Ka Hae Hawaii, Volume 1, Number 46, 14 January 1857 — KA HANA KUPONO E AO AKU AI NA MAKUA I KA LAKOU POE KEIKI. [ARTICLE]

KA HANA KUPONO E AO AKU AI NA MAKUA I KA LAKOU POE KEIKI.

Hei.u 3.

No ka mea, ua pau i ke aoia e ko keiki na hana a pau loa maloko o ke kula, o ku lalau wale no koe o ko keiki a hana, e liiki no ia oe ke haawi oluolu aku i ka uku kupono n<» ke kumu, mai ke kumu mua a ke kumu hou e akamai loa ai. Ina opu inoino kau haawi ana j ke ola o ke kumu, a na ke Akua no e haawi māi i ka hana paew T acwa, mahope o ka s loaa ana o ka naauao i ko keiki. I ka inu rama paha, i ka puakaka paha, i ka moekolohe, i ka aihue, i 'Ue apuka, i ka aie kaaole. i ka lalau wale iho no, i ka hoka, no ka mea, ua pono ole kau haawi ana i ko ke kumu waiwni, ua kunukunu, ua manao e poho; ua makemake e a6 wale mahno ke kuinu i kau keiki, pela kou nianao. Ina pela, he Akua hololua o lehova, a makemake no e hana wale kau keiki, i kekahi oihana i haawiia mai ia ia, me ka hoopaneenee ia mai o kahi uku, e kona haku hana. Ina haawi lilo oe i kau wnhi waiwai uuku, a oluolu ka naau me ka makee ole, a me ka manuo ole e hoihoi ia mai ' mahope, o ka naauao kuu manao nui. E hiki no anei i ke Akua ke haawi mai i kau \vahi inaunu i lilo ai, a ka wnha o kahala. E nana ae kakou ia E. Ehu, o Honolulu. oia hoi ka makuakane o ka me.a i mnhaloia, o J. W. E. Maikni, e nana ae kakou ia ia, pukul a kaneakalau maluna o ke kaa, me kahi huipa loloa, hoonohonoho lua i Muliwaa, aole ike wale iho o na hoa make i Kaula, pela no hoi o Maikai, kauhana ua poe naauao, oluolu kahi loaa, ka kakou ka poe naaupo, ekaeka ka ihu, a me ka maka i ka lepo o uka o Kamāoa, o kakou o ka’u i Hawaii, nolnila.ke kaka lau ilima, pau ka lepo o na wahi a pau, koe no ka lepo i kc kumu pepeiao, huluhulu kā haha, ikaika na io, huki na iwi i ke dala e loaa mai ai ke kaa. % Loaa hoi ka kakou, “ ole ma,” aole paha kakpu e hiki aku ma kela- aoao o ke kaa, i Kaanapali ae no paha kakou, hoi ana i Oahu, o ka ikaika mai o kahi niakani olaila mahope, hookahi i|o awa o Wa'ikiki, i kahi aina o Keohokalole, o ko kakou wahi noho no ia ko ka poe naaapo, minamina i kahi daia i ke kokaa

i ka hale ku!a, makua honuwaepuū, naaupo, manao nui ma kahi loaa hiki wawe, e like me kekahi wahi keiki kukiilu piiie iloko o na hale maika, a maauauwa mauu ai n ka lio ma Polelewa, me ka hele nle i ke kula, a holo i ke okohola me kft ike ole i na huahelu.

A haawiia mai paha e ke kapena kona uku, 0 ka okahi hapa nkahi haneri me kanaha o ka waiwai loua mai oka moku; oia kona uku. Aole nae oia i ike i na o kela pahu keia pahu, mai na pahu nui a me napahu liiiii, aole nne oia ike i ka puunaue ana o ka huina loaa o ka waiwai. o ka moku, na kn hapa akahi haneri kanaha hookahi, i loaa mai ai ka nui o kona mau barela, a me na elala, oia maii barela. Aole no hoi oia i kakau i kona aie, a me ke koena o kona mau dala, ke hiki e hoolawe ia mai noloko o ka huina loaa, hiki no pahn i ke Kapena ke apuka mai i kou waiwai no ka ike ole, no ka molowa, no ka hoouna ole e hele ike kula, me ka i ka oinio o ka naauao, a kapa iho na inakua, u nn ke Aupuni no paha e hana ka hale kula, he dala palua ka makou i lilp, heaha anei ka makou e hele ai 1 ke pili, a me ke kokua i ke ako aua.” E! he lalau ia a me ka naaupo.

, Ua pau loa na kanaka a pnu ika auhau (Jahi palua, na mnkua mea kkiki, a me na makua mea keiki ole, nu ’lii, me na haole, n keia ano keia ano, o ke kukulu ana i ka hale kula, e pono e kokua kanaka mea keiki i ko ke keiki. Oka mahi oke aupuni ko ka poe mea keiki ole, o keiki a kaua ea, ua like me ka waiwai hui i haawi ia ihiko.o ka puu waiwai hoopukapuka, a mahope e hoihoi ia mai ke kumupau, a me ka waiwai loaa pu, ke pau ka manawa, oia kahi manaolana la; ea, e na makua mea keiki, e nana pono i keia lula 3, a hoomaopopo ka manao. Aole i pili keia olelo i ka poe makua naauao, ua ike lakou, ua hoomaopopo hikou, no kakou wale no keia olelo no ka poe hupo. Eia hou hoi keia ma ka rula 4, e iioomulu loa i ke keiki malnlo o kou mau kanawai, a pela no e malu ai i ko ke kumu kanawai, a me ko ke Aupuni kanawai, Aia la ! e nana pu ae kakou i keia rula, he maikai maoli, o ke kahawai oia ke kaha pololei e hele ai ke kanaka, ina e hele hewa mawnho, e hookomo ia no i ka pa holoholona hele hewa, ua maopopo no ia kaua ke kanawai o ke keiki, .i kona wa e nnho ana ia me kaua, mai ku hanau ana, aliiki i na makahiki a ke kanawai i olelo ai, “ ua oo,” a kaawale aku ia mai o kauaaku, eia aoko kakou kanawai, o ka ike aku he pali kela mao, e poiio e papa aku i ke keiki, mai hele malaila, e like me liope o ka, lio, me ke kino o ka pipi, me Ka pohaku i kupu ia e ka limu a pahee, e like me kahi nalu e poi ana, me ka wai e kahe ana, me na mea ano like a pau a kaua i ike ai he hewa, ahe make. Pelakaua e hoomalu ai i ke keiki, e haawi i hai a kupono naua, hoopau pono ana ika manawa. (JkU i j>au.)