Ka Hae Hawaii, Volume 2, Number 48, 24 Pepeluali 1858 — Kapono no ka makua mea keiki. [ARTICLE]

Kapono no ka makua mea keiki.

I ka wa i hanau ai ke keiki huu, he mea palupaiu ]oa ia, a e make no.ia ke mulama maikai ole ia ē nu makua. O ka waiu oka makuwahine wale no ka mea ai e pouo ai ia. Aole puno ke hanuiia ke keiki hnu i ka waiu kahiko o ka wahine e, o lilo ia i meā paakiki,- nahunahu, maimai nona. 0 kawaiii o 'ke&ahi wahine mai ole i hanaii iho nei, kekahi mea pono. Mai haawi iki ia ia

i ka ai niaoli, a puka da nihp. He mea po-i no ole ke hanlele ka makua lianau ia ia h a| lilo na hai ka hnnai i k»na waiu.. A kupu i na niho, alaila, pono ke hanai iki ia ia i ka| ai paakiki ole, a hiki i ka wa hele o ke keiki, ponn no e ukuhi i i ka waiu. Aka, aole no e pau ka malama ana o kn mnkun i ku wa hele. He naaupo loa ke keiki uuku, aiile ia i ike i.ka inalnma ia ia ihn i nn mea e poino ai,- Haule wale ia i» na lua, i na wahi pali, a i ka wai pahu, a ua lalau wale aku i na moa hoeha, me ka maPaoole i ka' poino. i\n kn makua no e kini a e makaala ia ia o pilikia ia a mnke paha. Mai hookuu wale ak.ii ka makua i kana koiki e hele mamuli o kona makeinnke, me kii ike ole ia e ka makua kalii e hele ai. Imea e pono ui makua kiai anni ke keiki uuku, e ao niau aku kela ia ia e hooloiie a e, niulama*mai ke keiki i ka olelo a ka •makua. He meu lnmkuli ka naau o ke keiki. Aole ia e hoolohe wale. Ua oiaio ia i iia keiki haole a me na Hin/aii/ O ke aoia i ka wa uuku e hoolohe ka moa e puno ai. lna e waiho wale ia ke no ana iu ia i ka wa uuku e lilo ana ia i mea naau paakiki i ka hi.okuli, a nni ua keiki la, aole e hiki iki ke ao ia ia e hoolohe. 0 ka olelo maikai a me ka hana maikai imua o ke keiki, kekahi mea e p’onu ai. He mea akamai ke hoiki i ka hnka pono ipai ijta ka makua hana ana, liilie ka lohe poiio i kona mau manao.. Malaija kana aoana e ha.na like a e manuo like, mai kona wa uuku mai. Ke h«na*nei nu keiki, me ka hauauna akuanakua. Ua liiki Wawe ia ke ao i na hewa a pau ana i ike ai i ka maku» eliana ana! A uh lohi kaiia uo ana i na mea pono i hauaia e ka mukua; no ka mea, ua liilinoi kona naau ma ka hewa, a maluila no konu'lealea. Ina aole e hooponopono oe ia ia i ke ao ia'ia i nu na mea maikai, e lilo no ria mea hewa o ka naau i mea e ino ai, a Janakila ka ino inulupa, a kinai i ha mea pono i aoia’i oia, a pio loa na mea maikai i loaa iaiA. Oia ka hana nui a ka makua, p-ke kinai i na hewa,- a.me ka hopuiu i na mea poni) iloko e'ku naauokanamau keiki. Akt, ina o hewa ka hana ana a ka makua imua o ke keiki, aple loa>e hiki ia ia ke hoolilo ikana keiki i mea hana i kl maikai mo ka maknu i ka hewa. . . - V . • /1 mea e hōolohe ai ke kelki, pono no e hoopai kamakuai i,kona \va hookuli. Mai huhu ino aku oe ia ia i kou wa hoopai. Ia me ka.minaimina

