nei, me ka hoopunipuni ole. oukou a e makau, No ka mea, a i ole &ukou e makaukau, e lilo io paha oukou iloko o ko lakou hoowalewale, aole hpi e luki ia oukou ke hoi *hou mai mahope o ka pono a oukou i haalele ai. Eia ka’u mea i ike. O na kaikamahine mai a nawaliwali, aole e ola hou ka mai, a make wale aku. I ka imi ana i ke kumu o keia pilikia olakou.ua loaa ia’u keia hewai kumu. Ua lilo i ka hoowalewaleia e na kahe i ka wa kamalii opio. Ua hoao ia lakou i ka wa opio, aole i oo. Nolaila ma» keia mai ino o lakou. Ua hala koke ko lakou ui, • a kau koke mai ke ano luwahine ia lakou i ka wa opio, no ko lakou liio i ke kuulala i ka wa kamalii. Eia kehahi mea pono ole. A mare keia poe kaikamahine me ke kane, lilo lakou i mau wahine pa. Aole a lakou keili a make wale aku. O ko lakou poino loa ia, no ka loaa ole o ke keiki nana lakou emalama i ka wa luahine palupalu. O ko ke aupuni poino hoi ia, no ka emi ana o kanaka ma keia pae aina. He lua ole, kupanaha loa keia emi ana. Ke huhu mai nei ke Akua i na wahine hele hewa, aole e haawi mai i na liua na lakou.

E naua oukou ika hope o keia poino. A hala kekahi mau makahiki hou aku, e pau na kanaka Hawaii ika nalowale. Mai kahiko loa mai ka noho ana o na kanaka maoli ma keia pae aina/no lakou ka aina mai ke Akua māi. A hiki mai ka haole, haawi mai ike dala i na wahine kamaaina, a waiho iho i ka -,mai muloko oko lakou koko. Pela ko Iak6u kolohe ia oukou. Ina e manao oukou he oiaio keia olelo, e ninau ia oukou iho. Pehea ka pono ? E hai aku no au ia oukou ika pono. Penei, e malama ia oukou iho i maemae. Mai ae iki oukou ina hana haumia. A nui, oukou a oo, .e ’ mare me ke kane. E noho malie me ke ka- . ne mare, e malama i kona hale a me ka waiwai, E noho mamuli ona me ka oluolu. nana na'maka i ke kane e ae i ko olua $wa e ola ana. E hanai pono ika olua mau : keiki. Mai haalele ia ia e hele i kahi e a < f noho. E hele pu me ia i ka pule a e imi pu 1; me ia i ka pono. Eia hoi kuu manao i na kaikamahine ma kuaaina. E oluolu ka noho me na makua ma ko laua malu. Mai hele iki ma na kulanakauhale mea awa moku. Ma Houolulu, ■■ ma Lahaina, ama na wahi ku o na moku > haole, he mau lua make e poho ai oukou U iloko' oka make. E makau loa i ka hele ana / ma ia mau wahi. He lehulehu na kaikamahine i poho ilaila, a hele koke i ka )ua kupapau. E naauao oukou ilaila, a e makaala. Ina pela na kaikamahine a pau e naauao ai, pomaikai ke aupuni. Pomaikai ka hanauna Hawaii, aole lakou e pau. i/- > £ mau ana na kanaka maoli, ,a e lilo keia f;atfouni i aupuni no leau Kristo. r ;; i r? - v •* -. . • • • y-*.‘ ' V •••' .* t ' •;.• ; ’ J *’V’l/ K >

Aole paha oukou e mnnao ma ia mau mea. O ka waiwai, ke dala, ka lole hanohano paha ka manao. Ina pela ko oukou, a paa ko oukou manao e hele mamuli o na hoowalewale a na haolo me na kanaka, o ka make ia oka aina, ame oukou pu. E ala ! e ala oukou ena kaikamahine, a e noonoo. la oukou ke ola a me ka make o keia aupuni.