Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 49, 4 Pepeluali 1857 — [No ka "Hae Hawaii."] [ARTICLE]
[No ka "Hae Hawaii."]
E ka Jf(tc c: . . * ,1 Ai.oiia lana nei ko’ii manao e haii akn no kekalii iuoa e pili uiiīi i na iiaiirnana| kula, penei r»o ia. Aole maln. pono ka noho, ana o na hnumana ,nia.k.ekahi mau kula nia * ()ahu noi, Ua liole w.ale aku no io, a, innei kekahi-po’eliauinana niu ko lakou inanao iho,, me ka hookol.o ole inai i ke kinnu. Ua noh.o wale aku nu hoi kekahi niau hainnana ina na, hale me ka pilikia ole. I ka helo ana niai o! na haumana i ke kula, lalau wale niai no ianei, kekahi mau haumana anepane ka ma-j nawa knla e pau luki mai la. 1 kekahi ma-j 'nawa, kii'mauli aku no aii e paipai ijiai i naj haumuna,. a hiki i ka haUi k61a, ao nku la ij na haumana, o kekahi mau haumana aolej hiki i ke kula, a hiki i keia la; ua akolu,;āhaj paha haumana, aoid liele i ke kula. • I keka- ; t)i ia, hele au i ka Iiana' ikaika, a loaā ia’uj kekahi rnau haumana e kea pua ana, eha la-j kou, o Iloonui; Kainahoa, Lapaku, Lui. Ike niāi la keia niau keiki ia u, pau i ka na holo, ālualu aku la au, a loaa ia’u o K— } a me L/ o kekahi inau keiki pee'loa laiia, lawq aku Ja au i na keiki i loaa, a hiki i ka hale kula ’*’• io Kaihikapu la. 3’ela no ka hana mau o na. haiimaua, i ke kula maoli, a me ke kula Hi:J ’ nieni, aole inalu pono. I ka mana\va e hw-| maka’i e kula, kahea i6ua au i na inoa o nai haōmana, Kamāhoa, ihea oe i nehinei ? pane| mai kela, “ i ka hale no, i. ke kahu Kini, ihea oe i nohinei? “ I ka hale he kauo laau ka’u haha,” Lapaku, nehinei? pane jnai la kela,“ i ka pii Eia ka’u e uku paha oe i hapawalu, la ka ke ke;ki noho kula, E uā ukinjg|i ( a paha au, uku. ka ,ia nei.” E like me ka olelo a keia haumana, pela no ka na hmimana noho kula a-pmi. PPno kela haumana keia haumana me ka jtnanao paha he mea ole ke kanāwai o ke ,Jcula. G na makua hoi, hoounauna no i na keiki a lakou i kela hana, keia hana, i ka wa kula, kai poa a pau ka manawa kula, alaila, hoohana i na keiki i ka lakou hana i manao ai. E ka makua, elua vra kaawale o ke keiki, o kakahiaka, a me ke ahiahi, e hoounauna ia ia hana, mai hooonauna oe_ i ka manawa kula o ke kumu. Oia kamea hai āku ia oe
la e ka llae , a e nlnau mai paha auanei oe,j healia la ka niea e’mahi pono ole ai na hauinanā? Klua kumu i malu pono olo ai na haii-| munu. ■ I. Ona inakua? 2. Okā IiUnapai-j pai. ' . ■ ; j Ninau hou mai paha oe, i ke aha o ka Lu-: hapaipui? I ko kii ole e paipai, āole au i ikCj iki i ku iuaka o keia lunapaipui e maalo ana ina ku hale kula, mai kn hoomaka ana o ke| kula, h hiki i . aole no hoi he lauiia. pu mai me na kumu, kukaknka pu mu na mea j e holo al ka naauao, a nie na mea e pili ana i knna oihana oka paipai. He kanaka mp-| lowa, a nie ka naanpo, ho kanaka palaualc-j lo ma ku p.aipāi ana ina keiki, ina ka pala-j pala kikoo ka manao nui, he nō.ho wale ihoj no. Kau ke poo ika uluna o Weleliu -kamalama,ola hoi ka niake luna oka munaOj ana o ka luna keia. i
o Iia Hiakua lioi, i ka hoounauna i na kciki a.Jakou, aole hoi hoomalu pono i ko lakou noho ana. No ka inea, ua lilo na makua rna ka lealea, auwaiia wale na keiki io, a, ianei, e noho hoopili rnca ai wale ana no inahope o hai, oia kekahi rnca hai aku ia oe. A ke ninau uku nei au ia oe, no keia mau mea elua, X, kupono anei ka lunapaipai i ke kanaka.palaualelo, a ine ka. naaupo? 3, kupono anei i ka inakua e hooiuiauna i kana keiki e noho e kahu ai, e lawaia, e kauo laau, i ka wa kula o ke kumu? Oia ka’u Walii ukaria e liouuku aku nei ia oe, mai loiloi iho oe no ka weluwelu o kahi puolo.. K na hoa uloha ma ka aina J>ookahi inai Hawaii, a Niihau. Pela no'anei ka oukou mau haumaoa e likeme ka maua ma Kahuku noi. Aloha kakou. J PKNIAMINA N—, K leiki, Kahuku, Oahu, Dck. 5, 1856. *