0 nai poino be pjli ani i na keilo^Ōi- ' wiii; kinai n» keiki, me ke »q aku, mo aka, » me ka hoopai i na olelo a me na hao» hoopu* nipuni a p»u. •- -k . . ;>?(;. <> J £ ao aku hoi ba enakua i ka lakou mau keiki ioa hana, Oke ao ia i nl'han» i ka wa kamalii, ka mha e naaupo »i, » e p«-i iaualelo ai oa kanak» npiopio, o tia#tiii nei. Ke kumu keia I nui at na kfa ilihuao’. ma keia pae aina, o ka hoohana ole ia o na keiki. Ina i hoqfeanaia na keiki i kela )t i keia la, e ike no lakou i na hana akamai, e oolea hoi na kino o lakeu, a e makaakan )»> kou e inū a loaa pono na waiwai e lako ai n» kino. Pela ho» e aoia’i ua kaikamahine in» hana kuphno ika wahine. 0ke ao olūīa i na hana kekahi mea e hele noi na keiki maiyuli o ka lakou, a liltf loa i ka hēwa. ♦ E malama oukou e moe kaawale na keiki kane i kahi keena kaawale Tna kaikamahine. E hoopau i ka moe o oukou a pau ikekeena hnokahi. No ka paku o|e oko ou(tou mau 1 hale, ua lilo na kaikamahine i poe hilahiia ole, I e ae wule ana i na piea hoowalewale, a e haumia ana ika wa uuku. A lilo lakou i poe Iwahinp, he poe maimai, palupalu, hua ole i ■ {na keiki, a make eka nui ika wa wahino ; hou. E laa hoi na keiki kane. He poe aea, |kukowale, pulauaielo, e hana ana i na mea , ino. E kiai oukou, ika oukou ibau keiki i i jko lakou \va uuku, me ka hooki»u ole ia la1 kou e hele mamuli o ko lakou makeinake. II Eia kekahi;: Eao mau oukou i iia keiki i i ika olelo a ke Akua. , 0 ka makau ia Iehova 11 ke Akua, a o ka manaoi§ ia Iesu ka mea uui > i-no kakou a pnu. Ina i aoia lakou ina pono *ia pau no ke kino, a ike ole lakou i ka olelo l |a ine nu kanawai oke Akua, he mea ole no 1 |keln naauap ana, E hele io np>lakou mu ka ‘ ! howa, ke manaoio ole lakou ike Akua. E 5 1alakai ia lakou i ka halepule i na lu Sabati a l puu, mo ka pule pu me lakou i ha la a pau, je ao aku ia lakou i kona kanawai, a e hoiku 5 aku i ke ano o ka pono, a e papa aku i ka ■'hewa; no ka map,,e huhu mai ana ke Akuai 1 , ka poe hana hewa. '* ‘| Ua huawi mai ke Akua i mnu keiki na ka1 kou, me ke kauoha, “ E alakai ia lakou ma 1 \ ka aoao pono,” a kamaaihu lakou ma ia «o•lao, alaila lukou e homnau anu ia pono i ko ll lakuu wa kanaka makua. E malama oukou 1 i keia mau.mea; no ka men, e hiki mai ana 3 la e hookolokoioia’i oukou imua o kg . |Haku no ko oukou mniauia ana ikana mau •ikauohanona koiki a oukou. 3, j Eia ka hope. E noi mau aku oukou.i ke 1 'Akua, e kokua mai kona Uhane ia inau hana -;a pau, iko ai. He meu ole ka ke ipanaka 1 ihana ke hooko ole ia e ka Uhaile o ke Akua. • |lve kanu nei ke kunaka,' a ke hookahe nei i 1 ;ka wui; aka, aohe ona mana e liooulu niāka lmea.kanu, Na ke Akua.mai ka mana e ulu " iai. Pela no iloko pka naau ona keiki: N« 1 ;i ka makua e ao aku, a e papa aku, a e hoo' 1 ipai i na hewa, a e kuhikuiū i keia pono 9 \ kelu pono, aka, aole e-olu wale k» pono ma1 loko o ka naau o ko keiki,.«ke kokua ole ma 9 j ka Uhane oke Akua i,ka ulu ana. E loaa ‘ inai ana keiu mau p,(fno ma ka pule e noiam 9 | i kn Uhane e hapa hou mai i na naaQ o m a j keiki a oukpu, a maemae, a maikii.» Ahhi 6 mea e ne e hiki ke hoopao i na mea iaop.ie a u&au 0 ka pule mau ana oka makūa i afti ■V la i • keia la, ka mea e loaa mai'ai keia kokui P a.ka Uhane e hoolilo ana i ka uaau o na ke a ikj i mau kihapai e hua mai ana i na hu» i maikai e popo ai ,i keTt» pla 1 ana a i kela oh . ana.i ■■■'"■*'> ■*■■;•>: