Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 7, 19 May 1858 — MOOOLELO HAWAII.—HelU 6. [ARTICLE]

MOOOLELO HAWAII.— HelU 6.

,Vo ke kukulu hale ana. O na hale ma keia pae aina i ka wa kahiko, he mau hale piii wale no,. Aole he hale laau ia, aole hoi he haie pohaku. He maikai kekahi hale, a he hale nui no, aka o ka nui, aole haie nui, aole maikai, lie haahaa, he uuku wale no. Penei i kukulu ia ai na hale ma ia wa kahiko. E w$iele ika weuweu oke kahua, kahi e ku ai o ka hale a e ke aku a papu like, a ina haahaa kekahi wahi e hoonoho i pae pohaku ma hai mai, a hoopiha aku i ka lepo a papu like, pela e hana’i a maīkai ke oka hale. A pau ia, e eli mua i ka lua o na pou kilū, a hohonu, alaila, kukulu ihp na pou kihi, a kanu iho i ka iepo me ka pohaku liilii e komo ana iloko o ka makalua, a hana, a paa loa keia mau pou kihi. Alai)a, kau i wahi kaula mai kekahi pou kihi a hiki i kekahi pou kihi, a e hoailona mawaena o keia man pou kihi i kahi e eli ai na lua o »na pou owaena, a e eli iho no hoi i na lua o Ina pou owaena a pau i ka hamnma like, alai7la kukulu iko waena mau pou; hoolikelike a like me na pou kihi, alaila, hoopaa i keia mau pou ma ke kanu ana i ka lepo me ka pohaku liilii. A paa ka pou, a pau ike kujtulu ia e kau ika Lohelau mai kela kihi keia kihi. A 'e (ike me ka hana ana i na pou o kekahi aoao, pela no hoi e hana’i ina pou o kekaihi aotfb. Oka pae pou nae oke kua ke kukulu mqk, a mahope na pou< o ke alo.. A pau na poh o ke kua me ke alo i ke kiikulu, alaila.

kauhilo i ka Lohelau me k« kaula mai kekahi aoao, a i kekahi aoao, pela no hoi kekahi aoao, a ua makaukau na pou i ke ku iluna.

. A inawaena konu o kekahi kala, e eli ai i ka lua o ka pouhana a pela no hoi ma kekahi kala. Oka pouhana, oia ka laau loihi i kukulu ia ma ke kala mai lalo a hiki iluha o kahi e hui ai ha welau o na oa o kela aoao keia aoao, A hohonu na lua, alaila, kukuiu iho i ua mau pouhana nei, a e kanu iho i wahi lepo iki me ona mau wahi pohaku. Alaila, kau i ke kaula mai kekahi pouhana- a hiki i kekahi, alaila, kau i ke Kau|»uhu a .nakinaki me ke kaula a paa. A paa ke Kauhuhu ika hoa ia rne ke kaula, alaila, hia ke oa ko ke kua me ko ke alo. Ina ua lol.oa loa aku kekahi oa, poke mai ia oa, a kau pono iluna o Kauhuhu, a ina pokole kekahi oa, waiho ia oa, kau aku ana he 6a, pela e hana’i a pau na oa i ka hookau ia, alaila, nakinaki me ke kaul'a,. hookahi oa mai o ke kua, a ..hpokahi o ke alo hikii iho ana pela e hana ai ma na oa a pau pka hale. A e kau iho ike kumu o ke oa maluna iho o ka Loheluu, e komo ana ka waha o ko oa me ka inai o ka pou, a pela e hana ai a pau. A pau na oa ika hoa ia rae ke kaula, alaiia, kau iho ke kuaiole maluna iho, a hoa i keia kuaiole me ke Kauhuhu me ke kaūla ma kela kowa keia kowa o na oa, a paa o luna i ka naki ia, alaila, nakinaki olalo o na oa nhe ka Lohelau, a me ka pou, me ke kaula no e nakii ai. A paa na pou, ame na oa i ka nakinaki ia. alaila, kukulu hou i mau laau ma na hakala, ma kekahi aoao, pela ma na hakala a elua.