Ka Hae Hawaii, Volume 3, Number 4, 28 April 1858 — MOOOLELO HAWAII.—Helu 3. MOKUNA III. No na Kuhulu Eha. [ARTICLE]

MOOOLELO HAWAII.— Helu 3.

MOKUNA III.

No na Kuhulu Eha.

1. Ua kapa ia’ku ka poe kahiko i na Kukulii ma ke ano o ka hele anao ka la. Ma kahioka • la e hiki mai ai, he hikina ia; a ma kahi o ka la e komo aku ai, he kukulu komohana ia; ina e huli ke k.»naka kahi o ka ■la e komo aku ai kona alo, e maopopo a^uanei, o ka aoao ma kona lima hema he kukulu hema • ia, a o ka aoao ma kona lima a*kau he kukulu akau ia. Ua pili k> fa mau inoa, he kukulu ' ma kahi e pili aku ana i ka lani wale no, aole ‘ ma kahi i ka mokupuni. 2. He okoa-ko kapa iina’ku i namau kukulu ma kahi e pili ana i na aoao o ka mokupuni* penei: Ina e noho ke kan >ka ma ka aoao komohana o ka mokupuni, He kukulu hikina b uka, ' o ke komohana o kui ia, no ka pii ana i uka a me ka holo an i i kai keia mau inoa ; i ole ia, > no ke kiekie c uka a no ka haahaa o kai ]

3. A o ke kukulu akau ua kapa hou ia’ku oluna, a o kē kukuiu hema no ka pa ana > mai o ka makani ma ka akau, oluna ia; a ma : '

ka ]iolo ana’ku o ka makani ma ka hfcma,olalo ia. Nolaila raai keia mau inoa.

4. O kahi e pili ana i ka lani, o ku paa iluna ■■ no ia ; o kahi e pili ana i ka honua, o ka paa 'i ilnlo ia ; o l<ahi mawaena o ka lani a me ka ; honua, he lewa ia, Uka hookui ame ka hala«'| wai kekahi mau inoa. - . v

5. I ka noho ana o ke kanaka ma na noaoo / ka mokupuni, ua lole aku a ua'lple mai ke ka- ; ’ pa ana i na kukulu, ma ke ano naā o- ka ke kanaka noho ana, ma ka aoao kupono iw, 0'i ka mokupuni. Ina i noho ke kanaka ma aeo hikina o ka mokupuni, ua kapa oia i'ke

komohana o nka, i kd hikina o a o, konn ,; alo, ua huli kupono akU nta ka hikina ; nolaila, > e kapa aku oia i ke kukulu hema, he akaa, no ka mea, aia maiaila kona lima akau; a o kapn, aku no hoi i ka akau, he hema, no ka mea, ain.|; malaila kona lima hem i. ,Pela no hoi ke ke kanaka ma ka hema o ka mokupuni k<' hulL kupono kona alo i ka hem.i, e kapaoin i,ka kina he hema, a e kapa aku i ke komohana he j. akau :ril

6, Eia kekahi kapa hou ana i ke knkuln hi-< kina, ma ka hiki nna mai a ka la, u& kapa aku ia oka la hiki; ama kahi akala e koma,: aku ai, ua kapa ia, oka la kau. Ua olelo in, penei: Mai k> la hiki a ke kaumai kela paa a keia paa, ua pili no keia mau inon i na aoaō oka mokupuni wale no, aole ina kaleiKl ka lani, no ka mea, ua olelo ia pehei, OfT*Waii ki la hiki a o Kauai ka l i kau ; ,o ka a>kaKC6 M • < mokupuni, o kela paa ia, a o ka hema, paa ia, a ua olelo.ia kela a keia paa. 7. Eia kekahi k 'pa ana ina kukulu om ao* . ao o ka moana ma ka alihi moana e pili ana i kumu lani, e moe poai ana mn ka o ka honua a puni, ua kapa ia'ku oia, o oka ho.nu.i in poai. O kahi ma ka «lihi aonli . maluna iho, e hui iho ana ma ka alihi moana e poai ana i ka moana a puoi, o kukulu o ka lani • ia poai. O kahi mai ka a mni k» •* moaoa aku, e moe ana’ku ma ka nana ana’ku n ka maka a pili aku i ka alihi aouli, o kn hiki moe ia poai. Ao ka alihi aoull e hni ann nW k i alihi pii ae ann iluua, o kahikiki* ia poui, a maluna ae o kahiki ke papn nui .in poai, a maluna ae o kahiki ke papa a malunn pono iho o kahiki kapuiholam, knioa ia. - A’o kahi malolo iho o ka lani, o kn lewn

*

lani ia; a malalo iho olaila, i kahi a na manu e iele ana, o ka lewa nui ia ; a malalo iho, ina * „■ i paa ke kan.ika i ka laau a lewa kona mau wa- > wae, o ku lewa hoomakua ia Pela no ko ka . poe kahiko kapa ann i na kukulu,